Wt/kbd/дэкӏуэтеин

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэкӏуэтеин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dɐkʹʷɐte:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • дэ- + [кӏу] + -э + -т + -ей + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. ИщхьэмкӀэ кӀуэтэн.
  2. ЖьантӀэмкӀэ кӀуэтэн.
  3. Нэхъыщхьэ хъун (и къулыкъукӀэ, и лэжьыгъэкӀэ).

ЩАПХЪЭХЭР

  • Хъыджэбзым и ӀитӀым и щхьэр трелъхьэ, щхьэнтэм нэхъ лъагэу докӀуэтей. ХьэхъупащӀэ Хьэжбэчыр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ХьэщӀэр жьантӀэмкӀэ зы тӀысыпӀэкӀэ дэкӀуэтеящ.
  • ЩӀалэр губзыгъэт, псынщӀэу дэкӀуэтейрт.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • дэкӏуэтеин: 1. rise above sth 2. go to the place of honor, sit in a more honorable place (at the table) 3. be promoted, advance (in office, in service)
  • ХьэщӀэр жьантӀэмкӀэ зы тӀысыпӀэкӀэ дэкӀуэтеящ: the guest sat down at a place of honour at the table.
  • ЩӀалэр губзыгъэт, псынщӀэу дэкӀуэтейрт: the young man was intelligent and advanced quickly.
УРЫСЫБЗЭ
  • дэкӏуэтеин: 1. подняться выше 2. продвинуться к почётному месту, сесть на более почётное место (за столом) 3. повыситься (в должности, по службе)
  • ХьэщӀэр жьантӀэмкӀэ зы тӀысыпӀэкӀэ дэкӀуэтеящ: гость сел на почетное место за столом.
  • ЩӀалэр губзыгъэт, псынщӀэу дэкӀуэтейрт: молодой человек бы умным и быстро повысился.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.