АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дэзэрыгуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэзэрыгуэн
щымыӀэныгъэ:
дэмызэрыгуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэн
удэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн
дыдэзэрыгуэн
фыдэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэн
удэмызэрыгуэн
дэмызэрыгуэн
дыдэмызэрыгуэн
фыдэмызэрыгуэн
дэмызэрыгуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэзэрыгуэ!
фыдэзэрыгуэ!
щымыӀэныгъэ:
удэмызэрыгуэ!
фыдэмызэрыгуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдрезэрыгуэ
удрезэрыгуэ
дрезэрыгуэ
дыдрезэрыгуэ
фыдрезэрыгуэ
дрезэрыгуэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремызэрыгуэ
удремызэрыгуэ
дремызэрыгуэ
дыдремызэрыгуэ
фыдремызэрыгуэ
дремызэрыгуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдозэрыгуэ(р)
удозэрыгуэ(р)
дозэрыгуэ(р)
дыдозэрыгуэ(р)
фыдозэрыгуэ(р)
дозэрыгуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэркъым
удэзэрыгуэркъым
дэзэрыгуэркъым
дыдэзэрыгуэркъым
фыдэзэрыгуэркъым
дэзэрыгуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэ(р)т
удэзэрыгуэ(р)т
дэзэрыгуэ(р)т
дыдэзэрыгуэ(р)т
фыдэзэрыгуэ(р)т
дэзэрыгуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэ(р)тэкъым
удэзэрыгуэ(р)тэкъым
дэзэрыгуэ(р)тэкъым
дыдэзэрыгуэ(р)тэкъым
фыдэзэрыгуэ(р)тэкъым
дэзэрыгуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуащ
удэзэрыгуащ
дэзэрыгуащ
дыдэзэрыгуащ
фыдэзэрыгуащ
дэзэрыгуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуакъым
удэзэрыгуакъым
дэзэрыгуакъым
дыдэзэрыгуакъым
фыдэзэрыгуакъым
дэзэрыгуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуат
удэзэрыгуат
дэзэрыгуат
дыдэзэрыгуат
фыдэзэрыгуат
дэзэрыгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуатэкъым
удэзэрыгуатэкъым
дэзэрыгуатэкъым
дыдэзэрыгуатэкъым
фыдэзэрыгуатэкъым
дэзэрыгуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъащ
удэзэрыгуэгъащ
дэзэрыгуэгъащ
дыдэзэрыгуэгъащ
фыдэзэрыгуэгъащ
дэзэрыгуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъакъым
удэзэрыгуэгъакъым
дэзэрыгуэгъакъым
дыдэзэрыгуэгъакъым
фыдэзэрыгуэгъакъым
дэзэрыгуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъат
удэзэрыгуэгъат
дэзэрыгуэгъат
дыдэзэрыгуэгъат
фыдэзэрыгуэгъат
дэзэрыгуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъатэкъым
удэзэрыгуэгъатэкъым
дэзэрыгуэгъатэкъым
дыдэзэрыгуэгъатэкъым
фыдэзэрыгуэгъатэкъым
дэзэрыгуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэщ
удэзэрыгуэщ
дэзэрыгуэщ
дыдэзэрыгуэщ
фыдэзэрыгуэщ
дэзэрыгуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэкъым
удэзэрыгуэкъым
дэзэрыгуэкъым
дыдэзэрыгуэкъым
фыдэзэрыгуэкъым
дэзэрыгуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэт
удэзэрыгуэт
дэзэрыгуэт
дыдэзэрыгуэт
фыдэзэрыгуэт
дэзэрыгуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэтэкъым
удэзэрыгуэтэкъым
дэзэрыгуэтэкъым
дыдэзэрыгуэтэкъым
фыдэзэрыгуэтэкъым
дэзэрыгуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнщ
удэзэрыгуэнщ
дэзэрыгуэнщ
дыдэзэрыгуэнщ
фыдэзэрыгуэнщ
дэзэрыгуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнкъым
удэзэрыгуэнкъым
дэзэрыгуэнкъым
дыдэзэрыгуэнкъым
фыдэзэрыгуэнкъым
дэзэрыгуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнущ
удэзэрыгуэнущ
дэзэрыгуэнущ
дыдэзэрыгуэнущ
фыдэзэрыгуэнущ
дэзэрыгуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнукъым
удэзэрыгуэнукъым
дэзэрыгуэнукъым
дыдэзэрыгуэнукъым
фыдэзэрыгуэнукъым
дэзэрыгуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэрэ
удэзэрыгуэрэ
дэзэрыгуэрэ
дыдэзэрыгуэрэ
фыдэзэрыгуэрэ
дэзэрыгуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэркъэ
удэзэрыгуэркъэ
дэзэрыгуэркъэ
дыдэзэрыгуэркъэ
фыдэзэрыгуэркъэ
дэзэрыгуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэ(р)т
удэзэрыгуэ(р)т
дэзэрыгуэ(р)т
дыдэзэрыгуэ(р)т
фыдэзэрыгуэ(р)т
дэзэрыгуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэ(р)тэкъэ
удэзэрыгуэ(р)тэкъэ
дэзэрыгуэ(р)тэкъэ
дыдэзэрыгуэ(р)тэкъэ
фыдэзэрыгуэ(р)тэкъэ
дэзэрыгуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуа
удэзэрыгуа
дэзэрыгуа
дыдэзэрыгуа
фыдэзэрыгуа
дэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуакъэ
удэзэрыгуакъэ
дэзэрыгуакъэ
дыдэзэрыгуакъэ
фыдэзэрыгуакъэ
дэзэрыгуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуат
удэзэрыгуат
дэзэрыгуат
дыдэзэрыгуат
фыдэзэрыгуат
дэзэрыгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуатэкъэ
удэзэрыгуатэкъэ
дэзэрыгуатэкъэ
дыдэзэрыгуатэкъэ
фыдэзэрыгуатэкъэ
дэзэрыгуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъа
удэзэрыгуэгъа
дэзэрыгуэгъа
дыдэзэрыгуэгъа
фыдэзэрыгуэгъа
дэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъакъэ
удэзэрыгуэгъакъэ
дэзэрыгуэгъакъэ
дыдэзэрыгуэгъакъэ
фыдэзэрыгуэгъакъэ
дэзэрыгуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъат
удэзэрыгуэгъат
дэзэрыгуэгъат
дыдэзэрыгуэгъат
фыдэзэрыгуэгъат
дэзэрыгуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъатэкъэ
удэзэрыгуэгъатэкъэ
дэзэрыгуэгъатэкъэ
дыдэзэрыгуэгъатэкъэ
фыдэзэрыгуэгъатэкъэ
дэзэрыгуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэ
удэзэрыгуэ
дэзэрыгуэ
дыдэзэрыгуэ
фыдэзэрыгуэ
дэзэрыгуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэкъэ
удэзэрыгуэкъэ
дэзэрыгуэкъэ
дыдэзэрыгуэкъэ
фыдэзэрыгуэкъэ
дэзэрыгуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэт
удэзэрыгуэт
дэзэрыгуэт
дыдэзэрыгуэт
фыдэзэрыгуэт
дэзэрыгуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэтэкъэ
удэзэрыгуэтэкъэ
дэзэрыгуэтэкъэ
дыдэзэрыгуэтэкъэ
фыдэзэрыгуэтэкъэ
дэзэрыгуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэн
удэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн
дыдэзэрыгуэн
фыдэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнкъэ
удэзэрыгуэнкъэ
дэзэрыгуэнкъэ
дыдэзэрыгуэнкъэ
фыдэзэрыгуэнкъэ
дэзэрыгуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэну
удэзэрыгуэну
дэзэрыгуэну
дыдэзэрыгуэну
фыдэзэрыгуэну
дэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнукъэ
удэзэрыгуэнукъэ
дэзэрыгуэнукъэ
дыдэзэрыгуэнукъэ
фыдэзэрыгуэнукъэ
дэзэрыгуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэмэ
удэзэрыгуэмэ
дэзэрыгуэмэ
дыдэзэрыгуэмэ
фыдэзэрыгуэмэ
дэзэрыгуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэмэ
удэмызэрыгуэмэ
дэмызэрыгуэмэ
дыдэмызэрыгуэмэ
фыдэмызэрыгуэмэ
дэмызэрыгуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуамэ
удэзэрыгуамэ
дэзэрыгуамэ
дыдэзэрыгуамэ
фыдэзэрыгуамэ
дэзэрыгуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуамэ
удэмызэрыгуамэ
дэмызэрыгуамэ
дыдэмызэрыгуамэ
фыдэмызэрыгуамэ
мызэрыгуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъамэ
удэзэрыгуэгъамэ
дэзэрыгуэгъамэ
дыдэзэрыгуэгъамэ
фыдэзэрыгуэгъамэ
дэзэрыгуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэгъамэ
удэмызэрыгуэгъамэ
дэмызэрыгуэгъамэ
дыдэмызэрыгуэгъамэ
фыдэмызэрыгуэгъамэ
дэмызэрыгуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнмэ
удэзэрыгуэнмэ
дэзэрыгуэнмэ
дыдэзэрыгуэнмэ
фыдэзэрыгуэнмэ
дэзэрыгуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнмэ
удэмызэрыгуэнмэ
дэмызэрыгуэнмэ
дыдэмызэрыгуэнмэ
фыдэмызэрыгуэнмэ
дэмызэрыгуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнумэ
удэзэрыгуэнумэ
дэзэрыгуэнумэ
дыдэзэрыгуэнумэ
фыдэзэрыгуэнумэ
дэзэрыгуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнумэ
удэмызэрыгуэнумэ
дэмызэрыгуэнумэ
дыдэмызэрыгуэнумэ
фыдэмызэрыгуэнумэ
дэмызэрыгуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэтэмэ
удэзэрыгуэтэмэ
дэзэрыгуэтэмэ
дыдэзэрыгуэтэмэ
фыдэзэрыгуэтэмэ
дэзэрыгуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэтэмэ
удэмызэрыгуэтэмэ
дэмызэрыгуэтэмэ
дыдэмызэрыгуэтэмэ
фыдэмызэрыгуэтэмэ
дэмызэрыгуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуатэмэ
удэзэрыгуатэмэ
дэзэрыгуатэмэ
дыдэзэрыгуатэмэ
фыдэзэрыгуатэмэ
дэзэрыгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуатэмэ
удэмызэрыгуатэмэ
дэмызэрыгуатэмэ
дыдэмызэрыгуатэмэ
фыдэмызэрыгуатэмэ
дэмызэрыгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъатэмэ
удэзэрыгуэгъатэмэ
дэзэрыгуэгъатэмэ
дыдэзэрыгуэгъатэмэ
фыдэзэрыгуэгъатэмэ
дэзэрыгуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэгъатэмэ
удэмызэрыгуэгъатэмэ
дэмызэрыгуэгъатэмэ
дыдэмызэрыгуэгъатэмэ
фыдэмызэрыгуэгъатэмэ
дэмызэрыгуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнтэмэ
удэзэрыгуэнтэмэ
дэзэрыгуэнтэмэ
дыдэзэрыгуэнтэмэ
фыдэзэрыгуэнтэмэ
дэзэрыгуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнтэмэ
удэмызэрыгуэнтэмэ
дэмызэрыгуэнтэмэ
дыдэмызэрыгуэнтэмэ
фыдэмызэрыгуэнтэмэ
дэмызэрыгуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнутэмэ
удэзэрыгуэнутэмэ
дэзэрыгуэнутэмэ
дыдэзэрыгуэнутэмэ
фыдэзэрыгуэнутэмэ
дэзэрыгуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнутэмэ
удэмызэрыгуэнутэмэ
дэмызэрыгуэнутэмэ
дыдэмызэрыгуэнутэмэ
фыдэмызэрыгуэнутэмэ
дэмызэрыгуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнт
удэзэрыгуэнт
дэзэрыгуэнт
дыдэзэрыгуэнт
фыдэзэрыгуэнт
дэзэрыгуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнтэкъым
удэзэрыгуэнтэкъым
дэзэрыгуэнтэкъым
дыдэзэрыгуэнтэкъым
фыдэзэрыгуэнтэкъым
дэзэрыгуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнут
удэзэрыгуэнут
дэзэрыгуэнут
дыдэзэрыгуэнут
фыдэзэрыгуэнут
дэзэрыгуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнутэкъым
удэзэрыгуэнутэкъым
дэзэрыгуэнутэкъым
дыдэзэрыгуэнутэкъым
фыдэзэрыгуэнутэкъым
дэзэрыгуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэми
удэзэрыгуэми
дэзэрыгуэми
дыдэзэрыгуэми
фыдэзэрыгуэми
дэзэрыгуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэми
удэмызэрыгуэми
дэмызэрыгуэми
дыдэмызэрыгуэми
фыдэмызэрыгуэми
дэмызэрыгуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуами
удэзэрыгуами
дэзэрыгуами
дыдэзэрыгуами
фыдэзэрыгуами
дэзэрыгуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуами
удэмызэрыгуами
дэмызэрыгуами
дыдэмызэрыгуами
фыдэмызэрыгуами
дэмызэрыгуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъами
удэзэрыгуэгъами
дэзэрыгуэгъами
дыдэзэрыгуэгъами
фыдэзэрыгуэгъами
дэзэрыгуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэгъами
удэмызэрыгуэгъами
дэмызэрыгуэгъами
дыдэмызэрыгуэгъами
фыдэмызэрыгуэгъами
дэмызэрыгуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнми
удэзэрыгуэнми
дэзэрыгуэнми
дыдэзэрыгуэнми
фыдэзэрыгуэнми
дэзэрыгуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнми
удэмызэрыгуэнми
дэмызэрыгуэнми
дыдэмызэрыгуэнми
фыдэмызэрыгуэнми
дэмызэрыгуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнуми
удэзэрыгуэнуми
дэзэрыгуэнуми
дыдэзэрыгуэнуми
фыдэзэрыгуэнуми
дэзэрыгуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнуми
удэмызэрыгуэнуми
дэмызэрыгуэнуми
дыдэмызэрыгуэнуми
фыдэмызэрыгуэнуми
дэмызэрыгуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэтэми
удэзэрыгуэтэми
дэзэрыгуэтэми
дыдэзэрыгуэтэми
фыдэзэрыгуэтэми
дэзэрыгуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэтэми
удэмызэрыгуэтэми
дэмызэрыгуэтэми
дыдэмызэрыгуэтэми
фыдэмызэрыгуэтэми
дэмызэрыгуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуатэми
удэзэрыгуатэми
дэзэрыгуатэми
дыдэзэрыгуатэми
фыдэзэрыгуатэми
дэзэрыгуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуатэми
удэмызэрыгуатэми
дэмызэрыгуатэми
дыдэмызэрыгуатэми
фыдэмызэрыгуатэми
дэмызэрыгуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэгъатэми
удэзэрыгуэгъатэми
дэзэрыгуэгъатэми
дыдэзэрыгуэгъатэми
фыдэзэрыгуэгъатэми
дэзэрыгуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэгъатэми
удэмызэрыгуэгъатэми
дэмызэрыгуэгъатэми
дыдэмызэрыгуэгъатэми
фыдэмызэрыгуэгъатэми
дэмызэрыгуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнтэми
удэзэрыгуэнтэми
дэзэрыгуэнтэми
дыдэзэрыгуэнтэми
фыдэзэрыгуэнтэми
дэзэрыгуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнтэми
удэмызэрыгуэнтэми
дэмызэрыгуэнтэми
дыдэмызэрыгуэнтэми
фыдэмызэрыгуэнтэми
дэмызэрыгуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуэнутэми
удэзэрыгуэнутэми
дэзэрыгуэнутэми
дыдэзэрыгуэнутэми
фыдэзэрыгуэнутэми
дэзэрыгуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуэнутэми
удэмызэрыгуэнутэми
дэмызэрыгуэнутэми
дыдэмызэрыгуэнутэми
фыдэмызэрыгуэнутэми
дэмызэрыгуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуаи
удэзэрыгуаи
дэзэрыгуаи
дыдэзэрыгуаи
фыдэзэрыгуаи
дэзэрыгуаи
щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуаи
удэмызэрыгуаи
дэмызэрыгуаи
дыдэмызэрыгуаи
фыдэмызэрыгуаи
дэмызэрыгуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуащэрэт
удэзэрыгуащэрэт
дэзэрыгуащэрэт
дыдэзэрыгуащэрэт
фыдэзэрыгуащэрэт
дэзэрыгуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыдэмызэрыгуащэрэт
удэмызэрыгуащэрэт
дэмызэрыгуащэрэт
дыдэмызэрыгуащэрэт
фыдэмызэрыгуащэрэт
дэмызэрыгуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнщ
удэзэрыгуагъэнщ
дэзэрыгуагъэнщ
дыдэзэрыгуагъэнщ
фыдэзэрыгуагъэнщ
дэзэрыгуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнкъым
удэзэрыгуагъэнкъым
дэзэрыгуагъэнкъым
дыдэзэрыгуагъэнкъым
фыдэзэрыгуагъэнкъым
дэзэрыгуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнт
удэзэрыгуагъэнт
дэзэрыгуагъэнт
дыдэзэрыгуагъэнт
фыдэзэрыгуагъэнт
дэзэрыгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнтэкъым
удэзэрыгуагъэнтэкъым
дэзэрыгуагъэнтэкъым
дыдэзэрыгуагъэнтэкъым
фыдэзэрыгуагъэнтэкъым
дэзэрыгуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэн
удэзэрыгуагъэн
дэзэрыгуагъэн
дыдэзэрыгуагъэн
фыдэзэрыгуагъэн
дэзэрыгуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнкъэ
удэзэрыгуагъэнкъэ
дэзэрыгуагъэнкъэ
дыдэзэрыгуагъэнкъэ
фыдэзэрыгуагъэнкъэ
дэзэрыгуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнт
удэзэрыгуагъэнт
дэзэрыгуагъэнт
дыдэзэрыгуагъэнт
фыдэзэрыгуагъэнт
дэзэрыгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнтэкъэ
удэзэрыгуагъэнтэкъэ
дэзэрыгуагъэнтэкъэ
дыдэзэрыгуагъэнтэкъэ
фыдэзэрыгуагъэнтэкъэ
дэзэрыгуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнущ
удэзэрыгуагъэнущ
дэзэрыгуагъэнущ
дыдэзэрыгуагъэнущ
фыдэзэрыгуагъэнущ
дэзэрыгуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнукъым
удэзэрыгуагъэнукъым
дэзэрыгуагъэнукъым
дыдэзэрыгуагъэнукъым
фыдэзэрыгуагъэнукъым
дэзэрыгуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнут
удэзэрыгуагъэнут
дэзэрыгуагъэнут
дыдэзэрыгуагъэнут
фыдэзэрыгуагъэнут
дэзэрыгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнутэкъым
удэзэрыгуагъэнутэкъым
дэзэрыгуагъэнутэкъым
дыдэзэрыгуагъэнутэкъым
фыдэзэрыгуагъэнутэкъым
дэзэрыгуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэну
удэзэрыгуагъэну
дэзэрыгуагъэну
дыдэзэрыгуагъэну
фыдэзэрыгуагъэну
дэзэрыгуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнукъэ
удэзэрыгуагъэнукъэ
дэзэрыгуагъэнукъэ
дыдэзэрыгуагъэнукъэ
фыдэзэрыгуагъэнукъэ
дэзэрыгуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнут
удэзэрыгуагъэнут
дэзэрыгуагъэнут
дыдэзэрыгуагъэнут
фыдэзэрыгуагъэнут
дэзэрыгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэзэрыгуагъэнутэкъэ
удэзэрыгуагъэнутэкъэ
дэзэрыгуагъэнутэкъэ
дыдэзэрыгуагъэнутэкъэ
фыдэзэрыгуагъэнутэкъэ
дэзэрыгуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэ
удэзэрыгуэ
дэзэрыгуэ
дыдэзэрыгуэ
фыдэзэрыгуэ
дэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэ
удэмызэрыгуэ
дэмызэрыгуэ
дыдэмызэрыгуэ
фыдэмызэрыгуэ
дэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуа
удэзэрыгуа
дэзэрыгуа
дыдэзэрыгуа
фыдэзэрыгуа
дэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуа
удэмызэрыгуа
дэмызэрыгуа
дыдэмызэрыгуа
фыдэмызэрыгуа
дэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэгъа
удэзэрыгуэгъа
дэзэрыгуэгъа
дыдэзэрыгуэгъа
фыдэзэрыгуэгъа
дэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэгъа
удэмызэрыгуэгъа
дэмызэрыгуэгъа
дыдэмызэрыгуэгъа
фыдэмызэрыгуэгъа
дэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэн
удэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн
дыдэзэрыгуэн
фыдэзэрыгуэн
дэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэн
удэмызэрыгуэн
дэмызэрыгуэн
дыдэмызэрыгуэн
фыдэмызэрыгуэн
дэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэну
удэзэрыгуэну
дэзэрыгуэну
дыдэзэрыгуэну
фыдэзэрыгуэну
дэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэну
удэмызэрыгуэну
дэмызэрыгуэну
дыдэмызэрыгуэну
фыдэмызэрыгуэну
дэмызэрыгуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэзэрыгуэ
узэрыдэзэрыгуэ
зэрыдэзэрыгуэ
дызэрыдэзэрыгуэ
фызэрыдэзэрыгуэ
зэрыдэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмызэрыгуэ
узэрыдэмызэрыгуэ
зэрыдэмызэрыгуэ
дызэрыдэмызэрыгуэ
фызэрыдэмызэрыгуэ
мызэрыдэзэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэзэрыгуа
узэрыдэзэрыгуа
зэрыдэзэрыгуа
дызэрыдэзэрыгуа
фызэрыдэзэрыгуа
зэрыдэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмызэрыгуа
узэрыдэмызэрыгуа
зэрыдэмызэрыгуа
дызэрыдэмызэрыгуа
фызэрыдэмызэрыгуа
зэрыдэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэзэрыгуэгъа
узэрыдэзэрыгуэгъа
зэрыдэзэрыгуэгъа
дызэрыдэзэрыгуэгъа
фызэрыдэзэрыгуэгъа
зэрыдэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмызэрыгуэгъа
узэрыдэмызэрыгуэгъа
зэрыдэмызэрыгуэгъа
дызэрыдэмызэрыгуэгъа
фызэрыдэмызэрыгуэгъа
зэрыдэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэзэрыгуэн
узэрыдэзэрыгуэн
зэрыдэзэрыгуэн
дызэрыдэзэрыгуэн
фызэрыдэзэрыгуэн
зэрыдэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмызэрыгуэн
узэрыдэмызэрыгуэн
зэрыдэмызэрыгуэн
дызэрыдэмызэрыгуэн
фызэрыдэмызэрыгуэн
зэрыдэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэзэрыгуэну
узэрыдэзэрыгуэну
зэрыдэзэрыгуэну
дызэрыдэзэрыгуэну
фызэрыдэзэрыгуэну
зэрыдэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмызэрыгуэну
узэрыдэмызэрыгуэну
зэрыдэмызэрыгуэну
дызэрыдэмызэрыгуэну
фызэрыдэмызэрыгуэну
зэрыдэмызэрыгуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэзэрыгуэ
ущыдэзэрыгуэ
щыдэзэрыгуэ
дыщыдэзэрыгуэ
фыщыдэзэрыгуэ
щыдэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмызэрыгуэ
ущыдэмызэрыгуэ
щыдэмызэрыгуэ
дыщыдэмызэрыгуэ
фыщыдэмызэрыгуэ
щыдэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэзэрыгуа
ущыдэзэрыгуа
щыдэзэрыгуа
дыщыдэзэрыгуа
фыщыдэзэрыгуа
щыдэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмызэрыгуа
ущыдэмызэрыгуа
щыдэмызэрыгуа
дыщыдэмызэрыгуа
фыщыдэмызэрыгуа
щыдэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэзэрыгуэгъа
ущыдэзэрыгуэгъа
щыдэзэрыгуэгъа
дыщыдэзэрыгуэгъа
фыщыдэзэрыгуэгъа
щыдэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмызэрыгуэгъа
ущыдэмызэрыгуэгъа
щыдэмызэрыгуэгъа
дыщыдэмызэрыгуэгъа
фыщыдэмызэрыгуэгъа
щыдэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэзэрыгуэн
ущыдэзэрыгуэн
щыдэзэрыгуэн
дыщыдэзэрыгуэн
фыщыдэзэрыгуэн
щыдэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмызэрыгуэн
ущыдэмызэрыгуэн
щыдэмызэрыгуэн
дыщыдэмызэрыгуэн
фыщыдэмызэрыгуэн
щыдэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэзэрыгуэну
ущыдэзэрыгуэну
щыдэзэрыгуэну
дыщыдэзэрыгуэну
фыщыдэзэрыгуэну
щыдэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмызэрыгуэну
ущыдэмызэрыгуэну
щыдэмызэрыгуэну
дыщыдэмызэрыгуэну
фыщыдэмызэрыгуэну
щыдэмызэрыгуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэзэрыгуэ
уздэдэзэрыгуэ
здэдэзэрыгуэ
дыздэдэзэрыгуэ
фыздэдэзэрыгуэ
здэдэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмызэрыгуэ
уздэдэмызэрыгуэ
здэдэмызэрыгуэ
дыздэдэмызэрыгуэ
фыздэдэмызэрыгуэ
здэдэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэзэрыгуа
уздэдэзэрыгуа
здэдэзэрыгуа
дыздэдэзэрыгуа
фыздэдэзэрыгуа
здэдэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмызэрыгуа
уздэдэмызэрыгуа
здэдэмызэрыгуа
дыздэдэмызэрыгуа
фыздэдэмызэрыгуа
здэдэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэзэрыгуэгъа
уздэдэзэрыгуэгъа
здэдэзэрыгуэгъа
дыздэдэзэрыгуэгъа
фыздэдэзэрыгуэгъа
здэдэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмызэрыгуэгъа
уздэдэмызэрыгуэгъа
здэдэмызэрыгуэгъа
дыздэдэмызэрыгуэгъа
фыздэдэмызэрыгуэгъа
здэдэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэзэрыгуэн
уздэдэзэрыгуэн
здэдэзэрыгуэн
дыздэдэзэрыгуэн
фыздэдэзэрыгуэн
здэдэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмызэрыгуэн
уздэдэмызэрыгуэн
здэдэмызэрыгуэн
дыздэдэмызэрыгуэн
фыздэдэмызэрыгуэн
здэдэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэзэрыгуэну
уздэдэзэрыгуэну
здэдэзэрыгуэну
дыздэдэзэрыгуэну
фыздэдэзэрыгуэну
здэдэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмызэрыгуэну
уздэдэмызэрыгуэну
здэдэмызэрыгуэну
дыздэдэмызэрыгуэну
фыздэдэмызэрыгуэну
здэдэмызэрыгуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэзэрыгуэ
ущӀыдэзэрыгуэ
щӀыдэзэрыгуэ
дыщӀыдэзэрыгуэ
фыщӀыдэзэрыгуэ
щӀыдэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмызэрыгуэ
ущӀыдэмызэрыгуэ
щӀыдэмызэрыгуэ
дыщӀыдэмызэрыгуэ
фыщӀыдэмызэрыгуэ
щӀыдэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэзэрыгуа
ущӀыдэзэрыгуа
щӀыдэзэрыгуа
дыщӀыдэзэрыгуа
фыщӀыдэзэрыгуа
щӀыдэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмызэрыгуа
ущӀыдэмызэрыгуа
щӀыдэмызэрыгуа
дыщӀыдэмызэрыгуа
фыщӀыдэмызэрыгуа
щӀыдэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэзэрыгуэгъа
ущӀыдэзэрыгуэгъа
щӀыдэзэрыгуэгъа
дыщӀыдэзэрыгуэгъа
фыщӀыдэзэрыгуэгъа
щӀыдэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмызэрыгуэгъа
ущӀыдэмызэрыгуэгъа
щӀыдэмызэрыгуэгъа
дыщӀыдэмызэрыгуэгъа
фыщӀыдэмызэрыгуэгъа
щӀыдэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэзэрыгуэн
ущӀыдэзэрыгуэн
щӀыдэзэрыгуэн
дыщӀыдэзэрыгуэн
фыщӀыдэзэрыгуэн
щӀыдэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмызэрыгуэн
ущӀыдэмызэрыгуэн
щӀыдэмызэрыгуэн
дыщӀыдэмызэрыгуэн
фыщӀыдэмызэрыгуэн
щӀыдэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэзэрыгуэну
ущӀыдэзэрыгуэну
щӀыдэзэрыгуэну
дыщӀыдэзэрыгуэну
фыщӀыдэзэрыгуэну
щӀыдэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмызэрыгуэну
ущӀыдэмызэрыгуэну
щӀыдэмызэрыгуэну
дыщӀыдэмызэрыгуэну
фыщӀыдэмызэрыгуэну
щӀыдэмызэрыгуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэу
удэзэрыгуэу
дэзэрыгуэу
дыдэзэрыгуэу
фыдэзэрыгуэу
дэзэрыгуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэу
удэмызэрыгуэу
дэмызэрыгуэу
дыдэмызэрыгуэу
фыдэмызэрыгуэу
дэмызэрыгуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуауэ
удэзэрыгуауэ
дэзэрыгуауэ
дыдэзэрыгуауэ
фыдэзэрыгуауэ
дэзэрыгуауэ / дэзэрыгуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуауэ
удэмызэрыгуауэ
дэмызэрыгуауэ
дыдэмызэрыгуауэ
фыдэмызэрыгуауэ
дэмызэрыгуауэ(хэ) / дэмызэрыгуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдэзэрыгуэурэ
удэзэрыгуэурэ
дэзэрыгуэурэ
дыдэзэрыгуэурэ
фыдэзэрыгуэурэ
дэзэрыгуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыдэмызэрыгуэурэ
удэмызэрыгуэурэ
дэмызэрыгуэурэ
дыдэмызэрыгуэурэ
фыдэмызэрыгуэурэ
дэмызэрыгуэ(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдозэрыгуэ
сыдозэрыгуэ
--
