Wt/kbd/гъэузын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > гъэузын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʁɐwǝ'zǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • гъэ- + [уз] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэузын"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: гъэузын
щымыӀэныгъэ: мыгъэузын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэузын бгъэузын игъэузын дгъэузын вгъэузын ягъэузын
щымыӀэныгъэ: сымыгъэузын умыгъэузын имыгъэузын дымыгъэузын фымыгъэузын ямыгъэузын
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: гъэуз! вгъэуз!
щымыӀэныгъэ: умыгъэуз! фымыгъэуз!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: срегъэуз урегъэуз ирегъэуз дрегъэуз фрегъэуз ирегъэуз
щымыӀэныгъэ: сремыгъэуз уремыгъэуз иремыгъэуз дремыгъэуз фремыгъэуз иремыгъэуз
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: согъэуз(ыр) уогъэуз(ыр) / богъэуз(ыр) егъэуз(ыр) догъэуз(ыр) фогъэуз(ыр) ягъэуз(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузыркъым бгъэузыркъым игъэузыркъым дгъэузыркъым вгъэузыркъым ягъэузыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуз(ыр)т бгъэуз(ыр)т игъэуз(ыр)т дгъэуз(ыр)т вгъэуз(ыр)т ягъэуз(ыр)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуз(ыр)тэкъым бгъэуз(ыр)тэкъым игъэуз(ыр)тэкъым дгъэуз(ыр)тэкъым вгъэуз(ыр)тэкъым ягъэуз(ыр)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэузащ бгъэузащ игъэузащ дгъэузащ вгъэузащ ягъэузащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэузакъым бгъэузакъым игъэузакъым дгъэузакъым вгъэузакъым ягъэузакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэузат бгъэузат игъэузат дгъэузат вгъэузат ягъэузат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэузатэкъым бгъэузатэкъым игъэузатэкъым дгъэузатэкъым вгъэузатэкъым ягъэузатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэузыгъащ бгъэузыгъащ игъэузыгъащ дгъэузыгъащ вгъэузыгъащ ягъэузыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузыгъакъым бгъэузыгъакъым игъэузыгъакъым дгъэузыгъакъым вгъэузыгъакъым ягъэузыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузыгъат бгъэузыгъат игъэузыгъат дгъэузыгъат вгъэузыгъат ягъэузыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузыгъатэкъым бгъэузыгъатэкъым игъэузыгъатэкъым дгъэузыгъатэкъым вгъэузыгъатэкъым ягъэузыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэузщ бгъэузщ игъэузщ дгъэузщ вгъэузщ ягъэузщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэузкъым бгъэузкъым игъэузкъым дгъэузкъым вгъэузкъым ягъэузкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэузт бгъэузт игъэузт дгъэузт вгъэузт ягъэузт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэузтэкъым бгъэузтэкъым игъэузтэкъым дгъэузтэкъым вгъэузтэкъым ягъэузтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынщ бгъэузынщ игъэузынщ дгъэузынщ вгъэузынщ ягъэузынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынкъым бгъэузынкъым игъэузынкъым дгъэузынкъым вгъэузынкъым ягъэузынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынущ бгъэузынущ игъэузынущ дгъэузынущ вгъэузынущ ягъэузынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынукъым бгъэузынукъым игъэузынукъым дгъэузынукъым вгъэузынукъым ягъэузынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузрэ бгъэузрэ игъэузрэ дгъэузрэ вгъэузрэ ягъэузрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузыркъэ бгъэузыркъэ игъэузыркъэ дгъэузыркъэ вгъэузыркъэ ягъэузыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: згъэуз(ыр)т бгъэуз(ыр)т игъэуз(ыр)т дгъэуз(ыр)т вгъэуз(ыр)т ягъэуз(ыр)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэуз(ыр)тэкъэ бгъэуз(ыр)тэкъэ игъэуз(ыр)тэкъэ дгъэуз(ыр)тэкъэ вгъэуз(ыр)тэкъэ ягъэуз(ыр)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэуза бгъэуза игъэуза дгъэуза вгъэуза ягъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: згъэузакъэ бгъэузакъэ игъэузакъэ дгъэузакъэ вгъэузакъэ ягъэузакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: згъэузат бгъэузат игъэузат дгъэузат вгъэузат ягъэузат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэузатэкъэ бгъэузатэкъэ игъэузатэкъэ дгъэузатэкъэ вгъэузатэкъэ ягъэузатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: згъэузыгъа бгъэузыгъа игъэузыгъа дгъэузыгъа вгъэузыгъа ягъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузыгъакъэ бгъэузыгъакъэ игъэузыгъакъэ дгъэузыгъакъэ вгъэузыгъакъэ ягъэузыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузыгъат бгъэузыгъат игъэузыгъат дгъэузыгъат вгъэузыгъат ягъэузыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: згъэузыгъатэкъэ бгъэузыгъатэкъэ игъэузыгъатэкъэ дгъэузыгъатэкъэ вгъэузыгъатэкъэ ягъэузыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: згъэуз бгъэуз игъэуз дгъэуз вгъэуз ягъэуз
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: згъэузкъэ бгъэузкъэ игъэузкъэ дгъэузкъэ вгъэузкъэ ягъэузкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: згъэузт бгъэузт игъэузт дгъэузт вгъэузт ягъэузт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: згъэузтэкъэ бгъэузтэкъэ игъэузтэкъэ дгъэузтэкъэ вгъэузтэкъэ ягъэузтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузын бгъэузын игъэузын дгъэузын вгъэузын ягъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынкъэ бгъэузынкъэ игъэузынкъэ дгъэузынкъэ вгъэузынкъэ ягъэузынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузыну бгъэузыну игъэузыну дгъэузыну вгъэузыну ягъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынукъэ бгъэузынукъэ игъэузынукъэ дгъэузынукъэ вгъэузынукъэ ягъэузынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузмэ бгъэузмэ игъэузмэ дгъэузмэ вгъэузмэ ягъэузмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузмэ умыгъэузмэ имыгъэузмэ дымыгъэузмэ фымыгъэузмэ ямыгъэузмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэузамэ бгъэузамэ игъэузамэ дгъэузамэ вгъэузамэ ягъэузамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузамэ умыгъэузамэ имыгъэузамэ дымыгъэузамэ фымыгъэузамэ ямыгъэузамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэузыгъамэ бгъэузыгъамэ игъэузыгъамэ дгъэузыгъамэ вгъэузыгъамэ ягъэузыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузыгъамэ умыгъэузыгъамэ имыгъэузыгъамэ дымыгъэузыгъамэ фымыгъэузыгъамэ ямыгъэузыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынмэ бгъэузынмэ игъэузынмэ дгъэузынмэ вгъэузынмэ ягъэузынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынмэ умыгъэузынмэ имыгъэузынмэ дымыгъэузынмэ фымыгъэузынмэ ямыгъэузынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынумэ бгъэузынумэ игъэузынумэ дгъэузынумэ вгъэузынумэ ягъэузынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынумэ умыгъэузынумэ имыгъэузынумэ дымыгъэузынумэ фымыгъэузынумэ ямыгъэузынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузтэмэ бгъэузтэмэ игъэузтэмэ дгъэузтэмэ вгъэузтэмэ ягъэузтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузтэмэ умыгъэузтэмэ имыгъэузтэмэ дымыгъэузтэмэ фымыгъэузтэмэ ямыгъэузтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэузатэмэ бгъэузатэмэ игъэузатэмэ дгъэузатэмэ вгъэузатэмэ ягъэузатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузатэмэ умыгъэузатэмэ имыгъэузатэмэ дымыгъэузатэмэ фымыгъэузатэмэ ямыгъэузатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэузыгъатэмэ бгъэузыгъатэмэ игъэузыгъатэмэ дгъэузыгъатэмэ вгъэузыгъатэмэ ягъэузыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузыгъатэмэ умыгъэузыгъатэмэ имыгъэузыгъатэмэ дымыгъэузыгъатэмэ фымыгъэузыгъатэмэ ямыгъэузыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынтэмэ бгъэузынтэмэ игъэузынтэмэ дгъэузынтэмэ вгъэузынтэмэ ягъэузынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынтэмэ умыгъэузынтэмэ имыгъэузынтэмэ дымыгъэузынтэмэ фымыгъэузынтэмэ ямыгъэузынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынутэмэ бгъэузынутэмэ игъэузынутэмэ дгъэузынутэмэ вгъэузынутэмэ ягъэузынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынутэмэ умыгъэузынутэмэ имыгъэузынутэмэ дымыгъэузынутэмэ фымыгъэузынутэмэ ямыгъэузынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынт бгъэузынт игъэузынт дгъэузынт вгъэузынт ягъэузынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынтэкъым бгъэузынтэкъым игъэузынтэкъым дгъэузынтэкъым вгъэузынтэкъым ягъэузынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынут бгъэузынут игъэузынут дгъэузынут вгъэузынут ягъэузынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: згъэузынутэкъым бгъэузынутэкъым игъэузынутэкъым дгъэузынутэкъым вгъэузынутэкъым ягъэузынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузми бгъэузми игъэузми дгъэузми вгъэузми ягъэузми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузми умыгъэузми имыгъэузми дымыгъэузми фымыгъэузми ямыгъэузми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэузами бгъэузами игъэузами дгъэузами вгъэузами ягъэузами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузами умыгъэузами имыгъэузами дымыгъэузами фымыгъэузами ямыгъэузами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэузыгъами бгъэузыгъами игъэузыгъами дгъэузыгъами вгъэузыгъами ягъэузыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузыгъами умыгъэузыгъами имыгъэузыгъами дымыгъэузыгъами фымыгъэузыгъами ямыгъэузыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынми бгъэузынми игъэузынми дгъэузынми вгъэузынми ягъэузынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынми умыгъэузынми имыгъэузынми дымыгъэузынми фымыгъэузынми ямыгъэузынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынуми бгъэузынуми игъэузынуми дгъэузынуми вгъэузынуми ягъэузынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынуми умыгъэузынуми имыгъэузынуми дымыгъэузынуми фымыгъэузынуми ямыгъэузынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: згъэузтэми бгъэузтэми игъэузтэми дгъэузтэми вгъэузтэми ягъэузтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузтэми умыгъэузтэми имыгъэузтэми дымыгъэузтэми фымыгъэузтэми ямыгъэузтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: згъэузатэми бгъэузатэми игъэузатэми дгъэузатэми вгъэузатэми ягъэузатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузатэми умыгъэузатэми имыгъэузатэми дымыгъэузатэми фымыгъэузатэми ямыгъэузатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: згъэузыгъатэми бгъэузыгъатэми игъэузыгъатэми дгъэузыгъатэми вгъэузыгъатэми ягъэузыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузыгъатэми умыгъэузыгъатэми имыгъэузыгъатэми дымыгъэузыгъатэми фымыгъэузыгъатэми ямыгъэузыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынтэми бгъэузынтэми игъэузынтэми дгъэузынтэми вгъэузынтэми ягъэузынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынтэми умыгъэузынтэми имыгъэузынтэми дымыгъэузынтэми фымыгъэузынтэми ямыгъэузынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: згъэузынутэми бгъэузынутэми игъэузынутэми дгъэузынутэми вгъэузынутэми ягъэузынутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыгъэузынутэми умыгъэузынутэми имыгъэузынутэми дымыгъэузынутэми фымыгъэузынутэми ямыгъэузынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэузаи бгъэузаи игъэузаи дгъэузаи вгъэузаи ягъэузаи
щымыӀэныгъэ: сымыгъэузаи умыгъэузаи имыгъэузаи дымыгъэузаи фымыгъэузаи ямыгъэузаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: згъэузащэрэт бгъэузащэрэт игъэузащэрэт дгъэузащэрэт вгъэузащэрэт ягъэузащэрэт
