Wt/kbd/гъэфиин

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > гъэфиин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐfi:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [фий] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэфиин"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэфиин
щымыӀэныгъэ: мыгъэфиин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфиин бгъэфиин игъэфиин дгъэфиин вгъэфиин бгъэдагъэфиин
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиин умыгъэфиин имыгъэфиин дымыгъэфиин фымыгъэфиин ямыгъэфиин
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъэфий! вгъэфий!
щымыӀэныгъэ: умыгъэфий! фымыгъэфий!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъэфий урегъэфий ирегъэфий дрегъэфий фрегъэфий ирегъэфий
щымыӀэныгъэ: сремыгъэфий уремыгъэфий иремыгъэфий дремыгъэфий фремыгъэфий иремыгъэфий
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъэфий(р) уогъэфий(р) / богъэфий(р) егъэфий(р) догъэфий(р) фогъэфий(р) ягъэфий(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфийркъым бгъэфийркъым игъэфийркъым дгъэфийркъым вгъэфийркъым ягъэфийркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфийрт бгъэфийрт игъэфийрт дгъэфийрт вгъэфийрт ягъэфийрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфийртэкъым бгъэфийртэкъым игъэфийртэкъым дгъэфийртэкъым вгъэфийртэкъым ягъэфийртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфиящ бгъэфиящ игъэфиящ дгъэфиящ вгъэфиящ ягъэфиящ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфиякъым бгъэфиякъым игъэфиякъым дгъэфиякъым вгъэфиякъым ягъэфиякъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфият бгъэфият игъэфият дгъэфият вгъэфият ягъэфият
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфиятэкъым бгъэфиятэкъым игъэфиятэкъым дгъэфиятэкъым вгъэфиятэкъым ягъэфиятэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийгъащ бгъэфийгъащ игъэфийгъащ дгъэфийгъащ вгъэфийгъащ ягъэфийгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфийгъакъым бгъэфийгъакъым игъэфийгъакъым дгъэфийгъакъым вгъэфийгъакъым ягъэфийгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийгъат бгъэфийгъат игъэфийгъат дгъэфийгъат вгъэфийгъат ягъэфийгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфийгъатэкъым бгъэфийгъатэкъым игъэфийгъатэкъым дгъэфийгъатэкъым вгъэфийгъатэкъым ягъэфийгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэфийщ бгъэфийщ игъэфийщ дгъэфийщ вгъэфийщ ягъэфийщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэфийкъым бгъэфийкъым игъэфийкъым дгъэфийкъым вгъэфийкъым ягъэфийкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэфийт бгъэфийт игъэфийт дгъэфийт вгъэфийт ягъэфийт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэфийтэкъым бгъэфийтэкъым игъэфийтэкъым дгъэфийтэкъым вгъэфийтэкъым ягъэфийтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинщ бгъэфиинщ игъэфиинщ дгъэфиинщ вгъэфиинщ ягъэфиинщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинкъым бгъэфиинкъым игъэфиинкъым дгъэфиинкъым вгъэфиинкъым ягъэфиинкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинущ бгъэфиинущ игъэфиинущ дгъэфиинущ вгъэфиинущ ягъэфиинущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинукъым бгъэфиинукъым игъэфиинукъым дгъэфиинукъым вгъэфиинукъым ягъэфиинукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийрэ бгъэфийрэ игъэфийрэ дгъэфийрэ вгъэфийрэ ягъэфийрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфийркъэ бгъэфийркъэ игъэфийркъэ дгъэфийркъэ вгъэфийркъэ ягъэфийркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфийрт бгъэфийрт игъэфийрт дгъэфийрт вгъэфийрт ягъэфийрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфийртэкъэ бгъэфийртэкъэ игъэфийртэкъэ дгъэфийртэкъэ вгъэфийртэкъэ ягъэфийртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфия бгъэфия игъэфия дгъэфия вгъэфия ягъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфиякъэ бгъэфиякъэ игъэфиякъэ дгъэфиякъэ вгъэфиякъэ ягъэфиякъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэфият бгъэфият игъэфият дгъэфият вгъэфият ягъэфият
