АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "дэкудэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэкудэн
щымыӀэныгъэ:
дэмыкудэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэскудэн
дэпкудэн
дикудэн
дэткудэн
дэфкудэн
дакудэн
щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэн
думыкудэн
димыкудэн
дэдмыкудэн
дэвмыкудэн
дамыкудэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэкудэ!
дэфкудэ!
щымыӀэныгъэ:
думыкудэ!
дэвмыкудэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыдрекудэ
удрекудэ
дрекудэ
дыдрекудэ
фыдрекудэ
дрекудэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремыкудэ
удремыкудэ
дремыкудэ
дыдремыкудэ
фыдремыкудэ
дремыкудэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дызокудэ(р)
дыбокудэ(р)
декудэ(р)
дыдокудэ(р)
дывокудэ(р)
дакудэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэркъым
дэпкудэркъым
дикудэркъым
дэткудэркъым
дэфкудэркъым
дакудэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудэрт
дэпкудэрт
дикудэрт
дэткудэрт
дэфкудэрт
дакудэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудэртэкъым
дэпкудэртэкъым
дикудэртэкъым
дэткудэртэкъым
дэфкудэртэкъым
дакудэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудащ
дэпкудащ
дикудащ
дэткудащ
дэфкудащ
дакудащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудакъым
дэпкудакъым
дикудакъым
дэткудакъым
дэфкудакъым
дакудакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудат
дэпкудат
дикудат
дэткудат
дэфкудат
дакудат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудатэкъым
дэпкудатэкъым
дикудатэкъым
дэткудатэкъым
дэфкудатэкъым
дакудатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэгъащ
дэпкудэгъащ
дикудэгъащ
дэткудэгъащ
дэфкудэгъащ
дакудэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэгъакъым
дэпкудэгъакъым
дикудэгъакъым
дэткудэгъакъым
дэфкудэгъакъым
дакудэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэгъат
дэпкудэгъат
дикудэгъат
дэткудэгъат
дэфкудэгъат
дакудэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэгъатэкъым
дэпкудэгъатэкъым
дикудэгъатэкъым
дэткудэгъатэкъым
дэфкудэгъатэкъым
дакудэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэскудэщ
дэпкудэщ
дикудэщ
дэткудэщ
дэфкудэщ
дакудэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэскудэкъым
дэпкудэкъым
дикудэкъым
дэткудэкъым
дэфкудэкъым
дакудэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэскудэт
дэпкудэт
дикудэт
дэткудэт
дэфкудэт
дакудэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэскудэтэкъым
дэпкудэтэкъым
дикудэтэкъым
дэткудэтэкъым
дэфкудэтэкъым
дакудэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнщ
дэпкудэнщ
дикудэнщ
дэткудэнщ
дэфкудэнщ
дакудэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнкъым
дэпкудэнкъым
дикудэнкъым
дэткудэнкъым
дэфкудэнкъым
дакудэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнущ
дэпкудэнущ
дикудэнущ
дэткудэнущ
дэфкудэнущ
дакудэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнукъым
дэпкудэнукъым
дикудэнукъым
дэткудэнукъым
дэфкудэнукъым
дакудэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэрэ
дэпкудэрэ
дикудэрэ
дэткудэрэ
дэфкудэрэ
дакудэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэркъэ
дэпкудэркъэ
дикудэркъэ
дэткудэркъэ
дэфкудэркъэ
дакудэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудэрт
дэпкудэрт
дикудэрт
дэткудэрт
дэфкудэрт
дакудэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудэртэкъэ
дэпкудэртэкъэ
дикудэртэкъэ
дэткудэртэкъэ
дэфкудэртэкъэ
дакудэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскуда
дэпкуда
дикуда
дэткуда
дэфкуда
дакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудакъэ
дэпкудакъэ
дикудакъэ
дэткудакъэ
дэфкудакъэ
дакудакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудат
дэпкудат
дикудат
дэткудат
дэфкудат
