Wt/kbd/гъэшхэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > гъэшхэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

  • гъэшхэн

    гъэшхэн

  • дыгъужь анэм и шырхэр егъашхэ.

    дыгъужь анэм и шырхэр егъашхэ.

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐ'ʂxɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [шх] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэшхэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэшхэн
щымыӀэныгъэ: мыгъэшхэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэн умыгъэшхэн имыгъэшхэн дымыгъэшхэн фымыгъэшхэн ямыгъэшхэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъашхэ! вгъашхэ!
щымыӀэныгъэ: умыгъашхэ! фымыгъашхэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъашхэ урегъашхэ ирегъашхэ дрегъашхэ фрегъашхэ ирегъашхэ
щымыӀэныгъэ: сремыгъашхэ уремыгъашхэ иремыгъашхэ дремыгъашхэ фремыгъашхэ иремыгъашхэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъашхэ(р) уогъашхэ(р) / богъашхэ(р) егъашхэ(р) догъашхэ(р) фогъашхэ(р) ягъашхэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъашхэркъым бгъашхэркъым игъашхэркъым дгъашхэркъым вгъашхэркъым ягъашхэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъашхэ(р)т бгъашхэ(р)т игъашхэ(р)т дгъашхэ(р)т вгъашхэ(р)т ягъашхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъашхэ(р)тэкъым бгъашхэ(р)тэкъым игъашхэ(р)тэкъым дгъашхэ(р)тэкъым вгъашхэ(р)тэкъым ягъашхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхащ бгъэшхащ игъэшхащ дгъэшхащ вгъэшхащ ягъэшхащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхакъым бгъэшхакъым игъэшхакъым дгъэшхакъым вгъэшхакъым ягъэшхакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхат бгъэшхат игъэшхат дгъэшхат вгъэшхат ягъэшхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхатэкъым бгъэшхатэкъым игъэшхатэкъым дгъэшхатэкъым вгъэшхатэкъым ягъэшхатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъащ бгъэшхэгъащ игъэшхэгъащ дгъэшхэгъащ вгъэшхэгъащ ягъэшхэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъакъым бгъэшхэгъакъым игъэшхэгъакъым дгъэшхэгъакъым вгъэшхэгъакъым ягъэшхэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъат бгъэшхэгъат игъэшхэгъат дгъэшхэгъат вгъэшхэгъат ягъэшхэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэкъым бгъэшхэгъатэкъым игъэшхэгъатэкъым дгъэшхэгъатэкъым вгъэшхэгъатэкъым ягъэшхэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъашхэщ бгъашхэщ игъашхэщ дгъашхэщ вгъашхэщ ягъашхэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъашхэкъым бгъашхэкъым игъашхэкъым дгъашхэкъым вгъашхэкъым ягъашхэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъашхэт бгъашхэт игъашхэт дгъашхэт вгъашхэт ягъашхэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъашхэтэкъым бгъашхэтэкъым игъашхэтэкъым дгъашхэтэкъым вгъашхэтэкъым ягъашхэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнщ бгъэшхэнщ игъэшхэнщ дгъэшхэнщ вгъэшхэнщ ягъэшхэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнкъым бгъэшхэнкъым игъэшхэнкъым дгъэшхэнкъым вгъэшхэнкъым ягъэшхэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнущ бгъэшхэнущ игъэшхэнущ дгъэшхэнущ вгъэшхэнущ ягъэшхэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнукъым бгъэшхэнукъым игъэшхэнукъым дгъэшхэнукъым вгъэшхэнукъым ягъэшхэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэрэ бгъашхэрэ игъашхэрэ дгъашхэрэ вгъашхэрэ ягъашхэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъашхэркъэ бгъашхэркъэ игъашхэркъэ дгъашхэркъэ вгъашхэркъэ ягъашхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъашхэ(р)т бгъашхэ(р)т игъашхэ(р)т дгъашхэ(р)т вгъашхэ(р)т ягъашхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъашхэ(р)тэкъэ бгъашхэ(р)тэкъэ игъашхэ(р)тэкъэ дгъашхэ(р)тэкъэ вгъашхэ(р)тэкъэ ягъашхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшха бгъэшха игъэшха дгъэшха вгъэшха ягъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхакъэ бгъэшхакъэ игъэшхакъэ дгъэшхакъэ вгъэшхакъэ ягъэшхакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхат бгъэшхат игъэшхат дгъэшхат вгъэшхат ягъэшхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхатэкъэ бгъэшхатэкъэ игъэшхатэкъэ дгъэшхатэкъэ вгъэшхатэкъэ ягъэшхатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъа бгъэшхэгъа игъэшхэгъа дгъэшхэгъа вгъэшхэгъа ягъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъакъэ бгъэшхэгъакъэ игъэшхэгъакъэ дгъэшхэгъакъэ вгъэшхэгъакъэ ягъэшхэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъат бгъэшхэгъат игъэшхэгъат дгъэшхэгъат вгъэшхэгъат ягъэшхэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэкъэ бгъэшхэгъатэкъэ игъэшхэгъатэкъэ дгъэшхэгъатэкъэ вгъэшхэгъатэкъэ ягъэшхэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъашхэ бгъашхэ игъашхэ дгъашхэ вгъашхэ ягъашхэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъашхэкъэ бгъашхэкъэ игъашхэкъэ дгъашхэкъэ вгъашхэкъэ ягъашхэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъашхэт бгъашхэт игъашхэт дгъашхэт вгъашхэт ягъашхэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъашхэтэкъэ бгъашхэтэкъэ игъашхэтэкъэ дгъашхэтэкъэ вгъашхэтэкъэ ягъашхэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнкъэ бгъэшхэнкъэ игъэшхэнкъэ дгъэшхэнкъэ вгъэшхэнкъэ ягъэшхэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэну бгъэшхэну игъэшхэну дгъэшхэну вгъэшхэну ягъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнукъэ бгъэшхэнукъэ игъэшхэнукъэ дгъэшхэнукъэ вгъэшхэнукъэ ягъэшхэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэмэ бгъашхэмэ игъашхэмэ дгъашхэмэ вгъашхэмэ ягъашхэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэмэ умыгъашхэмэ имыгъашхэмэ дымыгъашхэмэ фымыгъашхэмэ ямыгъашхэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхамэ бгъэшхамэ игъэшхамэ дгъэшхамэ вгъэшхамэ ягъэшхамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхамэ умыгъэшхамэ имыгъэшхамэ дымыгъэшхамэ фымыгъэшхамэ ямыгъэшхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъамэ бгъэшхэгъамэ игъэшхэгъамэ дгъэшхэгъамэ вгъэшхэгъамэ ягъэшхэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъамэ умыгъэшхэгъамэ имыгъэшхэгъамэ дымыгъэшхэгъамэ фымыгъэшхэгъамэ ямыгъэшхэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнмэ бгъэшхэнмэ игъэшхэнмэ дгъэшхэнмэ вгъэшхэнмэ ягъэшхэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнмэ умыгъэшхэнмэ имыгъэшхэнмэ дымыгъэшхэнмэ фымыгъэшхэнмэ ямыгъэшхэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнумэ бгъэшхэнумэ игъэшхэнумэ дгъэшхэнумэ вгъэшхэнумэ ягъэшхэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнумэ умыгъэшхэнумэ имыгъэшхэнумэ дымыгъэшхэнумэ фымыгъэшхэнумэ ямыгъэшхэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэтэмэ бгъашхэтэмэ игъашхэтэмэ дгъашхэтэмэ вгъашхэтэмэ ягъашхэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэтэмэ умыгъашхэтэмэ имыгъашхэтэмэ дымыгъашхэтэмэ фымыгъашхэтэмэ ямыгъашхэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхатэмэ бгъэшхатэмэ игъэшхатэмэ дгъэшхатэмэ вгъэшхатэмэ ягъэшхатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхатэмэ умыгъэшхатэмэ имыгъэшхатэмэ дымыгъэшхатэмэ фымыгъэшхатэмэ ямыгъэшхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэмэ бгъэшхэгъатэмэ игъэшхэгъатэмэ дгъэшхэгъатэмэ вгъэшхэгъатэмэ ягъэшхэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъатэмэ умыгъэшхэгъатэмэ имыгъэшхэгъатэмэ дымыгъэшхэгъатэмэ фымыгъэшхэгъатэмэ ямыгъэшхэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнтэмэ бгъэшхэнтэмэ игъэшхэнтэмэ дгъэшхэнтэмэ вгъэшхэнтэмэ ягъэшхэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнтэмэ умыгъэшхэнтэмэ имыгъэшхэнтэмэ дымыгъэшхэнтэмэ фымыгъэшхэнтэмэ ямыгъэшхэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнутэмэ бгъэшхэнутэмэ игъэшхэнутэмэ дгъэшхэнутэмэ вгъэшхэнутэмэ ягъэшхэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнутэмэ умыгъэшхэнутэмэ имыгъэшхэнутэмэ дымыгъэшхэнутэмэ фымыгъэшхэнутэмэ ямыгъэшхэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнт бгъэшхэнт игъэшхэнт дгъэшхэнт вгъэшхэнт ягъэшхэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнтэкъым бгъэшхэнтэкъым игъэшхэнтэкъым дгъэшхэнтэкъым вгъэшхэнтэкъым ягъэшхэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнут бгъэшхэнут игъэшхэнут дгъэшхэнут вгъэшхэнут ягъэшхэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнутэкъым бгъэшхэнутэкъым игъэшхэнутэкъым дгъэшхэнутэкъым вгъэшхэнутэкъым ягъэшхэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэми бгъашхэми игъашхэми дгъашхэми вгъашхэми ягъашхэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэми умыгъашхэми имыгъашхэми дымыгъашхэми фымыгъашхэми ямыгъашхэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхами бгъэшхами игъэшхами дгъэшхами вгъэшхами ягъэшхами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхами умыгъэшхами имыгъэшхами дымыгъэшхами фымыгъэшхами ямыгъэшхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъами бгъэшхэгъами игъэшхэгъами дгъэшхэгъами вгъэшхэгъами ягъэшхэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъами умыгъэшхэгъами имыгъэшхэгъами дымыгъэшхэгъами фымыгъэшхэгъами ямыгъэшхэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнми бгъэшхэнми игъэшхэнми дгъэшхэнми вгъэшхэнми ягъэшхэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнми умыгъэшхэнми имыгъэшхэнми дымыгъэшхэнми фымыгъэшхэнми ямыгъэшхэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнуми бгъэшхэнуми игъэшхэнуми дгъэшхэнуми вгъэшхэнуми ягъэшхэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнуми умыгъэшхэнуми имыгъэшхэнуми дымыгъэшхэнуми фымыгъэшхэнуми ямыгъэшхэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэтэми бгъашхэтэми игъашхэтэми дгъашхэтэми вгъашхэтэми ягъашхэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэтэми умыгъашхэтэми имыгъашхэтэми дымыгъашхэтэми фымыгъашхэтэми ямыгъашхэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхатэми бгъэшхатэми игъэшхатэми дгъэшхатэми вгъэшхатэми ягъэшхатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхатэми умыгъэшхатэми имыгъэшхатэми дымыгъэшхатэми фымыгъэшхатэми ямыгъэшхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэми бгъэшхэгъатэми игъэшхэгъатэми дгъэшхэгъатэми вгъэшхэгъатэми ягъэшхэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъатэми умыгъэшхэгъатэми имыгъэшхэгъатэми дымыгъэшхэгъатэми фымыгъэшхэгъатэми ямыгъэшхэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнтэми бгъэшхэнтэми игъэшхэнтэми дгъэшхэнтэми вгъэшхэнтэми ягъэшхэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнтэми умыгъэшхэнтэми имыгъэшхэнтэми дымыгъэшхэнтэми фымыгъэшхэнтэми ямыгъэшхэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнутэми бгъэшхэнутэми игъэшхэнутэми дгъэшхэнутэми вгъэшхэнутэми ягъэшхэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнутэми умыгъэшхэнутэми имыгъэшхэнутэми дымыгъэшхэнутэми фымыгъэшхэнутэми ямыгъэшхэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхаи бгъэшхаи игъэшхаи дгъэшхаи вгъэшхаи ягъэшхаи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхаи умыгъэшхаи имыгъэшхаи дымыгъэшхаи фымыгъэшхаи ямыгъэшхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхащэрэт бгъэшхащэрэт игъэшхащэрэт дгъэшхащэрэт вгъэшхащэрэт ягъэшхащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхащэрэт умыгъэшхащэрэт имыгъэшхащэрэт дымыгъэшхащэрэт фымыгъэшхащэрэт ямыгъэшхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнщ бгъэшхагъэнщ игъэшхагъэнщ дгъэшхагъэнщ вгъэшхагъэнщ ягъэшхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнкъым бгъэшхагъэнкъым игъэшхагъэнкъым дгъэшхагъэнкъым вгъэшхагъэнкъым ягъэшхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнт бгъэшхагъэнт игъэшхагъэнт дгъэшхагъэнт вгъэшхагъэнт ягъэшхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнтэкъым бгъэшхагъэнтэкъым игъэшхагъэнтэкъым дгъэшхагъэнтэкъым вгъэшхагъэнтэкъым ягъэшхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэн бгъэшхагъэн игъэшхагъэн дгъэшхагъэн вгъэшхагъэн ягъэшхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнкъэ бгъэшхагъэнкъэ игъэшхагъэнкъэ дгъэшхагъэнкъэ вгъэшхагъэнкъэ ягъэшхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнт бгъэшхагъэнт игъэшхагъэнт дгъэшхагъэнт вгъэшхагъэнт ягъэшхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнтэкъэ бгъэшхагъэнтэкъэ игъэшхагъэнтэкъэ дгъэшхагъэнтэкъэ вгъэшхагъэнтэкъэ ягъэшхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнущ бгъэшхагъэнущ игъэшхагъэнущ дгъэшхагъэнущ вгъэшхагъэнущ ягъэшхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнукъым бгъэшхагъэнукъым игъэшхагъэнукъым дгъэшхагъэнукъым вгъэшхагъэнукъым ягъэшхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнут бгъэшхагъэнут игъэшхагъэнут дгъэшхагъэнут вгъэшхагъэнут ягъэшхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнутэкъым бгъэшхагъэнутэкъым игъэшхагъэнутэкъым дгъэшхагъэнутэкъым вгъэшхагъэнутэкъым ягъэшхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэну бгъэшхагъэну игъэшхагъэну дгъэшхагъэну вгъэшхагъэну ягъэшхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнукъэ бгъэшхагъэнукъэ игъэшхагъэнукъэ дгъэшхагъэнукъэ вгъэшхагъэнукъэ ягъэшхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнут бгъэшхагъэнут игъэшхагъэнут дгъэшхагъэнут вгъэшхагъэнут ягъэшхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнутэкъэ бгъэшхагъэнутэкъэ игъэшхагъэнутэкъэ дгъэшхагъэнутэкъэ вгъэшхагъэнутэкъэ ягъэшхагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъашхэ бгъашхэ игъашхэ дгъашхэ вгъашхэ ягъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэ умыгъашхэ имыгъашхэ дымыгъашхэ фымыгъашхэ ямыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшха бгъэшха игъэшха дгъэшха вгъэшха ягъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшха умыгъэшха имыгъэшха дымыгъэшха фымыгъэшха ямыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэгъа бгъэшхэгъа игъэшхэгъа дгъэшхэгъа вгъэшхэгъа ягъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэгъа умыгъэшхэгъа имыгъэшхэгъа дымыгъэшхэгъа фымыгъэшхэгъа ямыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэн умыгъэшхэн имыгъэшхэн дымыгъэшхэн фымыгъэшхэн ямыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэну бгъэшхэну игъэшхэну дгъэшхэну вгъэшхэну ягъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэну умыгъэшхэну имыгъэшхэну дымыгъэшхэну фымыгъэшхэну ямыгъэшхэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъашхэ зэрыбгъашхэ зэригъашхэ зэрыдгъашхэ зэрывгъашхэ зэрагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъашхэ зэрумыгъашхэ зэримыгъашхэ зэрыдмыгъашхэ зэрывмыгъашхэ зэрамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшха зэрыбгъэшха зэригъэшха зэрыдгъэшха зэрывгъэшха зэрагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшха зэрумыгъэшха зэримыгъэшха зэрыдмыгъэшха зэрывмыгъэшха зэрамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэгъа зэрыбгъэшхэгъа зэригъэшхэгъа зэрыдгъэшхэгъа зэрывгъэшхэгъа зэрагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэгъа зэрумыгъэшхэгъа зэримыгъэшхэгъа зэрыдмыгъэшхэгъа зэрывмыгъэшхэгъа зэрамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэн зэрыбгъэшхэн зэригъэшхэн зэрыдгъэшхэн зэрывгъэшхэн зэрагъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэн зэрумыгъэшхэн зэримыгъэшхэн зэрыдмыгъэшхэн зэрывмыгъэшхэн зэрамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэну зэрыбгъэшхэну зэригъэшхэну зэрыдгъэшхэну зэрывгъэшхэну зэрагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэну зэрумыгъэшхэну зэримыгъэшхэну зэрыдмыгъэшхэну зэрывмыгъэшхэну зэрамыгъэшхэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъашхэ щыбгъашхэ щигъашхэ щыдгъашхэ щывгъашхэ щагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъашхэ щумыгъашхэ щимыгъашхэ щыдмыгъашхэ щывмыгъашхэ щамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшха щыбгъэшха щигъэшха щыдгъэшха щывгъэшха щагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшха щумыгъэшха щимыгъэшха щыдмыгъэшха щывмыгъэшха щамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэгъа щыбгъэшхэгъа щигъэшхэгъа щыдгъэшхэгъа щывгъэшхэгъа щагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэгъа щумыгъэшхэгъа щимыгъэшхэгъа щыдмыгъэшхэгъа щывмыгъэшхэгъа щамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэн щыбгъэшхэн щигъэшхэн щыдгъэшхэн щывгъэшхэн щагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэн щумыгъэшхэн щимыгъэшхэн щыдмыгъэшхэн щывмыгъэшхэн щамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэну щыбгъэшхэну щигъэшхэну щыдгъэшхэну щывгъэшхэну щагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэну щумыгъэшхэну щимыгъэшхэну щыдмыгъэшхэну щывмыгъэшхэну щамыгъэшхэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъашхэ здэбгъашхэ здигъашхэ здэдгъашхэ здэвгъашхэ здагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъашхэ здумыгъашхэ здимыгъашхэ здэдмыгъашхэ здэвмыгъашхэ здамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшха здэбгъэшха здигъэшха здэдгъэшха здэвгъэшха здагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшха здумыгъэшха здимыгъэшха здэдмыгъэшха здэвмыгъэшха здамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэгъа здэбгъэшхэгъа здигъэшхэгъа здэдгъэшхэгъа здэвгъэшхэгъа здагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэгъа здумыгъэшхэгъа здимыгъэшхэгъа здэдмыгъэшхэгъа здэвмыгъэшхэгъа здамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэн здэбгъэшхэн здигъэшхэн здэдгъэшхэн здэвгъэшхэн здагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэн здумыгъэшхэн здимыгъэшхэн здэдмыгъэшхэн здэвмыгъэшхэн здамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэну здэбгъэшхэну здигъэшхэну здэдгъэшхэну здэвгъэшхэну здагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэну здумыгъэшхэну здимыгъэшхэну здэдмыгъэшхэну здэвмыгъэшхэну здамыгъэшхэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъашхэ щӀэбгъашхэ щӀигъашхэ щӀэдгъашхэ щӀэвгъашхэ щӀагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъашхэ щӀумыгъашхэ щӀимыгъашхэ щӀэдмыгъашхэ щӀэвмыгъашхэ щӀамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшха щӀэбгъэшха щӀигъэшха щӀэдгъэшха щӀэвгъэшха щӀагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшха щӀумыгъэшха щӀимыгъэшха щӀэдмыгъэшха щӀэвмыгъэшха щӀамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэгъа щӀэбгъэшхэгъа щӀигъэшхэгъа щӀэдгъэшхэгъа щӀэвгъэшхэгъа щӀагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэгъа щӀумыгъэшхэгъа щӀимыгъэшхэгъа щӀэдмыгъэшхэгъа щӀэвмыгъэшхэгъа щӀамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэн щӀэбгъэшхэн щӀигъэшхэн щӀэдгъэшхэн щӀэвгъэшхэн щӀагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэн щӀумыгъэшхэн щӀимыгъэшхэн щӀэдмыгъэшхэн щӀэвмыгъэшхэн щӀамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэну щӀэбгъэшхэну щӀигъэшхэну щӀэдгъэшхэну щӀэвгъэшхэну щӀагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэну щӀумыгъэшхэну щӀимыгъэшхэну щӀэдмыгъэшхэну щӀэвмыгъэшхэну щӀамыгъэшхэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъашхэу бгъашхэу игъашхэу дгъашхэу вгъашхэу ягъашхэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэу умыгъашхэу имыгъашхэу дымыгъашхэу фымыгъашхэу ямыгъашхэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшхауэ бгъэшхауэ игъэшхауэ дгъэшхауэ вгъэшхауэ ягъэшхауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхауэ умыгъэшхауэ имыгъэшхауэ дымыгъэшхауэ фымыгъэшхауэ ямыгъэшхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъашхэурэ бгъашхэурэ игъашхэурэ дгъашхэурэ вгъашхэурэ ягъашхэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэурэ умыгъашхэурэ имыгъашхэурэ дымыгъашхэурэ фымыгъашхэурэ ямыгъашхэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узогъашхэ согъашхэ -- фызогъашхэ согъашхэ(хэ)
уэ сыбогъашхэ -- уогъашхэ / богъашхэ дыбогъашхэ -- уогъашхэ(хэ) / богъашхэ(хэ)
абы сегъашхэ уегъашхэ егъашхэ дегъашхэ фегъашхэ егъашхэ(хэ)
дэ -- удогъашхэ догъашхэ -- фыдогъашхэ догъашхэ(хэ)
фэ сывогъашхэ -- фогъашхэ дывогъашхэ -- фогъашхэ(хэ)
абыхэм сагъашхэ уагъашхэ ягъашхэ дагъашхэ фагъашхэ ягъашхэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узгъа[шхэрэ] згъа[шхэрэ] -- фызгъа[шхэрэ] згъа[шхэ(хэ)рэ]
уэ сыбгъа[шхэрэ] -- бгъа[шхэрэ] дыбгъа[шхэрэ] -- бгъа[шхэ(хэ)рэ]
абы сигъа[шхэрэ] уигъа[шхэрэ] игъа[шхэрэ] дигъа[шхэрэ] фигъа[шхэрэ] игъа[шхэ(хэ)рэ]
дэ -- удгъа[шхэрэ] дгъа[шхэрэ] -- фыдгъа[шхэрэ] дгъа[шхэ(хэ)рэ]
фэ сывгъа[шхэрэ] -- вгъа[шхэрэ] дывгъа[шхэрэ] -- вгъа[шхэ(хэ)рэ]
абыхэм сагъа[шхэрэ] уагъа[шхэрэ] ягъа[шхэрэ] дагъа[шхэрэ] фагъа[шхэрэ] ягъа[шхэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъашх]э [гъашх]эр -- [гъашх]эхэр
Эргативнэ: [гъашх]э [гъашх]эм -- [гъашх]эхэм
Послеложнэ: [гъашх]экӀэ [гъашх]эмкӀэ [гъашх]эхэкӀэ [гъашх]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъашх]эуэ [гъашх]эрауэ [гъашх]эхэу [гъашх]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]а [гъэшх]ар -- [гъэшх]ахэр
Эргативнэ: [гъэшх]а [гъэшх]ам -- [гъэшх]ахэм
Послеложнэ: [гъэшх]акӀэ [гъэшх]амкӀэ [гъэшх]ахэкӀэ [гъэшх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэшх]ауэ [гъэшх]арауэ [гъэшх]ахэу [гъэшх]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]эн [гъэшх]эныр -- [гъэшх]энхэр
Эргативнэ: [гъэшх]эн [гъэшх]эным -- [гъэшх]энхэм
Послеложнэ: [гъэшх]энкӀэ [гъэшх]энымкӀэ [гъэшх]энхэкӀэ [гъэшх]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энырауэ [гъэшх]энхэу [гъэшх]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энур -- [гъэшх]энухэр
Эргативнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энум -- [гъэшх]энухэм
Послеложнэ: [гъэшх]энукӀэ [гъэшх]энумкӀэ [гъэшх]энухэкӀэ [гъэшх]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэшх]энууэ [гъэшх]энурауэ [гъэшх]энухэу [гъэшх]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. шхэн I псалъэм и каузатив.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Гъатхэ махуэм гъэ егъашхэ. Псалъэжьхэр
  • Жылэр зыгъашхэр шхын щхьэкӀэ малӀэ. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 23
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Нунэ егъашхэ бабыщ шырхэр. Нуна кормит утят. Nuna is feeding the ducklings.
нап. 85
Ахэр къуаргъ анэхэм ягъашхэ. Матери-вороны их кормят. The mother crows feed them.
нап. 99
ТхьэкӀумэкӀыхьым и шырхэр шэкӀэ егъашхэ. Заяц кормит своих зайчат молоком. The hare feeds its babies on milk.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏэнэм бгъэдэсхэр гъэшхэн.
  • ЦӀыкӀухэр гъэшхэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэшхэн: causative for шхэн I: feed, give sth to eat to sb or sth
  • Ӏэнэм бгъэдэсхэр гъэшхэн: feed those sitting at the table
  • ЦӀыкӀухэр гъэшхэн: feed the children
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэшхэн: каузатив к шхэн I покормить
  • Ӏэнэм бгъэдэсхэр гъэшхэн: покормить сидящих за столом
  • ЦӀыкӀухэр гъэшхэн: кормить детей

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐ'ʂxɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [шх] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэшхэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэшхэн
щымыӀэныгъэ: мыгъэшхэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэн умыгъэшхэн имыгъэшхэн дымыгъэшхэн фымыгъэшхэн ямыгъэшхэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъашхэ! вгъашхэ!
