Wt/kbd/джэгун

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > джэгун

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dᶎɐ'gʷǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [джэгу] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "джэгун"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: джэгун
щымыӀэныгъэ: мыджэгун
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыджэгун уджэгун джэгун дыджэгун фыджэгун джэгун(хэ)
щымыӀэныгъэ: сымыджэгун умыджэгун мыджэгун дымыджэгун фымыджэгун мыджэгун(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: джэгу! фыджэгу!
щымыӀэныгъэ: умыджэгу! фымыджэгу!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: среджэгу уреджэгу иреджэгу дреджэгу фреджэгу иреджэгу
щымыӀэныгъэ: сремыджэгу уремыджэгу иремыджэгу дремыджэгу фремыджэгу иремыджэгу
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: соджэгу(р) уоджэгу(р) мэджэгу(р) доджэгу(р) фоджэгу(р) мэджэгу(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгуркъым уджэгуркъым джэгуркъым дыджэгуркъым фыджэгуркъым джэгу(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгу(р)т уджэгу(р)т джэгу(р)т дыджэгу(р)т фыджэгу(р)т джэгу(р)т / джэгухэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгу(р)тэкъым уджэгу(р)тэкъым джэгу(р)тэкъым дыджэгу(р)тэкъым фыджэгу(р)тэкъым джэгу(р)тэкъым / джэгухэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуащ уджэгуащ джэгуащ дыджэгуащ фыджэгуащ джэгуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгуакъым уджэгуакъым джэгуакъым дыджэгуакъым фыджэгуакъым джэгуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуат уджэгуат джэгуат дыджэгуат фыджэгуат джэгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгуатэкъым уджэгуатэкъым джэгуатэкъым дыджэгуатэкъым фыджэгуатэкъым джэгуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгугъащ уджэгугъащ джэгугъащ дыджэгугъащ фыджэгугъащ джэгугъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгугъакъым уджэгугъакъым джэгугъакъым дыджэгугъакъым фыджэгугъакъым джэгугъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгугъат уджэгугъат джэгугъат дыджэгугъат фыджэгугъат джэгугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгугъатэкъым уджэгугъатэкъым джэгугъатэкъым дыджэгугъатэкъым фыджэгугъатэкъым джэгугъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыджэгущ уджэгущ джэгущ дыджэгущ фыджэгущ джэгу(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыджэгукъым уджэгукъым джэгукъым дыджэгукъым фыджэгукъым джэгу(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыджэгут уджэгут джэгут дыджэгут фыджэгут джэгу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыджэгутэкъым уджэгутэкъым джэгутэкъым дыджэгутэкъым фыджэгутэкъым джэгу(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунщ уджэгунщ джэгунщ дыджэгунщ фыджэгунщ джэгун(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгункъым уджэгункъым джэгункъым дыджэгункъым фыджэгункъым джэгун(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунджэгу уджэгунджэгу джэгунджэгу дыджэгунджэгу фыджэгунджэгу джэгуну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгунукъым уджэгунукъым джэгунукъым дыджэгунукъым фыджэгунукъым джэгуну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгурэ уджэгурэ джэгурэ дыджэгурэ фыджэгурэ джэгу(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгуркъэ уджэгуркъэ джэгуркъэ дыджэгуркъэ фыджэгуркъэ джэгуркъэ / джэгухэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгу(р)т уджэгу(р)т джэгу(р)т дыджэгу(р)т фыджэгу(р)т джэгу(р)т / джэгухэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгу(р)тэкъэ уджэгу(р)тэкъэ джэгу(р)тэкъэ дыджэгу(р)тэкъэ фыджэгу(р)тэкъэ джэгу(р)тэкъэ / джэгухэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуа уджэгуа джэгуа дыджэгуа фыджэгуа джэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгуакъэ уджэгуакъэ джэгуакъэ дыджэгуакъэ фыджэгуакъэ джэгуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуат уджэгуат джэгуат дыджэгуат фыджэгуат джэгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгуатэкъэ уджэгуатэкъэ джэгуатэкъэ дыджэгуатэкъэ фыджэгуатэкъэ джэгуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгугъа уджэгугъа джэгугъа дыджэгугъа фыджэгугъа джэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгугъакъэ уджэгугъакъэ джэгугъакъэ дыджэгугъакъэ фыджэгугъакъэ джэгугъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгугъат уджэгугъат джэгугъат дыджэгугъат фыджэгугъат джэгугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыджэгугъатэкъэ уджэгугъатэкъэ джэгугъатэкъэ дыджэгугъатэкъэ фыджэгугъатэкъэ джэгугъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыджэгу уджэгу джэгу дыджэгу фыджэгу джэгу(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыджэгукъэ уджэгукъэ джэгукъэ дыджэгукъэ фыджэгукъэ джэгу(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыджэгут уджэгут джэгут дыджэгут фыджэгут джэгу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыджэгутэкъэ уджэгутэкъэ джэгутэкъэ дыджэгутэкъэ фыджэгутэкъэ джэгу(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгун уджэгун джэгун дыджэгун фыджэгун джэгун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгункъэ уджэгункъэ джэгункъэ дыджэгункъэ фыджэгункъэ джэгун(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгуну уджэгуну джэгуну дыджэгуну фыджэгуну джэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгунукъэ уджэгунукъэ джэгунукъэ дыджэгунукъэ фыджэгунукъэ джэгуну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгумэ уджэгумэ джэгумэ дыджэгумэ фыджэгумэ джэгу(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгумэ умыджэгумэ мыджэгумэ дымыджэгумэ фымыджэгумэ мыджэгу(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуамэ уджэгуамэ джэгуамэ дыджэгуамэ фыджэгуамэ джэгуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгуамэ умыджэгуамэ мыджэгуамэ дымыджэгуамэ фымыджэгуамэ мыджэгуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыджэгугъамэ уджэгугъамэ джэгугъамэ дыджэгугъамэ фыджэгугъамэ джэгугъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгугъамэ умыджэгугъамэ мыджэгугъамэ дымыджэгугъамэ фымыджэгугъамэ мыджэгугъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунмэ уджэгунмэ джэгунмэ дыджэгунмэ фыджэгунмэ джэгун(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунмэ умыджэгунмэ мыджэгунмэ дымыджэгунмэ фымыджэгунмэ мыджэгун(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунумэ уджэгунумэ джэгунумэ дыджэгунумэ фыджэгунумэ джэгуну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунумэ умыджэгунумэ мыджэгунумэ дымыджэгунумэ фымыджэгунумэ мыджэгуну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгутэмэ уджэгутэмэ джэгутэмэ дыджэгутэмэ фыджэгутэмэ джэгу(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгутэмэ умыджэгутэмэ мыджэгутэмэ дымыджэгутэмэ фымыджэгутэмэ мыджэгу(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуатэмэ уджэгуатэмэ джэгуатэмэ дыджэгуатэмэ фыджэгуатэмэ джэгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгуатэмэ умыджэгуатэмэ мыджэгуатэмэ дымыджэгуатэмэ фымыджэгуатэмэ мыджэгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыджэгугъатэмэ уджэгугъатэмэ джэгугъатэмэ дыджэгугъатэмэ фыджэгугъатэмэ джэгугъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгугъатэмэ умыджэгугъатэмэ мыджэгугъатэмэ дымыджэгугъатэмэ фымыджэгугъатэмэ мыджэгугъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунтэмэ уджэгунтэмэ джэгунтэмэ дыджэгунтэмэ фыджэгунтэмэ джэгун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунтэмэ умыджэгунтэмэ мыджэгунтэмэ дымыджэгунтэмэ фымыджэгунтэмэ мыджэгун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунутэмэ уджэгунутэмэ джэгунутэмэ дыджэгунутэмэ фыджэгунутэмэ джэгуну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунутэмэ умыджэгунутэмэ мыджэгунутэмэ дымыджэгунутэмэ фымыджэгунутэмэ мыджэгуну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунт уджэгунт джэгунт дыджэгунт фыджэгунт джэгун(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгунтэкъым уджэгунтэкъым джэгунтэкъым дыджэгунтэкъым фыджэгунтэкъым джэгун(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунут уджэгунут джэгунут дыджэгунут фыджэгунут джэгуну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыджэгунутэкъым уджэгунутэкъым джэгунутэкъым дыджэгунутэкъым фыджэгунутэкъым джэгуну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгуми уджэгуми джэгуми дыджэгуми фыджэгуми джэгу(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгуми умыджэгуми мыджэгуми дымыджэгуми фымыджэгуми мыджэгу(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуами уджэгуами джэгуами дыджэгуами фыджэгуами джэгуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгуами умыджэгуами мыджэгуами дымыджэгуами фымыджэгуами мыджэгуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыджэгугъами уджэгугъами джэгугъами дыджэгугъами фыджэгугъами джэгугъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгугъами умыджэгугъами мыджэгугъами дымыджэгугъами фымыджэгугъами мыджэгугъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунми уджэгунми джэгунми дыджэгунми фыджэгунми джэгун(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунми умыджэгунми мыджэгунми дымыджэгунми фымыджэгунми мыджэгун(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунуми уджэгунуми джэгунуми дыджэгунуми фыджэгунуми джэгуну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунуми умыджэгунуми мыджэгунуми дымыджэгунуми фымыджэгунуми мыджэгуну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгутэми уджэгутэми джэгутэми дыджэгутэми фыджэгутэми джэгу(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгутэми умыджэгутэми мыджэгутэми дымыджэгутэми фымыджэгутэми мыджэгу(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыджэгуатэми уджэгуатэми джэгуатэми дыджэгуатэми фыджэгуатэми джэгуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгуатэми умыджэгуатэми мыджэгуатэми дымыджэгуатэми фымыджэгуатэми мыджэгуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыджэгугъатэми уджэгугъатэми джэгугъатэми дыджэгугъатэми фыджэгугъатэми джэгугъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыджэгугъатэми умыджэгугъатэми мыджэгугъатэми дымыджэгугъатэми фымыджэгугъатэми мыджэгугъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунтэми уджэгунтэми джэгунтэми дыджэгунтэми фыджэгунтэми джэгун(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунтэми умыджэгунтэми мыджэгунтэми дымыджэгунтэми фымыджэгунтэми мыджэгун(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыджэгунутэми уджэгунутэми джэгунутэми дыджэгунутэми фыджэгунутэми джэгуну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыджэгунутэми умыджэгунутэми мыджэгунутэми дымыджэгунутэми фымыджэгунутэми мыджэгуну(хэ)тэми
гъэщӀэгъджэгуныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыджэгуаи уджэгуаи джэгуаи дыджэгуаи фыджэгуаи джэгуаи
щымыӀэныгъэ: сыджэгуакъыми уджэгуакъыми джэгуакъыми дыджэгуакъыми фыджэгуакъыми джэгуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыджэгуащэрэт уджэгуащэрэт джэгуащэрэт дыджэгуащэрэт фыджэгуащэрэт джэгуащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыджэгуащэрэт умыджэгуащэрэт мыджэгуащэрэт дымыджэгуащэрэт фымыджэгуащэрэт мыджэгуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнщ уджэгуагъэнщ джэгуагъэнщ дыджэгуагъэнщ фыджэгуагъэнщ джэгуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнкъым уджэгуагъэнкъым джэгуагъэнкъым дыджэгуагъэнкъым фыджэгуагъэнкъым джэгуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнт уджэгуагъэнт джэгуагъэнт дыджэгуагъэнт фыджэгуагъэнт джэгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнтэкъым уджэгуагъэнтэкъым джэгуагъэнтэкъым дыджэгуагъэнтэкъым фыджэгуагъэнтэкъым джэгуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэн уджэгуагъэн джэгуагъэн дыджэгуагъэн фыджэгуагъэн джэгуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнкъэ уджэгуагъэнкъэ джэгуагъэнкъэ дыджэгуагъэнкъэ фыджэгуагъэнкъэ джэгуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнт уджэгуагъэнт джэгуагъэнт дыджэгуагъэнт фыджэгуагъэнт джэгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнтэкъэ уджэгуагъэнтэкъэ джэгуагъэнтэкъэ дыджэгуагъэнтэкъэ фыджэгуагъэнтэкъэ джэгуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнджэгу уджэгуагъэнджэгу джэгуагъэнджэгу дыджэгуагъэнджэгу фыджэгуагъэнджэгу джэгуагъэнджэгу
