Wt/kbd/гъэуфӏыцӏын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > гъэуфӏыцӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐwǝfʹǝ'tʹsǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + у- + [фӏыцӏ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэуфӏыцӏын"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэуфӏыцӏын
щымыӀэныгъэ: мыгъэуфӏыцӏын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏын бгъэуфӏыцӏын игъэуфӏыцӏын дгъэуфӏыцӏын вгъэуфӏыцӏын ягъэуфӏыцӏын
щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏын умыгъэуфӏыцӏын имыгъэуфӏыцӏын дымыгъэуфӏыцӏын фымыгъэуфӏыцӏын ямыгъэуфӏыцӏын
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъэуфӏыцӏ! вгъэуфӏыцӏ!
щымыӀэныгъэ: умыгъэуфӏыцӏ! фымыгъэуфӏыцӏ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъэуфӏыцӏ урегъэуфӏыцӏ ирегъэуфӏыцӏ дрегъэуфӏыцӏ фрегъэуфӏыцӏ ирегъэуфӏыцӏ
щымыӀэныгъэ: сремыгъэуфӏыцӏ уремыгъэуфӏыцӏ иремыгъэуфӏыцӏ дремыгъэуфӏыцӏ фремыгъэуфӏыцӏ иремыгъэуфӏыцӏ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъэуфӏыцӏ(ыр) уогъэуфӏыцӏ(ыр) / богъэуфӏыцӏ(ыр) егъэуфӏыцӏ(ыр) догъэуфӏыцӏ(ыр) фогъэуфӏыцӏ(ыр) ягъэуфӏыцӏ(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыркъым бгъэуфӏыцӏыркъым игъэуфӏыцӏыркъым дгъэуфӏыцӏыркъым вгъэуфӏыцӏыркъым ягъэуфӏыцӏыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏ(ыр)т бгъэуфӏыцӏ(ыр)т игъэуфӏыцӏ(ыр)т дгъэуфӏыцӏ(ыр)т вгъэуфӏыцӏ(ыр)т ягъэуфӏыцӏ(ыр)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым бгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым игъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым дгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым вгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым ягъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏащ бгъэуфӏыцӏащ игъэуфӏыцӏащ дгъэуфӏыцӏащ вгъэуфӏыцӏащ ягъэуфӏыцӏащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏакъым бгъэуфӏыцӏакъым игъэуфӏыцӏакъым дгъэуфӏыцӏакъым вгъэуфӏыцӏакъым ягъэуфӏыцӏакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏат бгъэуфӏыцӏат игъэуфӏыцӏат дгъэуфӏыцӏат вгъэуфӏыцӏат ягъэуфӏыцӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏатэкъым бгъэуфӏыцӏатэкъым игъэуфӏыцӏатэкъым дгъэуфӏыцӏатэкъым вгъэуфӏыцӏатэкъым ягъэуфӏыцӏатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъащ бгъэуфӏыцӏыгъащ игъэуфӏыцӏыгъащ дгъэуфӏыцӏыгъащ вгъэуфӏыцӏыгъащ ягъэуфӏыцӏыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъакъым бгъэуфӏыцӏыгъакъым игъэуфӏыцӏыгъакъым дгъэуфӏыцӏыгъакъым вгъэуфӏыцӏыгъакъым ягъэуфӏыцӏыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъат бгъэуфӏыцӏыгъат игъэуфӏыцӏыгъат дгъэуфӏыцӏыгъат вгъэуфӏыцӏыгъат ягъэуфӏыцӏыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъатэкъым бгъэуфӏыцӏыгъатэкъым игъэуфӏыцӏыгъатэкъым дгъэуфӏыцӏыгъатэкъым вгъэуфӏыцӏыгъатэкъым ягъэуфӏыцӏыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏщ бгъэуфӏыцӏщ игъэуфӏыцӏщ дгъэуфӏыцӏщ вгъэуфӏыцӏщ ягъэуфӏыцӏщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏкъым бгъэуфӏыцӏкъым игъэуфӏыцӏкъым дгъэуфӏыцӏкъым вгъэуфӏыцӏкъым ягъэуфӏыцӏкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏт бгъэуфӏыцӏт игъэуфӏыцӏт дгъэуфӏыцӏт вгъэуфӏыцӏт ягъэуфӏыцӏт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏтэкъым бгъэуфӏыцӏтэкъым игъэуфӏыцӏтэкъым дгъэуфӏыцӏтэкъым вгъэуфӏыцӏтэкъым ягъэуфӏыцӏтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынщ бгъэуфӏыцӏынщ игъэуфӏыцӏынщ дгъэуфӏыцӏынщ вгъэуфӏыцӏынщ ягъэуфӏыцӏынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынкъым бгъэуфӏыцӏынкъым игъэуфӏыцӏынкъым дгъэуфӏыцӏынкъым вгъэуфӏыцӏынкъым ягъэуфӏыцӏынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынущ бгъэуфӏыцӏынущ игъэуфӏыцӏынущ дгъэуфӏыцӏынущ вгъэуфӏыцӏынущ ягъэуфӏыцӏынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынукъым бгъэуфӏыцӏынукъым игъэуфӏыцӏынукъым дгъэуфӏыцӏынукъым вгъэуфӏыцӏынукъым ягъэуфӏыцӏынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏрэ бгъэуфӏыцӏрэ игъэуфӏыцӏрэ дгъэуфӏыцӏрэ вгъэуфӏыцӏрэ ягъэуфӏыцӏрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыркъэ бгъэуфӏыцӏыркъэ игъэуфӏыцӏыркъэ дгъэуфӏыцӏыркъэ вгъэуфӏыцӏыркъэ ягъэуфӏыцӏыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏ(ыр)т бгъэуфӏыцӏ(ыр)т игъэуфӏыцӏ(ыр)т дгъэуфӏыцӏ(ыр)т вгъэуфӏыцӏ(ыр)т ягъэуфӏыцӏ(ыр)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ бгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ игъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ дгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ вгъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ ягъэуфӏыцӏ(ыр)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏа бгъэуфӏыцӏа игъэуфӏыцӏа дгъэуфӏыцӏа вгъэуфӏыцӏа ягъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏакъэ бгъэуфӏыцӏакъэ игъэуфӏыцӏакъэ дгъэуфӏыцӏакъэ вгъэуфӏыцӏакъэ ягъэуфӏыцӏакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏат бгъэуфӏыцӏат игъэуфӏыцӏат дгъэуфӏыцӏат вгъэуфӏыцӏат ягъэуфӏыцӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏатэкъэ бгъэуфӏыцӏатэкъэ игъэуфӏыцӏатэкъэ дгъэуфӏыцӏатэкъэ вгъэуфӏыцӏатэкъэ ягъэуфӏыцӏатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъа бгъэуфӏыцӏыгъа игъэуфӏыцӏыгъа дгъэуфӏыцӏыгъа вгъэуфӏыцӏыгъа ягъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъакъэ бгъэуфӏыцӏыгъакъэ игъэуфӏыцӏыгъакъэ дгъэуфӏыцӏыгъакъэ вгъэуфӏыцӏыгъакъэ ягъэуфӏыцӏыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъат бгъэуфӏыцӏыгъат игъэуфӏыцӏыгъат дгъэуфӏыцӏыгъат вгъэуфӏыцӏыгъат ягъэуфӏыцӏыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъатэкъэ бгъэуфӏыцӏыгъатэкъэ игъэуфӏыцӏыгъатэкъэ дгъэуфӏыцӏыгъатэкъэ вгъэуфӏыцӏыгъатэкъэ ягъэуфӏыцӏыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏ бгъэуфӏыцӏ игъэуфӏыцӏ дгъэуфӏыцӏ вгъэуфӏыцӏ ягъэуфӏыцӏ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏкъэ бгъэуфӏыцӏкъэ игъэуфӏыцӏкъэ дгъэуфӏыцӏкъэ вгъэуфӏыцӏкъэ ягъэуфӏыцӏкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏт бгъэуфӏыцӏт игъэуфӏыцӏт дгъэуфӏыцӏт вгъэуфӏыцӏт ягъэуфӏыцӏт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏтэкъэ бгъэуфӏыцӏтэкъэ игъэуфӏыцӏтэкъэ дгъэуфӏыцӏтэкъэ вгъэуфӏыцӏтэкъэ ягъэуфӏыцӏтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏын бгъэуфӏыцӏын игъэуфӏыцӏын дгъэуфӏыцӏын вгъэуфӏыцӏын ягъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынкъэ бгъэуфӏыцӏынкъэ игъэуфӏыцӏынкъэ дгъэуфӏыцӏынкъэ вгъэуфӏыцӏынкъэ ягъэуфӏыцӏынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыну бгъэуфӏыцӏыну игъэуфӏыцӏыну дгъэуфӏыцӏыну вгъэуфӏыцӏыну ягъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынукъэ бгъэуфӏыцӏынукъэ игъэуфӏыцӏынукъэ дгъэуфӏыцӏынукъэ вгъэуфӏыцӏынукъэ ягъэуфӏыцӏынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏмэ бгъэуфӏыцӏмэ игъэуфӏыцӏмэ дгъэуфӏыцӏмэ вгъэуфӏыцӏмэ ягъэуфӏыцӏмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏмэ умыгъэуфӏыцӏмэ имыгъэуфӏыцӏмэ дымыгъэуфӏыцӏмэ фымыгъэуфӏыцӏмэ ямыгъэуфӏыцӏмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏамэ бгъэуфӏыцӏамэ игъэуфӏыцӏамэ дгъэуфӏыцӏамэ вгъэуфӏыцӏамэ ягъэуфӏыцӏамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏамэ умыгъэуфӏыцӏамэ имыгъэуфӏыцӏамэ дымыгъэуфӏыцӏамэ фымыгъэуфӏыцӏамэ ямыгъэуфӏыцӏамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъамэ бгъэуфӏыцӏыгъамэ игъэуфӏыцӏыгъамэ дгъэуфӏыцӏыгъамэ вгъэуфӏыцӏыгъамэ ягъэуфӏыцӏыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏыгъамэ умыгъэуфӏыцӏыгъамэ имыгъэуфӏыцӏыгъамэ дымыгъэуфӏыцӏыгъамэ фымыгъэуфӏыцӏыгъамэ ямыгъэуфӏыцӏыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынмэ бгъэуфӏыцӏынмэ игъэуфӏыцӏынмэ дгъэуфӏыцӏынмэ вгъэуфӏыцӏынмэ ягъэуфӏыцӏынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынмэ умыгъэуфӏыцӏынмэ имыгъэуфӏыцӏынмэ дымыгъэуфӏыцӏынмэ фымыгъэуфӏыцӏынмэ ямыгъэуфӏыцӏынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынумэ бгъэуфӏыцӏынумэ игъэуфӏыцӏынумэ дгъэуфӏыцӏынумэ вгъэуфӏыцӏынумэ ягъэуфӏыцӏынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынумэ умыгъэуфӏыцӏынумэ имыгъэуфӏыцӏынумэ дымыгъэуфӏыцӏынумэ фымыгъэуфӏыцӏынумэ ямыгъэуфӏыцӏынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏтэмэ бгъэуфӏыцӏтэмэ игъэуфӏыцӏтэмэ дгъэуфӏыцӏтэмэ вгъэуфӏыцӏтэмэ ягъэуфӏыцӏтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏтэмэ умыгъэуфӏыцӏтэмэ имыгъэуфӏыцӏтэмэ дымыгъэуфӏыцӏтэмэ фымыгъэуфӏыцӏтэмэ ямыгъэуфӏыцӏтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏатэмэ бгъэуфӏыцӏатэмэ игъэуфӏыцӏатэмэ дгъэуфӏыцӏатэмэ вгъэуфӏыцӏатэмэ ягъэуфӏыцӏатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏатэмэ умыгъэуфӏыцӏатэмэ имыгъэуфӏыцӏатэмэ дымыгъэуфӏыцӏатэмэ фымыгъэуфӏыцӏатэмэ ямыгъэуфӏыцӏатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъатэмэ бгъэуфӏыцӏыгъатэмэ игъэуфӏыцӏыгъатэмэ дгъэуфӏыцӏыгъатэмэ вгъэуфӏыцӏыгъатэмэ ягъэуфӏыцӏыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ умыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ имыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ дымыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ фымыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ ямыгъэуфӏыцӏыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынтэмэ бгъэуфӏыцӏынтэмэ игъэуфӏыцӏынтэмэ дгъэуфӏыцӏынтэмэ вгъэуфӏыцӏынтэмэ ягъэуфӏыцӏынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынтэмэ умыгъэуфӏыцӏынтэмэ имыгъэуфӏыцӏынтэмэ дымыгъэуфӏыцӏынтэмэ фымыгъэуфӏыцӏынтэмэ ямыгъэуфӏыцӏынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынутэмэ бгъэуфӏыцӏынутэмэ игъэуфӏыцӏынутэмэ дгъэуфӏыцӏынутэмэ вгъэуфӏыцӏынутэмэ ягъэуфӏыцӏынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынутэмэ умыгъэуфӏыцӏынутэмэ имыгъэуфӏыцӏынутэмэ дымыгъэуфӏыцӏынутэмэ фымыгъэуфӏыцӏынутэмэ ямыгъэуфӏыцӏынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынт бгъэуфӏыцӏынт игъэуфӏыцӏынт дгъэуфӏыцӏынт вгъэуфӏыцӏынт ягъэуфӏыцӏынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынтэкъым бгъэуфӏыцӏынтэкъым игъэуфӏыцӏынтэкъым дгъэуфӏыцӏынтэкъым вгъэуфӏыцӏынтэкъым ягъэуфӏыцӏынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынут бгъэуфӏыцӏынут игъэуфӏыцӏынут дгъэуфӏыцӏынут вгъэуфӏыцӏынут ягъэуфӏыцӏынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынутэкъым бгъэуфӏыцӏынутэкъым игъэуфӏыцӏынутэкъым дгъэуфӏыцӏынутэкъым вгъэуфӏыцӏынутэкъым ягъэуфӏыцӏынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏми бгъэуфӏыцӏми игъэуфӏыцӏми дгъэуфӏыцӏми вгъэуфӏыцӏми ягъэуфӏыцӏми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏми умыгъэуфӏыцӏми