сывдозэрыгуэ
садозэрыгуэ(хэ)
уэ
уздозэрыгуэ
--
удозэрыгуэ
уддозэрыгуэ
--
уадозэрыгуэ(хэ)
ар
здозэрыгуэ
бдозэрыгуэ
дозэрыгуэ
ддозэрыгуэ
вдозэрыгуэ
ядозэрыгуэ(хэ)
дэ
--
дыбдозэрыгуэ
дыдозэрыгуэ
--
дывдозэрыгуэ
дадозэрыгуэ(хэ)
фэ
фыздозэрыгуэ
--
фыдозэрыгуэ
фыддозэрыгуэ
--
фадозэрыгуэ(хэ)
ахэр
здозэрыгуэ
бдозэрыгуэ
дозэрыгуэ
ддозэрыгуэ
вдозэрыгуэ
ядозэрыгуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдэ[зэрыгуэрэ]
сыдэ[зэрыгуэрэ]
--
сывдэ[зэрыгуэрэ]
садэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
уэ
уздэ[зэрыгуэрэ]
--
удэ[зэрыгуэрэ]
уддэ[зэрыгуэрэ]
--
уадэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
ар
здэ[зэрыгуэрэ]
бдэ[зэрыгуэрэ]
дэ[зэрыгуэрэ]
ддэ[зэрыгуэрэ]
вдэ[зэрыгуэрэ]
ядэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыбдэ[зэрыгуэрэ]
дыдэ[зэрыгуэрэ]
--
дывдэ[зэрыгуэрэ]
дадэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
фэ
фыздэ[зэрыгуэрэ]
--
фыбъэдэ[зэрыгуэрэ]
фыддэ[зэрыгуэрэ]
--
фадэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
ахэр
здэ[зэрыгуэрэ]
бдэ[зэрыгуэрэ]
дэ[зэрыгуэрэ]
ддэ[зэрыгуэрэ]
вдэ[зэрыгуэрэ]
ядэ[зэрыгуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]э
[зэрыгу]эр
--
[зэрыгу]эхэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]э
[зэрыгу]эм
--
[зэрыгу]эхэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]экӀэ
[зэрыгу]эмкӀэ
[зэрыгу]эхэкӀэ
[зэрыгу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]эуэ
[зэрыгу]эрауэ
[зэрыгу]эхэу
[зэрыгу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]а
[зэрыгу]ар
--
[зэрыгу]ахэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]а
[зэрыгу]ам
--
[зэрыгу]ахэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]акӀэ
[зэрыгу]амкӀэ
[зэрыгу]ахэкӀэ
[зэрыгу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]ауэ
[зэрыгу]арауэ
[зэрыгу]ахэу
[зэрыгу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]эн
[зэрыгу]эныр
--
[зэрыгу]энхэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]эн
[зэрыгу]эным
--
[зэрыгу]энхэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]энкӀэ
[зэрыгу]энымкӀэ
[зэрыгу]энхэкӀэ
[зэрыгу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энырауэ
[зэрыгу]энхэу
[зэрыгу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энур
--
[зэрыгу]энухэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энум
--
[зэрыгу]энухэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]энукӀэ
[зэрыгу]энумкӀэ
[зэрыгу]энухэкӀэ
[зэрыгу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]энууэ
[зэрыгу]энурауэ
[зэрыгу]энухэу
[зэрыгу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зэрыгуэу зыщӀыпӀэ дыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ПщӀантӀэм дэзэрыгуэн.
Шэджагъуэ хуабэм Ӏэщыр псыхъуэм дэзэрыгуащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэзэрыгуэн: as a crowd, rush into swh; to crowd into swh
ПщӀантӀэм дэзэрыгуэн: to crowd into the courtyard
Шэджагъуэ хуабэм Ӏэщыр псыхъуэм дэзэрыгуащ: in the midday heat, the cattle crowded into the river.
УРЫСЫБЗЭ
дэзэрыгуэн: гурьбой ворваться куда-л.
ПщӀантӀэм дэзэрыгуэн:
Шэджагъуэ хуабэм Ӏэщыр псыхъуэм дэзэрыгуащ: в полуденную жару, скот ворвался гурьбой в реку.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.