АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэӏэс "дыриин"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дыриин
щымыӀэныгъэ:
мыдриин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
здыриин
бдыриин
идриин
ддыриин
вдыриин
ядриин
щымыӀэныгъэ:
сымыдриин
умыдриин
имыдриин
дымыдриин
фымыдриин
ямыдриин
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дырий!
вдырий!
щымыӀэныгъэ:
умыдрий!
фымыдрий!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
средрий
уредрий
иредрий
дредрий
фредрий
иредрий
щымыӀэныгъэ:
сремыдрий
уремыдрий
иремыдрий
дремыдрий
фремыдрий
иремыдрий
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
содрий(р)
уодрий(р) / бодрий(р)
едрий(р)
додрий(р)
фодрий(р)
ядрий(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
здырийркъым
бдырийркъым
идрийркъым
ддырийркъым
вдырийркъым
ядрийркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
здырийрт
бдырийрт
идрийрт
ддырийрт
вдырийрт
ядрийрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
здырийртэкъым
бдырийртэкъым
идрийртэкъым
ддырийртэкъым
вдырийртэкъым
ядрийртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здыриящ
бдыриящ
идриящ
ддыриящ
вдыриящ
ядриящ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
здыриякъым
бдыриякъым
идриякъым
ддыриякъым
вдыриякъым
ядриякъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
здырият
бдырият
идрият
ддырият
вдырият
ядрият
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
здыриятэкъым
бдыриятэкъым
идриятэкъым
ддыриятэкъым
вдыриятэкъым
ядриятэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
здыриигъащ
бдыриигъащ
идриигъащ
ддыриигъащ
вдыриигъащ
ядриигъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриигъакъым
бдыриигъакъым
идриигъакъым
ддыриигъакъым
вдыриигъакъым
ядриигъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
здыриигъат
бдыриигъат
идриигъат
ддыриигъат
вдыриигъат
ядриигъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриигъатэкъым
бдыриигъатэкъым
идриигъатэкъым
ддыриигъатэкъым
вдыриигъатэкъым
ядриигъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
здырийщ
бдырийщ
идрийщ
ддырийщ
вдырийщ
ядрийщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
здырийкъым
бдырийкъым
идрийкъым
ддырийкъым
вдырийкъым
ядрийкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
здырийт
бдырийт
идрийт
ддырийт
вдырийт
ядрийт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
здырийтэкъым
бдырийтэкъым
идрийтэкъым
ддырийтэкъым
вдырийтэкъым
ядрийтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинщ
бдыриинщ
идриинщ
ддыриинщ
вдыриинщ
ядриинщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинкъым
бдыриинкъым
идриинкъым
ддыриинкъым
вдыриинкъым
ядриинкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинущ
бдыриинущ
идриинущ
ддыриинущ
вдыриинущ
ядриинущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинукъым
бдыриинукъым
идриинукъым
ддыриинукъым
вдыриинукъым
ядриинукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
здырийрэ
бдырийрэ
идрийрэ
ддырийрэ
вдырийрэ
ядрийрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
здырийркъэ
бдырийркъэ
идрийркъэ
ддырийркъэ
вдырийркъэ
ядрийркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
здырийрт
бдырийрт
идрийрт
ддырийрт
вдырийрт
ядрийрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
здырийртэкъэ
бдырийртэкъэ
идрийртэкъэ
ддырийртэкъэ
вдырийртэкъэ
ядрийртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здырия
бдырия
идрия
ддырия
вдырия
ядрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
здыриякъэ
бдыриякъэ
идриякъэ
ддыриякъэ
вдыриякъэ
ядриякъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
здырият
бдырият
идрият
ддырият
вдырият
ядрият
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
