Wt/kbd/гъэфӏэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > гъэфӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐ'fʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [фӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэфӏэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэфӏэн
щымыӀэныгъэ: мыгъэфӏэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфӏэн бгъэфӏэн игъэфӏэн дгъэфӏэн вгъэфӏэн ягъэфӏэн
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэн умыгъэфӏэн имыгъэфӏэн дымыгъэфӏэн фымыгъэфӏэн ямыгъэфӏэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъафӏэ! вгъафӏэ!
щымыӀэныгъэ: умыгъафӏэ! фымыгъафӏэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъафӏэ урегъафӏэ ирегъафӏэ дрегъафӏэ фрегъафӏэ ирегъафӏэ
щымыӀэныгъэ: сремыгъафӏэ уремыгъафӏэ иремыгъафӏэ дремыгъафӏэ фремыгъафӏэ иремыгъафӏэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъафӏэ(р) уогъафӏэ(р) / богъафӏэ(р) егъафӏэ(р) догъафӏэ(р) фогъафӏэ(р) ягъафӏэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъафӏэркъым бгъафӏэркъым игъафӏэркъым дгъафӏэркъым вгъафӏэркъым ягъафӏэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъафӏэ(р)т бгъафӏэ(р)т игъафӏэ(р)т дгъафӏэ(р)т вгъафӏэ(р)т ягъафӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъафӏэ(р)тэкъым бгъафӏэ(р)тэкъым игъафӏэ(р)тэкъым дгъафӏэ(р)тэкъым вгъафӏэ(р)тэкъым ягъафӏэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏащ бгъэфӏащ игъэфӏащ дгъэфӏащ вгъэфӏащ ягъэфӏащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфӏакъым бгъэфӏакъым игъэфӏакъым дгъэфӏакъым вгъэфӏакъым ягъэфӏакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏат бгъэфӏат игъэфӏат дгъэфӏат вгъэфӏат ягъэфӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфӏатэкъым бгъэфӏатэкъым игъэфӏатэкъым дгъэфӏатэкъым вгъэфӏатэкъым ягъэфӏатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъащ бгъэфӏэгъащ игъэфӏэгъащ дгъэфӏэгъащ вгъэфӏэгъащ ягъэфӏэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэгъакъым бгъэфӏэгъакъым игъэфӏэгъакъым дгъэфӏэгъакъым вгъэфӏэгъакъым ягъэфӏэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъат бгъэфӏэгъат игъэфӏэгъат дгъэфӏэгъат вгъэфӏэгъат ягъэфӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэгъатэкъым бгъэфӏэгъатэкъым игъэфӏэгъатэкъым дгъэфӏэгъатэкъым вгъэфӏэгъатэкъым ягъэфӏэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъафӏэщ бгъафӏэщ игъафӏэщ дгъафӏэщ вгъафӏэщ ягъафӏэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъафӏэкъым бгъафӏэкъым игъафӏэкъым дгъафӏэкъым вгъафӏэкъым ягъафӏэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъафӏэт бгъафӏэт игъафӏэт дгъафӏэт вгъафӏэт ягъафӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъафӏэтэкъым бгъафӏэтэкъым игъафӏэтэкъым дгъафӏэтэкъым вгъафӏэтэкъым ягъафӏэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнщ бгъэфӏэнщ игъэфӏэнщ дгъэфӏэнщ вгъэфӏэнщ ягъэфӏэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнкъым бгъэфӏэнкъым игъэфӏэнкъым дгъэфӏэнкъым вгъэфӏэнкъым ягъэфӏэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнущ бгъэфӏэнущ игъэфӏэнущ дгъэфӏэнущ вгъэфӏэнущ ягъэфӏэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнукъым бгъэфӏэнукъым игъэфӏэнукъым дгъэфӏэнукъым вгъэфӏэнукъым ягъэфӏэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъафӏэрэ бгъафӏэрэ игъафӏэрэ дгъафӏэрэ вгъафӏэрэ ягъафӏэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъафӏэркъэ бгъафӏэркъэ игъафӏэркъэ дгъафӏэркъэ вгъафӏэркъэ ягъафӏэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъафӏэ(р)т бгъафӏэ(р)т игъафӏэ(р)т дгъафӏэ(р)т вгъафӏэ(р)т ягъафӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъафӏэ(р)тэкъэ бгъафӏэ(р)тэкъэ игъафӏэ(р)тэкъэ дгъафӏэ(р)тэкъэ вгъафӏэ(р)тэкъэ ягъафӏэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏа бгъэфӏа игъэфӏа дгъэфӏа вгъэфӏа ягъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфӏакъэ бгъэфӏакъэ игъэфӏакъэ дгъэфӏакъэ вгъэфӏакъэ ягъэфӏакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏат бгъэфӏат игъэфӏат дгъэфӏат вгъэфӏат ягъэфӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфӏатэкъэ бгъэфӏатэкъэ игъэфӏатэкъэ дгъэфӏатэкъэ вгъэфӏатэкъэ ягъэфӏатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъа бгъэфӏэгъа игъэфӏэгъа дгъэфӏэгъа вгъэфӏэгъа ягъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэгъакъэ бгъэфӏэгъакъэ игъэфӏэгъакъэ дгъэфӏэгъакъэ вгъэфӏэгъакъэ ягъэфӏэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъат бгъэфӏэгъат игъэфӏэгъат дгъэфӏэгъат вгъэфӏэгъат ягъэфӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэгъатэкъэ бгъэфӏэгъатэкъэ игъэфӏэгъатэкъэ дгъэфӏэгъатэкъэ вгъэфӏэгъатэкъэ ягъэфӏэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъафӏэ бгъафӏэ игъафӏэ дгъафӏэ вгъафӏэ ягъафӏэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъафӏэкъэ бгъафӏэкъэ игъафӏэкъэ дгъафӏэкъэ вгъафӏэкъэ ягъафӏэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъафӏэт бгъафӏэт игъафӏэт дгъафӏэт вгъафӏэт ягъафӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъафӏэтэкъэ бгъафӏэтэкъэ игъафӏэтэкъэ дгъафӏэтэкъэ вгъафӏэтэкъэ ягъафӏэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэн бгъэфӏэн игъэфӏэн дгъэфӏэн вгъэфӏэн ягъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнкъэ бгъэфӏэнкъэ игъэфӏэнкъэ дгъэфӏэнкъэ вгъэфӏэнкъэ ягъэфӏэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэну бгъэфӏэну игъэфӏэну дгъэфӏэну вгъэфӏэну ягъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнукъэ бгъэфӏэнукъэ игъэфӏэнукъэ дгъэфӏэнукъэ вгъэфӏэнукъэ ягъэфӏэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъафӏэмэ бгъафӏэмэ игъафӏэмэ дгъафӏэмэ вгъафӏэмэ ягъафӏэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъафӏэмэ умыгъафӏэмэ имыгъафӏэмэ дымыгъафӏэмэ фымыгъафӏэмэ ямыгъафӏэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏамэ бгъэфӏамэ игъэфӏамэ дгъэфӏамэ вгъэфӏамэ ягъэфӏамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏамэ умыгъэфӏамэ имыгъэфӏамэ дымыгъэфӏамэ фымыгъэфӏамэ ямыгъэфӏамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъамэ бгъэфӏэгъамэ игъэфӏэгъамэ дгъэфӏэгъамэ вгъэфӏэгъамэ ягъэфӏэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэгъамэ умыгъэфӏэгъамэ имыгъэфӏэгъамэ дымыгъэфӏэгъамэ фымыгъэфӏэгъамэ ямыгъэфӏэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнмэ бгъэфӏэнмэ игъэфӏэнмэ дгъэфӏэнмэ вгъэфӏэнмэ ягъэфӏэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнмэ умыгъэфӏэнмэ имыгъэфӏэнмэ дымыгъэфӏэнмэ фымыгъэфӏэнмэ ямыгъэфӏэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнумэ бгъэфӏэнумэ игъэфӏэнумэ дгъэфӏэнумэ вгъэфӏэнумэ ягъэфӏэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнумэ умыгъэфӏэнумэ имыгъэфӏэнумэ дымыгъэфӏэнумэ фымыгъэфӏэнумэ ямыгъэфӏэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъафӏэтэмэ бгъафӏэтэмэ игъафӏэтэмэ дгъафӏэтэмэ вгъафӏэтэмэ ягъафӏэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъафӏэтэмэ умыгъафӏэтэмэ имыгъафӏэтэмэ дымыгъафӏэтэмэ фымыгъафӏэтэмэ ямыгъафӏэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏатэмэ бгъэфӏатэмэ игъэфӏатэмэ дгъэфӏатэмэ вгъэфӏатэмэ ягъэфӏатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏатэмэ умыгъэфӏатэмэ имыгъэфӏатэмэ дымыгъэфӏатэмэ фымыгъэфӏатэмэ ямыгъэфӏатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъатэмэ бгъэфӏэгъатэмэ игъэфӏэгъатэмэ дгъэфӏэгъатэмэ вгъэфӏэгъатэмэ ягъэфӏэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэгъатэмэ умыгъэфӏэгъатэмэ имыгъэфӏэгъатэмэ дымыгъэфӏэгъатэмэ фымыгъэфӏэгъатэмэ ямыгъэфӏэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнтэмэ бгъэфӏэнтэмэ игъэфӏэнтэмэ дгъэфӏэнтэмэ вгъэфӏэнтэмэ ягъэфӏэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнтэмэ умыгъэфӏэнтэмэ имыгъэфӏэнтэмэ дымыгъэфӏэнтэмэ фымыгъэфӏэнтэмэ ямыгъэфӏэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнутэмэ бгъэфӏэнутэмэ игъэфӏэнутэмэ дгъэфӏэнутэмэ вгъэфӏэнутэмэ ягъэфӏэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнутэмэ умыгъэфӏэнутэмэ имыгъэфӏэнутэмэ дымыгъэфӏэнутэмэ фымыгъэфӏэнутэмэ ямыгъэфӏэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнт бгъэфӏэнт игъэфӏэнт дгъэфӏэнт вгъэфӏэнт ягъэфӏэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнтэкъым бгъэфӏэнтэкъым игъэфӏэнтэкъым дгъэфӏэнтэкъым вгъэфӏэнтэкъым ягъэфӏэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнут бгъэфӏэнут игъэфӏэнут дгъэфӏэнут вгъэфӏэнут ягъэфӏэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфӏэнутэкъым бгъэфӏэнутэкъым игъэфӏэнутэкъым дгъэфӏэнутэкъым вгъэфӏэнутэкъым ягъэфӏэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъафӏэми бгъафӏэми игъафӏэми дгъафӏэми вгъафӏэми ягъафӏэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъафӏэми умыгъафӏэми имыгъафӏэми дымыгъафӏэми фымыгъафӏэми ямыгъафӏэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏами бгъэфӏами игъэфӏами дгъэфӏами вгъэфӏами ягъэфӏами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏами умыгъэфӏами имыгъэфӏами дымыгъэфӏами фымыгъэфӏами ямыгъэфӏами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъами бгъэфӏэгъами игъэфӏэгъами дгъэфӏэгъами вгъэфӏэгъами ягъэфӏэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэгъами умыгъэфӏэгъами имыгъэфӏэгъами дымыгъэфӏэгъами фымыгъэфӏэгъами ямыгъэфӏэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнми бгъэфӏэнми игъэфӏэнми дгъэфӏэнми вгъэфӏэнми ягъэфӏэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнми умыгъэфӏэнми имыгъэфӏэнми дымыгъэфӏэнми фымыгъэфӏэнми ямыгъэфӏэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнуми бгъэфӏэнуми игъэфӏэнуми дгъэфӏэнуми вгъэфӏэнуми ягъэфӏэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнуми умыгъэфӏэнуми имыгъэфӏэнуми дымыгъэфӏэнуми фымыгъэфӏэнуми ямыгъэфӏэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъафӏэтэми бгъафӏэтэми игъафӏэтэми дгъафӏэтэми вгъафӏэтэми ягъафӏэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъафӏэтэми умыгъафӏэтэми имыгъафӏэтэми дымыгъафӏэтэми фымыгъафӏэтэми ямыгъафӏэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфӏатэми бгъэфӏатэми игъэфӏатэми дгъэфӏатэми вгъэфӏатэми ягъэфӏатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏатэми умыгъэфӏатэми имыгъэфӏатэми дымыгъэфӏатэми фымыгъэфӏатэми ямыгъэфӏатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфӏэгъатэми бгъэфӏэгъатэми игъэфӏэгъатэми дгъэфӏэгъатэми вгъэфӏэгъатэми ягъэфӏэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэгъатэми умыгъэфӏэгъатэми имыгъэфӏэгъатэми дымыгъэфӏэгъатэми фымыгъэфӏэгъатэми ямыгъэфӏэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнтэми бгъэфӏэнтэми игъэфӏэнтэми дгъэфӏэнтэми вгъэфӏэнтэми ягъэфӏэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнтэми умыгъэфӏэнтэми имыгъэфӏэнтэми дымыгъэфӏэнтэми фымыгъэфӏэнтэми ямыгъэфӏэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфӏэнутэми бгъэфӏэнутэми игъэфӏэнутэми дгъэфӏэнутэми вгъэфӏэнутэми ягъэфӏэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏэнутэми умыгъэфӏэнутэми имыгъэфӏэнутэми дымыгъэфӏэнутэми фымыгъэфӏэнутэми ямыгъэфӏэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфӏаи бгъэфӏаи игъэфӏаи дгъэфӏаи вгъэфӏаи ягъэфӏаи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏаи умыгъэфӏаи имыгъэфӏаи дымыгъэфӏаи фымыгъэфӏаи ямыгъэфӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфӏащэрэт бгъэфӏащэрэт игъэфӏащэрэт дгъэфӏащэрэт вгъэфӏащэрэт ягъэфӏащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфӏащэрэт умыгъэфӏащэрэт имыгъэфӏащэрэт дымыгъэфӏащэрэт фымыгъэфӏащэрэт ямыгъэфӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнщ бгъэфӏагъэнщ игъэфӏагъэнщ дгъэфӏагъэнщ вгъэфӏагъэнщ ягъэфӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнкъым бгъэфӏагъэнкъым игъэфӏагъэнкъым дгъэфӏагъэнкъым вгъэфӏагъэнкъым ягъэфӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнт бгъэфӏагъэнт игъэфӏагъэнт дгъэфӏагъэнт вгъэфӏагъэнт ягъэфӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнтэкъым бгъэфӏагъэнтэкъым игъэфӏагъэнтэкъым дгъэфӏагъэнтэкъым вгъэфӏагъэнтэкъым ягъэфӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэн бгъэфӏагъэн игъэфӏагъэн дгъэфӏагъэн вгъэфӏагъэн ягъэфӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнкъэ бгъэфӏагъэнкъэ игъэфӏагъэнкъэ дгъэфӏагъэнкъэ вгъэфӏагъэнкъэ ягъэфӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнт бгъэфӏагъэнт игъэфӏагъэнт дгъэфӏагъэнт вгъэфӏагъэнт ягъэфӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнтэкъэ бгъэфӏагъэнтэкъэ игъэфӏагъэнтэкъэ дгъэфӏагъэнтэкъэ вгъэфӏагъэнтэкъэ ягъэфӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнущ бгъэфӏагъэнущ игъэфӏагъэнущ дгъэфӏагъэнущ вгъэфӏагъэнущ ягъэфӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнукъым бгъэфӏагъэнукъым игъэфӏагъэнукъым дгъэфӏагъэнукъым вгъэфӏагъэнукъым ягъэфӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнут бгъэфӏагъэнут игъэфӏагъэнут дгъэфӏагъэнут вгъэфӏагъэнут ягъэфӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнутэкъым бгъэфӏагъэнутэкъым игъэфӏагъэнутэкъым дгъэфӏагъэнутэкъым вгъэфӏагъэнутэкъым ягъэфӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэну бгъэфӏагъэну игъэфӏагъэну дгъэфӏагъэну вгъэфӏагъэну ягъэфӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнукъэ бгъэфӏагъэнукъэ игъэфӏагъэнукъэ дгъэфӏагъэнукъэ вгъэфӏагъэнукъэ ягъэфӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнут бгъэфӏагъэнут игъэфӏагъэнут дгъэфӏагъэнут вгъэфӏагъэнут ягъэфӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфӏагъэнутэкъэ бгъэфӏагъэнутэкъэ игъэфӏагъэнутэкъэ дгъэфӏагъэнутэкъэ вгъэфӏагъэнутэкъэ ягъэфӏагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфӏэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъафӏэ бгъафӏэ игъафӏэ дгъафӏэ вгъафӏэ ягъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъафӏэ умыгъафӏэ имыгъафӏэ дымыгъафӏэ фымыгъафӏэ ямыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфӏа бгъэфӏа игъэфӏа дгъэфӏа вгъэфӏа ягъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфӏа умыгъэфӏа имыгъэфӏа дымыгъэфӏа фымыгъэфӏа ямыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфӏэгъа бгъэфӏэгъа игъэфӏэгъа дгъэфӏэгъа вгъэфӏэгъа ягъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфӏэгъа умыгъэфӏэгъа имыгъэфӏэгъа дымыгъэфӏэгъа фымыгъэфӏэгъа ямыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэфӏэн бгъэфӏэн игъэфӏэн дгъэфӏэн вгъэфӏэн ягъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфӏэн умыгъэфӏэн имыгъэфӏэн дымыгъэфӏэн фымыгъэфӏэн ямыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэфӏэну бгъэфӏэну игъэфӏэну дгъэфӏэну вгъэфӏэну ягъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфӏэну умыгъэфӏэну имыгъэфӏэну дымыгъэфӏэну фымыгъэфӏэну ямыгъэфӏэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфӏэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъафӏэ зэрыбгъафӏэ зэригъафӏэ зэрыдгъафӏэ зэрывгъафӏэ зэрагъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъафӏэ зэрумыгъафӏэ зэримыгъафӏэ зэрыдмыгъафӏэ зэрывмыгъафӏэ зэрамыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфӏа зэрыбгъэфӏа зэригъэфӏа зэрыдгъэфӏа зэрывгъэфӏа зэрагъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфӏа зэрумыгъэфӏа зэримыгъэфӏа зэрыдмыгъэфӏа зэрывмыгъэфӏа зэрамыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфӏэгъа зэрыбгъэфӏэгъа зэригъэфӏэгъа зэрыдгъэфӏэгъа зэрывгъэфӏэгъа зэрагъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфӏэгъа зэрумыгъэфӏэгъа зэримыгъэфӏэгъа зэрыдмыгъэфӏэгъа зэрывмыгъэфӏэгъа зэрамыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфӏэн зэрыбгъэфӏэн зэригъэфӏэн зэрыдгъэфӏэн зэрывгъэфӏэн зэрагъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфӏэн зэрумыгъэфӏэн зэримыгъэфӏэн зэрыдмыгъэфӏэн зэрывмыгъэфӏэн зэрамыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфӏэну зэрыбгъэфӏэну зэригъэфӏэну зэрыдгъэфӏэну зэрывгъэфӏэну зэрагъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфӏэну зэрумыгъэфӏэну зэримыгъэфӏэну зэрыдмыгъэфӏэну зэрывмыгъэфӏэну зэрамыгъэфӏэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъафӏэ щыбгъафӏэ щигъафӏэ щыдгъафӏэ щывгъафӏэ щагъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъафӏэ щумыгъафӏэ щимыгъафӏэ щыдмыгъафӏэ щывмыгъафӏэ щамыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфӏа щыбгъэфӏа щигъэфӏа щыдгъэфӏа щывгъэфӏа щагъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфӏа щумыгъэфӏа щимыгъэфӏа щыдмыгъэфӏа щывмыгъэфӏа щамыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфӏэгъа щыбгъэфӏэгъа щигъэфӏэгъа щыдгъэфӏэгъа щывгъэфӏэгъа щагъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфӏэгъа щумыгъэфӏэгъа щимыгъэфӏэгъа щыдмыгъэфӏэгъа щывмыгъэфӏэгъа щамыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфӏэн щыбгъэфӏэн щигъэфӏэн щыдгъэфӏэн щывгъэфӏэн щагъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфӏэн щумыгъэфӏэн щимыгъэфӏэн щыдмыгъэфӏэн щывмыгъэфӏэн щамыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфӏэну щыбгъэфӏэну щигъэфӏэну щыдгъэфӏэну щывгъэфӏэну щагъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфӏэну щумыгъэфӏэну щимыгъэфӏэну щыдмыгъэфӏэну щывмыгъэфӏэну щамыгъэфӏэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъафӏэ здэбгъафӏэ здигъафӏэ здэдгъафӏэ здэвгъафӏэ здагъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъафӏэ здумыгъафӏэ здимыгъафӏэ здэдмыгъафӏэ здэвмыгъафӏэ здамыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфӏа здэбгъэфӏа здигъэфӏа здэдгъэфӏа здэвгъэфӏа здагъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфӏа здумыгъэфӏа здимыгъэфӏа здэдмыгъэфӏа здэвмыгъэфӏа здамыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфӏэгъа здэбгъэфӏэгъа здигъэфӏэгъа здэдгъэфӏэгъа здэвгъэфӏэгъа здагъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфӏэгъа здумыгъэфӏэгъа здимыгъэфӏэгъа здэдмыгъэфӏэгъа здэвмыгъэфӏэгъа здамыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфӏэн здэбгъэфӏэн здигъэфӏэн здэдгъэфӏэн здэвгъэфӏэн здагъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфӏэн здумыгъэфӏэн здимыгъэфӏэн здэдмыгъэфӏэн здэвмыгъэфӏэн здамыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфӏэну здэбгъэфӏэну здигъэфӏэну здэдгъэфӏэну здэвгъэфӏэну здагъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфӏэну здумыгъэфӏэну здимыгъэфӏэну здэдмыгъэфӏэну здэвмыгъэфӏэну здамыгъэфӏэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъафӏэ щӀэбгъафӏэ щӀигъафӏэ щӀэдгъафӏэ щӀэвгъафӏэ щӀагъафӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъафӏэ щӀумыгъафӏэ щӀимыгъафӏэ щӀэдмыгъафӏэ щӀэвмыгъафӏэ щӀамыгъафӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэфӏа щӀэбгъэфӏа щӀигъэфӏа щӀэдгъэфӏа щӀэвгъэфӏа щӀагъэфӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэфӏа щӀумыгъэфӏа щӀимыгъэфӏа щӀэдмыгъэфӏа щӀэвмыгъэфӏа щӀамыгъэфӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэфӏэгъа щӀэбгъэфӏэгъа щӀигъэфӏэгъа щӀэдгъэфӏэгъа щӀэвгъэфӏэгъа щӀагъэфӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэфӏэгъа щӀумыгъэфӏэгъа щӀимыгъэфӏэгъа щӀэдмыгъэфӏэгъа щӀэвмыгъэфӏэгъа щӀамыгъэфӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэфӏэн щӀэбгъэфӏэн щӀигъэфӏэн щӀэдгъэфӏэн щӀэвгъэфӏэн щӀагъэфӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэфӏэн щӀумыгъэфӏэн щӀимыгъэфӏэн щӀэдмыгъэфӏэн щӀэвмыгъэфӏэн щӀамыгъэфӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэфӏэну щӀэбгъэфӏэну щӀигъэфӏэну щӀэдгъэфӏэну щӀэвгъэфӏэну щӀагъэфӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэфӏэну щӀумыгъэфӏэну щӀимыгъэфӏэну щӀэдмыгъэфӏэну щӀэвмыгъэфӏэну щӀамыгъэфӏэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъафӏэу бгъафӏэу игъафӏэу дгъафӏэу вгъафӏэу ягъафӏэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъафӏэу умыгъафӏэу имыгъафӏэу дымыгъафӏэу фымыгъафӏэу ямыгъафӏэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфӏауэ бгъэфӏауэ игъэфӏауэ дгъэфӏауэ вгъэфӏауэ ягъэфӏауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфӏауэ умыгъэфӏауэ имыгъэфӏауэ дымыгъэфӏауэ фымыгъэфӏауэ ямыгъэфӏауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъафӏэурэ бгъафӏэурэ игъафӏэурэ дгъафӏэурэ вгъафӏэурэ ягъафӏэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъафӏэурэ умыгъафӏэурэ имыгъафӏэурэ дымыгъафӏэурэ фымыгъафӏэурэ ямыгъафӏэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узогъафӏэ согъафӏэ -- фызогъафӏэ согъафӏэ(хэ)
уэ сыбогъафӏэ -- уогъафӏэ / богъафӏэ дыбогъафӏэ -- уогъафӏэ(хэ) / богъафӏэ(хэ)
абы сегъафӏэ уегъафӏэ егъафӏэ дегъафӏэ фегъафӏэ егъафӏэ(хэ)
дэ -- удогъафӏэ догъафӏэ -- фыдогъафӏэ догъафӏэ(хэ)
фэ сывогъафӏэ -- фогъафӏэ дывогъафӏэ -- фогъафӏэ(хэ)
абыхэм сагъафӏэ уагъафӏэ ягъафӏэ дагъафӏэ фагъафӏэ ягъафӏэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узгъа[фӏэрэ] згъа[фӏэрэ] -- фызгъа[фӏэрэ] згъа[фӏэ(хэ)рэ]
уэ сыбгъа[фӏэрэ] -- бгъа[фӏэрэ] дыбгъа[фӏэрэ] -- бгъа[фӏэ(хэ)рэ]
абы сигъа[фӏэрэ] уигъа[фӏэрэ] игъа[фӏэрэ] дигъа[фӏэрэ] фигъа[фӏэрэ] игъа[фӏэ(хэ)рэ]
дэ -- удгъа[фӏэрэ] дгъа[фӏэрэ] -- фыдгъа[фӏэрэ] дгъа[фӏэ(хэ)рэ]
фэ сывгъа[фӏэрэ] -- вгъа[фӏэрэ] дывгъа[фӏэрэ] -- вгъа[фӏэ(хэ)рэ]
абыхэм сагъа[фӏэрэ] уагъа[фӏэрэ] ягъа[фӏэрэ] дагъа[фӏэрэ] фагъа[фӏэрэ] ягъа[фӏэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъафӏ]э [гъафӏ]эр -- [гъафӏ]эхэр
Эргативнэ: [гъафӏ]э [гъафӏ]эм -- [гъафӏ]эхэм