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфиятэкъэ бгъэфиятэкъэ игъэфиятэкъэ дгъэфиятэкъэ вгъэфиятэкъэ ягъэфиятэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийгъа бгъэфийгъа игъэфийгъа дгъэфийгъа вгъэфийгъа ягъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: згъэфийгъакъэ бгъэфийгъакъэ игъэфийгъакъэ дгъэфийгъакъэ вгъэфийгъакъэ ягъэфийгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийгъат бгъэфийгъат игъэфийгъат дгъэфийгъат вгъэфийгъат ягъэфийгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэфийгъатэкъэ бгъэфийгъатэкъэ игъэфийгъатэкъэ дгъэфийгъатэкъэ вгъэфийгъатэкъэ ягъэфийгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэфий бгъэфий игъэфий дгъэфий вгъэфий ягъэфий
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэфийкъэ бгъэфийкъэ игъэфийкъэ дгъэфийкъэ вгъэфийкъэ ягъэфийкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэфийт бгъэфийт игъэфийт дгъэфийт вгъэфийт ягъэфийт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэфийтэкъэ бгъэфийтэкъэ игъэфийтэкъэ дгъэфийтэкъэ вгъэфийтэкъэ ягъэфийтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиин бгъэфиин игъэфиин дгъэфиин вгъэфиин ягъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинкъэ бгъэфиинкъэ игъэфиинкъэ дгъэфиинкъэ вгъэфиинкъэ ягъэфиинкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиину бгъэфиину игъэфиину дгъэфиину вгъэфиину ягъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинукъэ бгъэфиинукъэ игъэфиинукъэ дгъэфиинукъэ вгъэфиинукъэ ягъэфиинукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиймэ бгъэфиймэ игъэфиймэ дгъэфиймэ вгъэфиймэ ягъэфиймэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиймэ умыгъэфиймэ имыгъэфиймэ дымыгъэфиймэ фымыгъэфиймэ ямыгъэфиймэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфиямэ бгъэфиямэ игъэфиямэ дгъэфиямэ вгъэфиямэ ягъэфиямэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиямэ умыгъэфиямэ имыгъэфиямэ дымыгъэфиямэ фымыгъэфиямэ ямыгъэфиямэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфийгъамэ бгъэфийгъамэ игъэфийгъамэ дгъэфийгъамэ вгъэфийгъамэ ягъэфийгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийгъамэ умыгъэфийгъамэ имыгъэфийгъамэ дымыгъэфийгъамэ фымыгъэфийгъамэ ямыгъэфийгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинмэ бгъэфиинмэ игъэфиинмэ дгъэфиинмэ вгъэфиинмэ ягъэфиинмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинмэ умыгъэфиинмэ имыгъэфиинмэ дымыгъэфиинмэ фымыгъэфиинмэ ямыгъэфиинмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинумэ бгъэфиинумэ игъэфиинумэ дгъэфиинумэ вгъэфиинумэ ягъэфиинумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинумэ умыгъэфиинумэ имыгъэфиинумэ дымыгъэфиинумэ фымыгъэфиинумэ ямыгъэфиинумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийтэмэ бгъэфийтэмэ игъэфийтэмэ дгъэфийтэмэ вгъэфийтэмэ ягъэфийтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийтэмэ умыгъэфийтэмэ имыгъэфийтэмэ дымыгъэфийтэмэ фымыгъэфийтэмэ ямыгъэфийтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфиятэмэ бгъэфиятэмэ игъэфиятэмэ дгъэфиятэмэ вгъэфиятэмэ ягъэфиятэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиятэмэ умыгъэфиятэмэ имыгъэфиятэмэ дымыгъэфиятэмэ фымыгъэфиятэмэ ямыгъэфиятэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфийгъатэмэ бгъэфийгъатэмэ игъэфийгъатэмэ дгъэфийгъатэмэ вгъэфийгъатэмэ ягъэфийгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийгъатэмэ умыгъэфийгъатэмэ имыгъэфийгъатэмэ дымыгъэфийгъатэмэ фымыгъэфийгъатэмэ ямыгъэфийгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинтэмэ бгъэфиинтэмэ игъэфиинтэмэ дгъэфиинтэмэ вгъэфиинтэмэ ягъэфиинтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинтэмэ умыгъэфиинтэмэ имыгъэфиинтэмэ дымыгъэфиинтэмэ фымыгъэфиинтэмэ ямыгъэфиинтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинутэмэ бгъэфиинутэмэ игъэфиинутэмэ дгъэфиинутэмэ вгъэфиинутэмэ ягъэфиинутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинутэмэ умыгъэфиинутэмэ имыгъэфиинутэмэ дымыгъэфиинутэмэ фымыгъэфиинутэмэ ямыгъэфиинутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинт бгъэфиинт игъэфиинт дгъэфиинт вгъэфиинт ягъэфиинт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинтэкъым бгъэфиинтэкъым игъэфиинтэкъым дгъэфиинтэкъым вгъэфиинтэкъым ягъэфиинтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинут бгъэфиинут игъэфиинут дгъэфиинут вгъэфиинут ягъэфиинут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэфиинутэкъым бгъэфиинутэкъым игъэфиинутэкъым дгъэфиинутэкъым вгъэфиинутэкъым ягъэфиинутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийми бгъэфийми игъэфийми дгъэфийми вгъэфийми ягъэфийми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийми умыгъэфийми имыгъэфийми дымыгъэфийми фымыгъэфийми ямыгъэфийми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфиями бгъэфиями игъэфиями дгъэфиями вгъэфиями ягъэфиями
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиями умыгъэфиями имыгъэфиями дымыгъэфиями фымыгъэфиями ямыгъэфиями
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфийгъами бгъэфийгъами игъэфийгъами дгъэфийгъами вгъэфийгъами ягъэфийгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийгъами умыгъэфийгъами имыгъэфийгъами дымыгъэфийгъами фымыгъэфийгъами ямыгъэфийгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинми бгъэфиинми игъэфиинми дгъэфиинми вгъэфиинми ягъэфиинми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинми умыгъэфиинми имыгъэфиинми дымыгъэфиинми фымыгъэфиинми ямыгъэфиинми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинуми бгъэфиинуми игъэфиинуми дгъэфиинуми вгъэфиинуми ягъэфиинуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинуми умыгъэфиинуми имыгъэфиинуми дымыгъэфиинуми фымыгъэфиинуми ямыгъэфиинуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэфийтэми бгъэфийтэми игъэфийтэми дгъэфийтэми вгъэфийтэми ягъэфийтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийтэми умыгъэфийтэми имыгъэфийтэми дымыгъэфийтэми фымыгъэфийтэми ямыгъэфийтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэфиятэми бгъэфиятэми игъэфиятэми дгъэфиятэми вгъэфиятэми ягъэфиятэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиятэми умыгъэфиятэми имыгъэфиятэми дымыгъэфиятэми фымыгъэфиятэми ямыгъэфиятэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэфийгъатэми бгъэфийгъатэми игъэфийгъатэми дгъэфийгъатэми вгъэфийгъатэми ягъэфийгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфийгъатэми умыгъэфийгъатэми имыгъэфийгъатэми дымыгъэфийгъатэми фымыгъэфийгъатэми ямыгъэфийгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинтэми бгъэфиинтэми игъэфиинтэми дгъэфиинтэми вгъэфиинтэми ягъэфиинтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинтэми умыгъэфиинтэми имыгъэфиинтэми дымыгъэфиинтэми фымыгъэфиинтэми ямыгъэфиинтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэфиинутэми бгъэфиинутэми игъэфиинутэми дгъэфиинутэми вгъэфиинутэми ягъэфиинутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиинутэми умыгъэфиинутэми имыгъэфиинутэми дымыгъэфиинутэми фымыгъэфиинутэми ямыгъэфиинутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфияи бгъэфияи игъэфияи дгъэфияи вгъэфияи ягъэфияи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфияи умыгъэфияи имыгъэфияи дымыгъэфияи фымыгъэфияи ямыгъэфияи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэфиящэрэт бгъэфиящэрэт игъэфиящэрэт дгъэфиящэрэт вгъэфиящэрэт ягъэфиящэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэфиящэрэт умыгъэфиящэрэт имыгъэфиящэрэт дымыгъэфиящэрэт фымыгъэфиящэрэт ямыгъэфиящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнщ бгъэфиягъэнщ игъэфиягъэнщ дгъэфиягъэнщ вгъэфиягъэнщ ягъэфиягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнкъым бгъэфиягъэнкъым игъэфиягъэнкъым дгъэфиягъэнкъым вгъэфиягъэнкъым ягъэфиягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнт бгъэфиягъэнт игъэфиягъэнт дгъэфиягъэнт вгъэфиягъэнт ягъэфиягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнтэкъым бгъэфиягъэнтэкъым игъэфиягъэнтэкъым дгъэфиягъэнтэкъым вгъэфиягъэнтэкъым ягъэфиягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэн бгъэфиягъэн игъэфиягъэн дгъэфиягъэн вгъэфиягъэн ягъэфиягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнкъэ бгъэфиягъэнкъэ игъэфиягъэнкъэ дгъэфиягъэнкъэ вгъэфиягъэнкъэ ягъэфиягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнт бгъэфиягъэнт игъэфиягъэнт дгъэфиягъэнт вгъэфиягъэнт ягъэфиягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнтэкъэ бгъэфиягъэнтэкъэ игъэфиягъэнтэкъэ дгъэфиягъэнтэкъэ вгъэфиягъэнтэкъэ ягъэфиягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнущ бгъэфиягъэнущ игъэфиягъэнущ дгъэфиягъэнущ вгъэфиягъэнущ ягъэфиягъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнукъым бгъэфиягъэнукъым игъэфиягъэнукъым дгъэфиягъэнукъым вгъэфиягъэнукъым ягъэфиягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнут бгъэфиягъэнут игъэфиягъэнут дгъэфиягъэнут вгъэфиягъэнут ягъэфиягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнутэкъым бгъэфиягъэнутэкъым игъэфиягъэнутэкъым дгъэфиягъэнутэкъым вгъэфиягъэнутэкъым ягъэфиягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэну бгъэфиягъэну игъэфиягъэну дгъэфиягъэну вгъэфиягъэну ягъэфиягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнукъэ бгъэфиягъэнукъэ игъэфиягъэнукъэ дгъэфиягъэнукъэ вгъэфиягъэнукъэ ягъэфиягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэфиягъэнут бгъэфиягъэнут игъэфиягъэнут дгъэфиягъэнут вгъэфиягъэнут ягъэфиягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэфиягъэнутэкъэ бгъэфиягъэнутэкъэ игъэфиягъэнутэкъэ дгъэфиягъэнутэкъэ вгъэфиягъэнутэкъэ ягъэфиягъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэфиину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэфий бгъэфий игъэфий дгъэфий вгъэфий ягъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфий умыгъэфий имыгъэфий дымыгъэфий фымыгъэфий ямыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфия бгъэфия игъэфия дгъэфия вгъэфия ягъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфия умыгъэфия имыгъэфия дымыгъэфия фымыгъэфия ямыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфийгъа бгъэфийгъа игъэфийгъа дгъэфийгъа вгъэфийгъа ягъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфийгъа умыгъэфийгъа имыгъэфийгъа дымыгъэфийгъа фымыгъэфийгъа ямыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэфиин бгъэфиин игъэфиин дгъэфиин вгъэфиин ягъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфиин умыгъэфиин имыгъэфиин дымыгъэфиин фымыгъэфиин ямыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэфиину бгъэфиину игъэфиину дгъэфиину вгъэфиину ягъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфиину умыгъэфиину имыгъэфиину дымыгъэфиину фымыгъэфиину ямыгъэфиину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэфиину
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфий зэрыбгъэфий зэригъэфий зэрыдгъэфий зэрывгъэфий зэрагъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфий зэрумыгъэфий зэримыгъэфий зэрыдымыгъэфий зэрывмыгъэфий зэрамыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфия зэрыбгъэфия зэригъэфия зэрыдгъэфия зэрывгъэфия зэрагъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфия зэрумыгъэфия зэримыгъэфия зэрыдмыгъэфия зэрывмыгъэфия зэрамыфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфийгъа зэрыбгъэфийгъа зэригъэфийгъа зэрыдгъэфийгъа зэрывгъэфийгъа зэрагъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфийгъа зэрумыгъэфийгъа зэримыгъэфийгъа зэрыдмыгъэфийгъа зэрывмыгъэфийгъа зэрамыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфиин зэрыбгъэфиин зэригъэфиин зэрыдгъэфиин зэрывгъэфиин зэрагъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфиин зэрумыгъэфиин зэримыгъэфиин зэрыдмыгъэфиин зэрывмыгъэфиин зэрамыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэфиину зэрыбгъэфиину зэригъэфиину зэрыдгъэфиину зэрывгъэфиину зэрагъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэфиину зэрумыгъэфиину зэримыгъэфиину зэрыдмыгъэфиину зэрывмыгъэфиину зэрамыгъэфиину
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфий щыбгъэфий щигъэфий щыдгъэфий щывгъэфий щагъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфий щумыгъэфий щимыгъэфий щыдмыгъэфий щывмыгъэфий щамыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфия щыбгъэфия щигъэфия щыдгъэфия щывгъэфия щагъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфия щумыгъэфия щимыгъэфия щыдмыгъэфия щывмыгъэфия щамыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфийгъа щыбгъэфийгъа щигъэфийгъа щыдгъэфийгъа щывгъэфийгъа щагъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфийгъа щумыгъэфийгъа щимыгъэфийгъа щыдмыгъэфийгъа щывмыгъэфийгъа щамыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфиин щыбгъэфиин щигъэфиин щыдгъэфиин щывгъэфиин щагъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфиин щумыгъэфиин щимыгъэфиин щыдмыгъэфиин щывмыгъэфиин щамыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэфиину щыбгъэфиину щигъэфиину щыдгъэфиину щывгъэфиину щагъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэфиину щумыгъэфиину щимыгъэфиину щыдмыгъэфиину щывмыгъэфиину щамыгъэфиину
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфий здэбгъэфий здигъэфий здэдгъэфий здэвгъэфий здагъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфий здумыгъэфий здимыгъэфий здэдмыгъэфий здэвмыгъэфий здамыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфия здэбгъэфия здигъэфия здэдгъэфия здэвгъэфия здагъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфия здумыгъэфия здимыгъэфия здэдмыгъэфия здэвмыгъэфия здамыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфийгъа здэбгъэфийгъа здигъэфийгъа здэдгъэфийгъа здэвгъэфийгъа здагъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфийгъа здумыгъэфийгъа здимыгъэфийгъа здэдмыгъэфийгъа здэвмыгъэфийгъа здамыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфиин здэбгъэфиин здигъэфиин здэдгъэфиин здэвгъэфиин здагъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфиин здумыгъэфиин здимыгъэфиин здэдмыгъэфиин здэвмыгъэфиин здамыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэфиину здэбгъэфиину здигъэфиину здэдгъэфиину здэвгъэфиину здагъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэфиину здумыгъэфиину здимыгъэфиину здэдмыгъэфиину здэвмыгъэфиину здамыгъэфиину
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀызгъэфий щӀыбгъэфий щӀигъэфий щӀыдгъэфий щӀывгъэфий щӀагъэфий
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀызмыгъэфий щӀумыгъэфий щӀимыгъэфий щӀыдмыгъэфий щӀывмыгъэфий щӀамыгъэфий
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀызгъэфия щӀыбгъэфия щӀигъэфия щӀыдгъэфия щӀывгъэфия щӀагъэфия
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀызмыгъэфия щӀумыгъэфия щӀимыгъэфия щӀыдмыгъэфия щӀывмыгъэфия щӀамыгъэфия