дакудат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудатэкъэ
дэпкудатэкъэ
дикудатэкъэ
дэткудатэкъэ
дэфкудатэкъэ
дакудатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэгъа
дэпкудэгъа
дикудэгъа
дэткудэгъа
дэфкудэгъа
дакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
дэскудэгъакъэ
дэпкудэгъакъэ
дикудэгъакъэ
дэткудэгъакъэ
дэфкудэгъакъэ
дакудэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэгъат
дэпкудэгъат
дикудэгъат
дэткудэгъат
дэфкудэгъат
дакудэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэскудэгъатэкъэ
дэпкудэгъатэкъэ
дикудэгъатэкъэ
дэткудэгъатэкъэ
дэфкудэгъатэкъэ
дакудэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэскудэ
дэпкудэ
дикудэ
дэткудэ
дэфкудэ
дакудэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэскудэкъэ
дэпкудэкъэ
дикудэкъэ
дэткудэкъэ
дэфкудэкъэ
дакудэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэскудэт
дэпкудэт
дикудэт
дэткудэт
дэфкудэт
дакудэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэскудэтэкъэ
дэпкудэтэкъэ
дикудэтэкъэ
дэткудэтэкъэ
дэфкудэтэкъэ
дакудэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэн
дэпкудэн
дикудэн
дэткудэн
дэфкудэн
дакудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнкъэ
дэпкудэнкъэ
дикудэнкъэ
дэткудэнкъэ
дэфкудэнкъэ
дакудэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэну
дэпкудэну
дикудэну
дэткудэну
дэфкудэну
дакудэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнукъэ
дэпкудэнукъэ
дикудэнукъэ
дэткудэнукъэ
дэфкудэнукъэ
дакудэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэмэ
дэпкудэмэ
дикудэмэ
дэткудэмэ
дэфкудэмэ
дакудэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэмэ
думыкудэмэ
димыкудэмэ
дэдмыкудэмэ
дэвмыкудэмэ
дамыкудэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудамэ
дэпкудамэ
дикудамэ
дэткудамэ
дэфкудамэ
дакудамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудамэ
думыкудамэ
димыкудамэ
дэдмыкудамэ
дэвмыкудамэ
дамыкудамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэскудэгъамэ
дэпкудэгъамэ
дикудэгъамэ
дэткудэгъамэ
дэфкудэгъамэ
дакудэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэгъамэ
думыкудэгъамэ
димыкудэгъамэ
дэдмыкудэгъамэ
дэвмыкудэгъамэ
дамыкудэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнмэ
дэпкудэнмэ
дикудэнмэ
дэткудэнмэ
дэфкудэнмэ
дакудэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнмэ
думыкудэнмэ
димыкудэнмэ
дэдмыкудэнмэ
дэвмыкудэнмэ
дамыкудэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнумэ
дэпкудэнумэ
дикудэнумэ
дэткудэнумэ
дэфкудэнумэ
дакудэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнумэ
думыкудэнумэ
димыкудэнумэ
дэдмыкудэнумэ
дэвмыкудэнумэ
дамыкудэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэтэмэ
дэпкудэтэмэ
дикудэтэмэ
дэткудэтэмэ
дэфкудэтэмэ
дакудэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэтэмэ
думыкудэтэмэ
димыкудэтэмэ
дэдмыкудэтэмэ
дэвмыкудэтэмэ
дамыкудэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудатэмэ
дэпкудатэмэ
дикудатэмэ
дэткудатэмэ
дэфкудатэмэ
дакудатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудатэмэ
думыкудатэмэ
димыкудатэмэ
дэдмыкудатэмэ
дэвмыкудатэмэ
дамыкудатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэскудэгъатэмэ
дэпкудэгъатэмэ
дикудэгъатэмэ
дэткудэгъатэмэ
дэфкудэгъатэмэ
дакудэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэгъатэмэ
думыкудэгъатэмэ
димыкудэгъатэмэ
дэдмыкудэгъатэмэ
дэвмыкудэгъатэмэ
дамыкудэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнтэмэ
дэпкудэнтэмэ
дикудэнтэмэ
дэткудэнтэмэ
дэфкудэнтэмэ
дакудэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнтэмэ
думыкудэнтэмэ
димыкудэнтэмэ
дэдмыкудэнтэмэ
дэвмыкудэнтэмэ
дамыкудэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнутэмэ
дэпкудэнутэмэ
дикудэнутэмэ
дэткудэнутэмэ
дэфкудэнутэмэ
дакудэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнутэмэ
думыкудэнутэмэ
димыкудэнутэмэ
дэдмыкудэнутэмэ
дэвмыкудэнутэмэ
дамыкудэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнт
дэпкудэнт
дикудэнт
дэткудэнт
дэфкудэнт
дакудэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнтэкъым
дэпкудэнтэкъым
дикудэнтэкъым
дэткудэнтэкъым
дэфкудэнтэкъым
дакудэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнут
дэпкудэнут
дикудэнут
дэткудэнут
дэфкудэнут
дакудэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэскудэнутэкъым
дэпкудэнутэкъым
дикудэнутэкъым
дэткудэнутэкъым
дэфкудэнутэкъым
дакудэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэми
дэпкудэми
дикудэми
дэткудэми
дэфкудэми
дакудэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэми
думыкудэми
димыкудэми
дэдмыкудэми
дэвмыкудэми
дамыкудэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудами
дэпкудами
дикудами
дэткудами
дэфкудами
дакудами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудами
думыкудами
димыкудами
дэдмыкудами
дэвмыкудами
дамыкудами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэскудэгъами
дэпкудэгъами
дикудэгъами
дэткудэгъами
дэфкудэгъами
дакудэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэгъами
думыкудэгъами
димыкудэгъами
дэдмыкудэгъами
дэвмыкудэгъами
дамыкудэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнми
дэпкудэнми
дикудэнми
дэткудэнми
дэфкудэнми
дакудэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнми
думыкудэнми
димыкудэнми
дэдмыкудэнми
дэвмыкудэнми
дамыкудэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнуми
дэпкудэнуми
дикудэнуми
дэткудэнуми
дэфкудэнуми
дакудэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнуми
думыкудэнуми
димыкудэнуми
дэдмыкудэнуми
дэвмыкудэнуми
дамыкудэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэтэми
дэпкудэтэми
дикудэтэми
дэткудэтэми
дэфкудэтэми
дакудэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэтэми
думыкудэтэми
димыкудэтэми
дэдмыкудэтэми
дэвмыкудэтэми
дамыкудэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэскудатэми
дэпкудатэми
дикудатэми
дэткудатэми
дэфкудатэми
дакудатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудатэми
думыкудатэми
димыкудатэми
дэдмыкудатэми
дэвмыкудатэми
дамыкудатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэскудэгъатэми
дэпкудэгъатэми
дикудэгъатэми
дэткудэгъатэми
дэфкудэгъатэми
дакудэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэгъатэми
думыкудэгъатэми
димыкудэгъатэми
дэдмыкудэгъатэми
дэвмыкудэгъатэми
дамыкудэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнтэми
дэпкудэнтэми
дикудэнтэми
дэткудэнтэми
дэфкудэнтэми
дакудэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнтэми
думыкудэнтэми
димыкудэнтэми
дэдмыкудэнтэми
дэвмыкудэнтэми
дамыкудэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэскудэнутэми
дэпкудэнутэми
дикудэнутэми
дэткудэнутэми
дэфкудэнутэми
дакудэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудэнутэми
думыкудэнутэми
димыкудэнутэми
дэдмыкудэнутэми
дэвмыкудэнутэми
дамыкудэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэскудаи
дэпкудаи
дикудаи
дэткудаи
дэфкудаи
дакудаи
щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудаи
думыкудаи
димыкудаи
дэдмыкудаи
дэвмыкудаи
дамыкудаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэскудащэрэт
дэпкудащэрэт
дикудащэрэт
дэткудащэрэт
дэфкудащэрэт
дакудащэрэт
щымыӀэныгъэ:
дэзмыкудащэрэт
думыкудащэрэт
димыкудащэрэт
дэдмыкудащэрэт
дэвмыкудащэрэт
дамыкудащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнщ
дэпкудагъэнщ
дикудагъэнщ
дэткудагъэнщ
дэфкудагъэнщ
дакудагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнкъым
дэпкудагъэнкъым
дикудагъэнкъым
дэткудагъэнкъым
дэфкудагъэнкъым
дакудагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнт
дэпкудагъэнт
дикудагъэнт
