Wt/kbd/дыгъужь
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
дыгъужь
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['dǝʁʷǝʑ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [дыгъу] + [жь]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | дыгъужь | дыгъужьыр | -- | дыгъужьхэр |
Эргативнэ: | дыгъужь | дыгъужьым | -- | дыгъужьхэм |
Послеложнэ: | дыгъужькӀэ | дыгъужьымкӀэ | дыгъужьхэкӀэ | дыгъужьхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | дыгъужьу | дыгъужьырауэ | дыгъужьхэу | дыгъужьхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ХьэкӀэкхъэкӀэхэм ящыщу Ӏэщ, къинэмыщӀ псэущхьэхэм, цӀыхухэм яхуэлъэ лъэпкъ.
ЩАПХЪЭХЭР
- ХъуищтӀми дыгъужь гуэр къеуэсауэ, мэлыхъуэхэр игъэпсэуртэкъым. Теунэ Хьэчим
- Дыгъужьым мэл щихькӀэ и нэпкъыжьэ еплъкъым. Псалъэжьхэр
- Дыгъужьым ишхари имышхари тохуэ. Псалъэжьхэр
- Дыгъужьым мэл зыфӀишхыну мэлыхъуэр пыӀэ щыгукӀэ къещӀэ. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- дыгъужь: wolf
УРЫСЫБЗЭ
- дыгъужь: волк
псалъафэ зэпыщӀахэр
дыгъужь анэ
Мыхьэнэ: Шыр зиӀэ дыгъужьыбз. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: she-wolf Урысыбзэ: волчица Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
дыгъужь фэрэкӀ
Мыхьэнэ: ЩӀыфэ узхэм ящыщ (хужь цӀыкӀуурэ къытокӀэри фэрэкӀыпӀэ къегъанэ). НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: a type of skin disease Урысыбзэ: разновидность кожных болезней Псалъэ зэпхахэр: Дыгъужь фэрэкӀ зэуэлӀар шэджэнэплъ ирагъафэрт. Щапхъэхэр:
дыгъужь шыр
Мыхьэнэ: Дыгъужь къалъхуагъащӀэ, зи ныбжь иримыкъуа. НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: wolf cub, baby wolf Урысыбзэ: волчонок Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.