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнукъым уджэгуагъэнукъым джэгуагъэнукъым дыджэгуагъэнукъым фыджэгуагъэнукъым джэгуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнут уджэгуагъэнут джэгуагъэнут дыджэгуагъэнут фыджэгуагъэнут джэгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнутэкъым уджэгуагъэнутэкъым джэгуагъэнутэкъым дыджэгуагъэнутэкъым фыджэгуагъэнутэкъым джэгуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэну уджэгуагъэну джэгуагъэну дыджэгуагъэну фыджэгуагъэну джэгуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнукъэ уджэгуагъэнукъэ джэгуагъэнукъэ дыджэгуагъэнукъэ фыджэгуагъэнукъэ джэгуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнут уджэгуагъэнут джэгуагъэнут дыджэгуагъэнут фыджэгуагъэнут джэгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыджэгуагъэнутэкъэ уджэгуагъэнутэкъэ джэгуагъэнутэкъэ дыджэгуагъэнутэкъэ фыджэгуагъэнутэкъэ джэгуагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыджэгу уджэгу джэгу дыджэгу фыджэгу джэгу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгу умыджэгу мыджэгу дымыджэгу фымыджэгу мыджэгу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыджэгуа уджэгуа джэгуа дыджэгуа фыджэгуа джэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгуа умыджэгуа мыджэгуа дымыджэгуа фымыджэгуа мыджэгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыджэгугъа уджэгугъа джэгугъа дыджэгугъа фыджэгугъа джэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгугъа умыджэгугъа мыджэгугъа дымыджэгугъа фымыджэгугъа мыджэгугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыджэгун уджэгун джэгун дыджэгун фыджэгун джэгун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгун умыджэгун мыджэгун дымыджэгун фымыджэгун мыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыджэгуну уджэгуну джэгуну дыджэгуну фыджэгуну джэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгуну умыджэгуну мыджэгуну дымыджэгуну фымыджэгуну мыджэгуну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыджэгу узэрыджэгу зэрыджэгу дызэрыджэгу фызэрыджэгу зэрыджэгу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыджэгу узэрымыджэгу зэрымыджэгу дызэрымыджэгу фызэрымыджэгу мызэрыджэгу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыджэгуа узэрыджэгуа зэрыджэгуа дызэрыджэгуа фызэрыджэгуа зэрыджэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыджэгуа узэрымыджэгуа зэрымыджэгуа дызэрымыджэгуа фызэрымыджэгуа зэрымыджэгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыджэгугъа узэрыджэгугъа зэрыджэгугъа дызэрыджэгугъа фызэрыджэгугъа зэрыджэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыджэгугъа узэрымыджэгугъа зэрымыджэгугъа дызэрымыджэгугъа фызэрымыджэгугъа зэрымыджэгугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыджэгун узэрыджэгун зэрыджэгун дызэрыджэгун фызэрыджэгун зэрыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыджэгун узэрымыджэгун зэрымыджэгун дызэрымыджэгун фызэрымыджэгун зэрымыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыджэгуну узэрыджэгуну зэрыджэгуну дызэрыджэгуну фызэрыджэгуну зэрыджэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыджэгуну узэрымыджэгуну зэрымыджэгуну дызэрымыджэгуну фызэрымыджэгуну зэрымыджэгуну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыджэгу джэгуджэгу щыджэгу дыщыджэгу фыщыджэгу щыджэгу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыджэгу джэгумыджэгу щымыджэгу дыщымыджэгу фыщымыджэгу щымыджэгу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыджэгуа джэгуджэгуа щыджэгуа дыщыджэгуа фыщыджэгуа щыджэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыджэгуа джэгумыджэгуа щымыджэгуа дыщымыджэгуа фыщымыджэгуа щымыджэгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыджэгугъа джэгуджэгугъа щыджэгугъа дыщыджэгугъа фыщыджэгугъа щыджэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыджэгугъа джэгумыджэгугъа щымыджэгугъа дыщымыджэгугъа фыщымыджэгугъа щымыджэгугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыджэгун джэгуджэгун щыджэгун дыщыджэгун фыщыджэгун щыджэгун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыджэгун джэгумыджэгун щымыджэгун дыщымыджэгун фыщымыджэгун щымыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыджэгуну джэгуджэгуну щыджэгуну дыщыджэгуну фыщыджэгуну щыджэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыджэгуну джэгумыджэгуну щымыджэгуну дыщымыджэгуну фыщымыджэгуну щымыджэгуну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэджэгу уздэджэгу здэджэгу дыздэджэгу фыздэджэгу здэджэгу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыджэгу уздэмыджэгу здэмыджэгу