здыриятэкъэ
бдыриятэкъэ
идриятэкъэ
ддыриятэкъэ
вдыриятэкъэ
ядриятэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
здыриигъа
бдыриигъа
идриигъа
ддыриигъа
вдыриигъа
ядриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
здыриигъакъэ
бдыриигъакъэ
идриигъакъэ
ддыриигъакъэ
вдыриигъакъэ
ядриигъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
здыриигъат
бдыриигъат
идриигъат
ддыриигъат
вдыриигъат
ядриигъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
здыриигъатэкъэ
бдыриигъатэкъэ
идриигъатэкъэ
ддыриигъатэкъэ
вдыриигъатэкъэ
ядриигъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
здырий
бдырий
идрий
ддырий
вдырий
ядрий
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
здырийкъэ
бдырийкъэ
идрийкъэ
ддырийкъэ
вдырийкъэ
ядрийкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
здырийт
бдырийт
идрийт
ддырийт
вдырийт
ядрийт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
здырийтэкъэ
бдырийтэкъэ
идрийтэкъэ
ддырийтэкъэ
вдырийтэкъэ
ядрийтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриин
бдыриин
идриин
ддыриин
вдыриин
ядриин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинкъэ
бдыриинкъэ
идриинкъэ
ддыриинкъэ
вдыриинкъэ
ядриинкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриину
бдыриину
идриину
ддыриину
вдыриину
ядриину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинукъэ
бдыриинукъэ
идриинукъэ
ддыриинукъэ
вдыриинукъэ
ядриинукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
здыриймэ
бдыриймэ
идриймэ
ддыриймэ
вдыриймэ
ядриймэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриймэ
умыдриймэ
имыдриймэ
дымыдриймэ
фымыдриймэ
ямыдриймэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здыриямэ
бдыриямэ
идриямэ
ддыриямэ
вдыриямэ
ядриямэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриямэ
умыдриямэ
имыдриямэ
дымыдриямэ
фымыдриямэ
ямыдриямэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
здыриигъамэ
бдыриигъамэ
идриигъамэ
ддыриигъамэ
вдыриигъамэ
ядриигъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриигъамэ
умыдриигъамэ
имыдриигъамэ
дымыдриигъамэ
фымыдриигъамэ
ямыдриигъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинмэ
бдыриинмэ
идриинмэ
ддыриинмэ
вдыриинмэ
ядриинмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинмэ
умыдриинмэ
имыдриинмэ
дымыдриинмэ
фымыдриинмэ
ямыдриинмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинумэ
бдыриинумэ
идриинумэ
ддыриинумэ
вдыриинумэ
ядриинумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинумэ
умыдриинумэ
имыдриинумэ
дымыдриинумэ
фымыдриинумэ
ямыдриинумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
здырийтэмэ
бдырийтэмэ
идрийтэмэ
ддырийтэмэ
вдырийтэмэ
ядрийтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдрийтэмэ
умыдрийтэмэ
имыдрийтэмэ
дымыдрийтэмэ
фымыдрийтэмэ
ямыдрийтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здыриятэмэ
бдыриятэмэ
идриятэмэ
ддыриятэмэ
вдыриятэмэ
ядриятэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриятэмэ
умыдриятэмэ
имыдриятэмэ
дымыдриятэмэ
фымыдриятэмэ
ямыдриятэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
здыриигъатэмэ
бдыриигъатэмэ
идриигъатэмэ
ддыриигъатэмэ
вдыриигъатэмэ
ядриигъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриигъатэмэ
умыдриигъатэмэ
имыдриигъатэмэ
дымыдриигъатэмэ
фымыдриигъатэмэ
ямыдриигъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинтэмэ
бдыриинтэмэ
идриинтэмэ
ддыриинтэмэ
вдыриинтэмэ
ядриинтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинтэмэ
умыдриинтэмэ
имыдриинтэмэ
дымыдриинтэмэ
фымыдриинтэмэ
ямыдриинтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинутэмэ
бдыриинутэмэ
идриинутэмэ
ддыриинутэмэ
вдыриинутэмэ
ядриинутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинутэмэ
умыдриинутэмэ
имыдриинутэмэ
дымыдриинутэмэ
фымыдриинутэмэ
ямыдриинутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинт
бдыриинт
идриинт
ддыриинт
вдыриинт
ядриинт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинтэкъым
бдыриинтэкъым
идриинтэкъым
ддыриинтэкъым
вдыриинтэкъым
ядриинтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинут
бдыриинут
идриинут
ддыриинут
вдыриинут
ядриинут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
здыриинутэкъым
бдыриинутэкъым
идриинутэкъым
ддыриинутэкъым
вдыриинутэкъым
ядриинутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
здырийми
бдырийми
идрийми
ддырийми
вдырийми
ядрийми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдрийми
умыдрийми
имыдрийми
дымыдрийми
фымыдрийми
ямыдрийми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здыриями
бдыриями
идриями
ддыриями
вдыриями
ядриями
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриями
умыдриями
имыдриями
дымыдриями
фымыдриями
ямыдриями
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
здыриигъами
бдыриигъами
идриигъами
ддыриигъами
вдыриигъами
ядриигъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриигъами
умыдриигъами
имыдриигъами
дымыдриигъами
фымыдриигъами
ямыдриигъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинми
бдыриинми
идриинми
ддыриинми
вдыриинми
ядриинми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинми
умыдриинми
имыдриинми
дымыдриинми
фымыдриинми
ямыдриинми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинуми
бдыриинуми
идриинуми
ддыриинуми
вдыриинуми
ядриинуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинуми
умыдриинуми
имыдриинуми
дымыдриинуми
фымыдриинуми
ямыдриинуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
здырийтэми
бдырийтэми
идрийтэми
ддырийтэми
вдырийтэми
ядрийтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдрийтэми
умыдрийтэми
имыдрийтэми
дымыдрийтэми
фымыдрийтэми
ямыдрийтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
здыриятэми
бдыриятэми
идриятэми
ддыриятэми
вдыриятэми
ядриятэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриятэми
умыдриятэми
имыдриятэми
дымыдриятэми
фымыдриятэми
ямыдриятэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
здыриигъатэми
бдыриигъатэми
идриигъатэми
ддыриигъатэми
вдыриигъатэми
ядриигъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдриигъатэми
умыдриигъатэми
имыдриигъатэми
дымыдриигъатэми
фымыдриигъатэми
ямыдриигъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинтэми
бдыриинтэми
идриинтэми
ддыриинтэми
вдыриинтэми
ядриинтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинтэми
умыдриинтэми
имыдриинтэми
дымыдриинтэми
фымыдриинтэми
ямыдриинтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
здыриинутэми
бдыриинутэми
идриинутэми
ддыриинутэми
вдыриэнутэми
ядриэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдриинутэми
умыдриинутэми
имыдриинутэми
дымыдриинутэми
фымыдриинутэми
ямыдриинутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
здырияи
бдырияи
идрияи
ддырияи
вдырияи
ядрияи
щымыӀэныгъэ:
сымыдрияи
умыдрияи
имыдрияи
дымыдрияи
фымыдрияи
ямыдрияи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
здыриящэрэт
бдыриящэрэт
идриящэрэт
ддыриящэрэт
вдыриящэрэт
ядриящэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыдриящэрэт
умыдриящэрэт
имыдриящэрэт
дымыдриящэрэт
фымыдриящэрэт
ямыдриящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнщ
бдыриягъэнщ
идриягъэнщ
ддыриягъэнщ
вдыриягъэнщ
ядриягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнкъым
бдыриягъэнкъым
идриягъэнкъым
ддыриягъэнкъым
вдыриягъэнкъым
ядриягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнт
бдыриягъэнт
идриягъэнт
ддыриягъэнт
