АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
гъэ- + [кӀэрэхъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "гъэкӏэрэхъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
гъэкӀэрэхъуэн
щымыӀэныгъэ:
мыгъэкӀэрэхъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэн
бгъэкӀэрэхъуэн
игъэкӀэрэхъуэн
дгъэкӀэрэхъуэн
вгъэкӀэрэхъуэн
ягъэкӀэрэхъуэн
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэн
умыгъэкӀэрэхъуэн
имыгъэкӀэрэхъуэн
дымыгъэкӀэрэхъуэн
фымыгъэкӀэрэхъуэн
ямыгъэкӀэрэхъуэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
гъэкӀэрахъуэ!
вгъэкӀэрахъуэ!
щымыӀэныгъэ:
умыгъэкӀэрахъуэ!
фымыгъэкӀэрахъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срегъэкӀэрахъуэ
урегъэкӀэрахъуэ
ирегъэкӀэрахъуэ
дрегъэкӀэрахъуэ
фрегъэкӀэрахъуэ
ирегъэкӀэрахъуэ
щымыӀэныгъэ:
сремыгъэкӀэрахъуэ
уремыгъэкӀэрахъуэ
иремыгъэкӀэрахъуэ
дремыгъэкӀэрахъуэ
фремыгъэкӀэрахъуэ
иремыгъэкӀэрахъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъэкӀэрахъуэ(р)
уогъэкӀэрахъуэ(р) / богъэкӀэрахъуэ(р)
егъэкӀэрахъуэ(р)
догъэкӀэрахъуэ(р)
фогъэкӀэрахъуэ(р)
ягъэкӀэрахъуэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэркъым
бгъэкӀэрахъуэркъым
игъэкӀэрахъуэркъым
дгъэкӀэрахъуэркъым
вгъэкӀэрахъуэркъым
ягъэкӀэрахъуэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэ(р)т
бгъэкӀэрахъуэ(р)т
игъэкӀэрахъуэ(р)т
дгъэкӀэрахъуэ(р)т
вгъэкӀэрахъуэ(р)т
ягъэкӀэрахъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
бгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
игъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
дгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
вгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
ягъэкӀэрахъуэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуащ
бгъэкӀэрэхъуащ
игъэкӀэрэхъуащ
дгъэкӀэрэхъуащ
вгъэкӀэрэхъуащ
ягъэкӀэрэхъуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуакъым
бгъэкӀэрэхъуакъым
игъэкӀэрэхъуакъым
дгъэкӀэрэхъуакъым
вгъэкӀэрэхъуакъым
ягъэкӀэрэхъуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуат
бгъэкӀэрэхъуат
игъэкӀэрэхъуат
дгъэкӀэрэхъуат
вгъэкӀэрэхъуат
ягъэкӀэрэхъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуатэкъым
бгъэкӀэрэхъуатэкъым
игъэкӀэрэхъуатэкъым
дгъэкӀэрэхъуатэкъым
вгъэкӀэрэхъуатэкъым
ягъэкӀэрэхъуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъащ
бгъэкӀэрэхъуэгъащ
игъэкӀэрэхъуэгъащ
дгъэкӀэрэхъуэгъащ
вгъэкӀэрэхъуэгъащ
ягъэкӀэрэхъуэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъакъым
бгъэкӀэрэхъуэгъакъым
игъэкӀэрэхъуэгъакъым
дгъэкӀэрэхъуэгъакъым
вгъэкӀэрэхъуэгъакъым
ягъэкӀэрэхъуэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъат
бгъэкӀэрэхъуэгъат
игъэкӀэрэхъуэгъат
дгъэкӀэрэхъуэгъат
вгъэкӀэрэхъуэгъат
ягъэкӀэрэхъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
бгъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
игъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
дгъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
вгъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
ягъэкӀэрэхъуэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэщ
бгъэкӀэрахъуэщ
игъэкӀэрахъуэщ
дгъэкӀэрахъуэщ
вгъэкӀэрахъуэщ
ягъэкӀэрахъуэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэкъым
бгъэкӀэрахъуэкъым
игъэкӀэрахъуэкъым
дгъэкӀэрахъуэкъым
вгъэкӀэрахъуэкъым
ягъэкӀэрахъуэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэт
бгъэкӀэрахъуэт
игъэкӀэрахъуэт
дгъэкӀэрахъуэт
вгъэкӀэрахъуэт
ягъэкӀэрахъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэтэкъым
бгъэкӀэрахъуэтэкъым
игъэкӀэрахъуэтэкъым
дгъэкӀэрахъуэтэкъым
вгъэкӀэрахъуэтэкъым
ягъэкӀэрахъуэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнщ
бгъэкӀэрэхъуэнщ
игъэкӀэрэхъуэнщ
дгъэкӀэрэхъуэнщ
вгъэкӀэрэхъуэнщ
ягъэкӀэрэхъуэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнкъым
бгъэкӀэрэхъуэнкъым
игъэкӀэрэхъуэнкъым
дгъэкӀэрэхъуэнкъым
вгъэкӀэрэхъуэнкъым
ягъэкӀэрэхъуэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнущ
бгъэкӀэрэхъуэнущ
игъэкӀэрэхъуэнущ
дгъэкӀэрэхъуэнущ
вгъэкӀэрэхъуэнущ
ягъэкӀэрэхъуэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнукъым
бгъэкӀэрэхъуэнукъым
игъэкӀэрэхъуэнукъым
дгъэкӀэрэхъуэнукъым
вгъэкӀэрэхъуэнукъым
ягъэкӀэрэхъуэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэрэ
бгъэкӀэрахъуэрэ
игъэкӀэрахъуэрэ
дгъэкӀэрахъуэрэ
вгъэкӀэрахъуэрэ
ягъэкӀэрахъуэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэркъэ
бгъэкӀэрахъуэркъэ
игъэкӀэрахъуэркъэ
дгъэкӀэрахъуэркъэ
вгъэкӀэрахъуэркъэ
ягъэкӀэрахъуэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэ(р)т
бгъэкӀэрахъуэ(р)т
игъэкӀэрахъуэ(р)т
дгъэкӀэрахъуэ(р)т
вгъэкӀэрахъуэ(р)т
ягъэкӀэрахъуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
бгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
игъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
дгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
вгъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
ягъэкӀэрахъуэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуа
бгъэкӀэрэхъуа
игъэкӀэрэхъуа
дгъэкӀэрэхъуа
вгъэкӀэрэхъуа
ягъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуакъэ
бгъэкӀэрэхъуакъэ
игъэкӀэрэхъуакъэ
дгъэкӀэрэхъуакъэ
вгъэкӀэрэхъуакъэ
ягъэкӀэрэхъуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуат
бгъэкӀэрэхъуат
игъэкӀэрэхъуат
дгъэкӀэрэхъуат
вгъэкӀэрэхъуат
ягъэкӀэрэхъуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуатэкъэ
бгъэкӀэрэхъуатэкъэ
игъэкӀэрэхъуатэкъэ
дгъэкӀэрэхъуатэкъэ
вгъэкӀэрэхъуатэкъэ
ягъэкӀэрэхъуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъа
бгъэкӀэрэхъуэгъа
игъэкӀэрэхъуэгъа
дгъэкӀэрэхъуэгъа
вгъэкӀэрэхъуэгъа
ягъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъакъэ
бгъэкӀэрэхъуэгъакъэ
игъэкӀэрэхъуэгъакъэ
дгъэкӀэрэхъуэгъакъэ
вгъэкӀэрэхъуэгъакъэ
ягъэкӀэрэхъуэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъат
бгъэкӀэрэхъуэгъат
игъэкӀэрэхъуэгъат
дгъэкӀэрэхъуэгъат
вгъэкӀэрэхъуэгъат
ягъэкӀэрэхъуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
бгъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
игъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
дгъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
вгъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
ягъэкӀэрэхъуэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэ
бгъэкӀэрахъуэ
игъэкӀэрахъуэ
дгъэкӀэрахъуэ
вгъэкӀэрахъуэ
ягъэкӀэрахъуэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэкъэ
бгъэкӀэрахъуэкъэ
игъэкӀэрахъуэкъэ
дгъэкӀэрахъуэкъэ
вгъэкӀэрахъуэкъэ
ягъэкӀэрахъуэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэт
бгъэкӀэрахъуэт
игъэкӀэрахъуэт
дгъэкӀэрахъуэт
вгъэкӀэрахъуэт
ягъэкӀэрахъуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэтэкъэ
бгъэкӀэрахъуэтэкъэ
игъэкӀэрахъуэтэкъэ
дгъэкӀэрахъуэтэкъэ
вгъэкӀэрахъуэтэкъэ
ягъэкӀэрахъуэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэн
бгъэкӀэрэхъуэн
игъэкӀэрэхъуэн
дгъэкӀэрэхъуэн
вгъэкӀэрэхъуэн
ягъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнкъэ
бгъэкӀэрэхъуэнкъэ
игъэкӀэрэхъуэнкъэ
дгъэкӀэрэхъуэнкъэ
вгъэкӀэрэхъуэнкъэ
ягъэкӀэрэхъуэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэну
бгъэкӀэрэхъуэну
игъэкӀэрэхъуэну
дгъэкӀэрэхъуэну
вгъэкӀэрэхъуэну
ягъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнукъэ
бгъэкӀэрэхъуэнукъэ
игъэкӀэрэхъуэнукъэ
дгъэкӀэрэхъуэнукъэ
вгъэкӀэрэхъуэнукъэ
ягъэкӀэрэхъуэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэмэ
бгъэкӀэрахъуэмэ
игъэкӀэрахъуэмэ
дгъэкӀэрахъуэмэ
вгъэкӀэрахъуэмэ
ягъэкӀэрахъуэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрахъуэмэ
умыгъэкӀэрахъуэмэ
имыгъэкӀэрахъуэмэ
дымыгъэкӀэрахъуэмэ
фымыгъэкӀэрахъуэмэ
ямыгъэкӀэрахъуэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуамэ
бгъэкӀэрэхъуамэ
игъэкӀэрэхъуамэ
дгъэкӀэрэхъуамэ
вгъэкӀэрэхъуамэ
ягъэкӀэрэхъуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуамэ
умыгъэкӀэрэхъуамэ
имыгъэкӀэрэхъуамэ
дымыгъэкӀэрэхъуамэ
фымыгъэкӀэрэхъуамэ
ямыгъэкӀэрэхъуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъамэ
бгъэкӀэрэхъуэгъамэ
игъэкӀэрэхъуэгъамэ
дгъэкӀэрэхъуэгъамэ
вгъэкӀэрэхъуэгъамэ
ягъэкӀэрэхъуэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
умыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
имыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
дымыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
фымыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
ямыгъэкӀэрэхъуэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнмэ
бгъэкӀэрэхъуэнмэ
игъэкӀэрэхъуэнмэ
дгъэкӀэрэхъуэнмэ
вгъэкӀэрэхъуэнмэ
ягъэкӀэрэхъуэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнмэ
умыгъэкӀэрэхъуэнмэ
имыгъэкӀэрэхъуэнмэ
дымыгъэкӀэрэхъуэнмэ
фымыгъэкӀэрэхъуэнмэ
ямыгъэкӀэрэхъуэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнумэ
бгъэкӀэрэхъуэнумэ
игъэкӀэрэхъуэнумэ
дгъэкӀэрэхъуэнумэ
вгъэкӀэрэхъуэнумэ
ягъэкӀэрэхъуэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнумэ
умыгъэкӀэрэхъуэнумэ
имыгъэкӀэрэхъуэнумэ
дымыгъэкӀэрэхъуэнумэ
фымыгъэкӀэрэхъуэнумэ
ямыгъэкӀэрэхъуэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэтэмэ
бгъэкӀэрахъуэтэмэ
игъэкӀэрахъуэтэмэ
дгъэкӀэрахъуэтэмэ
вгъэкӀэрахъуэтэмэ
ягъэкӀэрахъуэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрахъуэтэмэ
умыгъэкӀэрахъуэтэмэ
имыгъэкӀэрахъуэтэмэ
дымыгъэкӀэрахъуэтэмэ
фымыгъэкӀэрахъуэтэмэ
ямыгъэкӀэрахъуэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуатэмэ
бгъэкӀэрэхъуатэмэ
игъэкӀэрэхъуатэмэ
дгъэкӀэрэхъуатэмэ
вгъэкӀэрэхъуатэмэ
ягъэкӀэрэхъуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуатэмэ
умыгъэкӀэрэхъуатэмэ
имыгъэкӀэрэхъуатэмэ
дымыгъэкӀэрэхъуатэмэ
фымыгъэкӀэрэхъуатэмэ
ямыгъэкӀэрэхъуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
бгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
игъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
дгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
вгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
ягъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
умыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
имыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
дымыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
фымыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
ямыгъэкӀэрэхъуэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнтэмэ
бгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
игъэкӀэрэхъуэнтэмэ
дгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
вгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
ягъэкӀэрэхъуэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
умыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
имыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
дымыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
фымыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
ямыгъэкӀэрэхъуэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнутэмэ
бгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
игъэкӀэрэхъуэнутэмэ
дгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
вгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
ягъэкӀэрэхъуэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
умыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
имыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
дымыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
фымыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
ямыгъэкӀэрэхъуэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнт
бгъэкӀэрэхъуэнт
игъэкӀэрэхъуэнт
дгъэкӀэрэхъуэнт
вгъэкӀэрэхъуэнт
ягъэкӀэрэхъуэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнтэкъым
бгъэкӀэрэхъуэнтэкъым
игъэкӀэрэхъуэнтэкъым
дгъэкӀэрэхъуэнтэкъым
вгъэкӀэрэхъуэнтэкъым
ягъэкӀэрэхъуэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнут
бгъэкӀэрэхъуэнут
игъэкӀэрэхъуэнут
дгъэкӀэрэхъуэнут
вгъэкӀэрэхъуэнут
ягъэкӀэрэхъуэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнутэкъым
бгъэкӀэрэхъуэнутэкъым
игъэкӀэрэхъуэнутэкъым
дгъэкӀэрэхъуэнутэкъым
вгъэкӀэрэхъуэнутэкъым
ягъэкӀэрэхъуэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэми
бгъэкӀэрахъуэми
игъэкӀэрахъуэми
дгъэкӀэрахъуэми
вгъэкӀэрахъуэми
ягъэкӀэрахъуэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрахъуэми
умыгъэкӀэрахъуэми
имыгъэкӀэрахъуэми
дымыгъэкӀэрахъуэми
фымыгъэкӀэрахъуэми
ямыгъэкӀэрахъуэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуами
бгъэкӀэрэхъуами
игъэкӀэрэхъуами
дгъэкӀэрэхъуами
вгъэкӀэрэхъуами
ягъэкӀэрэхъуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуами
умыгъэкӀэрэхъуами
имыгъэкӀэрэхъуами
дымыгъэкӀэрэхъуами
фымыгъэкӀэрэхъуами
ямыгъэкӀэрэхъуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъами
бгъэкӀэрэхъуэгъами
игъэкӀэрэхъуэгъами
дгъэкӀэрэхъуэгъами
вгъэкӀэрэхъуэгъами
ягъэкӀэрэхъуэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэгъами
умыгъэкӀэрэхъуэгъами
имыгъэкӀэрэхъуэгъами
дымыгъэкӀэрэхъуэгъами
фымыгъэкӀэрэхъуэгъами
ямыгъэкӀэрэхъуэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнми
бгъэкӀэрэхъуэнми
игъэкӀэрэхъуэнми
дгъэкӀэрэхъуэнми
вгъэкӀэрэхъуэнми
ягъэкӀэрэхъуэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнми
умыгъэкӀэрэхъуэнми
имыгъэкӀэрэхъуэнми
дымыгъэкӀэрэхъуэнми
фымыгъэкӀэрэхъуэнми
ямыгъэкӀэрэхъуэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнуми
бгъэкӀэрэхъуэнуми
игъэкӀэрэхъуэнуми
дгъэкӀэрэхъуэнуми
вгъэкӀэрэхъуэнуми
ягъэкӀэрэхъуэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнуми
умыгъэкӀэрэхъуэнуми
имыгъэкӀэрэхъуэнуми
дымыгъэкӀэрэхъуэнуми
фымыгъэкӀэрэхъуэнуми
ямыгъэкӀэрэхъуэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрахъуэтэми
бгъэкӀэрахъуэтэми
игъэкӀэрахъуэтэми
дгъэкӀэрахъуэтэми
вгъэкӀэрахъуэтэми
ягъэкӀэрахъуэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрахъуэтэми
умыгъэкӀэрахъуэтэми
имыгъэкӀэрахъуэтэми
дымыгъэкӀэрахъуэтэми
фымыгъэкӀэрахъуэтэми
ямыгъэкӀэрахъуэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуатэми
бгъэкӀэрэхъуатэми
игъэкӀэрэхъуатэми
дгъэкӀэрэхъуатэми
вгъэкӀэрэхъуатэми
ягъэкӀэрэхъуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуатэми
умыгъэкӀэрэхъуатэми
имыгъэкӀэрэхъуатэми
дымыгъэкӀэрэхъуатэми
фымыгъэкӀэрэхъуатэми
ямыгъэкӀэрэхъуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэгъатэми
бгъэкӀэрэхъуэгъатэми
игъэкӀэрэхъуэгъатэми
дгъэкӀэрэхъуэгъатэми
вгъэкӀэрэхъуэгъатэми
ягъэкӀэрэхъуэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
умыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
имыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
дымыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
фымыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
ямыгъэкӀэрэхъуэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнтэми
бгъэкӀэрэхъуэнтэми
игъэкӀэрэхъуэнтэми
дгъэкӀэрэхъуэнтэми
вгъэкӀэрэхъуэнтэми
ягъэкӀэрэхъуэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнтэми
умыгъэкӀэрэхъуэнтэми
имыгъэкӀэрэхъуэнтэми
дымыгъэкӀэрэхъуэнтэми
фымыгъэкӀэрэхъуэнтэми
ямыгъэкӀэрэхъуэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуэнутэми
бгъэкӀэрэхъуэнутэми
игъэкӀэрэхъуэнутэми
дгъэкӀэрэхъуэнутэми
вгъэкӀэрэхъуэнутэми
ягъэкӀэрэхъуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуэнутэми
умыгъэкӀэрэхъуэнутэми
имыгъэкӀэрэхъуэнутэми
дымыгъэкӀэрэхъуэнутэми
фымыгъэкӀэрэхъуэнутэми
ямыгъэкӀэрэхъуэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуаи
бгъэкӀэрэхъуаи
игъэкӀэрэхъуаи
дгъэкӀэрэхъуаи
вгъэкӀэрэхъуаи
ягъэкӀэрэхъуаи
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуаи
умыгъэкӀэрэхъуаи
имыгъэкӀэрэхъуаи
дымыгъэкӀэрэхъуаи
фымыгъэкӀэрэхъуаи
ямыгъэкӀэрэхъуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуащэрэт
бгъэкӀэрэхъуащэрэт
игъэкӀэрэхъуащэрэт
дгъэкӀэрэхъуащэрэт
вгъэкӀэрэхъуащэрэт
ягъэкӀэрэхъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэкӀэрэхъуащэрэт
умыгъэкӀэрэхъуащэрэт
имыгъэкӀэрэхъуащэрэт
дымыгъэкӀэрэхъуащэрэт
фымыгъэкӀэрэхъуащэрэт
ямыгъэкӀэрэхъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнщ
бгъэкӀэрэхъуагъэнщ
игъэкӀэрэхъуагъэнщ
дгъэкӀэрэхъуагъэнщ
вгъэкӀэрэхъуагъэнщ
ягъэкӀэрэхъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнкъым
бгъэкӀэрэхъуагъэнкъым
игъэкӀэрэхъуагъэнкъым
дгъэкӀэрэхъуагъэнкъым
