АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дыхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дыхьэн
щымыӀэныгъэ:
дэмыхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьэн
удыхьэн
дыхьэн
дыдыхьэн
фыдыхьэн
дыхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэн
удэмыхьэн
дэмыхьэн
дыдэмыхьэн
фыдэмыхьэн
дэмыхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дыхьэ!
фыдыхьэ!
щымыӀэныгъэ:
удэмыхьэ!
фыдэмыхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдрехьэ
удрехьэ
дрехьэ
дыдрехьэ
фыдрехьэ
дрехьэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремыхьэ
удремыхьэ
дремыхьэ
дыдремыхьэ
фыдремыхьэ
дремыхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдохьэ(р)
удохьэ(р)
дохьэ(р)
дыдохьэ(р)
фыдохьэ(р)
дохьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэркъым
удыхьэркъым
дыхьэркъым
дыдыхьэркъым
фыдыхьэркъым
дыхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэ(р)т
удыхьэ(р)т
дыхьэ(р)т
дыдыхьэ(р)т
фыдыхьэ(р)т
дыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэ(р)тэкъым
удыхьэ(р)тэкъым
дыхьэ(р)тэкъым
дыдыхьэ(р)тэкъым
фыдыхьэ(р)тэкъым
дыхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьащ
удыхьащ
дыхьащ
дыдыхьащ
фыдыхьащ
дыхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьакъым
удыхьакъым
дыхьакъым
дыдыхьакъым
фыдыхьакъым
дыхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьат
удыхьат
дыхьат
дыдыхьат
фыдыхьат
дыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьатэкъым
удыхьатэкъым
дыхьатэкъым
дыдыхьатэкъым
фыдыхьатэкъым
дыхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъащ
удыхьэгъащ
дыхьэгъащ
дыдыхьэгъащ
фыдыхьэгъащ
дыхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъакъым
удыхьэгъакъым
дыхьэгъакъым
дыдыхьэгъакъым
фыдыхьэгъакъым
дыхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъат
удыхьэгъат
дыхьэгъат
дыдыхьэгъат
фыдыхьэгъат
дыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъатэкъым
удыхьэгъатэкъым
дыхьэгъатэкъым
дыдыхьэгъатэкъым
фыдыхьэгъатэкъым
дыхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэщ
удыхьэщ
дыхьэщ
дыдыхьэщ
фыдыхьэщ
дыхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэкъым
удыхьэкъым
дыхьэкъым
дыдыхьэкъым
фыдыхьэкъым
дыхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэт
удыхьэт
дыхьэт
дыдыхьэт
фыдыхьэт
дыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэтэкъым
удыхьэтэкъым
дыхьэтэкъым
дыдыхьэтэкъым
фыдыхьэтэкъым
дыхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнщ
удыхьэнщ
дыхьэнщ
дыдыхьэнщ
фыдыхьэнщ
дыхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнкъым
удыхьэнкъым
дыхьэнкъым
дыдыхьэнкъым
фыдыхьэнкъым
дыхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнущ
удыхьэнущ
дыхьэнущ
дыдыхьэнущ
фыдыхьэнущ
дыхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнукъым
удыхьэнукъым
дыхьэнукъым
дыдыхьэнукъым
фыдыхьэнукъым
дыхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэрэ
удыхьэрэ
дыхьэрэ
дыдыхьэрэ
фыдыхьэрэ
дыхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэркъэ
удыхьэркъэ
дыхьэркъэ
дыдыхьэркъэ
фыдыхьэркъэ
дыхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэ(р)т
удыхьэ(р)т
дыхьэ(р)т
дыдыхьэ(р)т
фыдыхьэ(р)т
дыхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэ(р)тэкъэ
удыхьэ(р)тэкъэ
дыхьэ(р)тэкъэ
дыдыхьэ(р)тэкъэ
фыдыхьэ(р)тэкъэ
дыхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьа
удыхьа
дыхьа
дыдыхьа
фыдыхьа
дыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьакъэ
удыхьакъэ
дыхьакъэ
дыдыхьакъэ
фыдыхьакъэ
дыхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьат
удыхьат
дыхьат
дыдыхьат
фыдыхьат
дыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьатэкъэ
удыхьатэкъэ
дыхьатэкъэ
дыдыхьатэкъэ
фыдыхьатэкъэ
дыхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъа
удыхьэгъа
дыхьэгъа
дыдыхьэгъа
фыдыхьэгъа
дыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъакъэ
удыхьэгъакъэ
дыхьэгъакъэ
дыдыхьэгъакъэ
фыдыхьэгъакъэ
дыхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъат
удыхьэгъат
дыхьэгъат
дыдыхьэгъат
фыдыхьэгъат
дыхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъатэкъэ
удыхьэгъатэкъэ
дыхьэгъатэкъэ
дыдыхьэгъатэкъэ
фыдыхьэгъатэкъэ
дыхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэ
удыхьэ
дыхьэ
дыдыхьэ
фыдыхьэ
дыхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэкъэ
удыхьэкъэ
дыхьэкъэ
дыдыхьэкъэ
фыдыхьэкъэ
дыхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэт
удыхьэт
дыхьэт
дыдыхьэт
фыдыхьэт
дыхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэтэкъэ
удыхьэтэкъэ
дыхьэтэкъэ
дыдыхьэтэкъэ
фыдыхьэтэкъэ
дыхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэн
удыхьэн
дыхьэн
дыдыхьэн
фыдыхьэн
дыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнкъэ
удыхьэнкъэ
дыхьэнкъэ
дыдыхьэнкъэ
фыдыхьэнкъэ
дыхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэну
удыхьэну
дыхьэну
дыдыхьэну
фыдыхьэну
дыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнукъэ
удыхьэнукъэ
дыхьэнукъэ
дыдыхьэнукъэ
фыдыхьэнукъэ
дыхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэмэ
удыхьэмэ
дыхьэмэ
дыдыхьэмэ
фыдыхьэмэ
дыхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэмэ
удэмыхьэмэ
дэмыхьэмэ
дыдэмыхьэмэ
фыдэмыхьэмэ
дэмыхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьамэ
удыхьамэ
дыхьамэ
дыдыхьамэ
фыдыхьамэ
дыхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьамэ
удэмыхьамэ
дэмыхьамэ
дыдэмыхьамэ
фыдэмыхьамэ
мыхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъамэ
удыхьэгъамэ
дыхьэгъамэ
дыдыхьэгъамэ
фыдыхьэгъамэ
дыхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэгъамэ
удэмыхьэгъамэ
дэмыхьэгъамэ
дыдэмыхьэгъамэ
фыдэмыхьэгъамэ
дэмыхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнмэ
удыхьэнмэ
дыхьэнмэ
дыдыхьэнмэ
фыдыхьэнмэ
дыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнмэ
удэмыхьэнмэ
дэмыхьэнмэ
дыдэмыхьэнмэ
фыдэмыхьэнмэ
дэмыхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнумэ
удыхьэнумэ
дыхьэнумэ
дыдыхьэнумэ
фыдыхьэнумэ
дыхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнумэ
удэмыхьэнумэ
дэмыхьэнумэ
дыдэмыхьэнумэ
фыдэмыхьэнумэ
дэмыхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэтэмэ
удыхьэтэмэ
дыхьэтэмэ
дыдыхьэтэмэ
фыдыхьэтэмэ
дыхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэтэмэ
удэмыхьэтэмэ
дэмыхьэтэмэ
дыдэмыхьэтэмэ
фыдэмыхьэтэмэ
дэмыхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьатэмэ
удыхьатэмэ
дыхьатэмэ
дыдыхьатэмэ
фыдыхьатэмэ
дыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьатэмэ
удэмыхьатэмэ
дэмыхьатэмэ
дыдэмыхьатэмэ
фыдэмыхьатэмэ
дэмыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъатэмэ
удыхьэгъатэмэ
дыхьэгъатэмэ
дыдыхьэгъатэмэ
фыдыхьэгъатэмэ
дыхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэгъатэмэ
удэмыхьэгъатэмэ
дэмыхьэгъатэмэ
дыдэмыхьэгъатэмэ
фыдэмыхьэгъатэмэ
дэмыхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнтэмэ
удыхьэнтэмэ
дыхьэнтэмэ
дыдыхьэнтэмэ
фыдыхьэнтэмэ
дыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнтэмэ
удэмыхьэнтэмэ
дэмыхьэнтэмэ
дыдэмыхьэнтэмэ
фыдэмыхьэнтэмэ
дэмыхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнутэмэ
удыхьэнутэмэ
дыхьэнутэмэ
дыдыхьэнутэмэ
фыдыхьэнутэмэ
дыхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнутэмэ
удэмыхьэнутэмэ
дэмыхьэнутэмэ
дыдэмыхьэнутэмэ
фыдэмыхьэнутэмэ
дэмыхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнт
удыхьэнт
дыхьэнт
дыдыхьэнт
фыдыхьэнт
дыхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнтэкъым
удыхьэнтэкъым
дыхьэнтэкъым
дыдыхьэнтэкъым
фыдыхьэнтэкъым
дыхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнут
удыхьэнут
дыхьэнут
дыдыхьэнут
фыдыхьэнут
дыхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэнутэкъым
удыхьэнутэкъым
дыхьэнутэкъым
дыдыхьэнутэкъым
фыдыхьэнутэкъым
дыхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэми
удыхьэми
дыхьэми
дыдыхьэми
фыдыхьэми
дыхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэми
удэмыхьэми
дэмыхьэми
дыдэмыхьэми
фыдэмыхьэми
дэмыхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьами
удыхьами
дыхьами
дыдыхьами
фыдыхьами
дыхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьами
удэмыхьами
дэмыхьами
дыдэмыхьами
фыдэмыхьами
дэмыхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъами
удыхьэгъами
дыхьэгъами
дыдыхьэгъами
фыдыхьэгъами
дыхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэгъами
удэмыхьэгъами
дэмыхьэгъами
дыдэмыхьэгъами
фыдэмыхьэгъами
дэмыхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнми
удыхьэнми
дыхьэнми
дыдыхьэнми
фыдыхьэнми
дыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнми
удэмыхьэнми
дэмыхьэнми
дыдэмыхьэнми
фыдэмыхьэнми
дэмыхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнуми
удыхьэнуми
дыхьэнуми
дыдыхьэнуми
фыдыхьэнуми
дыхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнуми
удэмыхьэнуми
дэмыхьэнуми
дыдэмыхьэнуми
фыдэмыхьэнуми
дэмыхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэтэми
удыхьэтэми
дыхьэтэми
дыдыхьэтэми
фыдыхьэтэми
дыхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэтэми
удэмыхьэтэми
дэмыхьэтэми
дыдэмыхьэтэми
фыдэмыхьэтэми
дэмыхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьатэми
удыхьатэми
дыхьатэми
дыдыхьатэми
фыдыхьатэми
дыхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьатэми
удэмыхьатэми
дэмыхьатэми
дыдэмыхьатэми
фыдэмыхьатэми
дэмыхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэгъатэми
удыхьэгъатэми
дыхьэгъатэми
дыдыхьэгъатэми
фыдыхьэгъатэми
дыхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэгъатэми
удэмыхьэгъатэми
дэмыхьэгъатэми
дыдэмыхьэгъатэми
фыдэмыхьэгъатэми
дэмыхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнтэми
удыхьэнтэми
дыхьэнтэми
дыдыхьэнтэми
фыдыхьэнтэми
дыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнтэми
удэмыхьэнтэми
дэмыхьэнтэми
дыдэмыхьэнтэми
фыдэмыхьэнтэми
дэмыхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэнутэми
удыхьэнутэми
дыхьэнутэми
дыдыхьэнутэми
фыдыхьэнутэми
дыхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьэнутэми
удэмыхьэнутэми
дэмыхьэнутэми
дыдэмыхьэнутэми
фыдэмыхьэнутэми
дэмыхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьаи
удыхьаи
дыхьаи
дыдыхьаи
фыдыхьаи
дыхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьаи
удэмыхьаи
дэмыхьаи
дыдэмыхьаи
фыдэмыхьаи
дэмыхьаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьащэрэт
удыхьащэрэт
дыхьащэрэт
дыдыхьащэрэт
фыдыхьащэрэт
дыхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыхьащэрэт
удэмыхьащэрэт
дэмыхьащэрэт
дыдэмыхьащэрэт
фыдэмыхьащэрэт
дэмыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнщ
удыхьагъэнщ
дыхьагъэнщ
дыдыхьагъэнщ
фыдыхьагъэнщ
дыхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнкъым
удыхьагъэнкъым
дыхьагъэнкъым
дыдыхьагъэнкъым
фыдыхьагъэнкъым
дыхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнт
удыхьагъэнт
дыхьагъэнт
дыдыхьагъэнт
фыдыхьагъэнт
дыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнтэкъым
удыхьагъэнтэкъым
дыхьагъэнтэкъым
дыдыхьагъэнтэкъым
фыдыхьагъэнтэкъым
дыхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэн
удыхьагъэн
дыхьагъэн
дыдыхьагъэн
фыдыхьагъэн
дыхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнкъэ
удыхьагъэнкъэ
дыхьагъэнкъэ
дыдыхьагъэнкъэ
фыдыхьагъэнкъэ
дыхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнт
удыхьагъэнт
дыхьагъэнт
дыдыхьагъэнт
фыдыхьагъэнт
дыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнтэкъэ
удыхьагъэнтэкъэ
дыхьагъэнтэкъэ
дыдыхьагъэнтэкъэ
фыдыхьагъэнтэкъэ
дыхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнущ
удыхьагъэнущ
дыхьагъэнущ
дыдыхьагъэнущ
фыдыхьагъэнущ
дыхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнукъым
удыхьагъэнукъым
дыхьагъэнукъым
дыдыхьагъэнукъым
фыдыхьагъэнукъым
дыхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнут
удыхьагъэнут
дыхьагъэнут
дыдыхьагъэнут
фыдыхьагъэнут
дыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнутэкъым
удыхьагъэнутэкъым
дыхьагъэнутэкъым
дыдыхьагъэнутэкъым
фыдыхьагъэнутэкъым
дыхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэну
удыхьагъэну
дыхьагъэну
дыдыхьагъэну
фыдыхьагъэну
дыхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнукъэ
удыхьагъэнукъэ
дыхьагъэнукъэ
дыдыхьагъэнукъэ
фыдыхьагъэнукъэ
дыхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнут
удыхьагъэнут
дыхьагъэнут
дыдыхьагъэнут
фыдыхьагъэнут
дыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьагъэнутэкъэ
удыхьагъэнутэкъэ
дыхьагъэнутэкъэ
дыдыхьагъэнутэкъэ
фыдыхьагъэнутэкъэ
дыхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэ
удыхьэ
дыхьэ
дыдыхьэ
фыдыхьэ
дыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэ
удэмыхьэ
дэмыхьэ
дыдэмыхьэ
фыдэмыхьэ
дэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьа
удыхьа
дыхьа
дыдыхьа
фыдыхьа
дыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьа
удэмыхьа
дэмыхьа
дыдэмыхьа
фыдэмыхьа
дэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэгъа
удыхьэгъа
дыхьэгъа
дыдыхьэгъа
фыдыхьэгъа
дыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэгъа
удэмыхьэгъа
дэмыхьэгъа
дыдэмыхьэгъа
фыдэмыхьэгъа
дэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэн
удыхьэн
дыхьэн
дыдыхьэн
фыдыхьэн
дыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэн
удэмыхьэн
дэмыхьэн
дыдэмыхьэн
фыдэмыхьэн
дэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэну
удыхьэну
дыхьэну
дыдыхьэну
фыдыхьэну
дыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэну
удэмыхьэну
дэмыхьэну
дыдэмыхьэну
фыдэмыхьэну
дэмыхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэ
узэрыдыхьэ
зэрыдыхьэ
дызэрыдыхьэ
фызэрыдыхьэ
зэрыдыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыхьэ
узэрыдэмыхьэ
зэрыдэмыхьэ
дызэрыдэмыхьэ
фызэрыдэмыхьэ
мызэрыдыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьа
узэрыдыхьа
зэрыдыхьа
дызэрыдыхьа
фызэрыдыхьа
зэрыдыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыхьа
узэрыдэмыхьа
зэрыдэмыхьа
дызэрыдэмыхьа
фызэрыдэмыхьа
зэрыдэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэгъа
узэрыдыхьэгъа
зэрыдыхьэгъа
дызэрыдыхьэгъа
фызэрыдыхьэгъа
зэрыдыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыхьэгъа
узэрыдэмыхьэгъа
зэрыдэмыхьэгъа
дызэрыдэмыхьэгъа
фызэрыдэмыхьэгъа
зэрыдэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэн
узэрыдыхьэн
зэрыдыхьэн
дызэрыдыхьэн
фызэрыдыхьэн
зэрыдыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыхьэн
узэрыдэмыхьэн
зэрыдэмыхьэн
дызэрыдэмыхьэн
фызэрыдэмыхьэн
зэрыдэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэну
узэрыдыхьэну
зэрыдыхьэну
дызэрыдыхьэну
фызэрыдыхьэну
зэрыдыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыхьэну
узэрыдэмыхьэну
зэрыдэмыхьэну
дызэрыдэмыхьэну
фызэрыдэмыхьэну
зэрыдэмыхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэ
ущыдыхьэ
щыдыхьэ
дыщыдыхьэ
фыщыдыхьэ
щыдыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыхьэ
ущыдэмыхьэ
щыдэмыхьэ
дыщыдэмыхьэ
фыщыдэмыхьэ
щыдэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьа
ущыдыхьа
щыдыхьа
дыщыдыхьа
фыщыдыхьа
щыдыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыхьа
ущыдэмыхьа
щыдэмыхьа
дыщыдэмыхьа
фыщыдэмыхьа
щыдэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэгъа
ущыдыхьэгъа
щыдыхьэгъа
дыщыдыхьэгъа
фыщыдыхьэгъа
щыдыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыхьэгъа
ущыдэмыхьэгъа
щыдэмыхьэгъа
дыщыдэмыхьэгъа
фыщыдэмыхьэгъа
щыдэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэн
ущыдыхьэн
щыдыхьэн
дыщыдыхьэн
фыщыдыхьэн
щыдыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыхьэн
ущыдэмыхьэн
щыдэмыхьэн
дыщыдэмыхьэн
фыщыдэмыхьэн
щыдэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэну
ущыдыхьэну
щыдыхьэну
дыщыдыхьэну
фыщыдыхьэну
щыдыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыхьэну
ущыдэмыхьэну
щыдэмыхьэну
дыщыдэмыхьэну
фыщыдэмыхьэну
щыдэмыхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэ
уздэдыхьэ
здэдыхьэ
дыздэдыхьэ
фыздэдыхьэ
здэдыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыхьэ
уздэдэмыхьэ
здэдэмыхьэ
дыздэдэмыхьэ
фыздэдэмыхьэ
здэдэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьа
уздэдыхьа
здэдыхьа
дыздэдыхьа
фыздэдыхьа
здэдыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыхьа
уздэдэмыхьа
здэдэмыхьа
дыздэдэмыхьа
фыздэдэмыхьа
здэдэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэгъа
уздэдыхьэгъа
здэдыхьэгъа
дыздэдыхьэгъа
фыздэдыхьэгъа
здэдыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыхьэгъа
уздэдэмыхьэгъа
здэдэмыхьэгъа
дыздэдэмыхьэгъа
фыздэдэмыхьэгъа
здэдэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэн
уздэдыхьэн
здэдыхьэн
дыздэдыхьэн
фыздэдыхьэн
здэдыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыхьэн
уздэдэмыхьэн
здэдэмыхьэн
дыздэдэмыхьэн
фыздэдэмыхьэн
здэдэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэну
уздэдыхьэну
здэдыхьэну
дыздэдыхьэну
фыздэдыхьэну
здэдыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыхьэну
уздэдэмыхьэну
здэдэмыхьэну
дыздэдэмыхьэну
фыздэдэмыхьэну
здэдэмыхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдыхьэ
ущӀыдыхьэ
щӀыдыхьэ
дыщӀыдыхьэ
фыщӀыдыхьэ
щӀыдыхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыхьэ
ущӀыдэмыхьэ
щӀыдэмыхьэ
дыщӀыдэмыхьэ
фыщӀыдэмыхьэ
щӀыдэмыхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдыхьа
ущӀыдыхьа
щӀыдыхьа
дыщӀыдыхьа
фыщӀыдыхьа
щӀыдыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыхьа
ущӀыдэмыхьа
щӀыдэмыхьа
дыщӀыдэмыхьа
фыщӀыдэмыхьа
щӀыдэмыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдыхьэгъа
ущӀыдыхьэгъа
щӀыдыхьэгъа
дыщӀыдыхьэгъа
фыщӀыдыхьэгъа
щӀыдыхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыхьэгъа
ущӀыдэмыхьэгъа
щӀыдэмыхьэгъа
дыщӀыдэмыхьэгъа
фыщӀыдэмыхьэгъа
щӀыдэмыхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдыхьэн
ущӀыдыхьэн
щӀыдыхьэн
дыщӀыдыхьэн
фыщӀыдыхьэн
щӀыдыхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыхьэн
ущӀыдэмыхьэн
щӀыдэмыхьэн
дыщӀыдэмыхьэн
фыщӀыдэмыхьэн
щӀыдэмыхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдыхьэну
ущӀыдыхьэну
щӀыдыхьэну
дыщӀыдыхьэну
фыщӀыдыхьэну
щӀыдыхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыхьэну
ущӀыдэмыхьэну
щӀыдэмыхьэну
дыщӀыдэмыхьэну
фыщӀыдэмыхьэну
щӀыдэмыхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэу
удыхьэу
дыхьэу
дыдыхьэу
фыдыхьэу
дыхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэу
удэмыхьэу
дэмыхьэу
дыдэмыхьэу
фыдэмыхьэу
дэмыхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьауэ
удыхьауэ
дыхьауэ
дыдыхьауэ
фыдыхьауэ
дыхьауэ / дыхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьауэ
удэмыхьауэ
дэмыхьауэ
дыдэмыхьауэ
фыдэмыхьауэ
дэмыхьауэ(хэ) / дэмыхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдыхьэурэ
удыхьэурэ
дыхьэурэ
дыдыхьэурэ
фыдыхьэурэ
дыхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыдэмыхьэурэ
удэмыхьэурэ
дэмыхьэурэ
дыдэмыхьэурэ
фыдэмыхьэурэ
дэмыхьэ(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдохьэ
сыдохьэ
--
сывдохьэ
садохьэ(хэ)
уэ
уздохьэ
--
удохьэ
уддохьэ
--
уадохьэ(хэ)
ар
здохьэ
бдохьэ
дохьэ
ддохьэ
вдохьэ
ядохьэ(хэ)
дэ
--
дыбдохьэ
дыдохьэ
--
дывдохьэ
дадохьэ(хэ)
фэ
фыздохьэ
--
фыдохьэ
фыддохьэ
--
фадохьэ(хэ)
ахэр
здохьэ
бдохьэ
дохьэ
ддохьэ
вдохьэ
ядохьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбды[хьэрэ]
сыды[хьэрэ]
--
сывды[хьэрэ]
сады[хьэ(хэ)рэ]
уэ
узды[хьэрэ]
--
уды[хьэрэ]
удды[хьэрэ]
--
уады[хьэ(хэ)рэ]
ар
зды[хьэрэ]
бды[хьэрэ]
ды[хьэрэ]
дды[хьэрэ]
вды[хьэрэ]
яды[хьэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыбды[хьэрэ]
дыды[хьэрэ]
--
дывды[хьэрэ]
дады[хьэ(хэ)рэ]
фэ
фызды[хьэрэ]
--
фыбъэдэ[хьэрэ]
фыдды[хьэрэ]
--
фады[хьэ(хэ)рэ]
ахэр
зды[хьэрэ]
бды[хьэрэ]
ды[хьэрэ]
дды[хьэрэ]
вды[хьэрэ]
яды[хьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эуэ
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
КъэщӀыхьа гуэрым, зэхуаку гуэрым кӀуэурэ къыщыхутэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ПщӀантӀэм дыхьэн.
Къуажэм дыхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дыхьэн: go in, enter swh (waking, riding or driving)
ПщӀантӀэм дыхьэн: enter the courtyard
Къуажэм дыхьэн: enter the village
УРЫСЫБЗЭ
дыхьэн: войти, въехать куда-л.
ПщӀантӀэм дыхьэн: войти через ворота
Къуажэм дыхьэн: войти в деревню
псалъафэ зэпыщӀахэр
Гум дыхьэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: please sb, like sth
Урысыбзэ: понравиться кому-л., прийтись по душе кому-л.
Псалъэ зэпхахэр:
II.
Щапхъэхэр:
[И] дзажэ дэмыхьэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: beat, overcome almost without difficulty, effortlessly
Урысыбзэ: одолеть, победить кого-л. без особых усилий.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Псэм дыхьэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: touch one`s soul
Урысыбзэ: затронуть чью-л. душу
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.