вдыриягъэнт
ядриягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнтэкъым
бдыриягъэнтэкъым
идриягъэнтэкъым
ддыриягъэнтэкъым
вдыриягъэнтэкъым
ядриягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
здыриягъэн
бдыриягъэн
идриягъэн
ддыриягъэн
вдыриягъэн
ядриягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнкъэ
бдыриягъэнкъэ
идриягъэнкъэ
ддыриягъэнкъэ
вдыриягъэнкъэ
ядриягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнт
бдыриягъэнт
идриягъэнт
ддыриягъэнт
вдыриягъэнт
ядриягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнтэкъэ
бдыриягъэнтэкъэ
идриягъэнтэкъэ
ддыриягъэнтэкъэ
вдыриягъэнтэкъэ
ядриягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнущ
бдыриягъэнущ
идриягъэнущ
ддыриягъэнущ
вдыриягъэнущ
ядриягъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнукъым
бдыриягъэнукъым
идриягъэнукъым
ддыриягъэнукъым
вдыриягъэнукъым
ядриягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнут
бдыриягъэнут
идриягъэнут
ддыриягъэнут
вдыриягъэнут
ядриягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнутэкъым
бдыриягъэнутэкъым
идриягъэнутэкъым
ддыриягъэнутэкъым
вдыриягъэнутэкъым
ядриягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
здыриягъэну
бдыриягъэну
идриягъэну
ддыриягъэну
вдыриягъэну
ядриягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнукъэ
бдыриягъэнукъэ
идриягъэнукъэ
ддыриягъэнукъэ
вдыриягъэнукъэ
ядриягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
здыриягъэнут
бдыриягъэнут
идриягъэнут
ддыриягъэнут
вдыриягъэнут
ядриягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
здыриягъэнутэкъэ
бдыриягъэнутэкъэ
идриягъэнутэкъэ
ддыриягъэнутэкъэ
вдыриягъэнутэкъэ
ядриягъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыдрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыдрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыдриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыдриин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыдриин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыдриину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыдриину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
здырий
бдырий
идрий
ддырий
вдырий
ядрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдрий
умыдрий
имыдрий
дымыдрий
фымыдрий
ямыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здырия
бдырия
идрия
ддырия
вдырия
ядрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдрия
умыдрия
имыдрия
дымыдрия
фымыдрия
ямыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыриигъа
бдыриигъа
идриигъа
ддыриигъа
вдыриигъа
ядриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдриигъа
умыдриигъа
имыдриигъа
дымыдриигъа
фымыдриигъа
ямыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
здыриин
бдыриин
идриин
ддыриин
вдыриин
ядриин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдриин
умыдриин
имыдриин
дымыдриин
фымыдриин
ямыдриин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
здыриину
бдыриину
идриину
ддыриину
вдыриину
ядриину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдриину
умыдриину
имыдриину
дымыдриину
фымыдриину
ямыдриину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дырий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дырия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дыриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дыриин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыдриин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дыриину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыдриину
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыздырий
зэрыбдырий
зэридрий
зэрыддырий
зэрывдырий
зэрадрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыдрий
зэрумыдрий
зэримыдрий
зэрыдмыдрий
