АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
гъэ- + [лъыхъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "гъэлъыхъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
гъэлъыхъуэн
щымыӀэныгъэ:
мыгъэлъыхъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэн
бгъэлъыхъуэн
игъэлъыхъуэн
дгъэлъыхъуэн
вгъэлъыхъуэн
ягъэлъыхъуэн
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэн
умыгъэлъыхъуэн
имыгъэлъыхъуэн
дымыгъэлъыхъуэн
фымыгъэлъыхъуэн
ямыгъэлъыхъуэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
гъэлъыхъуэ!
вгъэлъыхъуэ!
щымыӀэныгъэ:
умыгъэлъыхъуэ!
фымыгъэлъыхъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срегъэлъыхъуэ
урегъэлъыхъуэ
ирегъэлъыхъуэ
дрегъэлъыхъуэ
фрегъэлъыхъуэ
ирегъэлъыхъуэ
щымыӀэныгъэ:
сремыгъэлъыхъуэ
уремыгъэлъыхъуэ
иремыгъэлъыхъуэ
дремыгъэлъыхъуэ
фремыгъэлъыхъуэ
иремыгъэлъыхъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъэлъыхъуэ(р)
уогъэлъыхъуэ(р) / богъэлъыхъуэ(р)
егъэлъыхъуэ(р)
догъэлъыхъуэ(р)
фогъэлъыхъуэ(р)
ягъэлъыхъуэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэркъым
бгъэлъыхъуэркъым
игъэлъыхъуэркъым
дгъэлъыхъуэркъым
вгъэлъыхъуэркъым
ягъэлъыхъуэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэ(р)т
бгъэлъыхъуэ(р)т
игъэлъыхъуэ(р)т
дгъэлъыхъуэ(р)т
вгъэлъыхъуэ(р)т
ягъэлъыхъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэ(р)тэкъым
бгъэлъыхъуэ(р)тэкъым
игъэлъыхъуэ(р)тэкъым
дгъэлъыхъуэ(р)тэкъым
вгъэлъыхъуэ(р)тэкъым
ягъэлъыхъуэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуащ
бгъэлъыхъуащ
игъэлъыхъуащ
дгъэлъыхъуащ
вгъэлъыхъуащ
ягъэлъыхъуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуакъым
бгъэлъыхъуакъым
игъэлъыхъуакъым
дгъэлъыхъуакъым
вгъэлъыхъуакъым
ягъэлъыхъуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуат
бгъэлъыхъуат
игъэлъыхъуат
дгъэлъыхъуат
вгъэлъыхъуат
ягъэлъыхъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуатэкъым
бгъэлъыхъуатэкъым
игъэлъыхъуатэкъым
дгъэлъыхъуатэкъым
вгъэлъыхъуатэкъым
ягъэлъыхъуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъащ
бгъэлъыхъуэгъащ
игъэлъыхъуэгъащ
дгъэлъыхъуэгъащ
вгъэлъыхъуэгъащ
ягъэлъыхъуэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъакъым
бгъэлъыхъуэгъакъым
игъэлъыхъуэгъакъым
дгъэлъыхъуэгъакъым
вгъэлъыхъуэгъакъым
ягъэлъыхъуэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъат
бгъэлъыхъуэгъат
игъэлъыхъуэгъат
дгъэлъыхъуэгъат
вгъэлъыхъуэгъат
ягъэлъыхъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъатэкъым
бгъэлъыхъуэгъатэкъым
игъэлъыхъуэгъатэкъым
дгъэлъыхъуэгъатэкъым
вгъэлъыхъуэгъатэкъым
ягъэлъыхъуэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэщ
бгъэлъыхъуэщ
игъэлъыхъуэщ
дгъэлъыхъуэщ
вгъэлъыхъуэщ
ягъэлъыхъуэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэкъым
бгъэлъыхъуэкъым
игъэлъыхъуэкъым
дгъэлъыхъуэкъым
вгъэлъыхъуэкъым
ягъэлъыхъуэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэт
бгъэлъыхъуэт
игъэлъыхъуэт
дгъэлъыхъуэт
вгъэлъыхъуэт
ягъэлъыхъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэтэкъым
бгъэлъыхъуэтэкъым
игъэлъыхъуэтэкъым
дгъэлъыхъуэтэкъым
вгъэлъыхъуэтэкъым
ягъэлъыхъуэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнщ
бгъэлъыхъуэнщ
игъэлъыхъуэнщ
дгъэлъыхъуэнщ
вгъэлъыхъуэнщ
ягъэлъыхъуэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнкъым
бгъэлъыхъуэнкъым
игъэлъыхъуэнкъым
дгъэлъыхъуэнкъым
вгъэлъыхъуэнкъым
ягъэлъыхъуэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнущ
бгъэлъыхъуэнущ
игъэлъыхъуэнущ
дгъэлъыхъуэнущ
вгъэлъыхъуэнущ
ягъэлъыхъуэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнукъым
бгъэлъыхъуэнукъым
игъэлъыхъуэнукъым
дгъэлъыхъуэнукъым
вгъэлъыхъуэнукъым
ягъэлъыхъуэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэрэ
бгъэлъыхъуэрэ
игъэлъыхъуэрэ
дгъэлъыхъуэрэ
вгъэлъыхъуэрэ
ягъэлъыхъуэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэркъэ
бгъэлъыхъуэркъэ
игъэлъыхъуэркъэ
дгъэлъыхъуэркъэ
вгъэлъыхъуэркъэ
ягъэлъыхъуэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэ(р)т
бгъэлъыхъуэ(р)т
игъэлъыхъуэ(р)т
дгъэлъыхъуэ(р)т
вгъэлъыхъуэ(р)т
ягъэлъыхъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
бгъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
игъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
дгъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
вгъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
ягъэлъыхъуэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуа
бгъэлъыхъуа
игъэлъыхъуа
дгъэлъыхъуа
вгъэлъыхъуа
ягъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуакъэ
бгъэлъыхъуакъэ
игъэлъыхъуакъэ
дгъэлъыхъуакъэ
вгъэлъыхъуакъэ
ягъэлъыхъуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуат
бгъэлъыхъуат
игъэлъыхъуат
дгъэлъыхъуат
вгъэлъыхъуат
ягъэлъыхъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуатэкъэ
бгъэлъыхъуатэкъэ
игъэлъыхъуатэкъэ
дгъэлъыхъуатэкъэ
вгъэлъыхъуатэкъэ
ягъэлъыхъуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъа
бгъэлъыхъуэгъа
игъэлъыхъуэгъа
дгъэлъыхъуэгъа
вгъэлъыхъуэгъа
ягъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъакъэ
бгъэлъыхъуэгъакъэ
игъэлъыхъуэгъакъэ
дгъэлъыхъуэгъакъэ
вгъэлъыхъуэгъакъэ
ягъэлъыхъуэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъат
бгъэлъыхъуэгъат
игъэлъыхъуэгъат
дгъэлъыхъуэгъат
вгъэлъыхъуэгъат
ягъэлъыхъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъатэкъэ
бгъэлъыхъуэгъатэкъэ
игъэлъыхъуэгъатэкъэ
дгъэлъыхъуэгъатэкъэ
вгъэлъыхъуэгъатэкъэ
ягъэлъыхъуэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэ
бгъэлъыхъуэ
игъэлъыхъуэ
дгъэлъыхъуэ
вгъэлъыхъуэ
ягъэлъыхъуэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэкъэ
бгъэлъыхъуэкъэ
игъэлъыхъуэкъэ
дгъэлъыхъуэкъэ
вгъэлъыхъуэкъэ
ягъэлъыхъуэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэт
бгъэлъыхъуэт
игъэлъыхъуэт
дгъэлъыхъуэт
вгъэлъыхъуэт
ягъэлъыхъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэтэкъэ
бгъэлъыхъуэтэкъэ
игъэлъыхъуэтэкъэ
дгъэлъыхъуэтэкъэ
вгъэлъыхъуэтэкъэ
ягъэлъыхъуэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэн
бгъэлъыхъуэн
игъэлъыхъуэн
дгъэлъыхъуэн
вгъэлъыхъуэн
ягъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнкъэ
бгъэлъыхъуэнкъэ
игъэлъыхъуэнкъэ
дгъэлъыхъуэнкъэ
вгъэлъыхъуэнкъэ
ягъэлъыхъуэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэну
бгъэлъыхъуэну
игъэлъыхъуэну
дгъэлъыхъуэну
вгъэлъыхъуэну
ягъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнукъэ
бгъэлъыхъуэнукъэ
игъэлъыхъуэнукъэ
дгъэлъыхъуэнукъэ
вгъэлъыхъуэнукъэ
ягъэлъыхъуэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэмэ
бгъэлъыхъуэмэ
игъэлъыхъуэмэ
дгъэлъыхъуэмэ
вгъэлъыхъуэмэ
ягъэлъыхъуэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэмэ
умыгъэлъыхъуэмэ
имыгъэлъыхъуэмэ
дымыгъэлъыхъуэмэ
фымыгъэлъыхъуэмэ
ямыгъэлъыхъуэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуамэ
бгъэлъыхъуамэ
игъэлъыхъуамэ
дгъэлъыхъуамэ
вгъэлъыхъуамэ
ягъэлъыхъуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуамэ
умыгъэлъыхъуамэ
имыгъэлъыхъуамэ
дымыгъэлъыхъуамэ
фымыгъэлъыхъуамэ
ямыгъэлъыхъуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъамэ
бгъэлъыхъуэгъамэ
игъэлъыхъуэгъамэ
дгъэлъыхъуэгъамэ
вгъэлъыхъуэгъамэ
ягъэлъыхъуэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэгъамэ
умыгъэлъыхъуэгъамэ
имыгъэлъыхъуэгъамэ
дымыгъэлъыхъуэгъамэ
фымыгъэлъыхъуэгъамэ
ямыгъэлъыхъуэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнмэ
бгъэлъыхъуэнмэ
игъэлъыхъуэнмэ
дгъэлъыхъуэнмэ
вгъэлъыхъуэнмэ
ягъэлъыхъуэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнмэ
умыгъэлъыхъуэнмэ
имыгъэлъыхъуэнмэ
дымыгъэлъыхъуэнмэ
фымыгъэлъыхъуэнмэ
ямыгъэлъыхъуэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнумэ
бгъэлъыхъуэнумэ
игъэлъыхъуэнумэ
дгъэлъыхъуэнумэ
вгъэлъыхъуэнумэ
ягъэлъыхъуэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнумэ
умыгъэлъыхъуэнумэ
имыгъэлъыхъуэнумэ
дымыгъэлъыхъуэнумэ
фымыгъэлъыхъуэнумэ
ямыгъэлъыхъуэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэтэмэ
бгъэлъыхъуэтэмэ
игъэлъыхъуэтэмэ
дгъэлъыхъуэтэмэ
вгъэлъыхъуэтэмэ
ягъэлъыхъуэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэтэмэ
умыгъэлъыхъуэтэмэ
имыгъэлъыхъуэтэмэ
дымыгъэлъыхъуэтэмэ
фымыгъэлъыхъуэтэмэ
ямыгъэлъыхъуэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуатэмэ
бгъэлъыхъуатэмэ
игъэлъыхъуатэмэ
дгъэлъыхъуатэмэ
вгъэлъыхъуатэмэ
ягъэлъыхъуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуатэмэ
умыгъэлъыхъуатэмэ
имыгъэлъыхъуатэмэ
дымыгъэлъыхъуатэмэ
фымыгъэлъыхъуатэмэ
ямыгъэлъыхъуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъатэмэ
бгъэлъыхъуэгъатэмэ
игъэлъыхъуэгъатэмэ
дгъэлъыхъуэгъатэмэ
вгъэлъыхъуэгъатэмэ
ягъэлъыхъуэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэгъатэмэ
умыгъэлъыхъуэгъатэмэ
имыгъэлъыхъуэгъатэмэ
дымыгъэлъыхъуэгъатэмэ
фымыгъэлъыхъуэгъатэмэ
ямыгъэлъыхъуэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнтэмэ
бгъэлъыхъуэнтэмэ
игъэлъыхъуэнтэмэ
дгъэлъыхъуэнтэмэ
вгъэлъыхъуэнтэмэ
ягъэлъыхъуэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнтэмэ
умыгъэлъыхъуэнтэмэ
имыгъэлъыхъуэнтэмэ
дымыгъэлъыхъуэнтэмэ
фымыгъэлъыхъуэнтэмэ
ямыгъэлъыхъуэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнутэмэ
бгъэлъыхъуэнутэмэ
игъэлъыхъуэнутэмэ
дгъэлъыхъуэнутэмэ
вгъэлъыхъуэнутэмэ
ягъэлъыхъуэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнутэмэ
умыгъэлъыхъуэнутэмэ
имыгъэлъыхъуэнутэмэ
дымыгъэлъыхъуэнутэмэ
фымыгъэлъыхъуэнутэмэ
ямыгъэлъыхъуэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнт
бгъэлъыхъуэнт
игъэлъыхъуэнт
дгъэлъыхъуэнт
вгъэлъыхъуэнт
ягъэлъыхъуэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнтэкъым
бгъэлъыхъуэнтэкъым
игъэлъыхъуэнтэкъым
дгъэлъыхъуэнтэкъым
вгъэлъыхъуэнтэкъым
ягъэлъыхъуэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнут
бгъэлъыхъуэнут
игъэлъыхъуэнут
дгъэлъыхъуэнут
вгъэлъыхъуэнут
ягъэлъыхъуэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнутэкъым
бгъэлъыхъуэнутэкъым
игъэлъыхъуэнутэкъым
дгъэлъыхъуэнутэкъым
вгъэлъыхъуэнутэкъым
ягъэлъыхъуэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэми
бгъэлъыхъуэми
игъэлъыхъуэми
дгъэлъыхъуэми
вгъэлъыхъуэми
ягъэлъыхъуэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэми
умыгъэлъыхъуэми
имыгъэлъыхъуэми
дымыгъэлъыхъуэми
фымыгъэлъыхъуэми
ямыгъэлъыхъуэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуами
бгъэлъыхъуами
игъэлъыхъуами
дгъэлъыхъуами
вгъэлъыхъуами
ягъэлъыхъуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуами
умыгъэлъыхъуами
имыгъэлъыхъуами
дымыгъэлъыхъуами
фымыгъэлъыхъуами
ямыгъэлъыхъуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъами
бгъэлъыхъуэгъами
игъэлъыхъуэгъами
дгъэлъыхъуэгъами
вгъэлъыхъуэгъами
ягъэлъыхъуэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэгъами
умыгъэлъыхъуэгъами
имыгъэлъыхъуэгъами
дымыгъэлъыхъуэгъами
фымыгъэлъыхъуэгъами
ямыгъэлъыхъуэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнми
бгъэлъыхъуэнми
игъэлъыхъуэнми
дгъэлъыхъуэнми
вгъэлъыхъуэнми
ягъэлъыхъуэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнми
умыгъэлъыхъуэнми
имыгъэлъыхъуэнми
дымыгъэлъыхъуэнми
фымыгъэлъыхъуэнми
ямыгъэлъыхъуэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнуми
бгъэлъыхъуэнуми
игъэлъыхъуэнуми
дгъэлъыхъуэнуми
вгъэлъыхъуэнуми
ягъэлъыхъуэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнуми
умыгъэлъыхъуэнуми
имыгъэлъыхъуэнуми
дымыгъэлъыхъуэнуми
фымыгъэлъыхъуэнуми
ямыгъэлъыхъуэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэтэми
бгъэлъыхъуэтэми
игъэлъыхъуэтэми
дгъэлъыхъуэтэми
вгъэлъыхъуэтэми
ягъэлъыхъуэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэтэми
умыгъэлъыхъуэтэми
имыгъэлъыхъуэтэми
дымыгъэлъыхъуэтэми
фымыгъэлъыхъуэтэми
ямыгъэлъыхъуэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуатэми
бгъэлъыхъуатэми
игъэлъыхъуатэми
дгъэлъыхъуатэми
вгъэлъыхъуатэми
ягъэлъыхъуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуатэми
умыгъэлъыхъуатэми
имыгъэлъыхъуатэми
дымыгъэлъыхъуатэми
фымыгъэлъыхъуатэми
ямыгъэлъыхъуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэгъатэми
бгъэлъыхъуэгъатэми
игъэлъыхъуэгъатэми
дгъэлъыхъуэгъатэми
вгъэлъыхъуэгъатэми
ягъэлъыхъуэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэгъатэми
умыгъэлъыхъуэгъатэми
имыгъэлъыхъуэгъатэми
дымыгъэлъыхъуэгъатэми
фымыгъэлъыхъуэгъатэми
ямыгъэлъыхъуэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнтэми
бгъэлъыхъуэнтэми
игъэлъыхъуэнтэми
дгъэлъыхъуэнтэми
вгъэлъыхъуэнтэми
ягъэлъыхъуэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнтэми
умыгъэлъыхъуэнтэми
имыгъэлъыхъуэнтэми
дымыгъэлъыхъуэнтэми
фымыгъэлъыхъуэнтэми
ямыгъэлъыхъуэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуэнутэми
бгъэлъыхъуэнутэми
игъэлъыхъуэнутэми
дгъэлъыхъуэнутэми
вгъэлъыхъуэнутэми
ягъэлъыхъуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуэнутэми
умыгъэлъыхъуэнутэми
имыгъэлъыхъуэнутэми
дымыгъэлъыхъуэнутэми
фымыгъэлъыхъуэнутэми
ямыгъэлъыхъуэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуаи
бгъэлъыхъуаи
игъэлъыхъуаи
дгъэлъыхъуаи
вгъэлъыхъуаи
ягъэлъыхъуаи
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуаи
умыгъэлъыхъуаи
имыгъэлъыхъуаи
дымыгъэлъыхъуаи
фымыгъэлъыхъуаи
ямыгъэлъыхъуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуащэрэт
бгъэлъыхъуащэрэт
игъэлъыхъуащэрэт
дгъэлъыхъуащэрэт
вгъэлъыхъуащэрэт
ягъэлъыхъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэлъыхъуащэрэт
умыгъэлъыхъуащэрэт
имыгъэлъыхъуащэрэт
дымыгъэлъыхъуащэрэт
фымыгъэлъыхъуащэрэт
ямыгъэлъыхъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнщ
бгъэлъыхъуагъэнщ
