АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "гъэщэбэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
гъэщэбэн
щымыӀэныгъэ:
мыгъэщэбэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщэбэн
бгъэщэбэн
игъэщэбэн
дгъэщэбэн
вгъэщэбэн
ягъэщэбэн
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэн
умыгъэщэбэн
имыгъэщэбэн
дымыгъэщэбэн
фымыгъэщэбэн
ямыгъэщэбэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
гъэщабэ!
вгъэщабэ!
щымыӀэныгъэ:
умыгъэщабэ!
фымыгъэщабэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срегъэщабэ
урегъэщабэ
ирегъэщабэ
дрегъэщабэ
фрегъэщабэ
ирегъэщабэ
щымыӀэныгъэ:
сремыгъэщабэ
уремыгъэщабэ
иремыгъэщабэ
дремыгъэщабэ
фремыгъэщабэ
иремыгъэщабэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъэщабэ(р)
уогъэщабэ(р) / богъэщабэ(р)
егъэщабэ(р)
догъэщабэ(р)
фогъэщабэ(р)
ягъэщабэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэркъым
бгъэщабэркъым
игъэщабэркъым
дгъэщабэркъым
вгъэщабэркъым
ягъэщабэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщабэ(р)т
бгъэщабэ(р)т
игъэщабэ(р)т
дгъэщабэ(р)т
вгъэщабэ(р)т
ягъэщабэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэ(р)тэкъым
бгъэщабэ(р)тэкъым
игъэщабэ(р)тэкъым
дгъэщабэ(р)тэкъым
вгъэщабэ(р)тэкъым
ягъэщабэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбащ
бгъэщэбащ
игъэщэбащ
дгъэщэбащ
вгъэщэбащ
ягъэщэбащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбакъым
бгъэщэбакъым
игъэщэбакъым
дгъэщэбакъым
вгъэщэбакъым
ягъэщэбакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбат
бгъэщэбат
игъэщэбат
дгъэщэбат
вгъэщэбат
ягъэщэбат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбатэкъым
бгъэщэбатэкъым
игъэщэбатэкъым
дгъэщэбатэкъым
вгъэщэбатэкъым
ягъэщэбатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъащ
бгъэщэбэгъащ
игъэщэбэгъащ
дгъэщэбэгъащ
вгъэщэбэгъащ
ягъэщэбэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъакъым
бгъэщэбэгъакъым
игъэщэбэгъакъым
дгъэщэбэгъакъым
вгъэщэбэгъакъым
ягъэщэбэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъат
бгъэщэбэгъат
игъэщэбэгъат
дгъэщэбэгъат
вгъэщэбэгъат
ягъэщэбэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъатэкъым
бгъэщэбэгъатэкъым
игъэщэбэгъатэкъым
дгъэщэбэгъатэкъым
вгъэщэбэгъатэкъым
ягъэщэбэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэщабэщ
бгъэщабэщ
игъэщабэщ
дгъэщабэщ
вгъэщабэщ
ягъэщабэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэкъым
бгъэщабэкъым
игъэщабэкъым
дгъэщабэкъым
вгъэщабэкъым
ягъэщабэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэщабэт
бгъэщабэт
игъэщабэт
дгъэщабэт
вгъэщабэт
ягъэщабэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэтэкъым
бгъэщабэтэкъым
игъэщабэтэкъым
дгъэщабэтэкъым
вгъэщабэтэкъым
ягъэщабэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнщ
бгъэщэбэнщ
игъэщэбэнщ
дгъэщэбэнщ
вгъэщэбэнщ
ягъэщэбэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнкъым
бгъэщэбэнкъым
игъэщэбэнкъым
дгъэщэбэнкъым
вгъэщэбэнкъым
ягъэщэбэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнущ
бгъэщэбэнущ
игъэщэбэнущ
дгъэщэбэнущ
вгъэщэбэнущ
ягъэщэбэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнукъым
бгъэщэбэнукъым
игъэщэбэнукъым
дгъэщэбэнукъым
вгъэщэбэнукъым
ягъэщэбэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщабэрэ
бгъэщабэрэ
игъэщабэрэ
дгъэщабэрэ
вгъэщабэрэ
ягъэщабэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэркъэ
бгъэщабэркъэ
игъэщабэркъэ
дгъэщабэркъэ
вгъэщабэркъэ
ягъэщабэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщабэ(р)т
бгъэщабэ(р)т
игъэщабэ(р)т
дгъэщабэ(р)т
вгъэщабэ(р)т
ягъэщабэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэ(р)тэкъэ
бгъэщабэ(р)тэкъэ
игъэщабэ(р)тэкъэ
дгъэщабэ(р)тэкъэ
вгъэщабэ(р)тэкъэ
ягъэщабэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэба
бгъэщэба
игъэщэба
дгъэщэба
вгъэщэба
ягъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбакъэ
бгъэщэбакъэ
игъэщэбакъэ
дгъэщэбакъэ
вгъэщэбакъэ
ягъэщэбакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбат
бгъэщэбат
игъэщэбат
дгъэщэбат
вгъэщэбат
ягъэщэбат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбатэкъэ
бгъэщэбатэкъэ
игъэщэбатэкъэ
дгъэщэбатэкъэ
вгъэщэбатэкъэ
ягъэщэбатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъа
бгъэщэбэгъа
игъэщэбэгъа
дгъэщэбэгъа
вгъэщэбэгъа
ягъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъакъэ
бгъэщэбэгъакъэ
игъэщэбэгъакъэ
дгъэщэбэгъакъэ
вгъэщэбэгъакъэ
ягъэщэбэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъат
бгъэщэбэгъат
игъэщэбэгъат
дгъэщэбэгъат
вгъэщэбэгъат
ягъэщэбэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъатэкъэ
бгъэщэбэгъатэкъэ
игъэщэбэгъатэкъэ
дгъэщэбэгъатэкъэ
вгъэщэбэгъатэкъэ
ягъэщэбэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэщабэ
бгъэщабэ
игъэщабэ
дгъэщабэ
вгъэщабэ
ягъэщабэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэкъэ
бгъэщабэкъэ
игъэщабэкъэ
дгъэщабэкъэ
вгъэщабэкъэ
ягъэщабэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэщабэт
бгъэщабэт
игъэщабэт
дгъэщабэт
вгъэщабэт
ягъэщабэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэщабэтэкъэ
бгъэщабэтэкъэ
игъэщабэтэкъэ
дгъэщабэтэкъэ
вгъэщабэтэкъэ
ягъэщабэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэн
бгъэщэбэн
игъэщэбэн
дгъэщэбэн
вгъэщэбэн
ягъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнкъэ
бгъэщэбэнкъэ
игъэщэбэнкъэ
дгъэщэбэнкъэ
вгъэщэбэнкъэ
ягъэщэбэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэну
бгъэщэбэну
игъэщэбэну
дгъэщэбэну
вгъэщэбэну
ягъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнукъэ
бгъэщэбэнукъэ
игъэщэбэнукъэ
дгъэщэбэнукъэ
вгъэщэбэнукъэ
ягъэщэбэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщабэмэ
бгъэщабэмэ
игъэщабэмэ
дгъэщабэмэ
вгъэщабэмэ
ягъэщабэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщабэмэ
умыгъэщабэмэ
имыгъэщабэмэ
дымыгъэщабэмэ
фымыгъэщабэмэ
ямыгъэщабэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбамэ
бгъэщэбамэ
игъэщэбамэ
дгъэщэбамэ
вгъэщэбамэ
ягъэщэбамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбамэ
умыгъэщэбамэ
имыгъэщэбамэ
дымыгъэщэбамэ
фымыгъэщэбамэ
ямыгъэщэбамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъамэ
бгъэщэбэгъамэ
игъэщэбэгъамэ
дгъэщэбэгъамэ
вгъэщэбэгъамэ
ягъэщэбэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэгъамэ
умыгъэщэбэгъамэ
имыгъэщэбэгъамэ
дымыгъэщэбэгъамэ
фымыгъэщэбэгъамэ
ямыгъэщэбэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнмэ
бгъэщэбэнмэ
игъэщэбэнмэ
дгъэщэбэнмэ
вгъэщэбэнмэ
ягъэщэбэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнмэ
умыгъэщэбэнмэ
имыгъэщэбэнмэ
дымыгъэщэбэнмэ
фымыгъэщэбэнмэ
ямыгъэщэбэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнумэ
бгъэщэбэнумэ
игъэщэбэнумэ
дгъэщэбэнумэ
вгъэщэбэнумэ
ягъэщэбэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнумэ
умыгъэщэбэнумэ
имыгъэщэбэнумэ
дымыгъэщэбэнумэ
фымыгъэщэбэнумэ
ямыгъэщэбэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщабэтэмэ
бгъэщабэтэмэ
игъэщабэтэмэ
дгъэщабэтэмэ
вгъэщабэтэмэ
ягъэщабэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщабэтэмэ
умыгъэщабэтэмэ
имыгъэщабэтэмэ
дымыгъэщабэтэмэ
фымыгъэщабэтэмэ
ямыгъэщабэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбатэмэ
бгъэщэбатэмэ
игъэщэбатэмэ
дгъэщэбатэмэ
вгъэщэбатэмэ
ягъэщэбатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбатэмэ
умыгъэщэбатэмэ
имыгъэщэбатэмэ
дымыгъэщэбатэмэ
фымыгъэщэбатэмэ
ямыгъэщэбатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъатэмэ
бгъэщэбэгъатэмэ
игъэщэбэгъатэмэ
дгъэщэбэгъатэмэ
вгъэщэбэгъатэмэ
ягъэщэбэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэгъатэмэ
умыгъэщэбэгъатэмэ
имыгъэщэбэгъатэмэ
дымыгъэщэбэгъатэмэ
фымыгъэщэбэгъатэмэ
ямыгъэщэбэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнтэмэ
бгъэщэбэнтэмэ
игъэщэбэнтэмэ
дгъэщэбэнтэмэ
вгъэщэбэнтэмэ
ягъэщэбэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнтэмэ
умыгъэщэбэнтэмэ
имыгъэщэбэнтэмэ
дымыгъэщэбэнтэмэ
фымыгъэщэбэнтэмэ
ямыгъэщэбэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнутэмэ
бгъэщэбэнутэмэ
игъэщэбэнутэмэ
дгъэщэбэнутэмэ
вгъэщэбэнутэмэ
ягъэщэбэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнутэмэ
умыгъэщэбэнутэмэ
имыгъэщэбэнутэмэ
дымыгъэщэбэнутэмэ
фымыгъэщэбэнутэмэ
ямыгъэщэбэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнт
бгъэщэбэнт
игъэщэбэнт
дгъэщэбэнт
вгъэщэбэнт
ягъэщэбэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнтэкъым
бгъэщэбэнтэкъым
игъэщэбэнтэкъым
дгъэщэбэнтэкъым
вгъэщэбэнтэкъым
ягъэщэбэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнут
бгъэщэбэнут
игъэщэбэнут
дгъэщэбэнут
вгъэщэбэнут
ягъэщэбэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэщэбэнутэкъым
бгъэщэбэнутэкъым
игъэщэбэнутэкъым
дгъэщэбэнутэкъым
вгъэщэбэнутэкъым
ягъэщэбэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщабэми
бгъэщабэми
игъэщабэми
дгъэщабэми
вгъэщабэми
ягъэщабэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщабэми
умыгъэщабэми
имыгъэщабэми
дымыгъэщабэми
фымыгъэщабэми
ямыгъэщабэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбами
бгъэщэбами
игъэщэбами
дгъэщэбами
вгъэщэбами
ягъэщэбами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбами
умыгъэщэбами
имыгъэщэбами
дымыгъэщэбами
фымыгъэщэбами
ямыгъэщэбами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъами
бгъэщэбэгъами
игъэщэбэгъами
дгъэщэбэгъами
вгъэщэбэгъами
ягъэщэбэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэгъами
умыгъэщэбэгъами
имыгъэщэбэгъами
дымыгъэщэбэгъами
фымыгъэщэбэгъами
ямыгъэщэбэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнми
бгъэщэбэнми
игъэщэбэнми
дгъэщэбэнми
вгъэщэбэнми
ягъэщэбэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнми
умыгъэщэбэнми
имыгъэщэбэнми
дымыгъэщэбэнми
фымыгъэщэбэнми
ямыгъэщэбэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнуми
бгъэщэбэнуми
игъэщэбэнуми
дгъэщэбэнуми
вгъэщэбэнуми
ягъэщэбэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнуми
умыгъэщэбэнуми
имыгъэщэбэнуми
дымыгъэщэбэнуми
фымыгъэщэбэнуми
ямыгъэщэбэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщабэтэми
бгъэщабэтэми
игъэщабэтэми
дгъэщабэтэми
вгъэщабэтэми
ягъэщабэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщабэтэми
умыгъэщабэтэми
имыгъэщабэтэми
дымыгъэщабэтэми
фымыгъэщабэтэми
ямыгъэщабэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэщэбатэми
бгъэщэбатэми
игъэщэбатэми
дгъэщэбатэми
вгъэщэбатэми
ягъэщэбатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбатэми
умыгъэщэбатэми
имыгъэщэбатэми
дымыгъэщэбатэми
фымыгъэщэбатэми
ямыгъэщэбатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэщэбэгъатэми
бгъэщэбэгъатэми
игъэщэбэгъатэми
дгъэщэбэгъатэми
вгъэщэбэгъатэми
ягъэщэбэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэгъатэми
умыгъэщэбэгъатэми
имыгъэщэбэгъатэми
дымыгъэщэбэгъатэми
фымыгъэщэбэгъатэми
ямыгъэщэбэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнтэми
бгъэщэбэнтэми
игъэщэбэнтэми
дгъэщэбэнтэми
вгъэщэбэнтэми
ягъэщэбэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнтэми
умыгъэщэбэнтэми
имыгъэщэбэнтэми
дымыгъэщэбэнтэми
фымыгъэщэбэнтэми
ямыгъэщэбэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэщэбэнутэми
бгъэщэбэнутэми
игъэщэбэнутэми
дгъэщэбэнутэми
вгъэщэбэнутэми
ягъэщэбэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбэнутэми
умыгъэщэбэнутэми
имыгъэщэбэнутэми
дымыгъэщэбэнутэми
фымыгъэщэбэнутэми
ямыгъэщэбэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщэбаи
бгъэщэбаи
игъэщэбаи
дгъэщэбаи
вгъэщэбаи
ягъэщэбаи
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбаи
умыгъэщэбаи
имыгъэщэбаи
дымыгъэщэбаи
фымыгъэщэбаи
ямыгъэщэбаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэщэбащэрэт
бгъэщэбащэрэт
игъэщэбащэрэт
дгъэщэбащэрэт
вгъэщэбащэрэт
ягъэщэбащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэщэбащэрэт
умыгъэщэбащэрэт
имыгъэщэбащэрэт
дымыгъэщэбащэрэт
фымыгъэщэбащэрэт
ямыгъэщэбащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнщ
бгъэщэбагъэнщ
игъэщэбагъэнщ
дгъэщэбагъэнщ
вгъэщэбагъэнщ
ягъэщэбагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнкъым
бгъэщэбагъэнкъым
игъэщэбагъэнкъым
дгъэщэбагъэнкъым
вгъэщэбагъэнкъым
ягъэщэбагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнт
бгъэщэбагъэнт
игъэщэбагъэнт
дгъэщэбагъэнт
вгъэщэбагъэнт
ягъэщэбагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнтэкъым
бгъэщэбагъэнтэкъым
игъэщэбагъэнтэкъым
дгъэщэбагъэнтэкъым
вгъэщэбагъэнтэкъым
ягъэщэбагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэн
бгъэщэбагъэн
игъэщэбагъэн
дгъэщэбагъэн
вгъэщэбагъэн
ягъэщэбагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнкъэ
бгъэщэбагъэнкъэ
игъэщэбагъэнкъэ
дгъэщэбагъэнкъэ
вгъэщэбагъэнкъэ
ягъэщэбагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнт
бгъэщэбагъэнт
игъэщэбагъэнт
дгъэщэбагъэнт
вгъэщэбагъэнт
ягъэщэбагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнтэкъэ
бгъэщэбагъэнтэкъэ
игъэщэбагъэнтэкъэ
дгъэщэбагъэнтэкъэ
вгъэщэбагъэнтэкъэ
ягъэщэбагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнущ
бгъэщэбагъэнущ
игъэщэбагъэнущ
дгъэщэбагъэнущ
вгъэщэбагъэнущ
ягъэщэбагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнукъым
бгъэщэбагъэнукъым
игъэщэбагъэнукъым
дгъэщэбагъэнукъым
вгъэщэбагъэнукъым
ягъэщэбагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнут
бгъэщэбагъэнут
игъэщэбагъэнут
дгъэщэбагъэнут
вгъэщэбагъэнут
ягъэщэбагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнутэкъым
бгъэщэбагъэнутэкъым
игъэщэбагъэнутэкъым
дгъэщэбагъэнутэкъым
вгъэщэбагъэнутэкъым
ягъэщэбагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэну
бгъэщэбагъэну
игъэщэбагъэну
дгъэщэбагъэну
вгъэщэбагъэну
ягъэщэбагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнукъэ
бгъэщэбагъэнукъэ
игъэщэбагъэнукъэ
дгъэщэбагъэнукъэ
вгъэщэбагъэнукъэ
ягъэщэбагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнут
бгъэщэбагъэнут
игъэщэбагъэнут
дгъэщэбагъэнут
вгъэщэбагъэнут
ягъэщэбагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэщэбагъэнутэкъэ
бгъэщэбагъэнутэкъэ
игъэщэбагъэнутэкъэ
дгъэщэбагъэнутэкъэ
вгъэщэбагъэнутэкъэ
ягъэщэбагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэщэбэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэщабэ
бгъэщабэ
игъэщабэ
дгъэщабэ
вгъэщабэ
ягъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщабэ
умыгъэщабэ
имыгъэщабэ
дымыгъэщабэ
фымыгъэщабэ
ямыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщэба
бгъэщэба
игъэщэба
дгъэщэба
вгъэщэба
ягъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщэба
умыгъэщэба
имыгъэщэба
дымыгъэщэба
фымыгъэщэба
ямыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщэбэгъа
бгъэщэбэгъа
игъэщэбэгъа
дгъэщэбэгъа
вгъэщэбэгъа
ягъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщэбэгъа
умыгъэщэбэгъа
имыгъэщэбэгъа
дымыгъэщэбэгъа
фымыгъэщэбэгъа
ямыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэщэбэн
бгъэщэбэн
игъэщэбэн
дгъэщэбэн
вгъэщэбэн
ягъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщэбэн
умыгъэщэбэн
имыгъэщэбэн
дымыгъэщэбэн
фымыгъэщэбэн
ямыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэщэбэну
бгъэщэбэну
игъэщэбэну
дгъэщэбэну
вгъэщэбэну
ягъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщэбэну
умыгъэщэбэну
имыгъэщэбэну
дымыгъэщэбэну
фымыгъэщэбэну
ямыгъэщэбэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
гъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэщэбэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщабэ
зэрыбгъэщабэ
зэригъэщабэ
зэрыдгъэщабэ
зэрывгъэщабэ
зэрагъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщабэ
зэрумыгъэщабэ
зэримыгъэщабэ
зэрыдмыгъэщабэ
зэрывмыгъэщабэ
зэрамыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщэба
зэрыбгъэщэба
зэригъэщэба
зэрыдгъэщэба
зэрывгъэщэба
зэрагъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщэба
зэрумыгъэщэба
зэримыгъэщэба
зэрыдмыгъэщэба
зэрывмыгъэщэба
зэрамыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщэбэгъа
зэрыбгъэщэбэгъа
зэригъэщэбэгъа
зэрыдгъэщэбэгъа
зэрывгъэщэбэгъа
зэрагъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщэбэгъа
зэрумыгъэщэбэгъа
зэримыгъэщэбэгъа
зэрыдмыгъэщэбэгъа
зэрывмыгъэщэбэгъа
зэрамыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщэбэн
зэрыбгъэщэбэн
зэригъэщэбэн
зэрыдгъэщэбэн
зэрывгъэщэбэн
зэрагъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщэбэн
зэрумыгъэщэбэн
зэримыгъэщэбэн
зэрыдмыгъэщэбэн
зэрывмыгъэщэбэн
зэрамыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэщэбэну
зэрыбгъэщэбэну
зэригъэщэбэну
зэрыдгъэщэбэну
зэрывгъэщэбэну
зэрагъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэщэбэну
зэрумыгъэщэбэну
зэримыгъэщэбэну
зэрыдмыгъэщэбэну
зэрывмыгъэщэбэну
зэрамыгъэщэбэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщабэ
щыбгъэщабэ
щигъэщабэ
щыдгъэщабэ
щывгъэщабэ
щагъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщабэ
щумыгъэщабэ
щимыгъэщабэ
щыдмыгъэщабэ
щывмыгъэщабэ
щамыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщэба
щыбгъэщэба
щигъэщэба
щыдгъэщэба
щывгъэщэба
щагъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщэба
щумыгъэщэба
щимыгъэщэба
щыдмыгъэщэба
щывмыгъэщэба
щамыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщэбэгъа
щыбгъэщэбэгъа
щигъэщэбэгъа
щыдгъэщэбэгъа
щывгъэщэбэгъа
щагъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщэбэгъа
щумыгъэщэбэгъа
щимыгъэщэбэгъа
щыдмыгъэщэбэгъа
щывмыгъэщэбэгъа
щамыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщэбэн
щыбгъэщэбэн
щигъэщэбэн
щыдгъэщэбэн
щывгъэщэбэн
щагъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщэбэн
щумыгъэщэбэн
щимыгъэщэбэн
щыдмыгъэщэбэн
щывмыгъэщэбэн
щамыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэщэбэну
щыбгъэщэбэну
щигъэщэбэну
щыдгъэщэбэну
щывгъэщэбэну
щагъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэщэбэну
щумыгъэщэбэну
щимыгъэщэбэну
щыдмыгъэщэбэну
щывмыгъэщэбэну
щамыгъэщэбэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщабэ
здэбгъэщабэ
здигъэщабэ
здэдгъэщабэ
здэвгъэщабэ
здагъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщабэ
здумыгъэщабэ
здимыгъэщабэ
здэдмыгъэщабэ
здэвмыгъэщабэ
здамыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщэба
здэбгъэщэба
здигъэщэба
здэдгъэщэба
здэвгъэщэба
здагъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщэба
здумыгъэщэба
здимыгъэщэба
здэдмыгъэщэба
здэвмыгъэщэба
здамыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщэбэгъа
здэбгъэщэбэгъа
здигъэщэбэгъа
здэдгъэщэбэгъа
здэвгъэщэбэгъа
здагъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщэбэгъа
здумыгъэщэбэгъа
здимыгъэщэбэгъа
здэдмыгъэщэбэгъа
здэвмыгъэщэбэгъа
здамыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщэбэн
здэбгъэщэбэн
здигъэщэбэн
здэдгъэщэбэн
здэвгъэщэбэн
здагъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщэбэн
здумыгъэщэбэн
здимыгъэщэбэн
здэдмыгъэщэбэн