дыздэмыджэгу фыздэмыджэгу здэмыджэгу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэджэгуа уздэджэгуа здэджэгуа дыздэджэгуа фыздэджэгуа здэджэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыджэгуа уздэмыджэгуа здэмыджэгуа дыздэмыджэгуа фыздэмыджэгуа здэмыджэгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэджэгугъа уздэджэгугъа здэджэгугъа дыздэджэгугъа фыздэджэгугъа здэджэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыджэгугъа уздэмыджэгугъа здэмыджэгугъа дыздэмыджэгугъа фыздэмыджэгугъа здэмыджэгугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэджэгун уздэджэгун здэджэгун дыздэджэгун фыздэджэгун здэджэгун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыджэгун уздэмыджэгун здэмыджэгун дыздэмыджэгун фыздэмыджэгун здэмыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэджэгуну уздэджэгуну здэджэгуну дыздэджэгуну фыздэджэгуну здэджэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыджэгуну уздэмыджэгуну здэмыджэгуну дыздэмыджэгуну фыздэмыджэгуну здэмыджэгуну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэджэгу джэгуӀэджэгу щӀэджэгу дыщӀэджэгу фыщӀэджэгу щӀэджэгу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыджэгу джэгуӀэмыджэгу щӀэмыджэгу дыщӀэмыджэгу фыщӀэмыджэгу щӀэмыджэгу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэджэгуа джэгуӀэджэгуа щӀэджэгуа дыщӀэджэгуа фыщӀэджэгуа щӀэджэгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыджэгуа джэгуӀэмыджэгуа щӀэмыджэгуа дыщӀэмыджэгуа фыщӀэмыджэгуа щӀэмыджэгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэджэгугъа джэгуӀэджэгугъа щӀэджэгугъа дыщӀэджэгугъа фыщӀэджэгугъа щӀэджэгугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыджэгугъа джэгуӀэмыджэгугъа щӀэмыджэгугъа дыщӀэмыджэгугъа фыщӀэмыджэгугъа щӀэмыджэгугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэджэгун джэгуӀэджэгун щӀэджэгун дыщӀэджэгун фыщӀэджэгун щӀэджэгун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыджэгун джэгуӀэмыджэгун щӀэмыджэгун дыщӀэмыджэгун фыщӀэмыджэгун щӀэмыджэгун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэджэгуну джэгуӀэджэгуну щӀэджэгуну дыщӀэджэгуну фыщӀэджэгуну щӀэджэгуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыджэгуну джэгуӀэмыджэгуну щӀэмыджэгуну дыщӀэмыджэгуну фыщӀэмыджэгуну щӀэмыджэгуну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыджэгуу уджэгуу джэгуу дыджэгуу фыджэгуу джэгу(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгуу умыджэгуу мыджэгуу дымыджэгуу фымыджэгуу мыджэгу(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыджэгуауэ уджэгуауэ джэгуауэ дыджэгуауэ фыджэгуауэ джэгуауэ / джэгуахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыджэгуауэ умыджэгуауэ мыджэгуауэ дымыджэгуауэ фымыджэгуауэ мыджэгуауэ / мыджэгуахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыджэгуурэ уджэгуурэ джэгуурэ дыджэгуурэ фыджэгуурэ джэгу(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыджэгуурэ умыджэгуурэ мыджэгуурэ дымыджэгуурэ фымыджэгуурэ мыджэгу(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [джэгу] [джэгу]р -- [джэгу]хэр
Эргативнэ: [джэгу] [джэгу]м -- [джэгу]хэм
Послеложнэ: [джэгу]кӀэ [джэгу]мкӀэ [джэгу]хэкӀэ [джэгу]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [джэгу]у [джэгу]рауэ [джэгу]хэу [джэгу]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [джэгу]а [джэгу]ар -- [джэгу]ахэр
Эргативнэ: [джэгу]а [джэгу]ам -- [джэгу]ахэм
Послеложнэ: [джэгу]акӀэ [джэгу]амкӀэ [джэгу]ахэкӀэ [джэгу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [джэгу]ауэ [джэгу]арауэ [джэгу]ахэу [джэгу]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [джэгу]н [джэгу]ныр -- [джэгу]нхэр
Эргативнэ: [джэгу]н [джэгу]ным -- [джэгу]нхэм
Послеложнэ: [джэгу]нкӀэ [джэгу]нымкӀэ [джэгу]нхэкӀэ [джэгу]нхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [джэгу]ну [джэгу]нырауэ [джэгу]нхэу [джэгу]нхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [джэгу]ну [джэгу]нур -- [джэгу]нухэр
Эргативнэ: [джэгу]ну [джэгу]нум -- [джэгу]нухэм
Послеложнэ: [джэгу]нукӀэ [джэгу]нумкӀэ [джэгу]нухэкӀэ [джэгу]нухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [джэгу]нууэ [джэгу]нурауэ [джэгу]нухэу [джэгу]нухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зэш тегъэун, нэгу зегъэужьын.
