АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
дэ- + [кӀу] + ей + -ы + н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дэкӏуеин"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэкӀуеин
щымыӀэныгъэ:
дэмыкӀуеин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеин
удэкӀуеин
дэкӀуеин
дыдэкӀуеин
фыдэкӀуеин
дэкӀуеин(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеин
удэмыкӀуеин
дэмыкӀуеин
дыдэмыкӀуеин
фыдэмыкӀуеин
дэмыкӀуеин(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэкӀуей!
фыдэкӀуей!
щымыӀэныгъэ:
удэмыкӀуей!
фыдэмыкӀуей!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдрекӀуей
удрекӀуей
дрекӀуей
дыдрекӀуей
фыдрекӀуей
дрекӀуей
щымыӀэныгъэ:
сыдремыкӀуей
удремыкӀуей
дремыкӀуей
дыдремыкӀуей
фыдремыкӀуей
дремыкӀуей
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдокӀуей(р)
удокӀуей(р)
докӀуей(р)
дыдокӀуей(р)
фыдокӀуей(р)
докӀуей(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейркъым
удэкӀуейркъым
дэкӀуейркъым
дыдэкӀуейркъым
фыдэкӀуейркъым
дэкӀуей(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейрт
удэкӀуейрт
дэкӀуейрт
дыдэкӀуейрт
фыдэкӀуейрт
дэкӀуейрт / дэкӀуей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейртэкъым
удэкӀуейртэкъым
дэкӀуейртэкъым
дыдэкӀуейртэкъым
фыдэкӀуейртэкъым
дэкӀуейртэкъым / дэкӀуе(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеящ
удэкӀуеящ
дэкӀуеящ
дыдэкӀуеящ
фыдэкӀуеящ
дэкӀуея(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеякъым
удэкӀуеякъым
дэкӀуеякъым
дыдэкӀуеякъым
фыдэкӀуеякъым
дэкӀуея(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеят
удэкӀуеят
дэкӀуеят
дыдэкӀуеят
фыдэкӀуеят
дэкӀуея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеятэкъым
удэкӀуеятэкъым
дэкӀуеятэкъым
дыдэкӀуеятэкъым
фыдэкӀуеятэкъым
дэкӀуея(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъащ
удэкӀуеигъащ
дэкӀуеигъащ
дыдэкӀуеигъащ
фыдэкӀуеигъащ
дэкӀуеигъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъакъым
удэкӀуеигъакъым
дэкӀуеигъакъым
дыдэкӀуеигъакъым
фыдэкӀуеигъакъым
дэкӀуеигъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъат
удэкӀуеигъат
дэкӀуеигъат
дыдэкӀуеигъат
фыдэкӀуеигъат
дэкӀуеигъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъатэкъым
удэкӀуеигъатэкъым
дэкӀуеигъатэкъым
дыдэкӀуеигъатэкъым
фыдэкӀуеигъатэкъым
дэкӀуеигъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейщ
удэкӀуейщ
дэкӀуейщ
дыдэкӀуейщ
фыдэкӀуейщ
дэкӀуей(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейкъым
удэкӀуейкъым
дэкӀуейкъым
дыдэкӀуейкъым
фыдэкӀуейкъым
дэкӀуей(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейт
удэкӀуейт
дэкӀуейт
дыдэкӀуейт
фыдэкӀуейт
дэкӀуей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейтэкъым
удэкӀуейтэкъым
дэкӀуейтэкъым
дыдэкӀуейтэкъым
фыдэкӀуейтэкъым
дэкӀуей(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинщ
удэкӀуеинщ
дэкӀуеинщ
дыдэкӀуеинщ
фыдэкӀуеинщ
дэкӀуеин(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинкъым
удэкӀуеинкъым
дэкӀуеинкъым
дыдэкӀуеинкъым
фыдэкӀуеинкъым
дэкӀуеин(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинущ
удэкӀуеинущ
дэкӀуеинущ
дыдэкӀуеинущ
фыдэкӀуеинущ
дэкӀуеину(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинукъым
удэкӀуеинукъым
дэкӀуеинукъым
дыдэкӀуеинукъым
фыдэкӀуеинукъым
дэкӀуеину(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейрэ
удэкӀуейрэ
дэкӀуейрэ
дыдэкӀуейрэ
фыдэкӀуейрэ
дэкӀуей(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейркъэ
удэкӀуейркъэ
дэкӀуейркъэ
дыдэкӀуейркъэ
фыдэкӀуейркъэ
дэкӀуейркъэ / дэкӀуейхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейрт
удэкӀуейрт
дэкӀуейрт
дыдэкӀуейрт
фыдэкӀуейрт
дэкӀуейрт / дэкӀуей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейртэкъэ
удэкӀуейртэкъэ
дэкӀуейртэкъэ
дыдэкӀуейртэкъэ
фыдэкӀуейртэкъэ
дэкӀуейртэкъэ / дэкӀуе(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуея
удэкӀуея
дэкӀуея
дыдэкӀуея
фыдэкӀуея
дэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеякъэ
удэкӀуеякъэ
дэкӀуеякъэ
дыдэкӀуеякъэ
фыдэкӀуеякъэ
дэкӀуея(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеят
удэкӀуеят
дэкӀуеят
дыдэкӀуеят
фыдэкӀуеят
дэкӀуея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеятэкъэ
удэкӀуеятэкъэ
дэкӀуеятэкъэ
дыдэкӀуеятэкъэ
фыдэкӀуеятэкъэ
дэкӀуея(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъа
удэкӀуеигъа
дэкӀуеигъа
дыдэкӀуеигъа
фыдэкӀуеигъа
дэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъакъэ
удэкӀуеигъакъэ
дэкӀуеигъакъэ
дыдэкӀуеигъакъэ
фыдэкӀуеигъакъэ
дэкӀуеигъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъат
удэкӀуеигъат
дэкӀуеигъат
дыдэкӀуеигъат
фыдэкӀуеигъат
дэкӀуеигъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъатэкъэ
удэкӀуеигъатэкъэ
дэкӀуеигъатэкъэ
дыдэкӀуеигъатэкъэ
фыдэкӀуеигъатэкъэ
дэкӀуеигъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуей
удэкӀуей
дэкӀуей
дыдэкӀуей
фыдэкӀуей
дэкӀуей(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейкъэ
удэкӀуейкъэ
дэкӀуейкъэ
дыдэкӀуейкъэ
фыдэкӀуейкъэ
дэкӀуей(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейт
удэкӀуейт
дэкӀуейт
дыдэкӀуейт
фыдэкӀуейт
дэкӀуей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейтэкъэ
удэкӀуейтэкъэ
дэкӀуейтэкъэ
дыдэкӀуейтэкъэ
фыдэкӀуейтэкъэ
дэкӀуей(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеин
удэкӀуеин
дэкӀуеин
дыдэкӀуеин
фыдэкӀуеин
дэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинкъэ
удэкӀуеинкъэ
дэкӀуеинкъэ
дыдэкӀуеинкъэ
фыдэкӀуеинкъэ
дэкӀуеин(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеину
удэкӀуеину
дэкӀуеину
дыдэкӀуеину
фыдэкӀуеину
дэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинукъэ
удэкӀуеинукъэ
дэкӀуеинукъэ
дыдэкӀуеинукъэ
фыдэкӀуеинукъэ
дэкӀуеину(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеймэ
удэкӀуеймэ
дэкӀуеймэ
дыдэкӀуеймэ
фыдэкӀуеймэ
дэкӀуей(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеймэ
удэмыкӀуеймэ
дэмыкӀуеймэ
дыдэмыкӀуеймэ
фыдэмыкӀуеймэ
дэмыкӀуей(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеямэ
удэкӀуеямэ
дэкӀуеямэ
дыдэкӀуеямэ
фыдэкӀуеямэ
дэкӀуея(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеямэ
удэмыкӀуеямэ
дэмыкӀуеямэ
дыдэмыкӀуеямэ
фыдэмыкӀуеямэ
дэмыкӀуея(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъамэ
удэкӀуеигъамэ
дэкӀуеигъамэ
дыдэкӀуеигъамэ
фыдэкӀуеигъамэ
дэкӀуеигъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеигъамэ
удэмыкӀуеигъамэ
дэмыкӀуеигъамэ
дыдэмыкӀуеигъамэ
фыдэмыкӀуеигъамэ
дэмыкӀуеигъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинмэ
удэкӀуеинмэ
дэкӀуеинмэ
дыдэкӀуеинмэ
фыдэкӀуеинмэ
дэкӀуеин(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинмэ
удэмыкӀуеинмэ
дэмыкӀуеинмэ
дыдэмыкӀуеинмэ
фыдэмыкӀуеинмэ
дэмыкӀуеин(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинумэ
удэкӀуеинумэ
дэкӀуеинумэ
дыдэкӀуеинумэ
фыдэкӀуеинумэ
дэкӀуеину(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинумэ
удэмыкӀуеинумэ
дэмыкӀуеинумэ
дыдэмыкӀуеинумэ
фыдэмыкӀуеинумэ
дэмыкӀуеину(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейтэмэ
удэкӀуейтэмэ
дэкӀуейтэмэ
дыдэкӀуейтэмэ
фыдэкӀуейтэмэ
дэкӀуей(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуейтэмэ
удэмыкӀуейтэмэ
дэмыкӀуейтэмэ
дыдэмыкӀуейтэмэ
фыдэмыкӀуейтэмэ
дэмыкӀуей(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеятэмэ
удэкӀуеятэмэ
дэкӀуеятэмэ
дыдэкӀуеятэмэ
фыдэкӀуеятэмэ
дэкӀуея(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеятэмэ
удэмыкӀуеятэмэ
дэмыкӀуеятэмэ
дыдэмыкӀуеятэмэ
фыдэмыкӀуеятэмэ
дэмыкӀуея(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъатэмэ
удэкӀуеигъатэмэ
дэкӀуеигъатэмэ
дыдэкӀуеигъатэмэ
фыдэкӀуеигъатэмэ
дэкӀуеигъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеигъатэмэ
удэмыкӀуеигъатэмэ
дэмыкӀуеигъатэмэ
дыдэмыкӀуеигъатэмэ
фыдэмыкӀуеигъатэмэ
дэмыкӀуеигъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинтэмэ
удэкӀуеинтэмэ
дэкӀуеинтэмэ
дыдэкӀуеинтэмэ
фыдэкӀуеинтэмэ
дэкӀуеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинтэмэ
удэмыкӀуеинтэмэ
дэмыкӀуеинтэмэ
дыдэмыкӀуеинтэмэ
фыдэмыкӀуеинтэмэ
дэмыкӀуеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинутэмэ
удэкӀуеинутэмэ
дэкӀуеинутэмэ
дыдэкӀуеинутэмэ
фыдэкӀуеинутэмэ
дэкӀуеину(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинутэмэ
удэмыкӀуеинутэмэ
дэмыкӀуеинутэмэ
дыдэмыкӀуеинутэмэ
фыдэмыкӀуеинутэмэ
дэмыкӀуеину(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинт
удэкӀуеинт
дэкӀуеинт
дыдэкӀуеинт
фыдэкӀуеинт
дэкӀуеин(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинтэкъым
удэкӀуеинтэкъым
дэкӀуеинтэкъым
дыдэкӀуеинтэкъым
фыдэкӀуеинтэкъым
дэкӀуеин(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинут
удэкӀуеинут
дэкӀуеинут
дыдэкӀуеинут
фыдэкӀуеинут
дэкӀуеину(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинутэкъым
удэкӀуеинутэкъым
дэкӀуеинутэкъым
дыдэкӀуеинутэкъым
фыдэкӀуеинутэкъым
дэкӀуеину(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейми
удэкӀуейми
дэкӀуейми
дыдэкӀуейми
фыдэкӀуейми
дэкӀуей(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуейми
удэмыкӀуейми
дэмыкӀуейми
дыдэмыкӀуейми
фыдэмыкӀуейми
дэмыкӀуей(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеями
удэкӀуеями
дэкӀуеями
дыдэкӀуеями
фыдэкӀуеями
дэкӀуея(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеями
удэмыкӀуеями
дэмыкӀуеями
дыдэмыкӀуеями
фыдэмыкӀуеями
дэмыкӀуея(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъами
удэкӀуеигъами
дэкӀуеигъами
дыдэкӀуеигъами
фыдэкӀуеигъами
дэкӀуеигъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеигъами
удэмыкӀуеигъами
дэмыкӀуеигъами
дыдэмыкӀуеигъами
фыдэмыкӀуеигъами
дэмыкӀуеигъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинми
удэкӀуеинми
дэкӀуеинми
дыдэкӀуеинми
фыдэкӀуеинми
дэкӀуеин(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинми
удэмыкӀуеинми
дэмыкӀуеинми
дыдэмыкӀуеинми
фыдэмыкӀуеинми
дэмыкӀуеин(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинуми
удэкӀуеинуми
дэкӀуеинуми
дыдэкӀуеинуми
фыдэкӀуеинуми
дэкӀуеину(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинуми
удэмыкӀуеинуми
дэмыкӀуеинуми
дыдэмыкӀуеинуми
фыдэмыкӀуеинуми
дэмыкӀуеину(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуейтэми
удэкӀуейтэми
дэкӀуейтэми
дыдэкӀуейтэми
фыдэкӀуейтэми
дэкӀуей(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуейтэми
удэмыкӀуейтэми
дэмыкӀуейтэми
дыдэмыкӀуейтэми
фыдэмыкӀуейтэми
дэмыкӀуей(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеятэми
удэкӀуеятэми
дэкӀуеятэми
дыдэкӀуеятэми
фыдэкӀуеятэми
дэкӀуея(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеятэми
удэмыкӀуеятэми
дэмыкӀуеятэми
дыдэмыкӀуеятэми
фыдэмыкӀуеятэми
дэмыкӀуея(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеигъатэми
удэкӀуеигъатэми
дэкӀуеигъатэми
дыдэкӀуеигъатэми
фыдэкӀуеигъатэми
дэкӀуеигъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеигъатэми
удэмыкӀуеигъатэми
дэмыкӀуеигъатэми
дыдэмыкӀуеигъатэми
фыдэмыкӀуеигъатэми
дэмыкӀуеигъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинтэми
удэкӀуеинтэми
дэкӀуеинтэми
дыдэкӀуеинтэми
фыдэкӀуеинтэми
дэкӀуеин(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинтэми
удэмыкӀуеинтэми
дэмыкӀуеинтэми
дыдэмыкӀуеинтэми
фыдэмыкӀуеинтэми
дэмыкӀуеин(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеинутэми
удэкӀуеинутэми
дэкӀуеинутэми
дыдэкӀуеинутэми
фыдэкӀуеинутэми
дэкӀуеину(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеинутэми
удэмыкӀуеинутэми
дэмыкӀуеинутэми
дыдэмыкӀуеинутэми
фыдэмыкӀуеинутэми
дэмыкӀуеину(хэ)тэми
гъэщӀэгъкӀуеиныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеяи
удэкӀуеяи
дэкӀуеяи
дыдэкӀуеяи
фыдэкӀуеяи
дэкӀуеяи
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеяи
удэмыкӀуеяи
дэмыкӀуеяи
дыдэмыкӀуеяи
фыдэмыкӀуеяи
дэмыкӀуеяи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеящэрэт
удэкӀуеящэрэт
дэкӀуеящэрэт
дыдэкӀуеящэрэт
фыдэкӀуеящэрэт
дэкӀуеящэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыкӀуеящэрэт
удэмыкӀуеящэрэт
дэмыкӀуеящэрэт
дыдэмыкӀуеящэрэт
фыдэмыкӀуеящэрэт
дэмыкӀуеящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнщ
удэкӀуеягъэнщ
дэкӀуеягъэнщ
дыдэкӀуеягъэнщ
фыдэкӀуеягъэнщ
дэкӀуеягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнкъым
удэкӀуеягъэнкъым
дэкӀуеягъэнкъым
дыдэкӀуеягъэнкъым
фыдэкӀуеягъэнкъым
дэкӀуеягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнт
удэкӀуеягъэнт
дэкӀуеягъэнт
дыдэкӀуеягъэнт
фыдэкӀуеягъэнт
дэкӀуеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнтэкъым
удэкӀуеягъэнтэкъым
дэкӀуеягъэнтэкъым
дыдэкӀуеягъэнтэкъым
фыдэкӀуеягъэнтэкъым
дэкӀуеягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэн
удэкӀуеягъэн
дэкӀуеягъэн
дыдэкӀуеягъэн
фыдэкӀуеягъэн
дэкӀуеягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнкъэ
удэкӀуеягъэнкъэ
дэкӀуеягъэнкъэ
дыдэкӀуеягъэнкъэ
фыдэкӀуеягъэнкъэ
дэкӀуеягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнт
удэкӀуеягъэнт
дэкӀуеягъэнт
дыдэкӀуеягъэнт
фыдэкӀуеягъэнт
дэкӀуеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнтэкъэ
удэкӀуеягъэнтэкъэ
дэкӀуеягъэнтэкъэ
дыдэкӀуеягъэнтэкъэ
фыдэкӀуеягъэнтэкъэ
дэкӀуеягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнкӀуей
удэкӀуеягъэнкӀуей
дэкӀуеягъэнкӀуей
дыдэкӀуеягъэнкӀуей
фыдэкӀуеягъэнкӀуей
дэкӀуеягъэнкӀуей
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнукъым
удэкӀуеягъэнукъым
дэкӀуеягъэнукъым
дыдэкӀуеягъэнукъым
фыдэкӀуеягъэнукъым
дэкӀуеягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнут
удэкӀуеягъэнут
дэкӀуеягъэнут
дыдэкӀуеягъэнут
фыдэкӀуеягъэнут
дэкӀуеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнутэкъым
удэкӀуеягъэнутэкъым
дэкӀуеягъэнутэкъым
дыдэкӀуеягъэнутэкъым
фыдэкӀуеягъэнутэкъым
дэкӀуеягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэну
удэкӀуеягъэну
дэкӀуеягъэну
дыдэкӀуеягъэну
фыдэкӀуеягъэну
дэкӀуеягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнукъэ
удэкӀуеягъэнукъэ
дэкӀуеягъэнукъэ
дыдэкӀуеягъэнукъэ
фыдэкӀуеягъэнукъэ
дэкӀуеягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнут
удэкӀуеягъэнут
дэкӀуеягъэнут
дыдэкӀуеягъэнут
фыдэкӀуеягъэнут
дэкӀуеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэкӀуеягъэнутэкъэ
удэкӀуеягъэнутэкъэ
дэкӀуеягъэнутэкъэ
дыдэкӀуеягъэнутэкъэ
фыдэкӀуеягъэнутэкъэ
дэкӀуеягъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуей
удэкӀуей
дэкӀуей
дыдэкӀуей
фыдэкӀуей
дэкӀуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуей
удэмыкӀуей
дэмыкӀуей
дыдэмыкӀуей
фыдэмыкӀуей
дэмыкӀуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуея
удэкӀуея
дэкӀуея
дыдэкӀуея
фыдэкӀуея
дэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуея
удэмыкӀуея
дэмыкӀуея
дыдэмыкӀуея
фыдэмыкӀуея
дэмыкӀуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуеигъа
удэкӀуеигъа
дэкӀуеигъа
дыдэкӀуеигъа
фыдэкӀуеигъа
дэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуеигъа
удэмыкӀуеигъа
дэмыкӀуеигъа
дыдэмыкӀуеигъа
фыдэмыкӀуеигъа
дэмыкӀуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуеин
удэкӀуеин
дэкӀуеин
дыдэкӀуеин
фыдэкӀуеин
дэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуеин
удэмыкӀуеин
дэмыкӀуеин
дыдэмыкӀуеин
фыдэмыкӀуеин
дэмыкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуеину
удэкӀуеину
дэкӀуеину
дыдэкӀуеину
фыдэкӀуеину
дэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуеину
удэмыкӀуеину
дэмыкӀуеину
дыдэмыкӀуеину
фыдэмыкӀуеину
дэмыкӀуеину(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэкӀуей
узэрыдэкӀуей
зэрыдэкӀуей
дызэрыдэкӀуей
фызэрыдэкӀуей
зэрыдэкӀуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыкӀуей
узэрыдэмыкӀуей
зэрыдэмыкӀуей
дызэрыдэмыкӀуей
фызэрыдэмыкӀуей
зэрыдэмыкӀуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэкӀуея
узэрыдэкӀуея
зэрыдэкӀуея
дызэрыдэкӀуея
фызэрыдэкӀуея
зэрыдэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыкӀуея
узэрыдэмыкӀуея
зэрыдэмыкӀуея
дызэрыдэмыкӀуея
фызэрыдэмыкӀуея
зэрыдэмыкӀуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэкӀуеигъа
узэрыдэкӀуеигъа
зэрыдэкӀуеигъа
дызэрыдэкӀуеигъа
фызэрыдэкӀуеигъа
зэрыдэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыкӀуеигъа
узэрыдэмыкӀуеигъа
зэрыдэмыкӀуеигъа
дызэрыдэмыкӀуеигъа
фызэрыдэмыкӀуеигъа
зэрыдэмыкӀуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэкӀуеин
узэрыдэкӀуеин
зэрыдэкӀуеин
дызэрыдэкӀуеин
фызэрыдэкӀуеин
зэрыдэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыкӀуеин
узэрыдэмыкӀуеин
зэрыдэмыкӀуеин
дызэрыдэмыкӀуеин
фызэрыдэмыкӀуеин
зэрыдэмыкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэкӀуеину
узэрыдэкӀуеину
зэрыдэкӀуеину
дызэрыдэкӀуеину
фызэрыдэкӀуеину
зэрыдэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыкӀуеину
узэрыдэмыкӀуеину
зэрыдэмыкӀуеину
дызэрыдэмыкӀуеину
фызэрыдэмыкӀуеину
зэрыдэмыкӀуеину(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэкӀуей
ущыдэкӀуей
щыдэкӀуей
дыщыдэкӀуей
фыщыдэкӀуей
щыдэкӀуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыкӀуей
ущыдэмыкӀуей
щыдэмыкӀуей
дыщыдэмыкӀуей
фыщыдэмыкӀуей
щыдэмыкӀуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэкӀуея
ущыдэкӀуея
щыдэкӀуея
дыщыдэкӀуея
фыщыдэкӀуея
щыдэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыкӀуея
ущыдэмыкӀуея
щыдэмыкӀуея
дыщыдэмыкӀуея
фыщыдэмыкӀуея
щыдэмыкӀуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэкӀуеигъа
ущыдэкӀуеигъа
щыдэкӀуеигъа
дыщыдэкӀуеигъа
фыщыдэкӀуеигъа
щыдэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыкӀуеигъа
ущыдэмыкӀуеигъа
щыдэмыкӀуеигъа
дыщыдэмыкӀуеигъа
фыщыдэмыкӀуеигъа
щыдэмыкӀуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэкӀуеин
ущыдэкӀуеин
щыдэкӀуеин
дыщыдэкӀуеин
фыщыдэкӀуеин
щыдэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыкӀуеин
ущыдэкӀуеин
щыдэмыкӀуеин
дыщыдэмыкӀуеин
фыщыдэмыкӀуеин
щыдэмыкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэкӀуеину
ущыдэкӀуеину
щыдэкӀуеину
дыщыдэкӀуеину
фыщыдэкӀуеину
щыдэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыкӀуеину
ущыдэмыкӀуеину
щыдэмыкӀуеину
дыщыдэмыкӀуеину
фыщыдэмыкӀуеину
щыдэмыкӀуеину(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэкӀуей
уздэдэкӀуей
здэдэкӀуей
дыздэдэкӀуей
фыздэдэкӀуей
здэдэкӀуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыкӀуей
уздэдэмыкӀуей
здэдэмыкӀуей
дыздэдэмыкӀуей
фыздэдэмыкӀуей
здэдэмыкӀуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэкӀуея
уздэдэкӀуея
здэдэкӀуея
дыздэдэкӀуея
фыздэдэкӀуея
здэдэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыкӀуея
уздэдэмыкӀуея
здэдэмыкӀуея
дыздэдэмыкӀуея
фыздэдэмыкӀуея
здэдэмыкӀуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэкӀуеигъа
уздэдэкӀуеигъа
здэдэкӀуеигъа
дыздэдэкӀуеигъа
фыздэдэкӀуеигъа
здэдэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыкӀуеигъа
уздэдэмыкӀуеигъа
здэдэмыкӀуеигъа
дыздэдэмыкӀуеигъа
фыздэдэмыкӀуеигъа
здэдэмыкӀуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэкӀуеин
уздэдэкӀуеин
здэдэкӀуеин
дыздэдэкӀуеин
фыздэдэкӀуеин
здэдэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыкӀуеин
уздэдэмыкӀуеин
здэдэмыкӀуеин
дыздэдэмыкӀуеин
фыздэдэмыкӀуеин
здэдэмыкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэкӀуеину
уздэдэкӀуеину
здэдэкӀуеину
дыздэдэкӀуеину
фыздэдэкӀуеину
здэдэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыкӀуеину
уздэдэмыкӀуеину
здэдэмыкӀуеину
дыздэдэмыкӀуеину
фыздэдэмыкӀуеину
здэдэмыкӀуеину(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэкӀуей
ущӀыдэкӀуей
щӀыдэкӀуей
дыщӀыдэкӀуей
фыщӀыдэкӀуей
щӀыдэкӀуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыкӀуей
ущӀыдэмыкӀуей
щӀыдэмыкӀуей
дыщӀыдэмыкӀуей
фыщӀыдэмыкӀуей
щӀыдэмыкӀуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэкӀуея
ущӀыдэкӀуеӀэкӀуея
щӀыдэкӀуея
дыщӀыдэкӀуея
фыщӀыдэкӀуея
щӀыдэкӀуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыкӀуея
ущӀыдэмыкӀуея
щӀыдэмыкӀуея
дыщӀыдэмыкӀуея
фыщӀыдэмыкӀуея
щӀыдэмыкӀуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэкӀуеигъа
ущӀыдэкӀуеигъа
щӀыдэкӀуеигъа
дыщӀыдэкӀуеигъа
фыщӀыдэкӀуеигъа
щӀыдэкӀуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыкӀуеигъа
ущӀыдэмыкӀуеигъа
щӀыдэмыкӀуеигъа
дыщӀыдэмыкӀуеигъа
фыщӀыдэмыкӀуеигъа
щӀыдэмыкӀуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэкӀуеин
ущӀыдэкӀуеин
щӀыдэкӀуеин
дыщӀыдэкӀуеин
фыщӀыдэкӀуеин
щӀыдэкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыкӀуеин
ущӀыдэмыкӀуеин
щӀыдэмыкӀуеин
дыщӀыдэмыкӀуеин
фыщӀыдэмыкӀуеин
щӀыдэмыкӀуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэкӀуеину
ущӀыдэкӀуеину
щӀыдэкӀуеину
дыщӀыдэкӀуеину
фыщӀыдэкӀуеину
щӀыдэкӀуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыкӀуеину
ущӀыдэмыкӀуеину
щӀыдэмыкӀуеину
дыщӀыдэмыкӀуеину
фыщӀыдэмыкӀуеину
щӀыдэмыкӀуеину(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуейуэ
удэкӀуейуэ
дэкӀуейуэ
дыдэкӀуейуэ
фыдэкӀуейуэ
дэкӀуей(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуейуэ
удэмыкӀуейуэ
дэмыкӀуейуэ
дыдэмыкӀуейуэ
фыдэмыкӀуейуэ
дэмыкӀуей(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуеяуэ
удэкӀуеяуэ
дэкӀуеяуэ
дыдэкӀуеяуэ
фыдэкӀуеяуэ
дэкӀуеяуэ / дэкӀуеяхэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуеяуэ
удэмыкӀуеяуэ
дэмыкӀуеяуэ
дыдэмыкӀуеяуэ
фыдэмыкӀуеяуэ
дэмыкӀуеяуэ / дэмыкӀуеяхэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдэкӀуейурэ
удэкӀуейурэ
дэкӀуейурэ
дыдэкӀуейурэ
фыдэкӀуейурэ
дэкӀуе(хэ)йурэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыдэмыкӀуейурэ
удэмыкӀуейурэ
дэмыкӀуейурэ
дыдэмыкӀуейурэ
фыдэмыкӀуейурэ
дэмыкӀуей(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдокӀуей
сыдокӀуей
--
сывдокӀуей
садокӀуей(хэ)
уэ
уздокӀуей
--
удокӀуей
уддокӀуей
--
уадокӀуей(хэ)
ар
здокӀуей
бдокӀуей
докӀуей
ддокӀуей
вдокӀуей
ядокӀуей(хэ)
дэ
--
дыбдокӀуей
дыдокӀуей
--
дывдокӀуей
дадокӀуей(хэ)
фэ
фыздокӀуей
--
фыдокӀуей
фыддокӀуей
--
фадокӀуей(хэ)
ахэр
здокӀуей
бдокӀуей
докӀуей
ддокӀуей
вдокӀуей
ядокӀуей(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдэ[кӀуейрэ]
сыдэ[кӀуейрэ]
--
сывдэ[кӀуейрэ]
садэ[кӀуей(хэ)рэ]
уэ
уздэ[кӀуейрэ]
--
удэ[кӀуейрэ]
уддэ[кӀуейрэ]
--
уадэ[кӀуей(хэ)рэ]
ар
здэ[кӀуейрэ]
бдэ[кӀуейрэ]
дэ[кӀуейрэ]
ддэ[кӀуейрэ]
вдэ[кӀуейрэ]
ядэ[кӀуей(хэ)рэ]
дэ
--
дыбдэ[кӀуейрэ]
дыдэ[кӀуейрэ]
--
дывдэ[кӀуейрэ]
дадэ[кӀуей(хэ)рэ]
фэ
фыздэ[кӀуейрэ]
--
фыбъэдэ[кӀуейрэ]
фыддэ[кӀуейрэ]
--
фадэ[кӀуей(хэ)рэ]
ахэр
здэ[кӀуейрэ]
бдэ[кӀуейрэ]