дэткудагъэнт
дэфкудагъэнт
дакудагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнтэкъым
дэпкудагъэнтэкъым
дикудагъэнтэкъым
дэткудагъэнтэкъым
дэфкудагъэнтэкъым
дакудагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэн
дэпкудагъэн
дикудагъэн
дэткудагъэн
дэфкудагъэн
дакудагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнкъэ
дэпкудагъэнкъэ
дикудагъэнкъэ
дэткудагъэнкъэ
дэфкудагъэнкъэ
дакудагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнт
дэпкудагъэнт
дикудагъэнт
дэткудагъэнт
дэфкудагъэнт
дакудагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнтэкъэ
дэпкудагъэнтэкъэ
дикудагъэнтэкъэ
дэткудагъэнтэкъэ
дэфкудагъэнтэкъэ
дакудагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнущ
дэпкудагъэнущ
дикудагъэнущ
дэткудагъэнущ
дэфкудагъэнущ
дакудагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнукъым
дэпкудагъэнукъым
дикудагъэнукъым
дэткудагъэнукъым
дэфкудагъэнукъым
дакудагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнут
дэпкудагъэнут
дикудагъэнут
дэткудагъэнут
дэфкудагъэнут
дакудагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнутэкъым
дэпкудагъэнутэкъым
дикудагъэнутэкъым
дэткудагъэнутэкъым
дэфкудагъэнутэкъым
дакудагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэну
дэпкудагъэну
дикудагъэну
дэткудагъэну
дэфкудагъэну
дакудагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнукъэ
дэпкудагъэнукъэ
дикудагъэнукъэ
дэткудагъэнукъэ
дэфкудагъэнукъэ
дакудагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэскудагъэнут
дэпкудагъэнут
дикудагъэнут
дэткудагъэнут
дэфкудагъэнут
дакудагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэскудагъэнутэкъэ
дэпкудагъэнутэкъэ
дикудагъэнутэкъэ
дэткудагъэнутэкъэ
дэфкудагъэнутэкъэ
дакудагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэзыкудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзыкуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзыкудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзыкудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзыкудэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыкудэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэскудэ
дэпкудэ
дикудэ
дэткудэ
дэфкудэ
дакудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэ
думыкудэ
димыкудэ
дэдмыкудэ
дэвмыкудэ
дамыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэскуда
дэпкуда
дикуда
дэткуда
дэфкуда
дакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкуда
думыкуда
димыкуда
дэдмыкуда
дэвмыкуда
дамыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэскудэгъа
дэпкудэгъа
дикудэгъа
дэткудэгъа
дэфкудэгъа
дакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэгъа
думыкудэгъа
димыкудэгъа
дэдмыкудэгъа
дэвмыкудэгъа
дамыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэскудэн
дэпкудэн
дикудэн
дэткудэн
дэфкудэн
дакудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэн
думыкудэн
димыкудэн
дэдмыкудэн
дэвмыкудэн
дамыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэскудэну
дэпкудэну
дикудэну
дэткудэну
дэфкудэну
дакудэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэну
думыкудэну
димыкудэну
дэдмыкудэну
дэвмыкудэну
дамыкудэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэкудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэкуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэкудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэкудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэкудэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыкудэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэскудэ
зэрыдэпкудэ
зэрыдикудэ
зэрыдэткудэ
зэрыдэфкудэ
зэрыдакудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыкудэ
зэрыдумыкудэ
зэрыдимыкудэ
зэрыдэдмыкудэ
зэрыдэвмыкудэ
зэрыдамыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэскуда
зэрыдэпкуда
зэрыдикуда
зэрыдэткуда
зэрыдэфкуда
зэрыдакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыкуда
зэрыдумыкуда
зэрыдимыкуда
зэрыдэдмыкуда
зэрыдэвмыкуда
зэрамыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэскудэгъа
зэрыдэпкудэгъа
зэрыдикудэгъа
зэрыдэткудэгъа
зэрыдэфкудэгъа
зэрыдакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыкудэгъа
зэрыдумыкудэгъа
зэрыдимыкудэгъа
зэрыдэдмыкудэгъа
зэрыдэвмыкудэгъа
зэрыдамыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэскудэн
зэрыдэпкудэн
зэрыдикудэн
зэрыдэткудэн
зэрыдэфкудэн
зэрыдакудэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыкудэн
зэрыдумыкудэн
зэрыдимыкудэн
зэрыдэдмыкудэн
зэрыдэвмыкудэн
зэрыдамыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэскудэну
зэрыдэпкудэну
зэрыдикудэну
зэрыдэткудэну
зэрыдэфкудэну
зэрыдакудэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыкудэну
зэрыдумыкудэну
зэрыдимыкудэну
зэрыдэдмыкудэну
зэрыдэвмыкудэну
зэрыдамыкудэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэскудэ
щыдэпкудэ
щыдикудэ
щыдэткудэ
щыдэфкудэ
щыдакудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыкудэ
щыдумыкудэ
щыдимыкудэ
щыдэдмыкудэ
щыдэвмыкудэ
щыдамыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэскуда
щыдэпкуда
щыдикуда
щыдэткуда
щыдэфкуда
щыдакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыкуда
щыдумыкуда
щыдимыкуда
щыдэдмыкуда
щыдэвмыкуда
щыдамыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэскудэгъа
щыдэпкудэгъа
щыдикудэгъа
щыдэткудэгъа
щыдэфкудэгъа
щыдакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыкудэгъа
щыдумыкудэгъа
щыдимыкудэгъа
щыдэдмыкудэгъа
щыдэвмыкудэгъа
щыдамыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэскудэн
щыдэпкудэн
щыдикудэн
щыдэткудэн
щыдэфкудэн
щыдакудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыкудэн
щыдумыкудэн
щыдимыкудэн
щыдэдмыкудэн
щыдэвмыкудэн
щыдамыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэскудэну
щыдэпкудэну
щыдикудэну
щыдэткудэну
щыдэфкудэну
щыдакудэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыкудэну
щыдумыкудэну
щыдимыкудэну
щыдэдмыкудэну
щыдэвмыкудэну
щыдамыкудэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэдэскудэ
здэдэпкудэ
здэдикудэ
здэдэткудэ
здэдэфкудэ
здэдакудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыкудэ
здэдумыкудэ
здэдимыкудэ
здэдэдмыкудэ
здэдэвмыкудэ
здэдамыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэскуда
здэдэпкуда
здэдикуда
здэдэткуда
здэдэфкуда
здэдакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыкуда
здэдумыкуда
здэдимыкуда
здэдэдмыкуда
здэдэвмыкуда
здэдамыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэскудэгъа
здэдэпкудэгъа
здэдикудэгъа
здэдэткудэгъа
здэдэфкудэгъа
здэдакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмыкудэгъа
здэдумыкудэгъа
здэдимыкудэгъа
здэдэдмыкудэгъа
здэдэвмыкудэгъа
здэдамыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэскудэн
здэдэпкудэн
здэдикудэн
здэдэткудэн
здэдэфкудэн
здэдакудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыкудэн
здэдумыкудэн
здэдимыкудэн
здэдэдмыкудэн
здэдэвмыкудэн
здэдамыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэскудэну
здэдэпкудэну
здэдикудэну
здэдэткудэну
здэдэфкудэну
здэдакудэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэгъэдэзмыкудэну
здэдумыкудэну
здэдимыкудэну
здэдэдмыкудэну
здэдэвмыкудэну
здэдамыкудэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэскудэ
щӀыдэпкудэ
щӀыдикудэ
щӀыдэткудэ
щӀыдэфкудэ
щӀыдакудэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыкудэ
щӀыдумыкудэ
щӀыдимыкудэ
щӀыдэдмыкудэ
щӀыдэвмыкудэ
щӀыдамыкудэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэскуда
щӀыдэпкуда
щӀыдикуда
щӀыдэткуда
щӀыдэфкуда
щӀдакуда
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыкуда
щӀыдумыкуда
