Wt/kbd/джабэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > джабэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA ['dᶎɑ:bɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [джаб] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: джабэ джабэр -- джабэхэр
Эргативнэ: джабэ джабэм -- джабэхэм
Послеложнэ: джабэкӀэ джабэмкӀэ джабэхэкӀэ джабэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: джабэу джабэрауэ джабэхэу джабэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. ЦӀыхум, псэущхьэхэм я сэмэгурабгъу е ижьырабгъу лъэныкъуэ, блэгъум къыщыщӀэдзауэ шхужьым нэс.
  2. Зыгуэрым ибгъу.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Я натӀэхэр зэгъэкъуауэ, домбейхэр зэм я пӀэм ижыхьырт, зэм зым и бжьакъуэ кӀэщӀ шынагъуэмкӀэ адрейм и джабэр къригъэуну хэтт. КӀэрашэ Тембот

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Пэгун джабэ.
  • Унэ джабэ.
  • Уафэ джабэр пшэплъ къэхъуащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • джабэ: 1. side (part of the torso or body) 2. side (of an object)
  • Пэгун джабэ: side of a bucket
  • Унэ джабэ: side of a house
  • Уафэ джабэр пшэплъ къэхъуащ: dawn appeared on the horizon
УРЫСЫБЗЭ
  • джабэ: 1. бок (часть туловища) 2. бок (сторона предмета)
  • Пэгун джабэ: бок ведра
  • Унэ джабэ: бок (сторона) дома
  • Уафэ джабэр пшэплъ къэхъуащ: рассвет забрезжило на горизонте.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA ['dᶎɑ:bɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [джаб] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: джабэ джабэр -- джабэхэр
Эргативнэ: джабэ джабэм -- джабэхэм
Послеложнэ: джабэкӀэ джабэмкӀэ джабэхэкӀэ джабэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: джабэу джабэрауэ джабэхэу джабэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Ӏуащхьэ, бгы хуэдэхэм я бгъуэщӀ; нэкӀу.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Василь и лъэгум мывэхэр мычэму къыщӀэлъеикӀырт, джабэ лъагъуэхэм тету щекӀуэкӀкӀэ Ӏэуэлъауэ ищӀу ятӀэр къригъэщэщэхырт. КӀэрашэ Тембот

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏуащхьэ джабэмкӀэ екӀуэкӀын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • джабэ: mountain slope, hillside
  • Ӏуащхьэ джабэмкӀэ екӀуэкӀын: walk around the hillside
УРЫСЫБЗЭ
  • джабэ: склон горы; косогор
  • Ӏуащхьэ джабэмкӀэ екӀуэкӀын: ходить по склону холма.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.