АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
гъэ- + [щӀэгъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "гъэщӏэгъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
гъэщӀэгъуэн
щымыӀэныгъэ:
мыгъэщӀэгъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэн
бгъэщӀэгъуэн
игъэщӀэгъуэн
дгъэщӀэгъуэн
вгъэщӀэгъуэн
ягъэщӀэгъуэн
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэн
умыгъэщӀэгъуэн
имыгъэщӀэгъуэн
дымыгъэщӀэгъуэн
фымыгъэщӀэгъуэн
ямыгъэщӀэгъуэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
гъэщӀагъуэ!
вгъэщӀагъуэ!
щымыӀэныгъэ:
умыгъэщӀагъуэ!
фымыгъэщӀагъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срегъэщӀагъуэ
урегъэщӀагъуэ
ирегъэщӀагъуэ
дрегъэщӀагъуэ
фрегъэщӀагъуэ
ирегъэщӀагъуэ
щымыӀэныгъэ:
сремыгъэщӀагъуэ
уремыгъэщӀагъуэ
иремыгъэщӀагъуэ
дремыгъэщӀагъуэ
фремыгъэщӀагъуэ
иремыгъэщӀагъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъэщӀагъуэ(р)
уогъэщӀагъуэ(р) / богъэщӀагъуэ(р)
егъэщӀагъуэ(р)
догъэщӀагъуэ(р)
фогъэщӀагъуэ(р)
ягъэщӀагъуэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэркъым
бгъэщӀагъуэркъым
игъэщӀагъуэркъым
дгъэщӀагъуэркъым
вгъэщӀагъуэркъым
ягъэщӀагъуэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэ(р)т
бгъэщӀагъуэ(р)т
игъэщӀагъуэ(р)т
дгъэщӀагъуэ(р)т
вгъэщӀагъуэ(р)т
ягъэщӀагъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэ(р)тэкъым
бгъэщӀагъуэ(р)тэкъым
игъэщӀагъуэ(р)тэкъым
дгъэщӀагъуэ(р)тэкъым
вгъэщӀагъуэ(р)тэкъым
ягъэщӀагъуэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуащ
бгъэщӀэгъуащ
игъэщӀэгъуащ
дгъэщӀэгъуащ
вгъэщӀэгъуащ
ягъэщӀэгъуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуакъым
бгъэщӀэгъуакъым
игъэщӀэгъуакъым
дгъэщӀэгъуакъым
вгъэщӀэгъуакъым
ягъэщӀэгъуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуат
бгъэщӀэгъуат
игъэщӀэгъуат
дгъэщӀэгъуат
вгъэщӀэгъуат
ягъэщӀэгъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуатэкъым
бгъэщӀэгъуатэкъым
игъэщӀэгъуатэкъым
дгъэщӀэгъуатэкъым
вгъэщӀэгъуатэкъым
ягъэщӀэгъуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъащ
бгъэщӀэгъуэгъащ
игъэщӀэгъуэгъащ
дгъэщӀэгъуэгъащ
вгъэщӀэгъуэгъащ
ягъэщӀэгъуэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъакъым
бгъэщӀэгъуэгъакъым
игъэщӀэгъуэгъакъым
дгъэщӀэгъуэгъакъым
вгъэщӀэгъуэгъакъым
ягъэщӀэгъуэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъат
бгъэщӀэгъуэгъат
игъэщӀэгъуэгъат
дгъэщӀэгъуэгъат
вгъэщӀэгъуэгъат
ягъэщӀэгъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъатэкъым
бгъэщӀэгъуэгъатэкъым
игъэщӀэгъуэгъатэкъым
дгъэщӀэгъуэгъатэкъым
вгъэщӀэгъуэгъатэкъым
ягъэщӀэгъуэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэщ
бгъэщӀагъуэщ
игъэщӀагъуэщ
дгъэщӀагъуэщ
вгъэщӀагъуэщ
ягъэщӀагъуэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэкъым
бгъэщӀагъуэкъым
игъэщӀагъуэкъым
дгъэщӀагъуэкъым
вгъэщӀагъуэкъым
ягъэщӀагъуэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэт
бгъэщӀагъуэт
игъэщӀагъуэт
дгъэщӀагъуэт
вгъэщӀагъуэт
ягъэщӀагъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэтэкъым
бгъэщӀагъуэтэкъым
игъэщӀагъуэтэкъым
дгъэщӀагъуэтэкъым
вгъэщӀагъуэтэкъым
ягъэщӀагъуэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнщ
бгъэщӀэгъуэнщ
игъэщӀэгъуэнщ
дгъэщӀэгъуэнщ
вгъэщӀэгъуэнщ
ягъэщӀэгъуэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнкъым
бгъэщӀэгъуэнкъым
игъэщӀэгъуэнкъым
дгъэщӀэгъуэнкъым
вгъэщӀэгъуэнкъым
ягъэщӀэгъуэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнущ
бгъэщӀэгъуэнущ
игъэщӀэгъуэнущ
дгъэщӀэгъуэнущ
вгъэщӀэгъуэнущ
ягъэщӀэгъуэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнукъым
бгъэщӀэгъуэнукъым
игъэщӀэгъуэнукъым
дгъэщӀэгъуэнукъым
вгъэщӀэгъуэнукъым
ягъэщӀэгъуэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэрэ
бгъэщӀагъуэрэ
игъэщӀагъуэрэ
дгъэщӀагъуэрэ
вгъэщӀагъуэрэ
ягъэщӀагъуэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэркъэ
бгъэщӀагъуэркъэ
игъэщӀагъуэркъэ
дгъэщӀагъуэркъэ
вгъэщӀагъуэркъэ
ягъэщӀагъуэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэ(р)т
бгъэщӀагъуэ(р)т
игъэщӀагъуэ(р)т
дгъэщӀагъуэ(р)т
вгъэщӀагъуэ(р)т
ягъэщӀагъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
бгъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
игъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
дгъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
вгъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
ягъэщӀагъуэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуа
бгъэщӀэгъуа
игъэщӀэгъуа
дгъэщӀэгъуа
вгъэщӀэгъуа
ягъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуакъэ
бгъэщӀэгъуакъэ
игъэщӀэгъуакъэ
дгъэщӀэгъуакъэ
вгъэщӀэгъуакъэ
ягъэщӀэгъуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуат
бгъэщӀэгъуат
игъэщӀэгъуат
дгъэщӀэгъуат
вгъэщӀэгъуат
ягъэщӀэгъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуатэкъэ
бгъэщӀэгъуатэкъэ
игъэщӀэгъуатэкъэ
дгъэщӀэгъуатэкъэ
вгъэщӀэгъуатэкъэ
ягъэщӀэгъуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъа
бгъэщӀэгъуэгъа
игъэщӀэгъуэгъа
дгъэщӀэгъуэгъа
вгъэщӀэгъуэгъа
ягъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъакъэ
бгъэщӀэгъуэгъакъэ
игъэщӀэгъуэгъакъэ
дгъэщӀэгъуэгъакъэ
вгъэщӀэгъуэгъакъэ
ягъэщӀэгъуэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъат
бгъэщӀэгъуэгъат
игъэщӀэгъуэгъат
дгъэщӀэгъуэгъат
вгъэщӀэгъуэгъат
ягъэщӀэгъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъатэкъэ
бгъэщӀэгъуэгъатэкъэ
игъэщӀэгъуэгъатэкъэ
дгъэщӀэгъуэгъатэкъэ
вгъэщӀэгъуэгъатэкъэ
ягъэщӀэгъуэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэ
бгъэщӀагъуэ
игъэщӀагъуэ
дгъэщӀагъуэ
вгъэщӀагъуэ
ягъэщӀагъуэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэкъэ
бгъэщӀагъуэкъэ
игъэщӀагъуэкъэ
дгъэщӀагъуэкъэ
вгъэщӀагъуэкъэ
ягъэщӀагъуэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэт
бгъэщӀагъуэт
игъэщӀагъуэт
дгъэщӀагъуэт
вгъэщӀагъуэт
ягъэщӀагъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэтэкъэ
бгъэщӀагъуэтэкъэ
игъэщӀагъуэтэкъэ
дгъэщӀагъуэтэкъэ
вгъэщӀагъуэтэкъэ
ягъэщӀагъуэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэн
бгъэщӀэгъуэн
игъэщӀэгъуэн
дгъэщӀэгъуэн
вгъэщӀэгъуэн
ягъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнкъэ
бгъэщӀэгъуэнкъэ
игъэщӀэгъуэнкъэ
дгъэщӀэгъуэнкъэ
вгъэщӀэгъуэнкъэ
ягъэщӀэгъуэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэну
бгъэщӀэгъуэну
игъэщӀэгъуэну
дгъэщӀэгъуэну
вгъэщӀэгъуэну
ягъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнукъэ
бгъэщӀэгъуэнукъэ
игъэщӀэгъуэнукъэ
дгъэщӀэгъуэнукъэ
вгъэщӀэгъуэнукъэ
ягъэщӀэгъуэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэмэ
бгъэщӀагъуэмэ
игъэщӀагъуэмэ
дгъэщӀагъуэмэ
вгъэщӀагъуэмэ
ягъэщӀагъуэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀагъуэмэ
умыгъэщӀагъуэмэ
имыгъэщӀагъуэмэ
дымыгъэщӀагъуэмэ
фымыгъэщӀагъуэмэ
ямыгъэщӀагъуэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуамэ
бгъэщӀэгъуамэ
игъэщӀэгъуамэ
дгъэщӀэгъуамэ
вгъэщӀэгъуамэ
ягъэщӀэгъуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуамэ
умыгъэщӀэгъуамэ
имыгъэщӀэгъуамэ
дымыгъэщӀэгъуамэ
фымыгъэщӀэгъуамэ
ямыгъэщӀэгъуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъамэ
бгъэщӀэгъуэгъамэ
игъэщӀэгъуэгъамэ
дгъэщӀэгъуэгъамэ
вгъэщӀэгъуэгъамэ
ягъэщӀэгъуэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэгъамэ
умыгъэщӀэгъуэгъамэ
имыгъэщӀэгъуэгъамэ
дымыгъэщӀэгъуэгъамэ
фымыгъэщӀэгъуэгъамэ
ямыгъэщӀэгъуэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнмэ
бгъэщӀэгъуэнмэ
игъэщӀэгъуэнмэ
дгъэщӀэгъуэнмэ
вгъэщӀэгъуэнмэ
ягъэщӀэгъуэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнмэ
умыгъэщӀэгъуэнмэ
имыгъэщӀэгъуэнмэ
дымыгъэщӀэгъуэнмэ
фымыгъэщӀэгъуэнмэ
ямыгъэщӀэгъуэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнумэ
бгъэщӀэгъуэнумэ
игъэщӀэгъуэнумэ
дгъэщӀэгъуэнумэ
вгъэщӀэгъуэнумэ
ягъэщӀэгъуэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнумэ
умыгъэщӀэгъуэнумэ
имыгъэщӀэгъуэнумэ
дымыгъэщӀэгъуэнумэ
фымыгъэщӀэгъуэнумэ
ямыгъэщӀэгъуэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэтэмэ
бгъэщӀагъуэтэмэ
игъэщӀагъуэтэмэ
дгъэщӀагъуэтэмэ
вгъэщӀагъуэтэмэ
ягъэщӀагъуэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀагъуэтэмэ
умыгъэщӀагъуэтэмэ
имыгъэщӀагъуэтэмэ
дымыгъэщӀагъуэтэмэ
фымыгъэщӀагъуэтэмэ
ямыгъэщӀагъуэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуатэмэ
бгъэщӀэгъуатэмэ
игъэщӀэгъуатэмэ
дгъэщӀэгъуатэмэ
вгъэщӀэгъуатэмэ
ягъэщӀэгъуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуатэмэ
умыгъэщӀэгъуатэмэ
имыгъэщӀэгъуатэмэ
дымыгъэщӀэгъуатэмэ
фымыгъэщӀэгъуатэмэ
ямыгъэщӀэгъуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъатэмэ
бгъэщӀэгъуэгъатэмэ
игъэщӀэгъуэгъатэмэ
дгъэщӀэгъуэгъатэмэ
вгъэщӀэгъуэгъатэмэ
ягъэщӀэгъуэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
умыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
имыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
дымыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
фымыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
ямыгъэщӀэгъуэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнтэмэ
бгъэщӀэгъуэнтэмэ
игъэщӀэгъуэнтэмэ
дгъэщӀэгъуэнтэмэ
вгъэщӀэгъуэнтэмэ
ягъэщӀэгъуэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнтэмэ
умыгъэщӀэгъуэнтэмэ
имыгъэщӀэгъуэнтэмэ
дымыгъэщӀэгъуэнтэмэ
фымыгъэщӀэгъуэнтэмэ
ямыгъэщӀэгъуэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнутэмэ
бгъэщӀэгъуэнутэмэ
игъэщӀэгъуэнутэмэ
дгъэщӀэгъуэнутэмэ
вгъэщӀэгъуэнутэмэ
ягъэщӀэгъуэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнутэмэ
умыгъэщӀэгъуэнутэмэ
имыгъэщӀэгъуэнутэмэ
дымыгъэщӀэгъуэнутэмэ
фымыгъэщӀэгъуэнутэмэ
ямыгъэщӀэгъуэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнт
бгъэщӀэгъуэнт
игъэщӀэгъуэнт
дгъэщӀэгъуэнт
вгъэщӀэгъуэнт
ягъэщӀэгъуэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнтэкъым
бгъэщӀэгъуэнтэкъым
игъэщӀэгъуэнтэкъым
дгъэщӀэгъуэнтэкъым
вгъэщӀэгъуэнтэкъым
ягъэщӀэгъуэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнут
бгъэщӀэгъуэнут
игъэщӀэгъуэнут
дгъэщӀэгъуэнут
вгъэщӀэгъуэнут
ягъэщӀэгъуэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнутэкъым
бгъэщӀэгъуэнутэкъым
игъэщӀэгъуэнутэкъым
дгъэщӀэгъуэнутэкъым
вгъэщӀэгъуэнутэкъым
ягъэщӀэгъуэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэми
бгъэщӀагъуэми
игъэщӀагъуэми
дгъэщӀагъуэми
вгъэщӀагъуэми
ягъэщӀагъуэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀагъуэми
умыгъэщӀагъуэми
имыгъэщӀагъуэми
дымыгъэщӀагъуэми
фымыгъэщӀагъуэми
ямыгъэщӀагъуэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуами
бгъэщӀэгъуами
игъэщӀэгъуами
дгъэщӀэгъуами
вгъэщӀэгъуами
ягъэщӀэгъуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуами
умыгъэщӀэгъуами
имыгъэщӀэгъуами
дымыгъэщӀэгъуами