имыгъэуфӏыцӏми дымыгъэуфӏыцӏми фымыгъэуфӏыцӏми ямыгъэуфӏыцӏми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏами бгъэуфӏыцӏами игъэуфӏыцӏами дгъэуфӏыцӏами вгъэуфӏыцӏами ягъэуфӏыцӏами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏами умыгъэуфӏыцӏами имыгъэуфӏыцӏами дымыгъэуфӏыцӏами фымыгъэуфӏыцӏами ямыгъэуфӏыцӏами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъами бгъэуфӏыцӏыгъами игъэуфӏыцӏыгъами дгъэуфӏыцӏыгъами вгъэуфӏыцӏыгъами ягъэуфӏыцӏыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏыгъами умыгъэуфӏыцӏыгъами имыгъэуфӏыцӏыгъами дымыгъэуфӏыцӏыгъами фымыгъэуфӏыцӏыгъами ямыгъэуфӏыцӏыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынми бгъэуфӏыцӏынми игъэуфӏыцӏынми дгъэуфӏыцӏынми вгъэуфӏыцӏынми ягъэуфӏыцӏынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынми умыгъэуфӏыцӏынми имыгъэуфӏыцӏынми дымыгъэуфӏыцӏынми фымыгъэуфӏыцӏынми ямыгъэуфӏыцӏынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынуми бгъэуфӏыцӏынуми игъэуфӏыцӏынуми дгъэуфӏыцӏынуми вгъэуфӏыцӏынуми ягъэуфӏыцӏынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынуми умыгъэуфӏыцӏынуми имыгъэуфӏыцӏынуми дымыгъэуфӏыцӏынуми фымыгъэуфӏыцӏынуми ямыгъэуфӏыцӏынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏтэми бгъэуфӏыцӏтэми игъэуфӏыцӏтэми дгъэуфӏыцӏтэми вгъэуфӏыцӏтэми ягъэуфӏыцӏтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏтэми умыгъэуфӏыцӏтэми имыгъэуфӏыцӏтэми дымыгъэуфӏыцӏтэми фымыгъэуфӏыцӏтэми ямыгъэуфӏыцӏтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏатэми бгъэуфӏыцӏатэми игъэуфӏыцӏатэми дгъэуфӏыцӏатэми вгъэуфӏыцӏатэми ягъэуфӏыцӏатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏатэми умыгъэуфӏыцӏатэми имыгъэуфӏыцӏатэми дымыгъэуфӏыцӏатэми фымыгъэуфӏыцӏатэми ямыгъэуфӏыцӏатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏыгъатэми бгъэуфӏыцӏыгъатэми игъэуфӏыцӏыгъатэми дгъэуфӏыцӏыгъатэми вгъэуфӏыцӏыгъатэми ягъэуфӏыцӏыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏыгъатэми умыгъэуфӏыцӏыгъатэми имыгъэуфӏыцӏыгъатэми дымыгъэуфӏыцӏыгъатэми фымыгъэуфӏыцӏыгъатэми ямыгъэуфӏыцӏыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынтэми бгъэуфӏыцӏынтэми игъэуфӏыцӏынтэми дгъэуфӏыцӏынтэми вгъэуфӏыцӏынтэми ягъэуфӏыцӏынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынтэми умыгъэуфӏыцӏынтэми имыгъэуфӏыцӏынтэми дымыгъэуфӏыцӏынтэми фымыгъэуфӏыцӏынтэми ямыгъэуфӏыцӏынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏынутэми бгъэуфӏыцӏынутэми игъэуфӏыцӏынутэми дгъэуфӏыцӏынутэми вгъэуфӏыцӏынутэми ягъэуфӏыцӏынутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏынутэми умыгъэуфӏыцӏынутэми имыгъэуфӏыцӏынутэми дымыгъэуфӏыцӏынутэми фымыгъэуфӏыцӏынутэми ямыгъэуфӏыцӏынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏаи бгъэуфӏыцӏаи игъэуфӏыцӏаи дгъэуфӏыцӏаи вгъэуфӏыцӏаи ягъэуфӏыцӏаи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏаи умыгъэуфӏыцӏаи имыгъэуфӏыцӏаи дымыгъэуфӏыцӏаи фымыгъэуфӏыцӏаи ямыгъэуфӏыцӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏащэрэт бгъэуфӏыцӏащэрэт игъэуфӏыцӏащэрэт дгъэуфӏыцӏащэрэт вгъэуфӏыцӏащэрэт ягъэуфӏыцӏащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэуфӏыцӏащэрэт умыгъэуфӏыцӏащэрэт имыгъэуфӏыцӏащэрэт дымыгъэуфӏыцӏащэрэт фымыгъэуфӏыцӏащэрэт ямыгъэуфӏыцӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнщ бгъэуфӏыцӏагъэнщ игъэуфӏыцӏагъэнщ дгъэуфӏыцӏагъэнщ вгъэуфӏыцӏагъэнщ ягъэуфӏыцӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнкъым бгъэуфӏыцӏагъэнкъым игъэуфӏыцӏагъэнкъым