игъэлъыхъуагъэнщ
дгъэлъыхъуагъэнщ
вгъэлъыхъуагъэнщ
ягъэлъыхъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнкъым
бгъэлъыхъуагъэнкъым
игъэлъыхъуагъэнкъым
дгъэлъыхъуагъэнкъым
вгъэлъыхъуагъэнкъым
ягъэлъыхъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнт
бгъэлъыхъуагъэнт
игъэлъыхъуагъэнт
дгъэлъыхъуагъэнт
вгъэлъыхъуагъэнт
ягъэлъыхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнтэкъым
бгъэлъыхъуагъэнтэкъым
игъэлъыхъуагъэнтэкъым
дгъэлъыхъуагъэнтэкъым
вгъэлъыхъуагъэнтэкъым
ягъэлъыхъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэн
бгъэлъыхъуагъэн
игъэлъыхъуагъэн
дгъэлъыхъуагъэн
вгъэлъыхъуагъэн
ягъэлъыхъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнкъэ
бгъэлъыхъуагъэнкъэ
игъэлъыхъуагъэнкъэ
дгъэлъыхъуагъэнкъэ
вгъэлъыхъуагъэнкъэ
ягъэлъыхъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнт
бгъэлъыхъуагъэнт
игъэлъыхъуагъэнт
дгъэлъыхъуагъэнт
вгъэлъыхъуагъэнт
ягъэлъыхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнтэкъэ
бгъэлъыхъуагъэнтэкъэ
игъэлъыхъуагъэнтэкъэ
дгъэлъыхъуагъэнтэкъэ
вгъэлъыхъуагъэнтэкъэ
ягъэлъыхъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнущ
бгъэлъыхъуагъэнущ
игъэлъыхъуагъэнущ
дгъэлъыхъуагъэнущ
вгъэлъыхъуагъэнущ
ягъэлъыхъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнукъым
бгъэлъыхъуагъэнукъым
игъэлъыхъуагъэнукъым
дгъэлъыхъуагъэнукъым
вгъэлъыхъуагъэнукъым
ягъэлъыхъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнут
бгъэлъыхъуагъэнут
игъэлъыхъуагъэнут
дгъэлъыхъуагъэнут
вгъэлъыхъуагъэнут
ягъэлъыхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнутэкъым
бгъэлъыхъуагъэнутэкъым
игъэлъыхъуагъэнутэкъым
дгъэлъыхъуагъэнутэкъым
вгъэлъыхъуагъэнутэкъым
ягъэлъыхъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэну
бгъэлъыхъуагъэну
игъэлъыхъуагъэну
дгъэлъыхъуагъэну
вгъэлъыхъуагъэну
ягъэлъыхъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнукъэ
бгъэлъыхъуагъэнукъэ
игъэлъыхъуагъэнукъэ
дгъэлъыхъуагъэнукъэ
вгъэлъыхъуагъэнукъэ
ягъэлъыхъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнут
бгъэлъыхъуагъэнут
игъэлъыхъуагъэнут
дгъэлъыхъуагъэнут
вгъэлъыхъуагъэнут
ягъэлъыхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэлъыхъуагъэнутэкъэ
бгъэлъыхъуагъэнутэкъэ
игъэлъыхъуагъэнутэкъэ
дгъэлъыхъуагъэнутэкъэ
вгъэлъыхъуагъэнутэкъэ
ягъэлъыхъуагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэлъыхъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэ
бгъэлъыхъуэ
игъэлъыхъуэ
дгъэлъыхъуэ
вгъэлъыхъуэ
ягъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэ
умыгъэлъыхъуэ
имыгъэлъыхъуэ
дымыгъэлъыхъуэ
фымыгъэлъыхъуэ
ямыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуа
бгъэлъыхъуа
игъэлъыхъуа
дгъэлъыхъуа
вгъэлъыхъуа
ягъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуа
умыгъэлъыхъуа
имыгъэлъыхъуа
дымыгъэлъыхъуа
фымыгъэлъыхъуа
ямыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэгъа
бгъэлъыхъуэгъа
игъэлъыхъуэгъа
дгъэлъыхъуэгъа
вгъэлъыхъуэгъа
ягъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэгъа
умыгъэлъыхъуэгъа
имыгъэлъыхъуэгъа
дымыгъэлъыхъуэгъа
фымыгъэлъыхъуэгъа
ямыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэн
бгъэлъыхъуэн
игъэлъыхъуэн
дгъэлъыхъуэн
вгъэлъыхъуэн
ягъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэн
умыгъэлъыхъуэн
имыгъэлъыхъуэн
дымыгъэлъыхъуэн
фымыгъэлъыхъуэн
ямыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэну
бгъэлъыхъуэну
игъэлъыхъуэну
дгъэлъыхъуэну
вгъэлъыхъуэну
ягъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэну
умыгъэлъыхъуэну
имыгъэлъыхъуэну
дымыгъэлъыхъуэну
фымыгъэлъыхъуэну
ямыгъэлъыхъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
гъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэлъыхъуэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэлъыхъуэ
зэрыбгъэлъыхъуэ
зэригъэлъыхъуэ
зэрыдгъэлъыхъуэ
зэрывгъэлъыхъуэ
зэрагъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэлъыхъуэ
зэрумыгъэлъыхъуэ
зэримыгъэлъыхъуэ
зэрыдмыгъэлъыхъуэ
зэрывмыгъэлъыхъуэ
зэрамыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэлъыхъуа
зэрыбгъэлъыхъуа
зэригъэлъыхъуа
зэрыдгъэлъыхъуа
зэрывгъэлъыхъуа
зэрагъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэлъыхъуа
зэрумыгъэлъыхъуа
зэримыгъэлъыхъуа
зэрыдмыгъэлъыхъуа
зэрывмыгъэлъыхъуа
зэрамыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэлъыхъуэгъа
зэрыбгъэлъыхъуэгъа
зэригъэлъыхъуэгъа
зэрыдгъэлъыхъуэгъа
зэрывгъэлъыхъуэгъа
зэрагъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэлъыхъуэгъа
зэрумыгъэлъыхъуэгъа
зэримыгъэлъыхъуэгъа
зэрыдмыгъэлъыхъуэгъа
зэрывмыгъэлъыхъуэгъа
зэрамыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэлъыхъуэн
зэрыбгъэлъыхъуэн
зэригъэлъыхъуэн
зэрыдгъэлъыхъуэн
зэрывгъэлъыхъуэн
зэрагъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэлъыхъуэн
зэрумыгъэлъыхъуэн
зэримыгъэлъыхъуэн
зэрыдмыгъэлъыхъуэн
зэрывмыгъэлъыхъуэн
зэрамыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэлъыхъуэну
зэрыбгъэлъыхъуэну
зэригъэлъыхъуэну
зэрыдгъэлъыхъуэну
зэрывгъэлъыхъуэну
зэрагъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэлъыхъуэну
зэрумыгъэлъыхъуэну
зэримыгъэлъыхъуэну
зэрыдмыгъэлъыхъуэну
зэрывмыгъэлъыхъуэну
зэрамыгъэлъыхъуэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэлъыхъуэ
щыбгъэлъыхъуэ
щигъэлъыхъуэ
щыдгъэлъыхъуэ
щывгъэлъыхъуэ
щагъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэлъыхъуэ
щумыгъэлъыхъуэ
щимыгъэлъыхъуэ
щыдмыгъэлъыхъуэ
щывмыгъэлъыхъуэ
щамыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэлъыхъуа
щыбгъэлъыхъуа
щигъэлъыхъуа
щыдгъэлъыхъуа
щывгъэлъыхъуа
щагъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэлъыхъуа
щумыгъэлъыхъуа
щимыгъэлъыхъуа
щыдмыгъэлъыхъуа
щывмыгъэлъыхъуа
щамыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэлъыхъуэгъа
щыбгъэлъыхъуэгъа
щигъэлъыхъуэгъа
щыдгъэлъыхъуэгъа
щывгъэлъыхъуэгъа
щагъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэлъыхъуэгъа
щумыгъэлъыхъуэгъа
щимыгъэлъыхъуэгъа
щыдмыгъэлъыхъуэгъа
щывмыгъэлъыхъуэгъа
щамыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэлъыхъуэн
щыбгъэлъыхъуэн
щигъэлъыхъуэн
щыдгъэлъыхъуэн
щывгъэлъыхъуэн
щагъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэлъыхъуэн
щумыгъэлъыхъуэн
щимыгъэлъыхъуэн
щыдмыгъэлъыхъуэн
щывмыгъэлъыхъуэн
щамыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэлъыхъуэну
щыбгъэлъыхъуэну
щигъэлъыхъуэну
щыдгъэлъыхъуэну
щывгъэлъыхъуэну
щагъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэлъыхъуэну
щумыгъэлъыхъуэну
щимыгъэлъыхъуэну
щыдмыгъэлъыхъуэну
щывмыгъэлъыхъуэну
щамыгъэлъыхъуэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэлъыхъуэ
здэбгъэлъыхъуэ
здигъэлъыхъуэ
здэдгъэлъыхъуэ
здэвгъэлъыхъуэ
здагъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэлъыхъуэ
здумыгъэлъыхъуэ