фымыгъэщӀэгъуами
ямыгъэщӀэгъуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъами
бгъэщӀэгъуэгъами
игъэщӀэгъуэгъами
дгъэщӀэгъуэгъами
вгъэщӀэгъуэгъами
ягъэщӀэгъуэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэгъами
умыгъэщӀэгъуэгъами
имыгъэщӀэгъуэгъами
дымыгъэщӀэгъуэгъами
фымыгъэщӀэгъуэгъами
ямыгъэщӀэгъуэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнми
бгъэщӀэгъуэнми
игъэщӀэгъуэнми
дгъэщӀэгъуэнми
вгъэщӀэгъуэнми
ягъэщӀэгъуэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнми
умыгъэщӀэгъуэнми
имыгъэщӀэгъуэнми
дымыгъэщӀэгъуэнми
фымыгъэщӀэгъуэнми
ямыгъэщӀэгъуэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнуми
бгъэщӀэгъуэнуми
игъэщӀэгъуэнуми
дгъэщӀэгъуэнуми
вгъэщӀэгъуэнуми
ягъэщӀэгъуэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнуми
умыгъэщӀэгъуэнуми
имыгъэщӀэгъуэнуми
дымыгъэщӀэгъуэнуми
фымыгъэщӀэгъуэнуми
ямыгъэщӀэгъуэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀагъуэтэми
бгъэщӀагъуэтэми
игъэщӀагъуэтэми
дгъэщӀагъуэтэми
вгъэщӀагъуэтэми
ягъэщӀагъуэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀагъуэтэми
умыгъэщӀагъуэтэми
имыгъэщӀагъуэтэми
дымыгъэщӀагъуэтэми
фымыгъэщӀагъуэтэми
ямыгъэщӀагъуэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуатэми
бгъэщӀэгъуатэми
игъэщӀэгъуатэми
дгъэщӀэгъуатэми
вгъэщӀэгъуатэми
ягъэщӀэгъуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуатэми
умыгъэщӀэгъуатэми
имыгъэщӀэгъуатэми
дымыгъэщӀэгъуатэми
фымыгъэщӀэгъуатэми
ямыгъэщӀэгъуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэгъатэми
бгъэщӀэгъуэгъатэми
игъэщӀэгъуэгъатэми
дгъэщӀэгъуэгъатэми
вгъэщӀэгъуэгъатэми
ягъэщӀэгъуэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэгъатэми
умыгъэщӀэгъуэгъатэми
имыгъэщӀэгъуэгъатэми
дымыгъэщӀэгъуэгъатэми
фымыгъэщӀэгъуэгъатэми
ямыгъэщӀэгъуэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнтэми
бгъэщӀэгъуэнтэми
игъэщӀэгъуэнтэми
дгъэщӀэгъуэнтэми
вгъэщӀэгъуэнтэми
ягъэщӀэгъуэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнтэми
умыгъэщӀэгъуэнтэми
имыгъэщӀэгъуэнтэми
дымыгъэщӀэгъуэнтэми
фымыгъэщӀэгъуэнтэми
ямыгъэщӀэгъуэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуэнутэми
бгъэщӀэгъуэнутэми
игъэщӀэгъуэнутэми
дгъэщӀэгъуэнутэми
вгъэщӀэгъуэнутэми
ягъэщӀэгъуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуэнутэми
умыгъэщӀэгъуэнутэми
имыгъэщӀэгъуэнутэми
дымыгъэщӀэгъуэнутэми
фымыгъэщӀэгъуэнутэми
ямыгъэщӀэгъуэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуаи
бгъэщӀэгъуаи
игъэщӀэгъуаи
дгъэщӀэгъуаи
вгъэщӀэгъуаи
ягъэщӀэгъуаи
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуаи
умыгъэщӀэгъуаи
имыгъэщӀэгъуаи
дымыгъэщӀэгъуаи
фымыгъэщӀэгъуаи
ямыгъэщӀэгъуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуащэрэт
бгъэщӀэгъуащэрэт
игъэщӀэгъуащэрэт
дгъэщӀэгъуащэрэт
вгъэщӀэгъуащэрэт
ягъэщӀэгъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщӀэгъуащэрэт
умыгъэщӀэгъуащэрэт
имыгъэщӀэгъуащэрэт
дымыгъэщӀэгъуащэрэт
фымыгъэщӀэгъуащэрэт
ямыгъэщӀэгъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнщ
бгъэщӀэгъуагъэнщ
игъэщӀэгъуагъэнщ
дгъэщӀэгъуагъэнщ
вгъэщӀэгъуагъэнщ
ягъэщӀэгъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнкъым
бгъэщӀэгъуагъэнкъым
игъэщӀэгъуагъэнкъым
дгъэщӀэгъуагъэнкъым
вгъэщӀэгъуагъэнкъым
ягъэщӀэгъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнт
бгъэщӀэгъуагъэнт
игъэщӀэгъуагъэнт
дгъэщӀэгъуагъэнт
вгъэщӀэгъуагъэнт
ягъэщӀэгъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнтэкъым
бгъэщӀэгъуагъэнтэкъым
игъэщӀэгъуагъэнтэкъым
дгъэщӀэгъуагъэнтэкъым