дгъэуфӏыцӏагъэнкъым вгъэуфӏыцӏагъэнкъым ягъэуфӏыцӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнт бгъэуфӏыцӏагъэнт игъэуфӏыцӏагъэнт дгъэуфӏыцӏагъэнт вгъэуфӏыцӏагъэнт ягъэуфӏыцӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнтэкъым бгъэуфӏыцӏагъэнтэкъым игъэуфӏыцӏагъэнтэкъым дгъэуфӏыцӏагъэнтэкъым вгъэуфӏыцӏагъэнтэкъым ягъэуфӏыцӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэн бгъэуфӏыцӏагъэн игъэуфӏыцӏагъэн дгъэуфӏыцӏагъэн вгъэуфӏыцӏагъэн ягъэуфӏыцӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнкъэ бгъэуфӏыцӏагъэнкъэ игъэуфӏыцӏагъэнкъэ дгъэуфӏыцӏагъэнкъэ вгъэуфӏыцӏагъэнкъэ ягъэуфӏыцӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнт бгъэуфӏыцӏагъэнт игъэуфӏыцӏагъэнт дгъэуфӏыцӏагъэнт вгъэуфӏыцӏагъэнт ягъэуфӏыцӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ бгъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ игъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ дгъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ вгъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ ягъэуфӏыцӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнущ бгъэуфӏыцӏагъэнущ игъэуфӏыцӏагъэнущ дгъэуфӏыцӏагъэнущ вгъэуфӏыцӏагъэнущ ягъэуфӏыцӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнукъым бгъэуфӏыцӏагъэнукъым игъэуфӏыцӏагъэнукъым дгъэуфӏыцӏагъэнукъым вгъэуфӏыцӏагъэнукъым ягъэуфӏыцӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнут бгъэуфӏыцӏагъэнут игъэуфӏыцӏагъэнут дгъэуфӏыцӏагъэнут вгъэуфӏыцӏагъэнут ягъэуфӏыцӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнутэкъым бгъэуфӏыцӏагъэнутэкъым игъэуфӏыцӏагъэнутэкъым дгъэуфӏыцӏагъэнутэкъым вгъэуфӏыцӏагъэнутэкъым ягъэуфӏыцӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэну бгъэуфӏыцӏагъэну игъэуфӏыцӏагъэну дгъэуфӏыцӏагъэну вгъэуфӏыцӏагъэну ягъэуфӏыцӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнукъэ бгъэуфӏыцӏагъэнукъэ игъэуфӏыцӏагъэнукъэ дгъэуфӏыцӏагъэнукъэ вгъэуфӏыцӏагъэнукъэ ягъэуфӏыцӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнут бгъэуфӏыцӏагъэнут игъэуфӏыцӏагъэнут дгъэуфӏыцӏагъэнут вгъэуфӏыцӏагъэнут ягъэуфӏыцӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ бгъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ игъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ дгъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ вгъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ ягъэуфӏыцӏагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуфӏыцӏыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏ бгъэуфӏыцӏ игъэуфӏыцӏ дгъэуфӏыцӏ вгъэуфӏыцӏ ягъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏ умыгъэуфӏыцӏ имыгъэуфӏыцӏ дымыгъэуфӏыцӏ фымыгъэуфӏыцӏ ямыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏа бгъэуфӏыцӏа игъэуфӏыцӏа дгъэуфӏыцӏа вгъэуфӏыцӏа ягъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏа умыгъэуфӏыцӏа имыгъэуфӏыцӏа дымыгъэуфӏыцӏа фымыгъэуфӏыцӏа ямыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏыгъа бгъэуфӏыцӏыгъа игъэуфӏыцӏыгъа дгъэуфӏыцӏыгъа вгъэуфӏыцӏыгъа ягъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏыгъа умыгъэуфӏыцӏыгъа имыгъэуфӏыцӏыгъа дымыгъэуфӏыцӏыгъа фымыгъэуфӏыцӏыгъа ямыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏын бгъэуфӏыцӏын игъэуфӏыцӏын дгъэуфӏыцӏын вгъэуфӏыцӏын ягъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏын умыгъэуфӏыцӏын имыгъэуфӏыцӏын дымыгъэуфӏыцӏын фымыгъэуфӏыцӏын ямыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏыну бгъэуфӏыцӏыну