вгъэкӀэрэхъуагъэнкъым
ягъэкӀэрэхъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнт
бгъэкӀэрэхъуагъэнт
игъэкӀэрэхъуагъэнт
дгъэкӀэрэхъуагъэнт
вгъэкӀэрэхъуагъэнт
ягъэкӀэрэхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
бгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
игъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
дгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
вгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
ягъэкӀэрэхъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэн
бгъэкӀэрэхъуагъэн
игъэкӀэрэхъуагъэн
дгъэкӀэрэхъуагъэн
вгъэкӀэрэхъуагъэн
ягъэкӀэрэхъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
бгъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
игъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
дгъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
вгъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
ягъэкӀэрэхъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнт
бгъэкӀэрэхъуагъэнт
игъэкӀэрэхъуагъэнт
дгъэкӀэрэхъуагъэнт
вгъэкӀэрэхъуагъэнт
ягъэкӀэрэхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
бгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
игъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
дгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
вгъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
ягъэкӀэрэхъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнущ
бгъэкӀэрэхъуагъэнущ
игъэкӀэрэхъуагъэнущ
дгъэкӀэрэхъуагъэнущ
вгъэкӀэрэхъуагъэнущ
ягъэкӀэрэхъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнукъым
бгъэкӀэрэхъуагъэнукъым
игъэкӀэрэхъуагъэнукъым
дгъэкӀэрэхъуагъэнукъым
вгъэкӀэрэхъуагъэнукъым
ягъэкӀэрэхъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнут
бгъэкӀэрэхъуагъэнут
игъэкӀэрэхъуагъэнут
дгъэкӀэрэхъуагъэнут
вгъэкӀэрэхъуагъэнут
ягъэкӀэрэхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
бгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
игъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
дгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
вгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
ягъэкӀэрэхъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэну
бгъэкӀэрэхъуагъэну
игъэкӀэрэхъуагъэну
дгъэкӀэрэхъуагъэну
вгъэкӀэрэхъуагъэну
ягъэкӀэрэхъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
бгъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
игъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
дгъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
вгъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
ягъэкӀэрэхъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнут
бгъэкӀэрэхъуагъэнут
игъэкӀэрэхъуагъэнут
дгъэкӀэрэхъуагъэнут
вгъэкӀэрэхъуагъэнут
ягъэкӀэрэхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
бгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
игъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
дгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
вгъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
ягъэкӀэрэхъуагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэкӀэрэхъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрахъуэ
бгъэкӀэрахъуэ
игъэкӀэрахъуэ
дгъэкӀэрахъуэ
вгъэкӀэрахъуэ
ягъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрахъуэ
умыгъэкӀэрахъуэ
имыгъэкӀэрахъуэ
дымыгъэкӀэрахъуэ
фымыгъэкӀэрахъуэ
ямыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрэхъуа
бгъэкӀэрэхъуа
игъэкӀэрэхъуа
дгъэкӀэрэхъуа
вгъэкӀэрэхъуа
ягъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрэхъуа
умыгъэкӀэрэхъуа
имыгъэкӀэрэхъуа
дымыгъэкӀэрэхъуа
фымыгъэкӀэрэхъуа
ямыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрэхъуэгъа
бгъэкӀэрэхъуэгъа
игъэкӀэрэхъуэгъа
дгъэкӀэрэхъуэгъа
вгъэкӀэрэхъуэгъа
ягъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрэхъуэгъа
умыгъэкӀэрэхъуэгъа
имыгъэкӀэрэхъуэгъа
дымыгъэкӀэрэхъуэгъа
фымыгъэкӀэрэхъуэгъа
ямыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрэхъуэн
бгъэкӀэрэхъуэн
игъэкӀэрэхъуэн
дгъэкӀэрэхъуэн
вгъэкӀэрэхъуэн
ягъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрэхъуэн
умыгъэкӀэрэхъуэн
имыгъэкӀэрэхъуэн
дымыгъэкӀэрэхъуэн
фымыгъэкӀэрэхъуэн
ямыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрэхъуэну
бгъэкӀэрэхъуэну
игъэкӀэрэхъуэну
дгъэкӀэрэхъуэну
вгъэкӀэрэхъуэну
ягъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрэхъуэну
умыгъэкӀэрэхъуэну
имыгъэкӀэрэхъуэну
дымыгъэкӀэрэхъуэну
фымыгъэкӀэрэхъуэну
ямыгъэкӀэрэхъуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
гъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэкӀэрэхъуэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэкӀэрахъуэ
зэрыбгъэкӀэрахъуэ
зэригъэкӀэрахъуэ
зэрыдгъэкӀэрахъуэ
зэрывгъэкӀэрахъуэ
зэрагъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэкӀэрахъуэ
зэрумыгъэкӀэрахъуэ
зэримыгъэкӀэрахъуэ
зэрыдмыгъэкӀэрахъуэ
зэрывмыгъэкӀэрахъуэ
зэрамыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэкӀэрэхъуа
зэрыбгъэкӀэрэхъуа
зэригъэкӀэрэхъуа
зэрыдгъэкӀэрэхъуа
зэрывгъэкӀэрэхъуа
зэрагъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэкӀэрэхъуа
зэрумыгъэкӀэрэхъуа
зэримыгъэкӀэрэхъуа
зэрыдмыгъэкӀэрэхъуа
зэрывмыгъэкӀэрэхъуа
зэрамыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрыбгъэкӀэрэхъуэгъа
зэригъэкӀэрэхъуэгъа
зэрыдгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрывгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрагъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрумыгъэкӀэрэхъуэгъа
зэримыгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрыдмыгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрывмыгъэкӀэрэхъуэгъа
зэрамыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэкӀэрэхъуэн
зэрыбгъэкӀэрэхъуэн
зэригъэкӀэрэхъуэн
зэрыдгъэкӀэрэхъуэн
зэрывгъэкӀэрэхъуэн
зэрагъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэкӀэрэхъуэн
зэрумыгъэкӀэрэхъуэн
зэримыгъэкӀэрэхъуэн
зэрыдмыгъэкӀэрэхъуэн
зэрывмыгъэкӀэрэхъуэн
зэрамыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэкӀэрэхъуэну
зэрыбгъэкӀэрэхъуэну
зэригъэкӀэрэхъуэну
зэрыдгъэкӀэрэхъуэну
зэрывгъэкӀэрэхъуэну
зэрагъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэкӀэрэхъуэну
зэрумыгъэкӀэрэхъуэну
зэримыгъэкӀэрэхъуэну
зэрыдмыгъэкӀэрэхъуэну
зэрывмыгъэкӀэрэхъуэну
зэрамыгъэкӀэрэхъуэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэкӀэрахъуэ
щыбгъэкӀэрахъуэ
щигъэкӀэрахъуэ
щыдгъэкӀэрахъуэ
щывгъэкӀэрахъуэ
щагъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэкӀэрахъуэ
щумыгъэкӀэрахъуэ
щимыгъэкӀэрахъуэ
щыдмыгъэкӀэрахъуэ
щывмыгъэкӀэрахъуэ
щамыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэкӀэрэхъуа
щыбгъэкӀэрэхъуа
щигъэкӀэрэхъуа
щыдгъэкӀэрэхъуа
щывгъэкӀэрэхъуа
щагъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэкӀэрэхъуа
щумыгъэкӀэрэхъуа
щимыгъэкӀэрэхъуа
щыдмыгъэкӀэрэхъуа
щывмыгъэкӀэрэхъуа
щамыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэкӀэрэхъуэгъа
щыбгъэкӀэрэхъуэгъа
щигъэкӀэрэхъуэгъа
щыдгъэкӀэрэхъуэгъа
щывгъэкӀэрэхъуэгъа
щагъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щумыгъэкӀэрэхъуэгъа
щимыгъэкӀэрэхъуэгъа
щыдмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щывмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щамыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэкӀэрэхъуэн
щыбгъэкӀэрэхъуэн
щигъэкӀэрэхъуэн
щыдгъэкӀэрэхъуэн
щывгъэкӀэрэхъуэн
щагъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэкӀэрэхъуэн
щумыгъэкӀэрэхъуэн
щимыгъэкӀэрэхъуэн
щыдмыгъэкӀэрэхъуэн
щывмыгъэкӀэрэхъуэн
щамыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэкӀэрэхъуэну
щыбгъэкӀэрэхъуэну
щигъэкӀэрэхъуэну
щыдгъэкӀэрэхъуэну
щывгъэкӀэрэхъуэну
щагъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэкӀэрэхъуэну
щумыгъэкӀэрэхъуэну
щимыгъэкӀэрэхъуэну
щыдмыгъэкӀэрэхъуэну
щывмыгъэкӀэрэхъуэну
щамыгъэкӀэрэхъуэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэкӀэрахъуэ
здэбгъэкӀэрахъуэ
здигъэкӀэрахъуэ
здэдгъэкӀэрахъуэ
здэвгъэкӀэрахъуэ
здагъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэкӀэрахъуэ
здумыгъэкӀэрахъуэ
здимыгъэкӀэрахъуэ
здэдмыгъэкӀэрахъуэ