щымыӀэныгъэ: сымыгъэузащэрэт умыгъэузащэрэт имыгъэузащэрэт дымыгъэузащэрэт фымыгъэузащэрэт ямыгъэузащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнщ бгъэузагъэнщ игъэузагъэнщ дгъэузагъэнщ вгъэузагъэнщ ягъэузагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнкъым бгъэузагъэнкъым игъэузагъэнкъым дгъэузагъэнкъым вгъэузагъэнкъым ягъэузагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнт бгъэузагъэнт игъэузагъэнт дгъэузагъэнт вгъэузагъэнт ягъэузагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнтэкъым бгъэузагъэнтэкъым игъэузагъэнтэкъым дгъэузагъэнтэкъым вгъэузагъэнтэкъым ягъэузагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэузагъэн бгъэузагъэн игъэузагъэн дгъэузагъэн вгъэузагъэн ягъэузагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнкъэ бгъэузагъэнкъэ игъэузагъэнкъэ дгъэузагъэнкъэ вгъэузагъэнкъэ ягъэузагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнт бгъэузагъэнт игъэузагъэнт дгъэузагъэнт вгъэузагъэнт ягъэузагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнтэкъэ бгъэузагъэнтэкъэ игъэузагъэнтэкъэ дгъэузагъэнтэкъэ вгъэузагъэнтэкъэ ягъэузагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнущ бгъэузагъэнущ игъэузагъэнущ дгъэузагъэнущ вгъэузагъэнущ ягъэузагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнукъым бгъэузагъэнукъым игъэузагъэнукъым дгъэузагъэнукъым вгъэузагъэнукъым ягъэузагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнут бгъэузагъэнут игъэузагъэнут дгъэузагъэнут вгъэузагъэнут ягъэузагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнутэкъым бгъэузагъэнутэкъым игъэузагъэнутэкъым дгъэузагъэнутэкъым вгъэузагъэнутэкъым ягъэузагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэузагъэну бгъэузагъэну игъэузагъэну дгъэузагъэну вгъэузагъэну ягъэузагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнукъэ бгъэузагъэнукъэ игъэузагъэнукъэ дгъэузагъэнукъэ вгъэузагъэнукъэ ягъэузагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: згъэузагъэнут бгъэузагъэнут игъэузагъэнут дгъэузагъэнут вгъэузагъэнут ягъэузагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: згъэузагъэнутэкъэ бгъэузагъэнутэкъэ игъэузагъэнутэкъэ дгъэузагъэнутэкъэ вгъэузагъэнутэкъэ ягъэузагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зыгъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зыгъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зымыгъэузыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэуз бгъэуз игъэуз дгъэуз вгъэуз ягъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуз умыгъэуз имыгъэуз дымыгъэуз фымыгъэуз ямыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэуза бгъэуза игъэуза дгъэуза вгъэуза ягъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэуза умыгъэуза имыгъэуза дымыгъэуза фымыгъэуза ямыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэузыгъа бгъэузыгъа игъэузыгъа дгъэузыгъа вгъэузыгъа ягъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэузыгъа умыгъэузыгъа имыгъэузыгъа дымыгъэузыгъа фымыгъэузыгъа ямыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэузын бгъэузын игъэузын дгъэузын вгъэузын ягъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэузын умыгъэузын имыгъэузын дымыгъэузын фымыгъэузын ямыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ згъэузыну бгъэузыну игъэузыну дгъэузыну вгъэузыну ягъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэузыну умыгъэузыну имыгъэузыну дымыгъэузыну фымыгъэузыну ямыгъэузыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ гъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ гъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ гъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ мыгъэузыну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуз зэрыбгъэуз зэригъэуз зэрыдгъэуз зэрывгъэуз зэрагъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуз зэрумыгъэуз зэримыгъэуз зэрыдмыгъэуз зэрывмыгъэуз зэрамыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэуза зэрыбгъэуза зэригъэуза зэрыдгъэуза зэрывгъэуза зэрагъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэуза зэрумыгъэуза зэримыгъэуза зэрыдмыгъэуза зэрывмыгъэуза зэрамыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэузыгъа зэрыбгъэузыгъа зэригъэузыгъа зэрыдгъэузыгъа зэрывгъэузыгъа зэрагъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэузыгъа зэрумыгъэузыгъа зэримыгъэузыгъа зэрыдмыгъэузыгъа зэрывмыгъэузыгъа зэрамыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэузын зэрыбгъэузын зэригъэузын зэрыдгъэузын зэрывгъэузын зэрагъэузын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэузын зэрумыгъэузын зэримыгъэузын зэрыдмыгъэузын зэрывмыгъэузын зэрамыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрызгъэузыну зэрыбгъэузыну зэригъэузыну зэрыдгъэузыну зэрывгъэузыну зэрагъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрызмыгъэузыну зэрумыгъэузыну зэримыгъэузыну зэрыдмыгъэузыну зэрывмыгъэузыну зэрамыгъэузыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуз щыбгъэуз щигъэуз щыдгъэуз щывгъэуз щагъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуз щумыгъэуз щимыгъэуз щыдмыгъэуз щывмыгъэуз щамыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэуза щыбгъэуза щигъэуза щыдгъэуза щывгъэуза щагъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэуза щумыгъэуза щимыгъэуза щыдмыгъэуза щывмыгъэуза щамыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щызгъэузыгъа щыбгъэузыгъа щигъэузыгъа щыдгъэузыгъа щывгъэузыгъа щагъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэузыгъа щумыгъэузыгъа щимыгъэузыгъа щыдмыгъэузыгъа щывмыгъэузыгъа щамыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэузын щыбгъэузын щигъэузын щыдгъэузын щывгъэузын щагъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэузын щумыгъэузын щимыгъэузын щыдмыгъэузын щывмыгъэузын щамыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щызгъэузыну щыбгъэузыну щигъэузыну щыдгъэузыну щывгъэузыну щагъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щызмыгъэузыну щумыгъэузыну щимыгъэузыну щыдмыгъэузыну щывмыгъэузыну щамыгъэузыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуз здэбгъэуз здигъэуз здэдгъэуз здэвгъэуз здагъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуз здумыгъэуз здимыгъэуз здэдмыгъэуз здэвмыгъэуз здамыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэуза здэбгъэуза здигъэуза здэдгъэуза здэвгъэуза здагъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэуза здумыгъэуза здимыгъэуза здэдмыгъэуза здэвмыгъэуза здамыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэузыгъа здэбгъэузыгъа здигъэузыгъа здэдгъэузыгъа здэвгъэузыгъа здагъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэузыгъа здумыгъэузыгъа здимыгъэузыгъа здэдмыгъэузыгъа здэвмыгъэузыгъа здамыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэузын здэбгъэузын здигъэузын здэдгъэузын здэвгъэузын здагъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэузын здумыгъэузын здимыгъэузын здэдмыгъэузын здэвмыгъэузын здамыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэзгъэузыну здэбгъэузыну здигъэузыну здэдгъэузыну здэвгъэузыну здагъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэзмыгъэузыну здумыгъэузыну здимыгъэузыну здэдмыгъэузыну здэвмыгъэузыну здамыгъэузыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуз щӀэбгъэуз щӀигъэуз щӀэдгъэуз щӀэвгъэуз щӀагъэуз
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуз щӀумыгъэуз щӀимыгъэуз щӀэдмыгъэуз щӀэвмыгъэуз щӀамыгъэуз
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэуза щӀэбгъэуза щӀигъэуза щӀэдгъэуза щӀэвгъэуза щӀагъэуза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэуза щӀумыгъэуза щӀимыгъэуза щӀэдмыгъэуза щӀэвмыгъэуза щӀамыгъэуза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэузыгъа щӀэбгъэузыгъа щӀигъэузыгъа щӀэдгъэузыгъа щӀэвгъэузыгъа щӀагъэузыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэузыгъа щӀумыгъэузыгъа щӀимыгъэузыгъа щӀэдмыгъэузыгъа щӀэвмыгъэузыгъа щӀамыгъэузыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэузын щӀэбгъэузын щӀигъэузын щӀэдгъэузын щӀэвгъэузын щӀагъэузын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэузын щӀумыгъэузын щӀимыгъэузын щӀэдмыгъэузын щӀэвмыгъэузын щӀамыгъэузын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀэзгъэузыну щӀэбгъэузыну щӀигъэузыну щӀэдгъэузыну щӀэвгъэузыну щӀагъэузыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀэзмыгъэузыну щӀумыгъэузыну щӀимыгъэузыну щӀэдмыгъэузыну щӀэвмыгъэузыну щӀамыгъэузыну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ згъэузу бгъэузу игъэузу дгъэузу вгъэузу ягъэузу
ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэузу умыгъэузу имыгъэузу дымыгъэузу фымыгъэузу ямыгъэузу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ згъэузауэ бгъэузауэ игъэузауэ дгъэузауэ вгъэузауэ ягъэузауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыгъэузауэ умыгъэузауэ имыгъэузауэ дымыгъэузауэ фымыгъэузауэ ямыгъэузауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ згъэузурэ бгъэузурэ игъэузурэ дгъэузурэ вгъэузурэ ягъэузурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыгъэузурэ умыгъэузурэ имыгъэузурэ дымыгъэузурэ фымыгъэузурэ ямыгъэузурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узогъэуз согъэуз -- фызогъэуз согъэуз(хэ)
уэ сыбогъэуз -- уогъэуз / богъэуз дыбогъэуз -- уогъэуз(хэ) / богъэуз(хэ)
абы сегъэуз уегъэуз егъэуз дегъэуз фегъэуз егъэуз(хэ)
дэ -- удогъэуз догъэуз -- фыдогъэуз догъэуз(хэ)
фэ сывогъэуз -- фогъэуз дывогъэуз -- фогъэуз(хэ)
абыхэм сагъэуз уагъэуз ягъэуз дагъэуз фагъэуз ягъэуз(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Подлежащэ
сэ -- узгъэ[узрэ] згъэ[узрэ] -- фызгъэ[узрэ] згъэ[уз(хэ)рэ]
уэ сыбгъэ[узрэ] -- бгъэ[узрэ] дыбгъэ[узрэ] -- бгъэ[уз(хэ)рэ]
абы сигъэ[узрэ] уигъэ[узрэ] игъэ[узрэ] дигъэ[узрэ] фигъэ[узрэ] игъэ[уз(хэ)рэ]
дэ -- удгъэ[узрэ] дгъэ[узрэ] -- фыдгъэ[узрэ] дгъэ[уз(хэ)рэ]
фэ сывгъэ[узрэ] -- вгъэ[узрэ] дывгъэ[узрэ] -- вгъэ[уз(хэ)рэ]
абыхэм сагъэ[узрэ] уагъэ[узрэ] ягъэ[узрэ] дагъэ[узрэ] фагъэ[узрэ] ягъэ[уз(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуз] [гъэуз]ыр -- [гъэуз]хэр
Эргативнэ: [гъэуз] [гъэуз]ым -- [гъэуз]хэм
Послеложнэ: [гъэуз]кӀэ [гъэуз]ымкӀэ [гъэуз]хэкӀэ [гъэуз]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуз]у [гъэуз]ырауэ [гъэуз]хэу [гъэуз]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуз]а [гъэуз]ар -- [гъэуз]ахэр
Эргативнэ: [гъэуз]а [гъэуз]ам -- [гъэуз]ахэм
Послеложнэ: [гъэуз]акӀэ [гъэуз]амкӀэ [гъэуз]ахэкӀэ [гъэуз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуз]ауэ [гъэуз]арауэ [гъэуз]ахэу [гъэуз]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуз]ын [гъэуз]ыныр -- [гъэуз]ынхэр
Эргативнэ: [гъэуз]ын [гъэуз]ыным -- [гъэуз]ынхэм
Послеложнэ: [гъэуз]ынкӀэ [гъэуз]ынымкӀэ [гъэуз]ынхэкӀэ [гъэуз]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [гъэуз]ыну [гъэуз]ынырауэ [гъэуз]ынхэу [гъэуз]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [гъэуз]ыну [гъэуз]ынур -- [гъэуз]ынухэр
Эргативнэ: [гъэуз]ыну [гъэуз]ынум -- [гъэуз]ынухэм
Послеложнэ: [гъэуз]ынукӀэ [гъэуз]ынумкӀэ [гъэуз]ынухэкӀэ [гъэуз]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [гъэуз]ынууэ [гъэуз]ынурауэ [гъэуз]ынухэу [гъэуз]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. узын псалъэм и каузатив.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Гъэузи гъэхъуж. Псалъэжьхэр

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ӏэр гъэузын.
  • Вакъэ зэвым лъакъуэр егъэуз.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • гъэузын: causative for узын: make sick or ill; make hurt or ache; cause pain
  • ӏэр гъэузын: make one's hand or arm hurt
  • Вакъэ зэвым лъакъуэр егъэуз: narrow shoes makes your feet hurt.
УРЫСЫБЗЭ
  • гъэузын: каузатив к узын: заставить болеть (о какой-л. части тела, организма), делать больно
  • ӏэр гъэузын: делать больно руке
  • Вакъэ зэвым лъакъуэр егъэуз: от узкой обуви нога болит.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/гъэузын&oldid=5196716"