здэвмыгъэщэбэн
здамыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэщэбэну
здэбгъэщэбэну
здигъэщэбэну
здэдгъэщэбэну
здэвгъэщэбэну
здагъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэщэбэну
здумыгъэщэбэну
здимыгъэщэбэну
здэдмыгъэщэбэну
здэвмыгъэщэбэну
здамыгъэщэбэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщабэ
щӀэбгъэщабэ
щӀигъэщабэ
щӀэдгъэщабэ
щӀэвгъэщабэ
щӀагъэщабэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщабэ
щӀумыгъэщабэ
щӀимыгъэщабэ
щӀэдмыгъэщабэ
щӀэвмыгъэщабэ
щӀамыгъэщабэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщэба
щӀэбгъэщэба
щӀигъэщэба
щӀэдгъэщэба
щӀэвгъэщэба
щӀагъэщэба
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщэба
щӀумыгъэщэба
щӀимыгъэщэба
щӀэдмыгъэщэба
щӀэвмыгъэщэба
щӀамыгъэщэба
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщэбэгъа
щӀэбгъэщэбэгъа
щӀигъэщэбэгъа
щӀэдгъэщэбэгъа
щӀэвгъэщэбэгъа
щӀагъэщэбэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщэбэгъа
щӀумыгъэщэбэгъа
щӀимыгъэщэбэгъа
щӀэдмыгъэщэбэгъа
щӀэвмыгъэщэбэгъа
щӀамыгъэщэбэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщэбэн
щӀэбгъэщэбэн
щӀигъэщэбэн
щӀэдгъэщэбэн
щӀэвгъэщэбэн
щӀагъэщэбэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщэбэн
щӀумыгъэщэбэн
щӀимыгъэщэбэн
щӀэдмыгъэщэбэн
щӀэвмыгъэщэбэн
щӀамыгъэщэбэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэщэбэну
щӀэбгъэщэбэну
щӀигъэщэбэну
щӀэдгъэщэбэну
щӀэвгъэщэбэну
щӀагъэщэбэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэщэбэну
щӀумыгъэщэбэну
щӀимыгъэщэбэну
щӀэдмыгъэщэбэну
щӀэвмыгъэщэбэну
щӀамыгъэщэбэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэщабэу
бгъэщабэу
игъэщабэу
дгъэщабэу
вгъэщабэу
ягъэщабэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщабэу
умыгъэщабэу
имыгъэщабэу
дымыгъэщабэу
фымыгъэщабэу
ямыгъэщабэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэщэбауэ
бгъэщэбауэ
игъэщэбауэ
дгъэщэбауэ
вгъэщэбауэ
ягъэщэбауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщэбауэ
умыгъэщэбауэ
имыгъэщэбауэ
дымыгъэщэбауэ
фымыгъэщэбауэ
ямыгъэщэбауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
згъэщабэурэ
бгъэщабэурэ
игъэщабэурэ
дгъэщабэурэ
вгъэщабэурэ
ягъэщабэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыгъэщабэурэ
умыгъэщабэурэ
имыгъэщабэурэ
дымыгъэщабэурэ
фымыгъэщабэурэ
ямыгъэщабэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
узогъэщабэ
согъэщабэ
--
фызогъэщабэ
согъэщабэ(хэ)
уэ
сыбогъэщабэ
--
уогъэщабэ / богъэщабэ
дыбогъэщабэ
--
уогъэщабэ(хэ) / богъэщабэ(хэ)
абы
сегъэщабэ
уегъэщабэ
егъэщабэ
дегъэщабэ
фегъэщабэ
егъэщабэ(хэ)
дэ
--
удогъэщабэ
догъэщабэ
--
фыдогъэщабэ
догъэщабэ(хэ)
фэ
сывогъэщабэ
--
фогъэщабэ
дывогъэщабэ
--
фогъэщабэ(хэ)
абыхэм
сагъэщабэ
уагъэщабэ
ягъэщабэ
дагъэщабэ
фагъэщабэ
ягъэщабэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узгъэ[щабэрэ]
згъэ[щабэрэ]
--
фызгъэ[щабэрэ]
згъэ[щабэ(хэ)рэ]
уэ
сыбгъэ[щабэрэ]
--
бгъэ[щабэрэ]
дыбгъэ[щабэрэ]
--
бгъэ[щабэ(хэ)рэ]
абы
сигъэ[щабэрэ]
уигъэ[щабэрэ]
игъэ[щабэрэ]
дигъэ[щабэрэ]
фигъэ[щабэрэ]
игъэ[щабэ(хэ)рэ]
дэ
--
удгъэ[щабэрэ]
дгъэ[щабэрэ]
--
фыдгъэ[щабэрэ]
дгъэ[щабэ(хэ)рэ]
фэ