игъэуфӏыцӏыну дгъэуфӏыцӏыну вгъэуфӏыцӏыну ягъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏыну умыгъэуфӏыцӏыну имыгъэуфӏыцӏыну дымыгъэуфӏыцӏыну фымыгъэуфӏыцӏыну ямыгъэуфӏыцӏыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуфӏыцӏыну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуфӏыцӏ зэрыбгъэуфӏыцӏ зэригъэуфӏыцӏ зэрыдгъэуфӏыцӏ зэрывгъэуфӏыцӏ зэрагъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуфӏыцӏ зэрумыгъэуфӏыцӏ зэримыгъэуфӏыцӏ зэрыдмыгъэуфӏыцӏ зэрывмыгъэуфӏыцӏ зэрамыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуфӏыцӏа зэрыбгъэуфӏыцӏа зэригъэуфӏыцӏа зэрыдгъэуфӏыцӏа зэрывгъэуфӏыцӏа зэрагъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуфӏыцӏа зэрумыгъэуфӏыцӏа зэримыгъэуфӏыцӏа зэрыдмыгъэуфӏыцӏа зэрывмыгъэуфӏыцӏа зэрамыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуфӏыцӏыгъа зэрыбгъэуфӏыцӏыгъа зэригъэуфӏыцӏыгъа зэрыдгъэуфӏыцӏыгъа зэрывгъэуфӏыцӏыгъа зэрагъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуфӏыцӏыгъа зэрумыгъэуфӏыцӏыгъа зэримыгъэуфӏыцӏыгъа зэрыдмыгъэуфӏыцӏыгъа зэрывмыгъэуфӏыцӏыгъа зэрамыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуфӏыцӏын зэрыбгъэуфӏыцӏын зэригъэуфӏыцӏын зэрыдгъэуфӏыцӏын зэрывгъэуфӏыцӏын зэрагъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуфӏыцӏын зэрумыгъэуфӏыцӏын зэримыгъэуфӏыцӏын зэрыдмыгъэуфӏыцӏын зэрывмыгъэуфӏыцӏын зэрамыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуфӏыцӏыну зэрыбгъэуфӏыцӏыну зэригъэуфӏыцӏыну зэрыдгъэуфӏыцӏыну зэрывгъэуфӏыцӏыну зэрагъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуфӏыцӏыну зэрумыгъэуфӏыцӏыну зэримыгъэуфӏыцӏыну зэрыдмыгъэуфӏыцӏыну зэрывмыгъэуфӏыцӏыну зэрамыгъэуфӏыцӏыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуфӏыцӏ щыбгъэуфӏыцӏ щигъэуфӏыцӏ щыдгъэуфӏыцӏ щывгъэуфӏыцӏ щагъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуфӏыцӏ щумыгъэуфӏыцӏ щимыгъэуфӏыцӏ щыдмыгъэуфӏыцӏ щывмыгъэуфӏыцӏ щамыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуфӏыцӏа щыбгъэуфӏыцӏа щигъэуфӏыцӏа щыдгъэуфӏыцӏа щывгъэуфӏыцӏа щагъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуфӏыцӏа щумыгъэуфӏыцӏа щимыгъэуфӏыцӏа щыдмыгъэуфӏыцӏа щывмыгъэуфӏыцӏа щамыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуфӏыцӏыгъа щыбгъэуфӏыцӏыгъа щигъэуфӏыцӏыгъа щыдгъэуфӏыцӏыгъа щывгъэуфӏыцӏыгъа щагъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуфӏыцӏыгъа щумыгъэуфӏыцӏыгъа щимыгъэуфӏыцӏыгъа щыдмыгъэуфӏыцӏыгъа щывмыгъэуфӏыцӏыгъа щамыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуфӏыцӏын щыбгъэуфӏыцӏын щигъэуфӏыцӏын щыдгъэуфӏыцӏын щывгъэуфӏыцӏын щагъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуфӏыцӏын щумыгъэуфӏыцӏын щимыгъэуфӏыцӏын щыдмыгъэуфӏыцӏын щывмыгъэуфӏыцӏын щамыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуфӏыцӏыну щыбгъэуфӏыцӏыну щигъэуфӏыцӏыну щыдгъэуфӏыцӏыну щывгъэуфӏыцӏыну щагъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуфӏыцӏыну щумыгъэуфӏыцӏыну щимыгъэуфӏыцӏыну щыдмыгъэуфӏыцӏыну щывмыгъэуфӏыцӏыну щамыгъэуфӏыцӏыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуфӏыцӏ здэбгъэуфӏыцӏ здигъэуфӏыцӏ здэдгъэуфӏыцӏ здэвгъэуфӏыцӏ здагъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуфӏыцӏ здумыгъэуфӏыцӏ здимыгъэуфӏыцӏ здэдмыгъэуфӏыцӏ здэвмыгъэуфӏыцӏ здамыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуфӏыцӏа здэбгъэуфӏыцӏа здигъэуфӏыцӏа здэдгъэуфӏыцӏа здэвгъэуфӏыцӏа здагъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуфӏыцӏа здумыгъэуфӏыцӏа здимыгъэуфӏыцӏа здэдмыгъэуфӏыцӏа