здэвмыгъэкӀэрахъуэ
здамыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэкӀэрэхъуа
здэбгъэкӀэрэхъуа
здигъэкӀэрэхъуа
здэдгъэкӀэрэхъуа
здэвгъэкӀэрэхъуа
здагъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэкӀэрэхъуа
здумыгъэкӀэрэхъуа
здимыгъэкӀэрэхъуа
здэдмыгъэкӀэрэхъуа
здэвмыгъэкӀэрэхъуа
здамыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэкӀэрэхъуэгъа
здэбгъэкӀэрэхъуэгъа
здигъэкӀэрэхъуэгъа
здэдгъэкӀэрэхъуэгъа
здэвгъэкӀэрэхъуэгъа
здагъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэкӀэрэхъуэгъа
здумыгъэкӀэрэхъуэгъа
здимыгъэкӀэрэхъуэгъа
здэдмыгъэкӀэрэхъуэгъа
здэвмыгъэкӀэрэхъуэгъа
здамыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэкӀэрэхъуэн
здэбгъэкӀэрэхъуэн
здигъэкӀэрэхъуэн
здэдгъэкӀэрэхъуэн
здэвгъэкӀэрэхъуэн
здагъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэкӀэрэхъуэн
здумыгъэкӀэрэхъуэн
здимыгъэкӀэрэхъуэн
здэдмыгъэкӀэрэхъуэн
здэвмыгъэкӀэрэхъуэн
здамыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэкӀэрэхъуэну
здэбгъэкӀэрэхъуэну
здигъэкӀэрэхъуэну
здэдгъэкӀэрэхъуэну
здэвгъэкӀэрэхъуэну
здагъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэкӀэрэхъуэну
здумыгъэкӀэрэхъуэну
здимыгъэкӀэрэхъуэну
здэдмыгъэкӀэрэхъуэну
здэвмыгъэкӀэрэхъуэну
здамыгъэкӀэрэхъуэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэкӀэрахъуэ
щӀэбгъэкӀэрахъуэ
щӀигъэкӀэрахъуэ
щӀэдгъэкӀэрахъуэ
щӀэвгъэкӀэрахъуэ
щӀагъэкӀэрахъуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэкӀэрахъуэ
щӀумыгъэкӀэрахъуэ
щӀимыгъэкӀэрахъуэ
щӀэдмыгъэкӀэрахъуэ
щӀэвмыгъэкӀэрахъуэ
щӀамыгъэкӀэрахъуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэкӀэрэхъуа
щӀэбгъэкӀэрэхъуа
щӀигъэкӀэрэхъуа
щӀэдгъэкӀэрэхъуа
щӀэвгъэкӀэрэхъуа
щӀагъэкӀэрэхъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэкӀэрэхъуа
щӀумыгъэкӀэрэхъуа
щӀимыгъэкӀэрэхъуа
щӀэдмыгъэкӀэрэхъуа
щӀэвмыгъэкӀэрэхъуа
щӀамыгъэкӀэрэхъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀэбгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀигъэкӀэрэхъуэгъа
щӀэдгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀэвгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀагъэкӀэрэхъуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀумыгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀимыгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀэдмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀэвмыгъэкӀэрэхъуэгъа
щӀамыгъэкӀэрэхъуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэкӀэрэхъуэн
щӀэбгъэкӀэрэхъуэн
щӀигъэкӀэрэхъуэн
щӀэдгъэкӀэрэхъуэн
щӀэвгъэкӀэрэхъуэн
щӀагъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэкӀэрэхъуэн
щӀумыгъэкӀэрэхъуэн
щӀимыгъэкӀэрэхъуэн
щӀэдмыгъэкӀэрэхъуэн
щӀэвмыгъэкӀэрэхъуэн
щӀамыгъэкӀэрэхъуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэкӀэрэхъуэну
щӀэбгъэкӀэрэхъуэну
щӀигъэкӀэрэхъуэну
щӀэдгъэкӀэрэхъуэну
щӀэвгъэкӀэрэхъуэну
щӀагъэкӀэрэхъуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэкӀэрэхъуэну
щӀумыгъэкӀэрэхъуэну
щӀимыгъэкӀэрэхъуэну
щӀэдмыгъэкӀэрэхъуэну
щӀэвмыгъэкӀэрэхъуэну
щӀамыгъэкӀэрэхъуэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрахъуэу
бгъэкӀэрахъуэу
игъэкӀэрахъуэу
дгъэкӀэрахъуэу
вгъэкӀэрахъуэу
ягъэкӀэрахъуэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрахъуэу
умыгъэкӀэрахъуэу
имыгъэкӀэрахъуэу
дымыгъэкӀэрахъуэу
фымыгъэкӀэрахъуэу
ямыгъэкӀэрахъуэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрэхъуауэ
бгъэкӀэрэхъуауэ
игъэкӀэрэхъуауэ
дгъэкӀэрэхъуауэ
вгъэкӀэрэхъуауэ
ягъэкӀэрэхъуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрэхъуауэ
умыгъэкӀэрэхъуауэ
имыгъэкӀэрэхъуауэ
дымыгъэкӀэрэхъуауэ
фымыгъэкӀэрэхъуауэ
ямыгъэкӀэрэхъуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
згъэкӀэрахъуэурэ
бгъэкӀэрахъуэурэ
игъэкӀэрахъуэурэ
дгъэкӀэрахъуэурэ
вгъэкӀэрахъуэурэ
ягъэкӀэрахъуэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыгъэкӀэрахъуэурэ
умыгъэкӀэрахъуэурэ
имыгъэкӀэрахъуэурэ
дымыгъэкӀэрахъуэурэ
фымыгъэкӀэрахъуэурэ
ямыгъэкӀэрахъуэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
узогъэкӀэрахъуэ
согъэкӀэрахъуэ
