Wt/kbd/дэкӏуашэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [dɐ'kʹʷɑ:ʂɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- дэ- + [кӀу] + -а + [ш] + -э
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | дэкӀуашэ | дэкӀуашэр | -- | дэкӀуашэхэр |
| Эргативнэ: | дэкӀуашэ | дэкӀуашэм | -- | дэкӀуашэхэм |
| Послеложнэ: | дэкӀуашэкӀэ | дэкӀуашэмкӀэ | дэкӀуашэхэкӀэ | дэкӀуашэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | дэкӀуашэу | дэкӀуашэрауэ | дэкӀуашэхэу | дэкӀуашэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым дэкӀуэу ят, кӀэлъат.
ЩАПХЪЭХЭР
- Ауэ дахэу унэӀутыр Гуащэ пагэм и жыхапхъэщ, Хъыданыжьыр зи щыгъыныр Ныбжьым хуэдэу и дэкӀуашэщ. ЩоджэнцӀыкӀу Алий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Крест ниблыр дэкӀуашэу узот.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- дэкӏуашэ: appendix, addition, attachment
- Крест ниблыр дэкӀуашэу узот: A seven-eyed cross is given in addition.
УРЫСЫБЗЭ
- дэкӏуашэ: приложение, добавление, придача
- Крест ниблыр дэкӀуашэу узот: Крест семиглазый дается в придачу.
псалъафэ зэпыщӀахэр
хьэрф дэкӀуашэ
Мыхьэнэ: Макъ дэкӀуашэ къызэрагъалъагъуэ хьэрф.
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: a letter denoting a consonantal sound.
Урысыбзэ: буква, обозначающая согласный звук.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.