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀызгъэфийгъа щӀыбгъэфийгъа щӀигъэфийгъа щӀыдгъэфийгъа щӀывгъэфийгъа щӀагъэфийгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀызмыгъэфийгъа щӀумыгъэфийгъа щӀимыгъэфийгъа щӀыдмыгъэфийгъа щӀывмыгъэфийгъа щӀамыгъэфийгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀызгъэфиин щӀыбгъэфиин щӀигъэфиин щӀыдгъэфиин щӀывгъэфиин щӀагъэфиин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀызмыгъэфиин щӀумыгъэфиин щӀимыгъэфиин щӀыдмыгъэфиин щӀывмыгъэфиин щӀамыгъэфиин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀызгъэфиину щӀыбгъэфиину щӀигъэфиину щӀыдгъэфиину щӀывгъэфиину щӀагъэфиину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀызмыгъэфиину щӀумыгъэфиину щӀимыгъэфиину щӀыдмыгъэфиину щӀывмыгъэфиину щӀамыгъэфиину
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэфийуэ бгъэфийуэ игъэфийуэ дгъэфийуэ вгъэфийуэ ягъэфийуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфийуэ умыгъэфийуэ имыгъэфийуэ дымыгъэфийуэ фымыгъэфийуэ ямыгъэфийуэ
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэфияуэ бгъэфияуэ игъэфияуэ дгъэфияуэ вгъэфияуэ ягъэфияуэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэфияуэ умыгъэфияуэ имыгъэфияуэ дымыгъэфияуэ фымыгъэфияуэ ямыгъэфияуэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъэфийурэ бгъэфийурэ игъэфийурэ дгъэфийурэ вгъэфийурэ ягъэфийурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъэфийурэ умыгъэфийурэ имыгъэфийурэ дымыгъэфийурэ фымыгъэфийурэ ямыгъэфийурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- узогъэфий согъэфий -- фызогъэфий согъэфий(хэ)
уэ сыбогъэфий -- уогъэфий дыбогъэфий -- уогъэфий(хэ)
абы сегъэфий уегъэфий егъэфий дегъэфий фегъэфий егъэфий(хэ)
дэ -- удогъэфий догъэфий -- фыдогъэфий догъэфий(хэ)
фэ сывогъэфий -- фогъэфий дывогъэфий -- фогъэфий(хэ)
абыхэм сагъэфий уагъэфий ягъэфий дагъэфий фагъэфий ягъэфий(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- узгъэ[фийрэ] згъэ[фийрэ] -- фызгъэ[фийрэ] згъэ[фий(хэ)рэ]
уэ сыбгъэ[фийрэ] -- бгъэ[фийрэ] дыбгъэ[фийрэ] -- бгъэ[фий(хэ)рэ]
абы сигъэ[фийрэ] уигъэ[фийрэ] игъэ[фийрэ] дигъэ[фийрэ] фигъэ[фийрэ] игъэ[фий(хэ)рэ]
дэ -- удгъэ[фийрэ] дгъэ[фийрэ] -- фыдгъэ[фийрэ] дгъэ[фий(хэ)рэ]
фэ сывгъэ[фийрэ] -- вгъэдэвгъэ[фийэрэ] дывгъэ[фийрэ] -- вгъэ[фий(хэ)рэ]
абыхэм сагъэ[фийрэ] уагъэ[фийрэ] ягъэ[фийрэ] дагъэ[фийрэ] фагъэ[фийрэ] ягъэ[фий(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [фи]й [фи]йр -- [фи]йхэр
Эргативнэ: [фи]й [фи]йм -- [фи]йхэм
Послеложнэ: [фи]йкӀэ [фи]ймкӀэ [фи]йхэкӀэ [фи]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [фи]йуэ [фи]йрауэ [фи]йхэу [фи]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [фи]я [фи]яр -- [фи]яхэр
Эргативнэ: [фи]я [фи]ям -- [фи]яхэм
Послеложнэ: [фи]якӀэ [фи]ямкӀэ [фи]яхэкӀэ [фи]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [фи]яуэ [фи]ярауэ [фи]яхэу [фи]яхэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [фи]ин [фи]иныр -- [фи]инхэр
Эргативнэ: [фи]ин [фи]иным -- [фи]инхэм
Послеложнэ: [фи]инкӀэ [фи]инымкӀэ [фи]инхэкӀэ [фи]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [фи]ину [фи]инырауэ [фи]инхэу [фи]инхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [фи]ину [фи]инур -- [фи]инухэр
Эргативнэ: [фи]ину [фи]инум -- [фи]инухэм
Послеложнэ: [фи]инукӀэ [фи]инумкӀэ [фи]инухэкӀэ [фи]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [фи]инууэ [фи]инурауэ [фи]инухэу [фи]инухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. фиин псалъэм и каузатив.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Щӏалэ цӏыкӏум сыринэр егъэфий.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэфиин: causative for фиин: make or let whisle.
  • Щӏалэ цӏыкӏум сыринэр егъэфий: the young man made his syrina (a Circassian wind instrument) whisle.
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэфиин: каузатив к фиин: заставить свистеть, насвистывать.
  • Щӏалэ цӏыкӏум сыринэр егъэфий: молодой человек заставил свистеть свою сырину (черкесский духовой инструмент).

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/гъэфиин&oldid=5198703"