здимыгъэлъыхъуэ
здэдмыгъэлъыхъуэ
здэвмыгъэлъыхъуэ
здамыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэлъыхъуа
здэбгъэлъыхъуа
здигъэлъыхъуа
здэдгъэлъыхъуа
здэвгъэлъыхъуа
здагъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэлъыхъуа
здумыгъэлъыхъуа
здимыгъэлъыхъуа
здэдмыгъэлъыхъуа
здэвмыгъэлъыхъуа
здамыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэлъыхъуэгъа
здэбгъэлъыхъуэгъа
здигъэлъыхъуэгъа
здэдгъэлъыхъуэгъа
здэвгъэлъыхъуэгъа
здагъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэлъыхъуэгъа
здумыгъэлъыхъуэгъа
здимыгъэлъыхъуэгъа
здэдмыгъэлъыхъуэгъа
здэвмыгъэлъыхъуэгъа
здамыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэлъыхъуэн
здэбгъэлъыхъуэн
здигъэлъыхъуэн
здэдгъэлъыхъуэн
здэвгъэлъыхъуэн
здагъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэлъыхъуэн
здумыгъэлъыхъуэн
здимыгъэлъыхъуэн
здэдмыгъэлъыхъуэн
здэвмыгъэлъыхъуэн
здамыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэлъыхъуэну
здэбгъэлъыхъуэну
здигъэлъыхъуэну
здэдгъэлъыхъуэну
здэвгъэлъыхъуэну
здагъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэлъыхъуэну
здумыгъэлъыхъуэну
здимыгъэлъыхъуэну
здэдмыгъэлъыхъуэну
здэвмыгъэлъыхъуэну
здамыгъэлъыхъуэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэлъыхъуэ
щӀэбгъэлъыхъуэ
щӀигъэлъыхъуэ
щӀэдгъэлъыхъуэ
щӀэвгъэлъыхъуэ
щӀагъэлъыхъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэлъыхъуэ
щӀумыгъэлъыхъуэ
щӀимыгъэлъыхъуэ
щӀэдмыгъэлъыхъуэ
щӀэвмыгъэлъыхъуэ
щӀамыгъэлъыхъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэлъыхъуа
щӀэбгъэлъыхъуа
щӀигъэлъыхъуа
щӀэдгъэлъыхъуа
щӀэвгъэлъыхъуа
щӀагъэлъыхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэлъыхъуа
щӀумыгъэлъыхъуа
щӀимыгъэлъыхъуа
щӀэдмыгъэлъыхъуа
щӀэвмыгъэлъыхъуа
щӀамыгъэлъыхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэлъыхъуэгъа
щӀэбгъэлъыхъуэгъа
щӀигъэлъыхъуэгъа
щӀэдгъэлъыхъуэгъа
щӀэвгъэлъыхъуэгъа
щӀагъэлъыхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэлъыхъуэгъа
щӀумыгъэлъыхъуэгъа
щӀимыгъэлъыхъуэгъа
щӀэдмыгъэлъыхъуэгъа
щӀэвмыгъэлъыхъуэгъа
щӀамыгъэлъыхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэлъыхъуэн
щӀэбгъэлъыхъуэн
щӀигъэлъыхъуэн
щӀэдгъэлъыхъуэн
щӀэвгъэлъыхъуэн
щӀагъэлъыхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэлъыхъуэн
щӀумыгъэлъыхъуэн
щӀимыгъэлъыхъуэн
щӀэдмыгъэлъыхъуэн
щӀэвмыгъэлъыхъуэн
щӀамыгъэлъыхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэлъыхъуэну
щӀэбгъэлъыхъуэну
щӀигъэлъыхъуэну
щӀэдгъэлъыхъуэну
щӀэвгъэлъыхъуэну
щӀагъэлъыхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэлъыхъуэну
щӀумыгъэлъыхъуэну
щӀимыгъэлъыхъуэну
щӀэдмыгъэлъыхъуэну
щӀэвмыгъэлъыхъуэну
щӀамыгъэлъыхъуэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэу
бгъэлъыхъуэу
игъэлъыхъуэу
дгъэлъыхъуэу
вгъэлъыхъуэу
ягъэлъыхъуэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэу
умыгъэлъыхъуэу
имыгъэлъыхъуэу
дымыгъэлъыхъуэу
фымыгъэлъыхъуэу
ямыгъэлъыхъуэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуауэ
бгъэлъыхъуауэ
игъэлъыхъуауэ
дгъэлъыхъуауэ
вгъэлъыхъуауэ
ягъэлъыхъуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуауэ
умыгъэлъыхъуауэ
имыгъэлъыхъуауэ
дымыгъэлъыхъуауэ
фымыгъэлъыхъуауэ
ямыгъэлъыхъуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
згъэлъыхъуэурэ
бгъэлъыхъуэурэ
игъэлъыхъуэурэ
дгъэлъыхъуэурэ
вгъэлъыхъуэурэ
ягъэлъыхъуэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыгъэлъыхъуэурэ
умыгъэлъыхъуэурэ
имыгъэлъыхъуэурэ
дымыгъэлъыхъуэурэ
фымыгъэлъыхъуэурэ
ямыгъэлъыхъуэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узогъэлъыхъуэ
согъэлъыхъуэ
--
фызогъэлъыхъуэ
согъэлъыхъуэ(хэ)
уэ
сыбогъэлъыхъуэ
--
уогъэлъыхъуэ / богъэлъыхъуэ
дыбогъэлъыхъуэ
--
уогъэлъыхъуэ(хэ) / богъэлъыхъуэ(хэ)
абы
сегъэлъыхъуэ
уегъэлъыхъуэ
егъэлъыхъуэ
дегъэлъыхъуэ
фегъэлъыхъуэ
егъэлъыхъуэ(хэ)
дэ
--
удогъэлъыхъуэ
догъэлъыхъуэ
--
фыдогъэлъыхъуэ
догъэлъыхъуэ(хэ)
фэ
сывогъэлъыхъуэ
--
фогъэлъыхъуэ
дывогъэлъыхъуэ
--
фогъэлъыхъуэ(хэ)
абыхэм
сагъэлъыхъуэ
уагъэлъыхъуэ
ягъэлъыхъуэ
дагъэлъыхъуэ
фагъэлъыхъуэ
ягъэлъыхъуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узгъэ[лъыхъуэрэ]
згъэ[лъыхъуэрэ]
--
фызгъэ[лъыхъуэрэ]
згъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
уэ
сыбгъэ[лъыхъуэрэ]
--
бгъэ[лъыхъуэрэ]
дыбгъэ[лъыхъуэрэ]
--
бгъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
абы
сигъэ[лъыхъуэрэ]
уигъэ[лъыхъуэрэ]
игъэ[лъыхъуэрэ]
дигъэ[лъыхъуэрэ]
фигъэ[лъыхъуэрэ]
игъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
дэ
--
удгъэ[лъыхъуэрэ]
дгъэ[лъыхъуэрэ]
--
фыдгъэ[лъыхъуэрэ]
дгъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
фэ
сывгъэ[лъыхъуэрэ]
--
вгъэ[лъыхъуэрэ]
дывгъэ[лъыхъуэрэ]
--
вгъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
абыхэм
сагъэ[лъыхъуэрэ]
уагъэ[лъыхъуэрэ]
ягъэ[лъыхъуэрэ]
дагъэ[лъыхъуэрэ]
фагъэ[лъыхъуэрэ]
ягъэ[лъыхъуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэлъыхъу]э
[гъэлъыхъу]эр
--
[гъэлъыхъу]эхэр
Эргативнэ:
[гъэлъыхъу]э
[гъэлъыхъу]эм
--
[гъэлъыхъу]эхэм
Послеложнэ:
[гъэлъыхъу]экӀэ
[гъэлъыхъу]эмкӀэ
[гъэлъыхъу]эхэкӀэ
[гъэлъыхъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэлъыхъу]эуэ
[гъэлъыхъу]эрауэ
[гъэлъыхъу]эхэу
[гъэлъыхъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэлъыхъу]а
[гъэлъыхъу]ар
--
[гъэлъыхъу]ахэр
Эргативнэ:
[гъэлъыхъу]а
[гъэлъыхъу]ам
--
[гъэлъыхъу]ахэм
Послеложнэ:
[гъэлъыхъу]акӀэ
[гъэлъыхъу]амкӀэ
[гъэлъыхъу]ахэкӀэ
[гъэлъыхъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэлъыхъу]ауэ
[гъэлъыхъу]арауэ
[гъэлъыхъу]ахэу
[гъэлъыхъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэлъыхъу]эн
[гъэлъыхъу]эныр
--
[гъэлъыхъу]энхэр
Эргативнэ:
[гъэлъыхъу]эн
[гъэлъыхъу]эным
--
[гъэлъыхъу]энхэм
Послеложнэ:
[гъэлъыхъу]энкӀэ
[гъэлъыхъу]энымкӀэ
[гъэлъыхъу]энхэкӀэ
[гъэлъыхъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэлъыхъу]эну
[гъэлъыхъу]энырауэ
[гъэлъыхъу]энхэу
[гъэлъыхъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэлъыхъу]эну
[гъэлъыхъу]энур
--
[гъэлъыхъу]энухэр
Эргативнэ:
[гъэлъыхъу]эну
[гъэлъыхъу]энум
--
[гъэлъыхъу]энухэм
Послеложнэ:
[гъэлъыхъу]энукӀэ
[гъэлъыхъу]энумкӀэ
[гъэлъыхъу]энухэкӀэ
[гъэлъыхъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэлъыхъу]энууэ
[гъэлъыхъу]энурауэ
[гъэлъыхъу]энухэу
[гъэлъыхъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
лъыхъуэн псалъэм и каузатив.
ЩАПХЪЭХЭР
Лӏыжьым цӏыкӏухэр и къэпталым егъэлъыхъуэ. Советскэ Къэбэрдейм и ӀуэрыӀуатэхэр
Болэт тхылъыр сымыщӏэу къещтэри, зэпымычу сегъэлъыхъуэ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэлъыхъуэн: causative for лъыхъуэн : make or let sb search or look for sth
УРЫСЫБЗЭ
гъэлъыхъуэн: каузатив к лъыхъуэн : заставить поискать, разыскать, отыскать кого-что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.