Wt/kbd/гущхьэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA ['gʷǝɕħɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [гу] + [щхь] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	гущхьэ	гущхьэр	--	гущхьэхэр
Эргативнэ:	гущхьэ	гущхьэм	--	гущхьэхэм
Послеложнэ:	гущхьэкӀэ	гущхьэмкӀэ	гущхьэхэкӀэ	гущхьэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	гущхьэу	гущхьэрауэ	гущхьэхэу	гущхьэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Еплъ "псалъафэ зэпыщӀахэр".

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• гущхьэ: See "псалъафэ зэпыщӀахэр"

УРЫСЫБЗЭ

• гущхьэ: См. "псалъафэ зэпыщӀахэр"

псалъафэ зэпыщӀахэр

гущхьэ лъы уэтэпс хъун

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: totally exhausted
     Урысыбзэ: сильно измучиться.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] гущхьэм ешыкъылӀэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: take something to heart.
     Урысыбзэ: принимать что-л. близко к сердцу.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] гущхьэм къэмыкӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: not come to mind, not guess, not think of sth
     Урысыбзэ: не прийти в голову, не догадаться, не подумать.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Си гущхьэм къэкӀынтэкъым, тхьэ, Къубэ, апхуэдэу укъыщӀэкӀыну. Елгъэр Кашиф

[И] гущхьэр бэгын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be very nervous.
     Урысыбзэ: сильно понервничать.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] гущхьэр къутэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: suffer deeply because of sth
     Урысыбзэ: исстрадаться из-за чего-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] гущхьэр уфӀыцӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be exhausted
     Урысыбзэ: измучиться
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] гущхьэр хэщӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grieve deeply
     Урысыбзэ: сильно скорбеть.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гущхьэ лыс хъун

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be exhausted
     Урысыбзэ: измучиться
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA ['gʷǝɕħɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [гу] + [щхь] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	гущхьэ	гущхьэр	--	гущхьэхэр
Эргативнэ:	гущхьэ	гущхьэм	--	гущхьэхэм
Послеложнэ:	гущхьэкӀэ	гущхьэмкӀэ	гущхьэхэкӀэ	гущхьэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	гущхьэу	гущхьэрауэ	гущхьэхэу	гущхьэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Къес-къешхым, дыгъэм ущихъумэу гум трагъэувэ щхьэ.

ЩАПХЪЭХЭР

• Нэгъуей гущхьэ зытелъ гум ису Ермоловыр къыщыдыхьам, абы гулъытэ щӀагъуэ хуащӀакъым. Шортэн Аскэрбий

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• гущхьэ: removable top of a cart

УРЫСЫБЗЭ

• гущхьэ: съёмный верх арбы

{{Wt/kbd/библиографие}