Послеложнэ: [гъафӏ]экӀэ [гъафӏ]эмкӀэ [гъафӏ]эхэкӀэ [гъафӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъафӏ]эуэ [гъафӏ]эрауэ [гъафӏ]эхэу [гъафӏ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэфӏ]а [гъэфӏ]ар -- [гъэфӏ]ахэр
Эргативнэ: [гъэфӏ]а [гъэфӏ]ам -- [гъэфӏ]ахэм
Послеложнэ: [гъэфӏ]акӀэ [гъэфӏ]амкӀэ [гъэфӏ]ахэкӀэ [гъэфӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэфӏ]ауэ [гъэфӏ]арауэ [гъэфӏ]ахэу [гъэфӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэфӏ]эн [гъэфӏ]эныр -- [гъэфӏ]энхэр
Эргативнэ: [гъэфӏ]эн [гъэфӏ]эным -- [гъэфӏ]энхэм
Послеложнэ: [гъэфӏ]энкӀэ [гъэфӏ]энымкӀэ [гъэфӏ]энхэкӀэ [гъэфӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [гъэфӏ]эну [гъэфӏ]энырауэ [гъэфӏ]энхэу [гъэфӏ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэфӏ]эну [гъэфӏ]энур -- [гъэфӏ]энухэр
Эргативнэ: [гъэфӏ]эну [гъэфӏ]энум -- [гъэфӏ]энухэм
Послеложнэ: [гъэфӏ]энукӀэ [гъэфӏ]энумкӀэ [гъэфӏ]энухэкӀэ [гъэфӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэфӏ]энууэ [гъэфӏ]энурауэ [гъэфӏ]энухэу [гъэфӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым едэхэщӏэн, гуапагъэ, ӏэфӏыгъэ зыпылъ псалъэ жеӏэн, зыгуэрым егъэлеяуэ дахэ защӏэкӏэ бгъэдэтын.
  2. Псалъэ, мурад, гугъэ сыт хуэдэхэр гуапэу гум игъэлъын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • [Амырхъан:] — Фыкъедаӏуэ атӏэ сэ жысӏэнум, фыкъедаӏуэ сигу лъащӏэм щызгъафӏэ псалъэхэм. ХьэхъупащӀэ Амырхъан

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Сабийр гъэфӏэн.
  • Шыпхъур гъэфӏэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэфӏэн: 1. caress, cherish, pamper or indulge sb. 2. carry sb or sth in your heart, cherish in your soul (a dream, hope, etc.)
  • Сабийр гъэфӏэн: pamper one's child
  • Шыпхъур гъэфӏэн: pamper one's sister
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэфӏэн: 1. ласкать, лелеять кого-л.; нежить, баловать кого-л. 2. носить в себе, лелеять в душе (мечту, надежду и т. п.)
  • Сабийр гъэфӏэн: ласкать ребёнка
  • Шыпхъур гъэфӏэн: ласкать сестру.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӏЭЦӏЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐ'fʹɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [фӏ] + -э + -н

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: гъэфӏэн гъэфӏэныр -- гъэфӏэнхэр
Эргативнэ: гъэфӏэн гъэфӏэным -- гъэфӏэнхэм
Послеложнэ: гъэфӏэнкӀэ гъэфӏэнымкӀэ гъэфӏэнхэкӀэ гъэфӏэнхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: гъэфӏэну гъэфӏэнырауэ гъэфӏэнхэу гъэфӏэнхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Фӏыуэ ялъагъу, зыми хуамыгъадэу ялъытэ цӏыху.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Си псэм хуэдэу си гъэфӏэн, узмылъагъум кӏыфӏщ дунейр. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Къуэ гъэфӏэн.
  • Бын гъэфӏэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэфӏэн: beloved, pet
  • Къуэ гъэфӏэн: beloved son
  • Бын гъэфӏэн: beloved child
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэфӏэн: любимец, любимица
  • Къуэ гъэфӏэн: сын-любимец
  • Бын гъэфӏэн: ребёнок-любимец

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/гъэфӏэн&oldid=5198961"