сывгъэ[щабэрэ]
--
вгъэ[щабэрэ]
дывгъэ[щабэрэ]
--
вгъэ[щабэ(хэ)рэ]
абыхэм
сагъэ[щабэрэ]
уагъэ[щабэрэ]
ягъэ[щабэрэ]
дагъэ[щабэрэ]
фагъэ[щабэрэ]
ягъэ[щабэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщаб]э
[гъэщаб]эр
--
[гъэщаб]эхэр
Эргативнэ:
[гъэщаб]э
[гъэщаб]эм
--
[гъэщаб]эхэм
Послеложнэ:
[гъэщаб]экӀэ
[гъэщаб]эмкӀэ
[гъэщаб]эхэкӀэ
[гъэщаб]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщаб]эуэ
[гъэщаб]эрауэ
[гъэщаб]эхэу
[гъэщаб]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщэб]а
[гъэщэб]ар
--
[гъэщэб]ахэр
Эргативнэ:
[гъэщэб]а
[гъэщэб]ам
--
[гъэщэб]ахэм
Послеложнэ:
[гъэщэб]акӀэ
[гъэщэб]амкӀэ
[гъэщэб]ахэкӀэ
[гъэщэб]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщэб]ауэ
[гъэщэб]арауэ
[гъэщэб]ахэу
[гъэщэб]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщэб]эн
[гъэщэб]эныр
--
[гъэщэб]энхэр
Эргативнэ:
[гъэщэб]эн
[гъэщэб]эным
--
[гъэщэб]энхэм
Послеложнэ:
[гъэщэб]энкӀэ
[гъэщэб]энымкӀэ
[гъэщэб]энхэкӀэ
[гъэщэб]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэщэб]эну
[гъэщэб]энырауэ
[гъэщэб]энхэу
[гъэщэб]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэщэб]эну
[гъэщэб]энур
--
[гъэщэб]энухэр
Эргативнэ:
[гъэщэб]эну
[гъэщэб]энум
--
[гъэщэб]энухэм
Послеложнэ:
[гъэщэб]энукӀэ
[гъэщэб]энумкӀэ
[гъэщэб]энухэкӀэ
[гъэщэб]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэщэб]энууэ
[гъэщэб]энурауэ
[гъэщэб]энухэу
[гъэщэб]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр щабэ, ӀэтӀэлъатӀэ щӀын.
Зыгуэр зэкӀэрыщэщ щӀын.
Зыгуэр нэхъ махэ щӀын.
Зыгуэр нэхъ гъэӀэсэн, нэхъ гу щабэ щӀын.
ЩАПХЪЭХЭР
Махуэ хуабэм Ӏэщыхъуэхэм ялъыгъухъа гуэншэрыкъхэр ягъэщэбэну пщыхьэщхьэм ятӀэ из ящӀырти щӀым щӀатӀэрт. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 82
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Дэ жыг лъабжьэхэр догъэщабэ .
Мы разрыхляем почву вокруг корней деревьев.
We are softening (the ground around) the tree roots.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ЩӀыр гъэщэбэн.
Жыг лъабжьэр гъэщэбэн.
Хущхъуэм узыр нэхъ игъэщэбащ.
гъэщэбэжын (егъэщэбэж)
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэщэбэн: 1. soften, emolliate (for example, skin) 2. soften, loosen, hoe (the soil) 3. ease, reduce, decrease, lessen, weaken, dull, slacken, mollify, appease, alleviate, diminish, mitigate, allay (for example anger, punishment) 4. ease, make more lenient, milder, less severe
ЩӀыр гъэщэбэн: soften the ground or earth
Жыг лъабжьэр гъэщэбэн: soften the ground around the roots of a tree with a hoe
Хущхъуэм узыр нэхъ игъэщэбащ: the medicine eased the pain
гъэщэбэжын (егъэщэбэж): soften, hoe once again
УРЫСЫБЗЭ
гъэщэбэн: 1. размягчить что-л. (напр. кожу) 2. разрыхлить что-л., сделать что-л. рыхлым, рассыпчатым 3. смягчить, ослабить что-л. (напр. наказание, гнев) 4. сделать кого-л. более уступчивым, кротким, менее строгим
ЩӀыр гъэщэбэн: разрыхлить землю.
Жыг лъабжьэр гъэщэбэн: разрыхлить землю вокруг корней дерева
Хущхъуэм узыр нэхъ игъэщэбащ: лекарство облегчило боль.
гъэщэбэжын (егъэщэбэж): снова разрыхлить
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.