щӀыдимыкуда
щӀыдэдмыкуда
щӀыдэвмыкуда
щӀыдамыкуда
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэскудэгъа
щӀэдэпкудэгъа
щӀыдикудэгъа
щӀэдэткудэгъа
щӀэдэфкудэгъа
щӀыдакудэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыкудэгъа
щӀыдумыкудэгъа
щӀыдимыкудэгъа
щӀыдэдмыкудэгъа
щӀыдэвмыкудэгъа
щӀыдамыкудэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэскудэн
щӀыдэпкудэн
щӀыдикудэн
щӀыдэткудэн
щӀыдэфкудэн
щӀыдакудэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыкудэн
щӀыдумыкудэн
щӀыдимыкудэн
щӀыдэдмыкудэн
щӀыдэвмыкудэн
щӀыдамыкудэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэскудэну
щӀыдэпкудэну
щӀыдикудэну
щӀыдэткудэну
щӀыдэфкудэну
щӀыдакудэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыкудэну
щӀыдумыкудэну
щӀыдимыкудэну
щӀыдэдмыкудэну
щӀыдэвмыкудэну
щӀыдамыкудэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэскудэу
дэпкудэу
дикудэу
дэткудэу
дэфкудэу
дакудэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэу
думыкудэу
димыкудэу
дэдмыкудэу
дэвмыкудэу
дамыкудэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэскудауэ
дэпкудауэ
дикудауэ
дэткудауэ
дэфкудауэ
дакудауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудауэ
думыкудауэ
димыкудауэ
дэдмыкудауэ
дэвмыкудауэ
дамыкудауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
дэскудэурэ
дэпкудэурэ
дикудэурэ
дэткудэурэ
дэфкудэурэ
дакудэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
дэзмыкудэурэ
думыкудэурэ
димыкудэурэ
дэдмыкудэурэ
дэвмыкудэурэ
дамыкудэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдызокудэ
дызокудэ
--
вдызокудэ
ядызокудэ(хэ)
уэ
здыбокудэ
--
дыбокудэ
ддыбокудэ
--
ядыбокудэ(хэ)
абы
здекудэ
бдекудэ
декудэ
ддекудэ
вдекудэ
ядекудэ(хэ)
дэ
--
бдыдокудэ
дыдокудэ
--
вдыдокудэ
ядыдокудэ(хэ)
фэ
здывокудэ
--
дывокудэ
ддывокудэ
--
ядывокудэ(хэ)
абыхэм
здакудэ
бдакудэ
дакудэ
ддакудэ
вдакудэ
ядакудэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдэс[кудэрэ]
дэс[кудэрэ]
--
вдэс[кудэрэ]
ядэс[кудэ(хэ)рэ]
уэ
здэп[кудэрэ]
--
дэп[кудэрэ]
ддэп[кудэрэ]
--
ядэп[кудэ(хэ)рэ]
абы
зди[кудэрэ]
бди[кудэрэ]
ди[кудэрэ]
дди[кудэрэ]
вди[кудэрэ]
яди[кудэ(хэ)рэ]
дэ
--
бдэт[кудэрэ]
дэт[кудэрэ]
--
вдэт[кудэрэ]
ядэт[кудэ(хэ)рэ]
фэ
здэф[кудэрэ]
--
бъэдэф[кудээрэ]
ддэф[кудэрэ]
--
ядэф[кудэ(хэ)рэ]
абыхэм
зда[кудэрэ]
бда[кудэрэ]
да[кудэрэ]
дда[кудэрэ]
вда[кудэрэ]
яда[кудэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[куд]э
[куд]эр
--
[куд]эхэр
Эргативнэ:
[куд]э
[куд]эм
--
[куд]эхэм
Послеложнэ:
[куд]экӀэ
[куд]эмкӀэ
[куд]эхэкӀэ
[куд]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[куд]эу
[куд]эрауэ
[куд]эхэу
[куд]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[куд]а
[куд]ар
--
[куд]ахэр
Эргативнэ:
[куд]а
[куд]ам
--
[куд]ахэм
Послеложнэ:
[куд]акӀэ
[куд]амкӀэ
[куд]ахэкӀэ
[куд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[куд]ауэ
[куд]арауэ
[куд]ахэу
[куд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[куд]эн
[куд]эныр
--
[куд]энхэр
Эргативнэ:
[куд]эн
[куд]эным
--
[куд]энхэм
Послеложнэ:
[куд]энкӀэ
[куд]энымкӀэ
[куд]энхэкӀэ
[куд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[куд]эну
[куд]энырауэ
[куд]энхэу
[куд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[куд]эну
[куд]энур
--
[куд]энухэр
Эргативнэ:
[куд]эну
[куд]энум
--
[куд]энухэм
Послеложнэ:
[куд]энукӀэ
[куд]энумкӀэ
[куд]энухэкӀэ
[куд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[куд]энууэ
[куд]энурауэ
[куд]энухэу
[куд]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ЗыщӀыпӀэ зы щабэ гуэр дэлъхьэн, дэкуэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэкудэн: pack, stuff sth in sth (for example, things in a suitcase), between sth
УРЫСЫБЗЭ
дэкудэн: запихать что-л. куда-л. (напр. вещи в чемодан), между чем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.