вгъэщӀэгъуагъэнтэкъым
ягъэщӀэгъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэн
бгъэщӀэгъуагъэн
игъэщӀэгъуагъэн
дгъэщӀэгъуагъэн
вгъэщӀэгъуагъэн
ягъэщӀэгъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнкъэ
бгъэщӀэгъуагъэнкъэ
игъэщӀэгъуагъэнкъэ
дгъэщӀэгъуагъэнкъэ
вгъэщӀэгъуагъэнкъэ
ягъэщӀэгъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнт
бгъэщӀэгъуагъэнт
игъэщӀэгъуагъэнт
дгъэщӀэгъуагъэнт
вгъэщӀэгъуагъэнт
ягъэщӀэгъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
бгъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
игъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
дгъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
вгъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
ягъэщӀэгъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнущ
бгъэщӀэгъуагъэнущ
игъэщӀэгъуагъэнущ
дгъэщӀэгъуагъэнущ
вгъэщӀэгъуагъэнущ
ягъэщӀэгъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнукъым
бгъэщӀэгъуагъэнукъым
игъэщӀэгъуагъэнукъым
дгъэщӀэгъуагъэнукъым
вгъэщӀэгъуагъэнукъым
ягъэщӀэгъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнут
бгъэщӀэгъуагъэнут
игъэщӀэгъуагъэнут
дгъэщӀэгъуагъэнут
вгъэщӀэгъуагъэнут
ягъэщӀэгъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнутэкъым
бгъэщӀэгъуагъэнутэкъым
игъэщӀэгъуагъэнутэкъым
дгъэщӀэгъуагъэнутэкъым
вгъэщӀэгъуагъэнутэкъым
ягъэщӀэгъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэну
бгъэщӀэгъуагъэну
игъэщӀэгъуагъэну
дгъэщӀэгъуагъэну
вгъэщӀэгъуагъэну
ягъэщӀэгъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнукъэ
бгъэщӀэгъуагъэнукъэ
игъэщӀэгъуагъэнукъэ
дгъэщӀэгъуагъэнукъэ
вгъэщӀэгъуагъэнукъэ
ягъэщӀэгъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнут
бгъэщӀэгъуагъэнут
игъэщӀэгъуагъэнут
дгъэщӀэгъуагъэнут
вгъэщӀэгъуагъэнут
ягъэщӀэгъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
бгъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
игъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
дгъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
вгъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
ягъэщӀэгъуагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщӀэгъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀагъуэ
бгъэщӀагъуэ
игъэщӀагъуэ
дгъэщӀагъуэ
вгъэщӀагъуэ
ягъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀагъуэ
умыгъэщӀагъуэ
имыгъэщӀагъуэ
дымыгъэщӀагъуэ
фымыгъэщӀагъуэ
ямыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀэгъуа
бгъэщӀэгъуа
игъэщӀэгъуа
дгъэщӀэгъуа
вгъэщӀэгъуа
ягъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀэгъуа
умыгъэщӀэгъуа
имыгъэщӀэгъуа
дымыгъэщӀэгъуа
фымыгъэщӀэгъуа
ямыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀэгъуэгъа
бгъэщӀэгъуэгъа
игъэщӀэгъуэгъа
дгъэщӀэгъуэгъа
вгъэщӀэгъуэгъа
ягъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀэгъуэгъа
умыгъэщӀэгъуэгъа
имыгъэщӀэгъуэгъа
дымыгъэщӀэгъуэгъа
фымыгъэщӀэгъуэгъа
ямыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀэгъуэн
бгъэщӀэгъуэн
игъэщӀэгъуэн
дгъэщӀэгъуэн
вгъэщӀэгъуэн
ягъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀэгъуэн
умыгъэщӀэгъуэн
имыгъэщӀэгъуэн
дымыгъэщӀэгъуэн
фымыгъэщӀэгъуэн
ямыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀэгъуэну
бгъэщӀэгъуэну
игъэщӀэгъуэну
дгъэщӀэгъуэну
вгъэщӀэгъуэну
ягъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀэгъуэну
умыгъэщӀэгъуэну
имыгъэщӀэгъуэну
дымыгъэщӀэгъуэну
фымыгъэщӀэгъуэну
ямыгъэщӀэгъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
гъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщӀэгъуэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщӀагъуэ
зэрыбгъэщӀагъуэ
зэригъэщӀагъуэ
зэрыдгъэщӀагъуэ
зэрывгъэщӀагъуэ
зэрагъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщӀагъуэ
зэрумыгъэщӀагъуэ
зэримыгъэщӀагъуэ
зэрыдмыгъэщӀагъуэ
зэрывмыгъэщӀагъуэ
зэрамыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщӀэгъуа
зэрыбгъэщӀэгъуа
зэригъэщӀэгъуа
зэрыдгъэщӀэгъуа
зэрывгъэщӀэгъуа
зэрагъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщӀэгъуа
зэрумыгъэщӀэгъуа
зэримыгъэщӀэгъуа
зэрыдмыгъэщӀэгъуа
зэрывмыгъэщӀэгъуа
зэрамыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщӀэгъуэгъа
зэрыбгъэщӀэгъуэгъа
зэригъэщӀэгъуэгъа
зэрыдгъэщӀэгъуэгъа
зэрывгъэщӀэгъуэгъа
зэрагъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщӀэгъуэгъа
зэрумыгъэщӀэгъуэгъа
зэримыгъэщӀэгъуэгъа
зэрыдмыгъэщӀэгъуэгъа
зэрывмыгъэщӀэгъуэгъа
зэрамыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщӀэгъуэн
зэрыбгъэщӀэгъуэн
зэригъэщӀэгъуэн
зэрыдгъэщӀэгъуэн
зэрывгъэщӀэгъуэн
зэрагъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщӀэгъуэн
зэрумыгъэщӀэгъуэн
зэримыгъэщӀэгъуэн
зэрыдмыгъэщӀэгъуэн
зэрывмыгъэщӀэгъуэн
зэрамыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщӀэгъуэну
зэрыбгъэщӀэгъуэну
зэригъэщӀэгъуэну
зэрыдгъэщӀэгъуэну
зэрывгъэщӀэгъуэну
зэрагъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщӀэгъуэну
зэрумыгъэщӀэгъуэну
зэримыгъэщӀэгъуэну
зэрыдмыгъэщӀэгъуэну
зэрывмыгъэщӀэгъуэну
зэрамыгъэщӀэгъуэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщӀагъуэ
щыбгъэщӀагъуэ
щигъэщӀагъуэ
щыдгъэщӀагъуэ
щывгъэщӀагъуэ
щагъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщӀагъуэ
щумыгъэщӀагъуэ
щимыгъэщӀагъуэ
щыдмыгъэщӀагъуэ
щывмыгъэщӀагъуэ
щамыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщӀэгъуа
щыбгъэщӀэгъуа
щигъэщӀэгъуа
щыдгъэщӀэгъуа
щывгъэщӀэгъуа
щагъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщӀэгъуа
щумыгъэщӀэгъуа
щимыгъэщӀэгъуа
щыдмыгъэщӀэгъуа
щывмыгъэщӀэгъуа
щамыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщӀэгъуэгъа
щыбгъэщӀэгъуэгъа
щигъэщӀэгъуэгъа
щыдгъэщӀэгъуэгъа
щывгъэщӀэгъуэгъа
щагъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщӀэгъуэгъа
щумыгъэщӀэгъуэгъа
щимыгъэщӀэгъуэгъа
щыдмыгъэщӀэгъуэгъа
щывмыгъэщӀэгъуэгъа
щамыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщӀэгъуэн
щыбгъэщӀэгъуэн
щигъэщӀэгъуэн
щыдгъэщӀэгъуэн
щывгъэщӀэгъуэн
щагъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщӀэгъуэн
щумыгъэщӀэгъуэн
щимыгъэщӀэгъуэн
щыдмыгъэщӀэгъуэн
щывмыгъэщӀэгъуэн
щамыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщӀэгъуэну
щыбгъэщӀэгъуэну
щигъэщӀэгъуэну
щыдгъэщӀэгъуэну
щывгъэщӀэгъуэну
щагъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщӀэгъуэну
щумыгъэщӀэгъуэну
щимыгъэщӀэгъуэну
щыдмыгъэщӀэгъуэну
щывмыгъэщӀэгъуэну
щамыгъэщӀэгъуэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщӀагъуэ
здэбгъэщӀагъуэ
здигъэщӀагъуэ
здэдгъэщӀагъуэ
здэвгъэщӀагъуэ
здагъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщӀагъуэ
здумыгъэщӀагъуэ
здимыгъэщӀагъуэ
здэдмыгъэщӀагъуэ
здэвмыгъэщӀагъуэ
здамыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщӀэгъуа
здэбгъэщӀэгъуа
здигъэщӀэгъуа
здэдгъэщӀэгъуа
здэвгъэщӀэгъуа
здагъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщӀэгъуа
здумыгъэщӀэгъуа
здимыгъэщӀэгъуа
здэдмыгъэщӀэгъуа
здэвмыгъэщӀэгъуа
здамыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщӀэгъуэгъа
здэбгъэщӀэгъуэгъа
здигъэщӀэгъуэгъа
здэдгъэщӀэгъуэгъа
здэвгъэщӀэгъуэгъа
здагъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщӀэгъуэгъа
здумыгъэщӀэгъуэгъа
здимыгъэщӀэгъуэгъа
здэдмыгъэщӀэгъуэгъа
здэвмыгъэщӀэгъуэгъа
здамыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщӀэгъуэн
здэбгъэщӀэгъуэн
здигъэщӀэгъуэн
здэдгъэщӀэгъуэн
здэвгъэщӀэгъуэн
здагъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщӀэгъуэн
здумыгъэщӀэгъуэн
здимыгъэщӀэгъуэн
здэдмыгъэщӀэгъуэн
здэвмыгъэщӀэгъуэн
здамыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщӀэгъуэну
здэбгъэщӀэгъуэну
здигъэщӀэгъуэну
здэдгъэщӀэгъуэну
здэвгъэщӀэгъуэну
здагъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщӀэгъуэну
здумыгъэщӀэгъуэну
здимыгъэщӀэгъуэну
здэдмыгъэщӀэгъуэну
здэвмыгъэщӀэгъуэну
здамыгъэщӀэгъуэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщӀагъуэ
щӀэбгъэщӀагъуэ
щӀигъэщӀагъуэ
щӀэдгъэщӀагъуэ
щӀэвгъэщӀагъуэ
щӀагъэщӀагъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщӀагъуэ
щӀумыгъэщӀагъуэ
щӀимыгъэщӀагъуэ
щӀэдмыгъэщӀагъуэ
щӀэвмыгъэщӀагъуэ
щӀамыгъэщӀагъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщӀэгъуа
щӀэбгъэщӀэгъуа
щӀигъэщӀэгъуа
щӀэдгъэщӀэгъуа
щӀэвгъэщӀэгъуа
щӀагъэщӀэгъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщӀэгъуа
щӀумыгъэщӀэгъуа
щӀимыгъэщӀэгъуа
щӀэдмыгъэщӀэгъуа
щӀэвмыгъэщӀэгъуа
щӀамыгъэщӀэгъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщӀэгъуэгъа
щӀэбгъэщӀэгъуэгъа
щӀигъэщӀэгъуэгъа
щӀэдгъэщӀэгъуэгъа
щӀэвгъэщӀэгъуэгъа
щӀагъэщӀэгъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщӀэгъуэгъа
щӀумыгъэщӀэгъуэгъа
щӀимыгъэщӀэгъуэгъа
щӀэдмыгъэщӀэгъуэгъа
щӀэвмыгъэщӀэгъуэгъа
щӀамыгъэщӀэгъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщӀэгъуэн
щӀэбгъэщӀэгъуэн
щӀигъэщӀэгъуэн
щӀэдгъэщӀэгъуэн
щӀэвгъэщӀэгъуэн
щӀагъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщӀэгъуэн
щӀумыгъэщӀэгъуэн
щӀимыгъэщӀэгъуэн
щӀэдмыгъэщӀэгъуэн
щӀэвмыгъэщӀэгъуэн
щӀамыгъэщӀэгъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщӀэгъуэну
щӀэбгъэщӀэгъуэну
щӀигъэщӀэгъуэну
щӀэдгъэщӀэгъуэну
щӀэвгъэщӀэгъуэну
щӀагъэщӀэгъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщӀэгъуэну
щӀумыгъэщӀэгъуэну
щӀимыгъэщӀэгъуэну
щӀэдмыгъэщӀэгъуэну
щӀэвмыгъэщӀэгъуэну
щӀамыгъэщӀэгъуэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀагъуэу
бгъэщӀагъуэу
игъэщӀагъуэу
дгъэщӀагъуэу
вгъэщӀагъуэу
ягъэщӀагъуэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀагъуэу
умыгъэщӀагъуэу
имыгъэщӀагъуэу
дымыгъэщӀагъуэу
фымыгъэщӀагъуэу
ямыгъэщӀагъуэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщӀэгъуауэ
бгъэщӀэгъуауэ
игъэщӀэгъуауэ
дгъэщӀэгъуауэ
вгъэщӀэгъуауэ
ягъэщӀэгъуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀэгъуауэ
умыгъэщӀэгъуауэ
имыгъэщӀэгъуауэ
дымыгъэщӀэгъуауэ
фымыгъэщӀэгъуауэ
ямыгъэщӀэгъуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
згъэщӀагъуэурэ
бгъэщӀагъуэурэ
игъэщӀагъуэурэ
дгъэщӀагъуэурэ
вгъэщӀагъуэурэ
ягъэщӀагъуэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщӀагъуэурэ
умыгъэщӀагъуэурэ
имыгъэщӀагъуэурэ
дымыгъэщӀагъуэурэ
фымыгъэщӀагъуэурэ
ямыгъэщӀагъуэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
узогъэщӀагъуэ
согъэщӀагъуэ
--
фызогъэщӀагъуэ
согъэщӀагъуэ(хэ)
уэ
сыбогъэщӀагъуэ
--
уогъэщӀагъуэ / богъэщӀагъуэ
дыбогъэщӀагъуэ
--
уогъэщӀагъуэ(хэ) / богъэщӀагъуэ(хэ)
абы
сегъэщӀагъуэ
уегъэщӀагъуэ
егъэщӀагъуэ
дегъэщӀагъуэ
фегъэщӀагъуэ
егъэщӀагъуэ(хэ)
дэ
--
удогъэщӀагъуэ
догъэщӀагъуэ
--
фыдогъэщӀагъуэ
догъэщӀагъуэ(хэ)
фэ
сывогъэщӀагъуэ
--
фогъэщӀагъуэ
дывогъэщӀагъуэ
--
фогъэщӀагъуэ(хэ)
абыхэм
сагъэщӀагъуэ
уагъэщӀагъуэ
ягъэщӀагъуэ
дагъэщӀагъуэ
фагъэщӀагъуэ
ягъэщӀагъуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узгъэ[щӀагъуэрэ]
згъэ[щӀагъуэрэ]
--
фызгъэ[щӀагъуэрэ]
згъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
уэ
сыбгъэ[щӀагъуэрэ]
--
бгъэ[щӀагъуэрэ]
дыбгъэ[щӀагъуэрэ]
--
бгъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
абы
сигъэ[щӀагъуэрэ]
уигъэ[щӀагъуэрэ]
игъэ[щӀагъуэрэ]
дигъэ[щӀагъуэрэ]
фигъэ[щӀагъуэрэ]
игъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
дэ
--
удгъэ[щӀагъуэрэ]
дгъэ[щӀагъуэрэ]
--
фыдгъэ[щӀагъуэрэ]
дгъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
фэ
сывгъэ[щӀагъуэрэ]
--
вгъэ[щӀагъуэрэ]
дывгъэ[щӀагъуэрэ]
--
вгъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
абыхэм
сагъэ[щӀагъуэрэ]
уагъэ[щӀагъуэрэ]
ягъэ[щӀагъуэрэ]
дагъэ[щӀагъуэрэ]
фагъэ[щӀагъуэрэ]
ягъэ[щӀагъуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщӀагъу]э
[гъэщӀагъу]эр
--
[гъэщӀагъу]эхэр
Эргативнэ:
[гъэщӀагъу]э
[гъэщӀагъу]эм
--
[гъэщӀагъу]эхэм
Послеложнэ:
[гъэщӀагъу]экӀэ
[гъэщӀагъу]эмкӀэ
[гъэщӀагъу]эхэкӀэ
[гъэщӀагъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщӀагъу]эуэ
[гъэщӀагъу]эрауэ
[гъэщӀагъу]эхэу
[гъэщӀагъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщӀэгъу]а
[гъэщӀэгъу]ар
--
[гъэщӀэгъу]ахэр
Эргативнэ:
[гъэщӀэгъу]а
[гъэщӀэгъу]ам
--
[гъэщӀэгъу]ахэм
Послеложнэ:
[гъэщӀэгъу]акӀэ
[гъэщӀэгъу]амкӀэ
[гъэщӀэгъу]ахэкӀэ
[гъэщӀэгъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщӀэгъу]ауэ
[гъэщӀэгъу]арауэ
[гъэщӀэгъу]ахэу
[гъэщӀэгъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщӀэгъу]эн
[гъэщӀэгъу]эныр
--
[гъэщӀэгъу]энхэр
Эргативнэ:
[гъэщӀэгъу]эн
[гъэщӀэгъу]эным
--
[гъэщӀэгъу]энхэм
Послеложнэ:
[гъэщӀэгъу]энкӀэ
[гъэщӀэгъу]энымкӀэ
[гъэщӀэгъу]энхэкӀэ
[гъэщӀэгъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэщӀэгъу]эну
[гъэщӀэгъу]энырауэ
[гъэщӀэгъу]энхэу
[гъэщӀэгъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщӀэгъу]эну
[гъэщӀэгъу]энур
--
[гъэщӀэгъу]энухэр
Эргативнэ:
[гъэщӀэгъу]эну
[гъэщӀэгъу]энум
--
[гъэщӀэгъу]энухэм
Послеложнэ:
[гъэщӀэгъу]энукӀэ
[гъэщӀэгъу]энумкӀэ
[гъэщӀэгъу]энухэкӀэ
[гъэщӀэгъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщӀэгъу]энууэ
[гъэщӀэгъу]энурауэ
[гъэщӀэгъу]энухэу
[гъэщӀэгъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр хьэлэмэт къыпщыхъун.
ЩАПХЪЭХЭР
Василь игъэщӀэгъуащ Къемэт шым къыщепсыхым хэлъа псынщӀагъыр. КӀэрашэ Тембот
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэщӏэгъуэн: be surprised, astonished or amazed about sb or sth, wonder at sth or sth
УРЫСЫБЗЭ
гъэщӏэгъуэн: удивляться кому-чему-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
гъэ- + [щӀэгъу] + -э + -н
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
гъэщӀэгъуэн
гъэщӀэгъуэныр
--
гъэщӀэгъуэнхэр
Эргативнэ:
гъэщӀэгъуэн
гъэщӀэгъуэным
--
гъэщӀэгъуэнхэм
Послеложнэ:
гъэщӀэгъуэнкӀэ
гъэщӀэгъуэнымкӀэ
гъэщӀэгъуэнхэкӀэ
гъэщӀэгъуэнхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
гъэщӀэгъуэну
гъэщӀэгъуэнырауэ
гъэщӀэгъуэнхэу
гъэщӀэгъуэнхэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Хьэлэмэт, куэдрэ къэмыхъу Ӏуэхугъуэ; гъуэзэджэ.
ЩАПХЪЭХЭР
Нартхэ я щакӀуэжьым и гъащӀэм апхуэдэ гъэщӀэгъуэн имылъэгъуауэ игъэщӀагъуэу щӀидзащ. Адыгэ ӀуэрыӀуатэхэр, сборник
ЦӀыхум и гъащӀэм щыщу нэхъ гъэщӀэгъуэн дыдэр и сабиигъуэрщ. КъардэнгъущӀ Зырамыку
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэщӏэгъуэн: sth unusual, interesting, amazing, wonderful, surprising
УРЫСЫБЗЭ
гъэщӏэгъуэн: нечто необычное, интересное, удивительное
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.