--
фызогъэкӀэрахъуэ
согъэкӀэрахъуэ(хэ)
уэ
сыбогъэкӀэрахъуэ
--
уогъэкӀэрахъуэ / богъэкӀэрахъуэ
дыбогъэкӀэрахъуэ
--
уогъэкӀэрахъуэ(хэ) / богъэкӀэрахъуэ(хэ)
абы
сегъэкӀэрахъуэ
уегъэкӀэрахъуэ
егъэкӀэрахъуэ
дегъэкӀэрахъуэ
фегъэкӀэрахъуэ
егъэкӀэрахъуэ(хэ)
дэ
--
удогъэкӀэрахъуэ
догъэкӀэрахъуэ
--
фыдогъэкӀэрахъуэ
догъэкӀэрахъуэ(хэ)
фэ
сывогъэкӀэрахъуэ
--
фогъэкӀэрахъуэ
дывогъэкӀэрахъуэ
--
фогъэкӀэрахъуэ(хэ)
абыхэм
сагъэкӀэрахъуэ
уагъэкӀэрахъуэ
ягъэкӀэрахъуэ
дагъэкӀэрахъуэ
фагъэкӀэрахъуэ
ягъэкӀэрахъуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узгъэ[кӀэрахъуэрэ]
згъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
фызгъэ[кӀэрахъуэрэ]
згъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
уэ
сыбгъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
бгъэ[кӀэрахъуэрэ]
дыбгъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
бгъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
абы
сигъэ[кӀэрахъуэрэ]
уигъэ[кӀэрахъуэрэ]
игъэ[кӀэрахъуэрэ]
дигъэ[кӀэрахъуэрэ]
фигъэ[кӀэрахъуэрэ]
игъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
дэ
--
удгъэ[кӀэрахъуэрэ]
дгъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
фыдгъэ[кӀэрахъуэрэ]
дгъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
фэ
сывгъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
вгъэ[кӀэрахъуэрэ]
дывгъэ[кӀэрахъуэрэ]
--
вгъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
абыхэм
сагъэ[кӀэрахъуэрэ]
уагъэ[кӀэрахъуэрэ]
ягъэ[кӀэрахъуэрэ]
дагъэ[кӀэрахъуэрэ]
фагъэ[кӀэрахъуэрэ]
ягъэ[кӀэрахъуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэкӀэрахъу]э
[гъэкӀэрахъу]эр
--
[гъэкӀэрахъу]эхэр
Эргативнэ:
[гъэкӀэрахъу]э
[гъэкӀэрахъу]эм
--
[гъэкӀэрахъу]эхэм
Послеложнэ:
[гъэкӀэрахъу]экӀэ
[гъэкӀэрахъу]эмкӀэ
[гъэкӀэрахъу]эхэкӀэ
[гъэкӀэрахъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэкӀэрахъу]эуэ
[гъэкӀэрахъу]эрауэ
[гъэкӀэрахъу]эхэу
[гъэкӀэрахъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэкӀэрэхъу]а
[гъэкӀэрэхъу]ар
--
[гъэкӀэрэхъу]ахэр
Эргативнэ:
[гъэкӀэрэхъу]а
[гъэкӀэрэхъу]ам
--
[гъэкӀэрэхъу]ахэм
Послеложнэ:
[гъэкӀэрэхъу]акӀэ
[гъэкӀэрэхъу]амкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]ахэкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэкӀэрэхъу]ауэ
[гъэкӀэрэхъу]арауэ
[гъэкӀэрэхъу]ахэу
[гъэкӀэрэхъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэкӀэрэхъу]эн
[гъэкӀэрэхъу]эныр
--
[гъэкӀэрэхъу]энхэр
Эргативнэ:
[гъэкӀэрэхъу]эн
[гъэкӀэрэхъу]эным
--
[гъэкӀэрэхъу]энхэм
Послеложнэ:
[гъэкӀэрэхъу]энкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энымкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энхэкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэкӀэрэхъу]эну
[гъэкӀэрэхъу]энырауэ
[гъэкӀэрэхъу]энхэу
[гъэкӀэрэхъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэкӀэрэхъу]эну
[гъэкӀэрэхъу]энур
--
[гъэкӀэрэхъу]энухэр
Эргативнэ:
[гъэкӀэрэхъу]эну
[гъэкӀэрэхъу]энум
--
[гъэкӀэрэхъу]энухэм
Послеложнэ:
[гъэкӀэрэхъу]энукӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энумкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энухэкӀэ
[гъэкӀэрэхъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэкӀэрэхъу]энууэ
[гъэкӀэрэхъу]энурауэ
[гъэкӀэрэхъу]энухэу
[гъэкӀэрэхъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
кӏэрэхъуэн 1 псалъэм и каузатив.
Зэуэ лъэныкъуэкӀэ гъэзэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Шэрхъыр гъэкӀэрэхъуэн.
Шум игъэкӀэрахъуэри уэрамдэкӀымкӀэ дыхьащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэкӏэрэхъуэн: 1. causative for кӏэрэхъуэн 1: spin, make turn 2. turn sharply to one side
Шэрхъыр гъэкӀэрэхъуэн: spin the wheel
Шум игъэкӀэрахъуэри уэрамдэкӀымкӀэ дыхьащ: the rider turned sharply and rode down the street.
УРЫСЫБЗЭ
гъэкӏэрэхъуэн: 1. каузатив к кӏэрэхъуэн 1: крутить, вертеть 2. резко повернуть в сторону
Шэрхъыр гъэкӀэрэхъуэн: крутить колесо
Шум игъэкӀэрахъуэри уэрамдэкӀымкӀэ дыхьащ: всадник резко повернул и побежал и улице.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.