дэ[кӀуейрэ]
ддэ[кӀуейрэ]
вдэ[кӀуейрэ]
ядэ[кӀуей(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀуе]й
[кӀуе]йр
--
[кӀуе]йхэр
Эргативнэ:
[кӀуе]й
[кӀуе]йм
--
[кӀуе]йхэм
Послеложнэ:
[кӀуе]йкӀэ
[кӀуе]ймкӀэ
[кӀуе]йхэкӀэ
[кӀуе]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀуе]йуэ
[кӀуе]йрауэ
[кӀуе]йхэу
[кӀуе]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀуе]я
[кӀуе]яр
--
[кӀуе]яхэр
Эргативнэ:
[кӀуе]я
[кӀуе]ям
--
[кӀуе]яхэм
Послеложнэ:
[кӀуе]якӀэ
[кӀуе]ямкӀэ
[кӀуе]яхэкӀэ
[кӀуе]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀуе]яуэ
[кӀуе]ярауэ
[кӀуе]яхэу
[кӀуе]яхэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀуе]ин
[кӀуе]иныр
--
[кӀуе]инхэр
Эргативнэ:
[кӀуе]ин
[кӀуе]иным
--
[кӀуе]инхэм
Послеложнэ:
[кӀуе]инкӀэ
[кӀуе]инымкӀэ
[кӀуе]инхэкӀэ
[кӀуе]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӀуе]ину
[кӀуе]инырауэ
[кӀуе]инхэу
[кӀуе]инхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀуе]ину
[кӀуе]инур
--
[кӀуе]инухэр
Эргативнэ:
[кӀуе]ину
[кӀуе]инум
--
[кӀуе]инухэм
Послеложнэ:
[кӀуе]инукӀэ
[кӀуе]инумкӀэ
[кӀуе]инухэкӀэ
[кӀуе]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀуе]инууэ
[кӀуе]инурауэ
[кӀуе]инухэу
[кӀуе]инухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ИщхьэмкӀэ, ипщэкӀэ кӀуэн, лъагапӀэм дэкӀын.
Техуэн.
КъулыкъукӀэ, лэжьыгъэкӀэ нэхъыщхьэ хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Унащхьэм дэкӀуеин.
ПкӀэлъейм дэкӀуеин.
ХакӀуэр шыбзым дэкӀуеящ.
ЩӀэныгъэфӀ зиӀэ щӀалэр щӀэхыу дэкӀуеящ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэкӏуеин: 1. climb, go (walking, driving, riding) up swh 2. to breed, pair, service, mount, mate (about animals) 3. be promoted, rise (for example, in position, in the hierarchy)
Унащхьэм дэкӀуеин: climb up on the roof
ПкӀэлъейм дэкӀуеин: climb the stairs
ХакӀуэр шыбзым дэкӀуеящ: the stud serviced the mare
ЩӀэныгъэфӀ зиӀэ щӀалэр щӀэхыу дэкӀуеящ: the well-educated young man was quickly promoted up the hierarchy.
УРЫСЫБЗЭ
дэкӏуеин: 1. подняться, взобраться, въехать куда-л. 2. случиться (о животных) 3. повыситься (напр. в должности)
Унащхьэм дэкӀуеин: подняться на крышу
ПкӀэлъейм дэкӀуеин: подняться по лестнице
ХакӀуэр шыбзым дэкӀуеящ: жеребец случился с кобылой
ЩӀэныгъэфӀ зиӀэ щӀалэр щӀэхыу дэкӀуеящ: хорошо образованный молодой человек быстро поднялся по служебной лестнице.
псалъафэ зэпыщӀахэр
ДэкӀуеин, къехыхын
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: swear by heaven and earth
Урысыбзэ: поклясться небом и землёй.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
ДэкӀуейуэ къехыжын
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: swear by heaven and earth
Урысыбзэ: поклясться небом и землёй.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Уасэр дэкӀуеин
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: rise, go up - about prices
Урысыбзэ: подняться, повыситься – о цене
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Щхьэм дэкӀуеин
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ:
Урысыбзэ: raise one’s head (?)
Псалъэ зэпхахэр: поднимать голову (?)
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.