здэвмыгъэуфӏыцӏа здамыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуфӏыцӏыгъа здэбгъэуфӏыцӏыгъа здигъэуфӏыцӏыгъа здэдгъэуфӏыцӏыгъа здэвгъэуфӏыцӏыгъа здагъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуфӏыцӏыгъа здумыгъэуфӏыцӏыгъа здимыгъэуфӏыцӏыгъа здэдмыгъэуфӏыцӏыгъа здэвмыгъэуфӏыцӏыгъа здамыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуфӏыцӏын здэбгъэуфӏыцӏын здигъэуфӏыцӏын здэдгъэуфӏыцӏын здэвгъэуфӏыцӏын здагъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуфӏыцӏын здумыгъэуфӏыцӏын здимыгъэуфӏыцӏын здэдмыгъэуфӏыцӏын здэвмыгъэуфӏыцӏын здамыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуфӏыцӏыну здэбгъэуфӏыцӏыну здигъэуфӏыцӏыну здэдгъэуфӏыцӏыну здэвгъэуфӏыцӏыну здагъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуфӏыцӏыну здумыгъэуфӏыцӏыну здимыгъэуфӏыцӏыну здэдмыгъэуфӏыцӏыну здэвмыгъэуфӏыцӏыну здамыгъэуфӏыцӏыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуфӏыцӏ щӀэбгъэуфӏыцӏ щӀигъэуфӏыцӏ щӀэдгъэуфӏыцӏ щӀэвгъэуфӏыцӏ щӀагъэуфӏыцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуфӏыцӏ щӀумыгъэуфӏыцӏ щӀимыгъэуфӏыцӏ щӀэдмыгъэуфӏыцӏ щӀэвмыгъэуфӏыцӏ щӀамыгъэуфӏыцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуфӏыцӏа щӀэбгъэуфӏыцӏа щӀигъэуфӏыцӏа щӀэдгъэуфӏыцӏа щӀэвгъэуфӏыцӏа щӀагъэуфӏыцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуфӏыцӏа щӀумыгъэуфӏыцӏа щӀимыгъэуфӏыцӏа щӀэдмыгъэуфӏыцӏа щӀэвмыгъэуфӏыцӏа щӀамыгъэуфӏыцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуфӏыцӏыгъа щӀэбгъэуфӏыцӏыгъа щӀигъэуфӏыцӏыгъа щӀэдгъэуфӏыцӏыгъа щӀэвгъэуфӏыцӏыгъа щӀагъэуфӏыцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуфӏыцӏыгъа щӀумыгъэуфӏыцӏыгъа щӀимыгъэуфӏыцӏыгъа щӀэдмыгъэуфӏыцӏыгъа щӀэвмыгъэуфӏыцӏыгъа щӀамыгъэуфӏыцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуфӏыцӏын щӀэбгъэуфӏыцӏын щӀигъэуфӏыцӏын щӀэдгъэуфӏыцӏын щӀэвгъэуфӏыцӏын щӀагъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуфӏыцӏын щӀумыгъэуфӏыцӏын щӀимыгъэуфӏыцӏын щӀэдмыгъэуфӏыцӏын щӀэвмыгъэуфӏыцӏын щӀамыгъэуфӏыцӏын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуфӏыцӏыну щӀэбгъэуфӏыцӏыну щӀигъэуфӏыцӏыну щӀэдгъэуфӏыцӏыну щӀэвгъэуфӏыцӏыну щӀагъэуфӏыцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуфӏыцӏыну щӀумыгъэуфӏыцӏыну щӀимыгъэуфӏыцӏыну щӀэдмыгъэуфӏыцӏыну щӀэвмыгъэуфӏыцӏыну щӀамыгъэуфӏыцӏыну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏу бгъэуфӏыцӏу игъэуфӏыцӏу дгъэуфӏыцӏу вгъэуфӏыцӏу ягъэуфӏыцӏу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏу умыгъэуфӏыцӏу имыгъэуфӏыцӏу дымыгъэуфӏыцӏу фымыгъэуфӏыцӏу ямыгъэуфӏыцӏу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏауэ бгъэуфӏыцӏауэ игъэуфӏыцӏауэ дгъэуфӏыцӏауэ вгъэуфӏыцӏауэ ягъэуфӏыцӏауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏауэ умыгъэуфӏыцӏауэ имыгъэуфӏыцӏауэ дымыгъэуфӏыцӏауэ фымыгъэуфӏыцӏауэ ямыгъэуфӏыцӏауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъэуфӏыцӏурэ бгъэуфӏыцӏурэ игъэуфӏыцӏурэ дгъэуфӏыцӏурэ вгъэуфӏыцӏурэ ягъэуфӏыцӏурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъэуфӏыцӏурэ умыгъэуфӏыцӏурэ имыгъэуфӏыцӏурэ дымыгъэуфӏыцӏурэ фымыгъэуфӏыцӏурэ ямыгъэуфӏыцӏурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узогъэуфӏыцӏ согъэуфӏыцӏ -- фызогъэуфӏыцӏ согъэуфӏыцӏ(хэ)
уэ сыбогъэуфӏыцӏ -- уогъэуфӏыцӏ / богъэуфӏыцӏ дыбогъэуфӏыцӏ -- уогъэуфӏыцӏ(хэ) / богъэуфӏыцӏ(хэ)
абы сегъэуфӏыцӏ уегъэуфӏыцӏ егъэуфӏыцӏ дегъэуфӏыцӏ фегъэуфӏыцӏ егъэуфӏыцӏ(хэ)
дэ -- удогъэуфӏыцӏ догъэуфӏыцӏ -- фыдогъэуфӏыцӏ догъэуфӏыцӏ(хэ)