щымыӀэныгъэ: умыгъашхэ! фымыгъашхэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъашхэ урегъашхэ ирегъашхэ дрегъашхэ фрегъашхэ ирегъашхэ
щымыӀэныгъэ: сремыгъашхэ уремыгъашхэ иремыгъашхэ дремыгъашхэ фремыгъашхэ иремыгъашхэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъашхэ(р) уогъашхэ(р) / богъашхэ(р) егъашхэ(р) догъашхэ(р) фогъашхэ(р) ягъашхэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъашхэркъым бгъашхэркъым игъашхэркъым дгъашхэркъым вгъашхэркъым ягъашхэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъашхэ(р)т бгъашхэ(р)т игъашхэ(р)т дгъашхэ(р)т вгъашхэ(р)т ягъашхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъашхэ(р)тэкъым бгъашхэ(р)тэкъым игъашхэ(р)тэкъым дгъашхэ(р)тэкъым вгъашхэ(р)тэкъым ягъашхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхащ бгъэшхащ игъэшхащ дгъэшхащ вгъэшхащ ягъэшхащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхакъым бгъэшхакъым игъэшхакъым дгъэшхакъым вгъэшхакъым ягъэшхакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхат бгъэшхат игъэшхат дгъэшхат вгъэшхат ягъэшхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхатэкъым бгъэшхатэкъым игъэшхатэкъым дгъэшхатэкъым вгъэшхатэкъым ягъэшхатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъащ бгъэшхэгъащ игъэшхэгъащ дгъэшхэгъащ вгъэшхэгъащ ягъэшхэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъакъым бгъэшхэгъакъым игъэшхэгъакъым дгъэшхэгъакъым вгъэшхэгъакъым ягъэшхэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъат бгъэшхэгъат игъэшхэгъат дгъэшхэгъат вгъэшхэгъат ягъэшхэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэкъым бгъэшхэгъатэкъым игъэшхэгъатэкъым дгъэшхэгъатэкъым вгъэшхэгъатэкъым ягъэшхэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъашхэщ бгъашхэщ игъашхэщ дгъашхэщ вгъашхэщ ягъашхэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъашхэкъым бгъашхэкъым игъашхэкъым дгъашхэкъым вгъашхэкъым ягъашхэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъашхэт бгъашхэт игъашхэт дгъашхэт вгъашхэт ягъашхэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъашхэтэкъым бгъашхэтэкъым игъашхэтэкъым дгъашхэтэкъым вгъашхэтэкъым ягъашхэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнщ бгъэшхэнщ игъэшхэнщ дгъэшхэнщ вгъэшхэнщ ягъэшхэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнкъым бгъэшхэнкъым игъэшхэнкъым дгъэшхэнкъым вгъэшхэнкъым ягъэшхэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнущ бгъэшхэнущ игъэшхэнущ дгъэшхэнущ вгъэшхэнущ ягъэшхэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнукъым бгъэшхэнукъым игъэшхэнукъым дгъэшхэнукъым вгъэшхэнукъым ягъэшхэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэрэ бгъашхэрэ игъашхэрэ дгъашхэрэ вгъашхэрэ ягъашхэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъашхэркъэ бгъашхэркъэ игъашхэркъэ дгъашхэркъэ вгъашхэркъэ ягъашхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъашхэ(р)т бгъашхэ(р)т игъашхэ(р)т дгъашхэ(р)т вгъашхэ(р)т ягъашхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъашхэ(р)тэкъэ бгъашхэ(р)тэкъэ игъашхэ(р)тэкъэ дгъашхэ(р)тэкъэ вгъашхэ(р)тэкъэ ягъашхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшха бгъэшха игъэшха дгъэшха вгъэшха ягъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхакъэ бгъэшхакъэ игъэшхакъэ дгъэшхакъэ вгъэшхакъэ ягъэшхакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхат бгъэшхат игъэшхат дгъэшхат вгъэшхат ягъэшхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхатэкъэ бгъэшхатэкъэ игъэшхатэкъэ дгъэшхатэкъэ вгъэшхатэкъэ ягъэшхатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъа бгъэшхэгъа игъэшхэгъа дгъэшхэгъа вгъэшхэгъа ягъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъакъэ бгъэшхэгъакъэ игъэшхэгъакъэ дгъэшхэгъакъэ вгъэшхэгъакъэ ягъэшхэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэгъат бгъэшхэгъат игъэшхэгъат дгъэшхэгъат вгъэшхэгъат ягъэшхэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэкъэ бгъэшхэгъатэкъэ игъэшхэгъатэкъэ дгъэшхэгъатэкъэ вгъэшхэгъатэкъэ ягъэшхэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъашхэ бгъашхэ игъашхэ дгъашхэ вгъашхэ ягъашхэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъашхэкъэ бгъашхэкъэ игъашхэкъэ дгъашхэкъэ вгъашхэкъэ ягъашхэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъашхэт бгъашхэт игъашхэт дгъашхэт вгъашхэт ягъашхэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъашхэтэкъэ бгъашхэтэкъэ игъашхэтэкъэ дгъашхэтэкъэ вгъашхэтэкъэ ягъашхэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнкъэ бгъэшхэнкъэ игъэшхэнкъэ дгъэшхэнкъэ вгъэшхэнкъэ ягъэшхэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэну бгъэшхэну игъэшхэну дгъэшхэну вгъэшхэну ягъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнукъэ бгъэшхэнукъэ игъэшхэнукъэ дгъэшхэнукъэ вгъэшхэнукъэ ягъэшхэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэмэ бгъашхэмэ игъашхэмэ дгъашхэмэ вгъашхэмэ ягъашхэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэмэ умыгъашхэмэ имыгъашхэмэ дымыгъашхэмэ фымыгъашхэмэ ямыгъашхэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхамэ бгъэшхамэ игъэшхамэ дгъэшхамэ вгъэшхамэ ягъэшхамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхамэ умыгъэшхамэ имыгъэшхамэ дымыгъэшхамэ фымыгъэшхамэ ямыгъэшхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъамэ бгъэшхэгъамэ игъэшхэгъамэ дгъэшхэгъамэ вгъэшхэгъамэ ягъэшхэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъамэ умыгъэшхэгъамэ имыгъэшхэгъамэ дымыгъэшхэгъамэ фымыгъэшхэгъамэ ямыгъэшхэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнмэ бгъэшхэнмэ игъэшхэнмэ дгъэшхэнмэ вгъэшхэнмэ ягъэшхэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнмэ умыгъэшхэнмэ имыгъэшхэнмэ дымыгъэшхэнмэ фымыгъэшхэнмэ ямыгъэшхэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнумэ бгъэшхэнумэ игъэшхэнумэ дгъэшхэнумэ вгъэшхэнумэ ягъэшхэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнумэ умыгъэшхэнумэ имыгъэшхэнумэ дымыгъэшхэнумэ фымыгъэшхэнумэ ямыгъэшхэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэтэмэ бгъашхэтэмэ игъашхэтэмэ дгъашхэтэмэ вгъашхэтэмэ ягъашхэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэтэмэ умыгъашхэтэмэ имыгъашхэтэмэ дымыгъашхэтэмэ фымыгъашхэтэмэ ямыгъашхэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхатэмэ бгъэшхатэмэ игъэшхатэмэ дгъэшхатэмэ вгъэшхатэмэ ягъэшхатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхатэмэ умыгъэшхатэмэ имыгъэшхатэмэ дымыгъэшхатэмэ фымыгъэшхатэмэ ямыгъэшхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэмэ бгъэшхэгъатэмэ игъэшхэгъатэмэ дгъэшхэгъатэмэ вгъэшхэгъатэмэ ягъэшхэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъатэмэ умыгъэшхэгъатэмэ имыгъэшхэгъатэмэ дымыгъэшхэгъатэмэ фымыгъэшхэгъатэмэ ямыгъэшхэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнтэмэ бгъэшхэнтэмэ игъэшхэнтэмэ дгъэшхэнтэмэ вгъэшхэнтэмэ ягъэшхэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнтэмэ умыгъэшхэнтэмэ имыгъэшхэнтэмэ дымыгъэшхэнтэмэ фымыгъэшхэнтэмэ ямыгъэшхэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнутэмэ бгъэшхэнутэмэ игъэшхэнутэмэ дгъэшхэнутэмэ вгъэшхэнутэмэ ягъэшхэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнутэмэ умыгъэшхэнутэмэ имыгъэшхэнутэмэ дымыгъэшхэнутэмэ фымыгъэшхэнутэмэ ямыгъэшхэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнт бгъэшхэнт игъэшхэнт дгъэшхэнт вгъэшхэнт ягъэшхэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнтэкъым бгъэшхэнтэкъым игъэшхэнтэкъым дгъэшхэнтэкъым вгъэшхэнтэкъым ягъэшхэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнут бгъэшхэнут игъэшхэнут дгъэшхэнут вгъэшхэнут ягъэшхэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэшхэнутэкъым бгъэшхэнутэкъым игъэшхэнутэкъым дгъэшхэнутэкъым вгъэшхэнутэкъым ягъэшхэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэми бгъашхэми игъашхэми дгъашхэми вгъашхэми ягъашхэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэми умыгъашхэми имыгъашхэми дымыгъашхэми фымыгъашхэми ямыгъашхэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхами бгъэшхами игъэшхами дгъэшхами вгъэшхами ягъэшхами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхами умыгъэшхами имыгъэшхами дымыгъэшхами фымыгъэшхами ямыгъэшхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъами бгъэшхэгъами игъэшхэгъами дгъэшхэгъами вгъэшхэгъами ягъэшхэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъами умыгъэшхэгъами имыгъэшхэгъами дымыгъэшхэгъами фымыгъэшхэгъами ямыгъэшхэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнми бгъэшхэнми игъэшхэнми дгъэшхэнми вгъэшхэнми ягъэшхэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнми умыгъэшхэнми имыгъэшхэнми дымыгъэшхэнми фымыгъэшхэнми ямыгъэшхэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнуми бгъэшхэнуми игъэшхэнуми дгъэшхэнуми вгъэшхэнуми ягъэшхэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнуми умыгъэшхэнуми имыгъэшхэнуми дымыгъэшхэнуми фымыгъэшхэнуми ямыгъэшхэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъашхэтэми бгъашхэтэми игъашхэтэми дгъашхэтэми вгъашхэтэми ягъашхэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъашхэтэми умыгъашхэтэми имыгъашхэтэми дымыгъашхэтэми фымыгъашхэтэми ямыгъашхэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэшхатэми бгъэшхатэми игъэшхатэми дгъэшхатэми вгъэшхатэми ягъэшхатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхатэми умыгъэшхатэми имыгъэшхатэми дымыгъэшхатэми фымыгъэшхатэми ямыгъэшхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэшхэгъатэми бгъэшхэгъатэми игъэшхэгъатэми дгъэшхэгъатэми вгъэшхэгъатэми ягъэшхэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэгъатэми умыгъэшхэгъатэми имыгъэшхэгъатэми дымыгъэшхэгъатэми фымыгъэшхэгъатэми ямыгъэшхэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнтэми бгъэшхэнтэми игъэшхэнтэми дгъэшхэнтэми вгъэшхэнтэми ягъэшхэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнтэми умыгъэшхэнтэми имыгъэшхэнтэми дымыгъэшхэнтэми фымыгъэшхэнтэми ямыгъэшхэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэшхэнутэми бгъэшхэнутэми игъэшхэнутэми дгъэшхэнутэми вгъэшхэнутэми ягъэшхэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхэнутэми умыгъэшхэнутэми имыгъэшхэнутэми дымыгъэшхэнутэми фымыгъэшхэнутэми ямыгъэшхэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхаи бгъэшхаи игъэшхаи дгъэшхаи вгъэшхаи ягъэшхаи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхаи умыгъэшхаи имыгъэшхаи дымыгъэшхаи фымыгъэшхаи ямыгъэшхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэшхащэрэт бгъэшхащэрэт игъэшхащэрэт дгъэшхащэрэт вгъэшхащэрэт ягъэшхащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэшхащэрэт умыгъэшхащэрэт имыгъэшхащэрэт дымыгъэшхащэрэт фымыгъэшхащэрэт ямыгъэшхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнщ бгъэшхагъэнщ игъэшхагъэнщ дгъэшхагъэнщ вгъэшхагъэнщ ягъэшхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнкъым бгъэшхагъэнкъым игъэшхагъэнкъым дгъэшхагъэнкъым вгъэшхагъэнкъым ягъэшхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнт бгъэшхагъэнт игъэшхагъэнт дгъэшхагъэнт вгъэшхагъэнт ягъэшхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнтэкъым бгъэшхагъэнтэкъым игъэшхагъэнтэкъым дгъэшхагъэнтэкъым вгъэшхагъэнтэкъым ягъэшхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэн бгъэшхагъэн игъэшхагъэн дгъэшхагъэн вгъэшхагъэн ягъэшхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнкъэ бгъэшхагъэнкъэ игъэшхагъэнкъэ дгъэшхагъэнкъэ вгъэшхагъэнкъэ ягъэшхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнт бгъэшхагъэнт игъэшхагъэнт дгъэшхагъэнт вгъэшхагъэнт ягъэшхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнтэкъэ бгъэшхагъэнтэкъэ игъэшхагъэнтэкъэ дгъэшхагъэнтэкъэ вгъэшхагъэнтэкъэ ягъэшхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнущ бгъэшхагъэнущ игъэшхагъэнущ дгъэшхагъэнущ вгъэшхагъэнущ ягъэшхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнукъым бгъэшхагъэнукъым игъэшхагъэнукъым дгъэшхагъэнукъым вгъэшхагъэнукъым ягъэшхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнут бгъэшхагъэнут игъэшхагъэнут дгъэшхагъэнут вгъэшхагъэнут ягъэшхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнутэкъым бгъэшхагъэнутэкъым игъэшхагъэнутэкъым дгъэшхагъэнутэкъым вгъэшхагъэнутэкъым ягъэшхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэну бгъэшхагъэну игъэшхагъэну дгъэшхагъэну вгъэшхагъэну ягъэшхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнукъэ бгъэшхагъэнукъэ игъэшхагъэнукъэ дгъэшхагъэнукъэ вгъэшхагъэнукъэ ягъэшхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэшхагъэнут бгъэшхагъэнут игъэшхагъэнут дгъэшхагъэнут вгъэшхагъэнут ягъэшхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэшхагъэнутэкъэ бгъэшхагъэнутэкъэ игъэшхагъэнутэкъэ дгъэшхагъэнутэкъэ вгъэшхагъэнутэкъэ ягъэшхагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэшхэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъашхэ бгъашхэ игъашхэ дгъашхэ вгъашхэ ягъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэ умыгъашхэ имыгъашхэ дымыгъашхэ фымыгъашхэ ямыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшха бгъэшха игъэшха дгъэшха вгъэшха ягъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшха умыгъэшха имыгъэшха дымыгъэшха фымыгъэшха ямыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэгъа бгъэшхэгъа игъэшхэгъа дгъэшхэгъа вгъэшхэгъа ягъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэгъа умыгъэшхэгъа имыгъэшхэгъа дымыгъэшхэгъа фымыгъэшхэгъа ямыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэн бгъэшхэн игъэшхэн дгъэшхэн вгъэшхэн ягъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэн умыгъэшхэн имыгъэшхэн дымыгъэшхэн фымыгъэшхэн ямыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэшхэну бгъэшхэну игъэшхэну дгъэшхэну вгъэшхэну ягъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхэну умыгъэшхэну имыгъэшхэну дымыгъэшхэну фымыгъэшхэну ямыгъэшхэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэшхэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъашхэ зэрыбгъашхэ зэригъашхэ зэрыдгъашхэ зэрывгъашхэ зэрагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъашхэ зэрумыгъашхэ зэримыгъашхэ зэрыдмыгъашхэ зэрывмыгъашхэ зэрамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшха зэрыбгъэшха зэригъэшха зэрыдгъэшха зэрывгъэшха зэрагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшха зэрумыгъэшха зэримыгъэшха зэрыдмыгъэшха зэрывмыгъэшха зэрамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэгъа зэрыбгъэшхэгъа зэригъэшхэгъа зэрыдгъэшхэгъа зэрывгъэшхэгъа зэрагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэгъа зэрумыгъэшхэгъа зэримыгъэшхэгъа зэрыдмыгъэшхэгъа зэрывмыгъэшхэгъа зэрамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэн зэрыбгъэшхэн зэригъэшхэн зэрыдгъэшхэн зэрывгъэшхэн зэрагъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэн зэрумыгъэшхэн зэримыгъэшхэн зэрыдмыгъэшхэн зэрывмыгъэшхэн зэрамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэшхэну зэрыбгъэшхэну зэригъэшхэну зэрыдгъэшхэну зэрывгъэшхэну зэрагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэшхэну зэрумыгъэшхэну зэримыгъэшхэну зэрыдмыгъэшхэну зэрывмыгъэшхэну зэрамыгъэшхэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъашхэ щыбгъашхэ щигъашхэ щыдгъашхэ щывгъашхэ щагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъашхэ щумыгъашхэ щимыгъашхэ щыдмыгъашхэ щывмыгъашхэ щамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшха щыбгъэшха щигъэшха щыдгъэшха щывгъэшха щагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшха щумыгъэшха щимыгъэшха щыдмыгъэшха щывмыгъэшха щамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэгъа щыбгъэшхэгъа щигъэшхэгъа щыдгъэшхэгъа щывгъэшхэгъа щагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэгъа щумыгъэшхэгъа щимыгъэшхэгъа щыдмыгъэшхэгъа щывмыгъэшхэгъа щамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэн щыбгъэшхэн щигъэшхэн щыдгъэшхэн щывгъэшхэн щагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэн щумыгъэшхэн щимыгъэшхэн щыдмыгъэшхэн щывмыгъэшхэн щамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэшхэну щыбгъэшхэну щигъэшхэну щыдгъэшхэну щывгъэшхэну щагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэшхэну щумыгъэшхэну щимыгъэшхэну щыдмыгъэшхэну щывмыгъэшхэну щамыгъэшхэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъашхэ здэбгъашхэ здигъашхэ здэдгъашхэ здэвгъашхэ здагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъашхэ здумыгъашхэ здимыгъашхэ здэдмыгъашхэ здэвмыгъашхэ здамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшха здэбгъэшха здигъэшха здэдгъэшха здэвгъэшха здагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшха здумыгъэшха здимыгъэшха здэдмыгъэшха здэвмыгъэшха здамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэгъа здэбгъэшхэгъа здигъэшхэгъа здэдгъэшхэгъа здэвгъэшхэгъа здагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэгъа здумыгъэшхэгъа здимыгъэшхэгъа здэдмыгъэшхэгъа здэвмыгъэшхэгъа здамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэн здэбгъэшхэн здигъэшхэн здэдгъэшхэн здэвгъэшхэн здагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэн здумыгъэшхэн здимыгъэшхэн здэдмыгъэшхэн здэвмыгъэшхэн здамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэшхэну здэбгъэшхэну здигъэшхэну здэдгъэшхэну здэвгъэшхэну здагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэшхэну здумыгъэшхэну здимыгъэшхэну здэдмыгъэшхэну здэвмыгъэшхэну здамыгъэшхэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъашхэ щӀэбгъашхэ щӀигъашхэ щӀэдгъашхэ щӀэвгъашхэ щӀагъашхэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъашхэ щӀумыгъашхэ щӀимыгъашхэ щӀэдмыгъашхэ щӀэвмыгъашхэ щӀамыгъашхэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшха щӀэбгъэшха щӀигъэшха щӀэдгъэшха щӀэвгъэшха щӀагъэшха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшха щӀумыгъэшха щӀимыгъэшха щӀэдмыгъэшха щӀэвмыгъэшха щӀамыгъэшха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэгъа щӀэбгъэшхэгъа щӀигъэшхэгъа щӀэдгъэшхэгъа щӀэвгъэшхэгъа щӀагъэшхэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэгъа щӀумыгъэшхэгъа щӀимыгъэшхэгъа щӀэдмыгъэшхэгъа щӀэвмыгъэшхэгъа щӀамыгъэшхэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэн щӀэбгъэшхэн щӀигъэшхэн щӀэдгъэшхэн щӀэвгъэшхэн щӀагъэшхэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэн щӀумыгъэшхэн щӀимыгъэшхэн щӀэдмыгъэшхэн щӀэвмыгъэшхэн щӀамыгъэшхэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэшхэну щӀэбгъэшхэну щӀигъэшхэну щӀэдгъэшхэну щӀэвгъэшхэну щӀагъэшхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэшхэну щӀумыгъэшхэну щӀимыгъэшхэну щӀэдмыгъэшхэну щӀэвмыгъэшхэну щӀамыгъэшхэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъашхэу бгъашхэу игъашхэу дгъашхэу вгъашхэу ягъашхэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэу умыгъашхэу имыгъашхэу дымыгъашхэу фымыгъашхэу ямыгъашхэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэшхауэ бгъэшхауэ игъэшхауэ дгъэшхауэ вгъэшхауэ ягъэшхауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэшхауэ умыгъэшхауэ имыгъэшхауэ дымыгъэшхауэ фымыгъэшхауэ ямыгъэшхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъашхэурэ бгъашхэурэ игъашхэурэ дгъашхэурэ вгъашхэурэ ягъашхэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъашхэурэ умыгъашхэурэ имыгъашхэурэ дымыгъашхэурэ фымыгъашхэурэ ямыгъашхэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узогъашхэ согъашхэ -- фызогъашхэ согъашхэ(хэ)
уэ сыбогъашхэ -- уогъашхэ / богъашхэ дыбогъашхэ -- уогъашхэ(хэ) / богъашхэ(хэ)
абы сегъашхэ уегъашхэ егъашхэ дегъашхэ фегъашхэ егъашхэ(хэ)
дэ -- удогъашхэ догъашхэ -- фыдогъашхэ догъашхэ(хэ)
фэ сывогъашхэ -- фогъашхэ дывогъашхэ -- фогъашхэ(хэ)
абыхэм сагъашхэ уагъашхэ ягъашхэ дагъашхэ фагъашхэ ягъашхэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узгъа[шхэрэ] згъа[шхэрэ] -- фызгъа[шхэрэ] згъа[шхэ(хэ)рэ]
уэ сыбгъа[шхэрэ] -- бгъа[шхэрэ] дыбгъа[шхэрэ] -- бгъа[шхэ(хэ)рэ]
абы сигъа[шхэрэ] уигъа[шхэрэ] игъа[шхэрэ] дигъа[шхэрэ] фигъа[шхэрэ] игъа[шхэ(хэ)рэ]
дэ -- удгъа[шхэрэ] дгъа[шхэрэ] -- фыдгъа[шхэрэ] дгъа[шхэ(хэ)рэ]
фэ сывгъа[шхэрэ] -- вгъа[шхэрэ] дывгъа[шхэрэ] -- вгъа[шхэ(хэ)рэ]
абыхэм сагъа[шхэрэ] уагъа[шхэрэ] ягъа[шхэрэ] дагъа[шхэрэ] фагъа[шхэрэ] ягъа[шхэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъашх]э [гъашх]эр -- [гъашх]эхэр
Эргативнэ: [гъашх]э [гъашх]эм -- [гъашх]эхэм
Послеложнэ: [гъашх]экӀэ [гъашх]эмкӀэ [гъашх]эхэкӀэ [гъашх]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъашх]эуэ [гъашх]эрауэ [гъашх]эхэу [гъашх]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]а [гъэшх]ар -- [гъэшх]ахэр
Эргативнэ: [гъэшх]а [гъэшх]ам -- [гъэшх]ахэм
Послеложнэ: [гъэшх]акӀэ [гъэшх]амкӀэ [гъэшх]ахэкӀэ [гъэшх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэшх]ауэ [гъэшх]арауэ [гъэшх]ахэу [гъэшх]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]эн [гъэшх]эныр -- [гъэшх]энхэр
Эргативнэ: [гъэшх]эн [гъэшх]эным -- [гъэшх]энхэм
Послеложнэ: [гъэшх]энкӀэ [гъэшх]энымкӀэ [гъэшх]энхэкӀэ [гъэшх]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энырауэ [гъэшх]энхэу [гъэшх]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энур -- [гъэшх]энухэр
Эргативнэ: [гъэшх]эну [гъэшх]энум -- [гъэшх]энухэм
Послеложнэ: [гъэшх]энукӀэ [гъэшх]энумкӀэ [гъэшх]энухэкӀэ [гъэшх]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэшх]энууэ [гъэшх]энурауэ [гъэшх]энухэу [гъэшх]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. шхэн III псалъэм и каузатив.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэшхэн: causative for шхэн III to make itch,
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэшхэн: каузатив к шхэн III: заставить чесаться, зудеть

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐ'ʂxɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [шх] + -э + -н

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: гъэшхэн гъэшхэныр -- гъэшхэнхэр
Эргативнэ: гъэшхэн гъэшхэным -- гъэшхэнхэм
Послеложнэ: гъэшхэнкӀэ гъэшхэнымкӀэ гъэшхэнхэкӀэ гъэшхэнхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: гъэшхэну гъэшхэнырауэ гъэшхэнхэу гъэшхэнхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. ПӀын, зытелэжьэн хуей цӀыху.

ЩАПХЪЭХЭР

  • — Гъэшхэн куэду сиӀэщ, сызыгъэшхэнщ сымыгъуэтыр мыхъумэ, — тхъэусыхэрт Хъуэжэ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэшхэн: dependent, ward
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэшхэн: иждивенец, иждивенка

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/гъэшхэн&oldid=5293595"