  2. Къафэ, удж хуэдэхэм хэтын.
  3. ГушыӀэн.
  4. Пьесэ сыт хуэдэхэм хэт гуэрым и роль гъэзэщӀэн.
  5. Заём, лоторей хуэдэхэм ехьэлӀауэ пхъэидзэ ящӀын

ЩАПХЪЭХЭР

  • Джэгу пэтрэ нэ иращӀ. Псалъэжьхэр
  • ИкъукӀэ къалэнышхуэ къищтат Егор Булычову джэгуну зи пщэ дэзылъхьэжам. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 74
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Ахэр мэджэгу. Они играют. They are playing.
нап. 109
ХьэматӀи Мадини зэрыджэгу хьэпшып гъунэжу яӀэщ. У Хамата и Мадины много игрушек. Hamat and Madina have a lot of toys.
Зы махуэ гуэрым а тӀум джэгун щӀадзащ. Однажды, эти двое начали играть. One day the two (of them) began to play.
Мадинэрэ ХьэматӀрэ зэмыгъусэу джэгун щӀадзэжащ. Мадина и Хамат снова начали играть, но отдельно друг от друга. Madina and Hamat begin playing again separately.
Куэд дэмыкӀыуи а тӀум джэгуныр зэшыгъуэ къащыхъуащ. Скоро этим двум игра показалась скучной. Soon playing seemed boring to the two (of them).
ХьэматӀ мэджэгу. Хамат играет. Hamat is playing.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ГъуэрыгъуапщкӀуэ джэгун.
  • Куэзыр джэгун.
  • Топ джэгун.
  • Шахмат джэгун.
  • Фызышэ хьэгъуэлӀыгъуэм щыӀа щӀалэхэр нэху щыхукӀэ джэгуащ.
  • щыджэгун (щоджэгу)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • джэгун: 1. play (for example, cards, football, chess, etc.) 2. dance, take part in dances 3. joke, jest 4. play a role, act (for example, in a play) 5. be raffled off (about the drawing of a loan or lottery)
  • ГъуэрыгъуапщкӀуэ джэгун: play hide-and-seek.
  • Куэзыр джэгун: play cards
  • Топ джэгун: play ball
  • Шахмат джэгун: play chess
  • Фызышэ хьэгъуэлӀыгъуэм щыӀа щӀалэхэр нэху щыхукӀэ джэгуащ: the young men at the wedding ceremony danced until dawn.
  • щыджэгун (щоджэгу): play swh
УРЫСЫБЗЭ
  • джэгун: 1. играть (напр. в карты, футбол, шахматы и т.п.) 2. танцевать, участвовать в танцах 3. шутить 4. исполнять роль (напр. в пьесе) 5. разыгрываться (о тираже займа, лотереи)
  • ГъуэрыгъуапщкӀуэ джэгун: играть в прятки
  • Куэзыр джэгун: играть в карты
  • Топ джэгун: играть в мяч
  • Шахмат джэгун: играть в шахаматы
  • Фызышэ хьэгъуэлӀыгъуэм щыӀа щӀалэхэр нэху щыхукӀэ джэгуащ: молодые мужчины на свадебном торжестве танцевали до рассвета.
  • щыджэгун (щоджэгу): играть где-л.
псалъафэ зэпыщӀахэр

[И] джэгун къикӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: want to have fun, want to have a good time
     Урысыбзэ: захотеть порезвиться, развлечься.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/джэгун&oldid=5319508"