фэ сывогъэуфӏыцӏ -- фогъэуфӏыцӏ дывогъэуфӏыцӏ -- фогъэуфӏыцӏ(хэ)
абыхэм сагъэуфӏыцӏ уагъэуфӏыцӏ ягъэуфӏыцӏ дагъэуфӏыцӏ фагъэуфӏыцӏ ягъэуфӏыцӏ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узгъэ[уфӏыцӏрэ] згъэ[уфӏыцӏрэ] -- фызгъэ[уфӏыцӏрэ] згъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
уэ сыбгъэ[уфӏыцӏрэ] -- бгъэ[уфӏыцӏрэ] дыбгъэ[уфӏыцӏрэ] -- бгъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
абы сигъэ[уфӏыцӏрэ] уигъэ[уфӏыцӏрэ] игъэ[уфӏыцӏрэ] дигъэ[уфӏыцӏрэ] фигъэ[уфӏыцӏрэ] игъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
дэ -- удгъэ[уфӏыцӏрэ] дгъэ[уфӏыцӏрэ] -- фыдгъэ[уфӏыцӏрэ] дгъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
фэ сывгъэ[уфӏыцӏрэ] -- вгъэ[уфӏыцӏрэ] дывгъэ[уфӏыцӏрэ] -- вгъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
абыхэм сагъэ[уфӏыцӏрэ] уагъэ[уфӏыцӏрэ] ягъэ[уфӏыцӏрэ] дагъэ[уфӏыцӏрэ] фагъэ[уфӏыцӏрэ] ягъэ[уфӏыцӏ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуфӏыцӏ] [гъэуфӏыцӏ]ыр -- [гъэуфӏыцӏ]хэр
Эргативнэ: [гъэуфӏыцӏ] [гъэуфӏыцӏ]ым -- [гъэуфӏыцӏ]хэм
Послеложнэ: [гъэуфӏыцӏ]кӀэ [гъэуфӏыцӏ]ымкӀэ [гъэуфӏыцӏ]хэкӀэ [гъэуфӏыцӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуфӏыцӏ]у [гъэуфӏыцӏ]ырауэ [гъэуфӏыцӏ]хэу [гъэуфӏыцӏ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуфӏыцӏ]а [гъэуфӏыцӏ]ар -- [гъэуфӏыцӏ]ахэр
Эргативнэ: [гъэуфӏыцӏ]а [гъэуфӏыцӏ]ам -- [гъэуфӏыцӏ]ахэм
Послеложнэ: [гъэуфӏыцӏ]акӀэ [гъэуфӏыцӏ]амкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ахэкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуфӏыцӏ]ауэ [гъэуфӏыцӏ]арауэ [гъэуфӏыцӏ]ахэу [гъэуфӏыцӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуфӏыцӏ]ын [гъэуфӏыцӏ]ыныр -- [гъэуфӏыцӏ]ынхэр
Эргативнэ: [гъэуфӏыцӏ]ын [гъэуфӏыцӏ]ыным -- [гъэуфӏыцӏ]ынхэм
Послеложнэ: [гъэуфӏыцӏ]ынкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынымкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынхэкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [гъэуфӏыцӏ]ыну [гъэуфӏыцӏ]ынырауэ [гъэуфӏыцӏ]ынхэу [гъэуфӏыцӏ]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуфӏыцӏ]ыну [гъэуфӏыцӏ]ынур -- [гъэуфӏыцӏ]ынухэр
Эргативнэ: [гъэуфӏыцӏ]ыну [гъэуфӏыцӏ]ынум -- [гъэуфӏыцӏ]ынухэм
Послеложнэ: [гъэуфӏыцӏ]ынукӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынумкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынухэкӀэ [гъэуфӏыцӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуфӏыцӏ]ынууэ [гъэуфӏыцӏ]ынурауэ [гъэуфӏыцӏ]ынухэу [гъэуфӏыцӏ]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. уфӏыцӏын I псалъэм и каузатив.
  2. Щӏыфэм удыным къыхэкӏкӏэ фӏыцӏагъэ тещӏэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Жэзыр гъэуфӏыцӏын.
  • Щӏыфэр гъэуфӏыцӏын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэуфӏыцӏын: 1. causative for уфӏыцӏын I: blacken, make sth black 2. cause a bruise; hit until bruised, black and blue
  • Жэзыр гъэуфӏыцӏын: cause brass to blacken
  • Щӏыфэр гъэуфӏыцӏын: cause brusing on the skin; make skin black and blue
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэуфӏыцӏын: 1. каузатив к уфӏыцӏын I: зачернить, сделать черным что-л. 2. вызвать кровоподтёк; ударить до синяка (кровоподтёка)
  • Жэзыр гъэуфӏыцӏын: сделать латунь черным.
  • Щӏыфэр гъэуфӏыцӏын: вызвать кровоподтёк на коже.
псалъафэ зэпыщӏахэр

Гур гъэуфӏыцӏын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: wear out sb’s soul
     Урысыбзэ: замотать душу кому-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/гъэуфӏыцӏын&oldid=5198623"