зэрывмыдрий
зэрамыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыздырия
зэрыбдырия
зэридрия
зэрыддырия
зэрывдырия
зэрадрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыдрия
зэрумыдрия
зэримыдрия
зэрыдмыдрия
зэрывмыдрия
зэрамыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыздыриигъа
зэрыбдыриигъа
зэридриигъа
зэрыддыриигъа
зэрывдыриигъа
зэрадриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыдриигъа
зэрумыдриигъа
зэримыдриигъа
зэрыдмыдриигъа
зэрывмыдриигъа
зэрамыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыздыриин
зэрыбдыриин
зэридриин
зэрыддыриин
зэрывдыриин
зэрадриин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыдриин
зэрумыдриин
зэримыдриин
зэрыдмыдриин
зэрывмыдриин
зэрамыдриин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыздыриину
зэрыбдыриину
зэридриину
зэрыддыриину
зэрывдыриину
зэрадриину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыдриину
зэрумыдриину
зэримыдриину
зэрыдмыдриину
зэрывмыдриину
зэрамыдриину
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыздырий
щыбдырий
щидрий
щыддырий
щывдырий
щадрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдрий
щумыдрий
щимыдрий
щыдмыдрий
щывмыдрий
щамыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыздырия
щыбдырия
щидрия
щыддырия
щывдырия
щадрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдрия
щумыдрия
щимыдрия
щыдмыдрия
щывмыдрия
щамыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыздыриигъа
щыбдыриигъа
щидриигъа
щыддыриигъа
щывдыриигъа
щадриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдриигъа
щумыдриигъа
щимыдриигъа
щыдмыдриигъа
щывмыдриигъа
щамыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыздыриин
щыбдыриин
щидриин
щыддыриин
щывдыриин
щадриин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдриин
щумыдриин
щимыдриин
щыдмыдриин
щывмыдриин
щамыдриин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыздыриину
щыбдыриину
щидриину
щыддыриину
щывдыриину
щадриину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыдриину
щумыдриину
щимыдриину
щыдмыдриину
щывмыдриину
щамыдриину
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэздырий
здэбдырий
здидрий
здэддырий
здэвдырий
здадрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыдрий
здумыдрий
здимыдрий
здэдмыдрий
здэвмыдрий
здамыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэздырия
здэбдырия
здидрия
здэддырия
здэвдырия
здадрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыдрия
здумыдрия
здимыдрия
здэдмыдрия
здэвмыдрия
здамыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэздыриигъа
здэбдыриигъа
здидриигъа
здэддыриигъа
здэвдыриигъа
здадриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыдриигъа
здумыдриигъа
здимыдриигъа
здэдмыдриигъа
здэвмыдриигъа
здамыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэздыриин
здэбдыриин
здидриин
здэддыриин
здэвдыриин
здадриин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыдриин
здумыдриин
здимыдриин
здэдмыдриин
здэвмыдриин
здамыдриин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэздыриину
здэбдыриину
здидриину
здэддыриину
здэвдыриину
здадриину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыдриину
здумыдриину
здимыдриину
здэдмыдриину
здэвмыдриину
здамыдриину
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэздырий
щӀэбдырий
щӀидрий
щӀэддырий
щӀэвдырий
щӀадрий
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыдрий
щӀумыдрий
щӀимыдрий
щӀэдмыдрий
щӀэвмыдрий
щӀамыдрий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэздырия
щӀэбдырия
щӀидрия
щӀэддырия
щӀэвдырия
щӀадрия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыдрия
щӀумыдрия
щӀимыдрия
щӀэдмыдрия
щӀэвмыдрия
щӀамыдрия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэздыриигъа
щӀэбдыриигъа
щӀидриигъа
щӀэддыриигъа
щӀэвдыриигъа
щӀадриигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыдриигъа
щӀумыдриигъа
щӀимыдриигъа
щӀэдмыдриигъа
щӀэвмыдриигъа
щӀамыдриигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэздыриин
щӀэбдыриин
щӀидриин
щӀэддыриин
щӀэвдыриин
щӀадриин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыдриин
щӀумыдриин
щӀимыдриин
щӀэдмыдриин
щӀэвмыдриин
щӀамыдриин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэздыриину
щӀэбдыриину
щӀидриину
щӀэддыриину
щӀэвдыриину
щӀадриэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыдриину
щӀумыдриину
щӀимыдриину
щӀэдмыдриину
щӀэвмыдриину
щӀамыдриину
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
здырийуэ
бдырийуэ
идрийуэ
ддырийуэ
вдырийуэ
ядрийуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдрийуэ
умыдрийуэ
имыдрийуэ
дымыдрийуэ
фымыдрийуэ
ямыдрийуэ
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здырияуэ
бдырияуэ
идрияуэ
ддырияуэ
вдырияуэ
ядрияуэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдрияуэ
умыдрияуэ
имыдрияуэ
дымыдрияуэ
фымыдрияуэ
ямыдрияуэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
здырийурэ
бдырийурэ
идрийурэ
ддырийурэ
вдырийурэ
ядрийурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыдрийурэ
умыдрийурэ
имыдрийурэ
дымыдрийурэ
фымыдрийурэ
ямыдрийурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэн
Подлежащэ
сэ --
узодрий
содрий
--
фызодрий
содрий(хэ)
уэ сыбодрий
--
уодрий / бодрий
дыбодрий
--
уодрий(хэ) / бодрий(хэ)
абы седрий
уедрий
едрий
дедрий
федрий
едрий(хэ)
дэ --
удодрий
додрий
--
фыдодрий
додрий(хэ)
фэ сыводрий
--
фодрий
дыводрий
--
фодрий(хэ)
абыхэм садрий
уадрий
ядрий
дадрий
фадрий
ядрий(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ --
уз[дырийрэ]
з[дырийрэ]
--
фыз[дырийрэ]
з[дырий(хэ)рэ]
уэ сыб[дырийрэ]
--
б[дырийрэ]
дыб[дырийрэ]
--
б[дырий(хэ)рэ]
абы си[дрийрэ]
уи[дрийрэ]
и[дрийрэ]
ди[дрийрэ]
фи[дрийрэ]
и[дрий(хэ)рэ]
дэ --
уд[дырийрэ]
д[дырийрэ]
--
фыд[дырийрэ]
д[дырий(хэ)рэ]
фэ сыв[дырийрэ]
--
в[дырийрэ]
дыв[дырийрэ]
--
в[дырий(хэ)рэ]
абыхэм са[дрийрэ]
уа[дрийрэ]
я[дрийрэ]
да[дрийрэ]
фа[дрийрэ]
я[дрий(хэ)рэ]
-й-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дыри]й
[дыри]йр
--
[дыри]йхэр
Эргативнэ: [дыри]й
[дыри]йм
--
[дыри]йхэм
Послеложнэ: [дыри]йкӀэ
[дыри]ймкӀэ
[дыри]йхэкӀэ
[дыри]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дыри]йу
[дыри]йрауэ
[дыри]йхэу
[дыри]йхэрауэ
-я-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дыри]я
[дыри]яр
--
[дыри]яхэр
Эргативнэ: [дыри]я
[дыри]ям
--
[дыри]яхэм
Послеложнэ: [дыри]якӀэ
[дыри]ямкӀэ
[дыри]яхэкӀэ
[дыри]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дыри]яуэ
[дыри]ярауэ
[дыри]яхэу
[дыри]яхэрауэ
-ин-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дыри]ин
[дыри]иныр
--
[дыри]инхэр
Эргативнэ: [дыри]ин
[дыри]иным
--
[дыри]инхэм
Послеложнэ: [дыри]инкӀэ
[дыри]инымкӀэ
[дыри]инхэкӀэ
[дыри]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[дыри]ину
[дыри]инырауэ
[дыри]инхэу
[дыри]инхэрауэ
-ину-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дыри]ину
[дыри]инур
--
[дыри]инухэр
Эргативнэ: [дыри]ину
[дыри]инум
--
[дыри]инухэм
Послеложнэ: [дыри]инукӀэ
[дыри]инумкӀэ
[дыри]инухэкӀэ
[дыри]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дыри]инууэ
[дыри]инурауэ
[дыри]инухэу
[дыри]инухэрауэ
Зыгуэр мыгъэныщкӀуу егъэлъэтэхын. Блэм хьэндыркъуакъуэр идриящ. дыриин: swallow sth without chewing.
Блэм хьэндыркъуакъуэр идриящ: the snake swallowed the frog without chewing. дыриин: проглотить что-л., не разжёвывая
Блэм хьэндыркъуакъуэр идриящ: змея проглотила лягушку, не разжёвывая. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
