АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[бын] + -ы + -нш + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "быныншэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
быныншэн
щымыӀэныгъэ:
мыбыныншэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбыныншэн
убыныншэн
быныншэн
дыбыныншэн
фыбыныншэн
быныншэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэн
умыбыныншэн
мыбыныншэн
дымыбыныншэн
фымыбыныншэн
мыбыныншэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
быныншэ(т)!
фыбыныншэ(т)!
щымыӀэныгъэ:
умыбыныншэ(т)!
фымыбыныншэ(т)!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сребыныншэ
уребыныншэ
иребыныншэ
дребыныншэ
фребыныншэ
иребыныншэ
щымыӀэныгъэ:
сремыбыныншэ
уремыбыныншэ
иремыбыныншэ
дремыбыныншэ
фремыбыныншэ
иремыбыныншэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэщ
убыныншэщ
быныншэщ
дыбыныншэщ
фыбыныншэщ
быныншэ(хэ)щ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэкъым
убыныншэкъым
быныншэкъым
дыбыныншэкъым
фыбыныншэкъым
быныншэ(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэт
убыныншэт
быныншэт
дыбыныншэт
фыбыныншэт
быныншэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэкъым
убыныншэтэкъым
быныншэтэкъым
дыбыныншэтэкъым
фыбыныншэтэкъым
быныншэ(хэ)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншащ
убыныншащ
быныншащ
дыбыныншащ
фыбыныншащ
бынынша(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншакъым
убыныншакъым
быныншакъым
дыбыныншакъым
фыбыныншакъым
бынынша(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншат
убыныншат
быныншат
дыбыныншат
фыбыныншат
бынынша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншатэкъым
убыныншатэкъым
быныншатэкъым
дыбыныншатэкъым
фыбыныншатэкъым
бынынша(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъащ
убыныншэгъащ
быныншэгъащ
дыбыныншэгъащ
фыбыныншэгъащ
быныншэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъакъым
убыныншэгъакъым
быныншэгъакъым
дыбыныншэгъакъым
фыбыныншэгъакъым
быныншэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъат
убыныншэгъат
быныншэгъат
дыбыныншэгъат
фыбыныншэгъат
быныншэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъатэкъым
убыныншэгъатэкъым
быныншэгъатэкъым
дыбыныншэгъатэкъым
фыбыныншэгъатэкъым
быныншэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэщ
убыныншэщ
быныншэщ
дыбыныншэщ
фыбыныншэщ
быныншэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэкъым
убыныншэкъым
быныншэкъым
дыбыныншэкъым
фыбыныншэкъым
быныншэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэт
убыныншэт
быныншэт
дыбыныншэт
фыбыныншэт
быныншэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэкъым
убыныншэтэкъым
быныншэтэкъым
дыбыныншэтэкъым
фыбыныншэтэкъым
быныншэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнщ
убыныншэнщ
быныншэнщ
дыбыныншэнщ
фыбыныншэнщ
быныншэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнкъым
убыныншэнкъым
быныншэнкъым
дыбыныншэнкъым
фыбыныншэнкъым
быныншэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнущ
убыныншэнущ
быныншэнущ
дыбыныншэнущ
фыбыныншэнущ
быныншэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнукъым
убыныншэнукъым
быныншэнукъым
дыбыныншэнукъым
фыбыныншэнукъым
быныншэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэ
убыныншэ
быныншэ
дыбыныншэ
фыбыныншэ
быныншэ(хэ)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэкъэ
убыныншэкъэ
быныншэкъэ
дыбыныншэкъэ
фыбыныншэкъэ
быныншэ(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэт
убыныншэт
быныншэт
дыбыныншэт
фыбыныншэт
быныншэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэкъэ
убыныншэтэкъэ
быныншэтэкъэ
дыбыныншэтэкъэ
фыбыныншэтэкъэ
быныншэ(хэ)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбынынша
убынынша
бынынша
дыбынынша
фыбынынша
бынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншакъэ
убыныншакъэ
быныншакъэ
дыбыныншакъэ
фыбыныншакъэ
бынынша(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншат
убыныншат
быныншат
дыбыныншат
фыбыныншат
бынынша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншатэкъэ
убыныншатэкъэ
быныншатэкъэ
дыбыныншатэкъэ
фыбыныншатэкъэ
бынынша(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъа
убыныншэгъа
быныншэгъа
дыбыныншэгъа
фыбыныншэгъа
быныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъакъэ
убыныншэгъакъэ
быныншэгъакъэ
дыбыныншэгъакъэ
фыбыныншэгъакъэ
быныншэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъат
убыныншэгъат
быныншэгъат
дыбыныншэгъат
фыбыныншэгъат
быныншэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъатэкъэ
убыныншэгъатэкъэ
быныншэгъатэкъэ
дыбыныншэгъатэкъэ
фыбыныншэгъатэкъэ
быныншэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэ
убыныншэ
быныншэ
дыбыныншэ
фыбыныншэ
быныншэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэкъэ
убыныншэкъэ
быныншэкъэ
дыбыныншэкъэ
фыбыныншэкъэ
быныншэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэт
убыныншэт
быныншэт
дыбыныншэт
фыбыныншэт
быныншэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэкъэ
убыныншэтэкъэ
быныншэтэкъэ
дыбыныншэтэкъэ
фыбыныншэтэкъэ
быныншэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэн
убыныншэн
быныншэн
дыбыныншэн
фыбыныншэн
быныншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнкъэ
убыныншэнкъэ
быныншэнкъэ
дыбыныншэнкъэ
фыбыныншэнкъэ
быныншэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэну
убыныншэну
быныншэну
дыбыныншэну
фыбыныншэну
быныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнукъэ
убыныншэнукъэ
быныншэнукъэ
дыбыныншэнукъэ
фыбыныншэнукъэ
быныншэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэмэ
убыныншэмэ
быныншэмэ
дыбыныншэмэ
фыбыныншэмэ
быныншэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэмэ
умыбыныншэмэ
мыбыныншэмэ
дымыбыныншэмэ
фымыбыныншэмэ
мыбыныншэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншамэ
убыныншамэ
быныншамэ
дыбыныншамэ
фыбыныншамэ
бынынша(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншамэ
умыбыныншамэ
мыбыныншамэ
дымыбыныншамэ
фымыбыныншамэ
мыбынынша(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъамэ
убыныншэгъамэ
быныншэгъамэ
дыбыныншэгъамэ
фыбыныншэгъамэ
быныншэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэгъамэ
умыбыныншэгъамэ
мыбыныншэгъамэ
дымыбыныншэгъамэ
фымыбыныншэгъамэ
мыбыныншэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнмэ
убыныншэнмэ
быныншэнмэ
дыбыныншэнмэ
фыбыныншэнмэ
быныншэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнмэ
умыбыныншэнмэ
мыбыныншэнмэ
дымыбыныншэнмэ
фымыбыныншэнмэ
мыбыныншэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнумэ
убыныншэнумэ
быныншэнумэ
дыбыныншэнумэ
фыбыныншэнумэ
быныншэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнумэ
умыбыныншэнумэ
мыбыныншэнумэ
дымыбыныншэнумэ
фымыбыныншэнумэ
мыбыныншэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэмэ
убыныншэтэмэ
быныншэтэмэ
дыбыныншэтэмэ
фыбыныншэтэмэ
быныншэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэтэмэ
умыбыныншэтэмэ
мыбыныншэтэмэ
дымыбыныншэтэмэ
фымыбыныншэтэмэ
мыбыныншэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншатэмэ
убыныншатэмэ
быныншатэмэ
дыбыныншатэмэ
фыбыныншатэмэ
бынынша(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншатэмэ
умыбыныншатэмэ
мыбыныншатэмэ
дымыбыныншатэмэ
фымыбыныншатэмэ
мыбынынша(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъатэмэ
убыныншэгъатэмэ
быныншэгъатэмэ
дыбыныншэгъатэмэ
фыбыныншэгъатэмэ
быныншэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэгъатэмэ
умыбыныншэгъатэмэ
мыбыныншэгъатэмэ
дымыбыныншэгъатэмэ
фымыбыныншэгъатэмэ
мыбыныншэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнтэмэ
убыныншэнтэмэ
быныншэнтэмэ
дыбыныншэнтэмэ
фыбыныншэнтэмэ
быныншэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнтэмэ
умыбыныншэнтэмэ
мыбыныншэнтэмэ
дымыбыныншэнтэмэ
фымыбыныншэнтэмэ
мыбыныншэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнутэмэ
убыныншэнутэмэ
быныншэнутэмэ
дыбыныншэнутэмэ
фыбыныншэнутэмэ
быныншэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнутэмэ
умыбыныншэнутэмэ
мыбыныншэнутэмэ
дымыбыныншэнутэмэ
фымыбыныншэнутэмэ
мыбыныншэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнт
убыныншэнт
быныншэнт
дыбыныншэнт
фыбыныншэнт
быныншэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнтэкъым
убыныншэнтэкъым
быныншэнтэкъым
дыбыныншэнтэкъым
фыбыныншэнтэкъым
быныншэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнут
убыныншэнут
быныншэнут
дыбыныншэнут
фыбыныншэнут
быныншэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбыныншэнутэкъым
убыныншэнутэкъым
быныншэнутэкъым
дыбыныншэнутэкъым
фыбыныншэнутэкъым
быныншэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэми
убыныншэми
быныншэми
дыбыныншэми
фыбыныншэми
быныншэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэми
умыбыныншэми
мыбыныншэми
дымыбыныншэми
фымыбыныншэми
мыбыныншэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншами
убыныншами
быныншами
дыбыныншами
фыбыныншами
бынынша(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншами
умыбыныншами
мыбыныншами
дымыбыныншами
фымыбыныншами
мыбынынша(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъами
убыныншэгъами
быныншэгъами
дыбыныншэгъами
фыбыныншэгъами
быныншэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэгъами
умыбыныншэгъами
мыбыныншэгъами
дымыбыныншэгъами
фымыбыныншэгъами
мыбыныншэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнми
убыныншэнми
быныншэнми
дыбыныншэнми
фыбыныншэнми
быныншэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнми
умыбыныншэнми
мыбыныншэнми
дымыбыныншэнми
фымыбыныншэнми
мыбыныншэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнуми
убыныншэнуми
быныншэнуми
дыбыныншэнуми
фыбыныншэнуми
быныншэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнуми
умыбыныншэнуми
мыбыныншэнуми
дымыбыныншэнуми
фымыбыныншэнуми
мыбыныншэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэтэми
убыныншэтэми
быныншэтэми
дыбыныншэтэми
фыбыныншэтэми
быныншэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэтэми
умыбыныншэтэми
мыбыныншэтэми
дымыбыныншэтэми
фымыбыныншэтэми
мыбыныншэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбыныншатэми
убыныншатэми
быныншатэми
дыбыныншатэми
фыбыныншатэми
бынынша(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншатэми
умыбыныншатэми
мыбыныншатэми
дымыбыныншатэми
фымыбыныншатэми
мыбынынша(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбыныншэгъатэми
убыныншэгъатэми
быныншэгъатэми
дыбыныншэгъатэми
фыбыныншэгъатэми
быныншэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэгъатэми
умыбыныншэгъатэми
мыбыныншэгъатэми
дымыбыныншэгъатэми
фымыбыныншэгъатэми
мыбыныншэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнтэми
убыныншэнтэми
быныншэнтэми
дыбыныншэнтэми
фыбыныншэнтэми
быныншэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнтэми
умыбыныншэнтэми
мыбыныншэнтэми
дымыбыныншэнтэми
фымыбыныншэнтэми
мыбыныншэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбыныншэнутэми
убыныншэнутэми
быныншэнутэми
дыбыныншэнутэми
фыбыныншэнутэми
быныншэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншэнутэми
умыбыныншэнутэми
мыбыныншэнутэми
дымыбыныншэнутэми
фымыбыныншэнутэми
мыбыныншэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбыныншаи
убыныншаи
быныншаи
дыбыныншаи
фыбыныншаи
быныншаи
щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншаи
умыбыныншаи
мыбыныншаи
дымыбыныншаи
фымыбыныншаи
мыбыныншаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбыныншащэрэт
убыныншащэрэт
быныншащэрэт
дыбыныншащэрэт
фыбыныншащэрэт
быныншащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыбыныншащэрэт
умыбыныншащэрэт
мыбыныншащэрэт
дымыбыныншащэрэт
фымыбыныншащэрэт
мыбыныншащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнщ
убыныншагъэнщ
быныншагъэнщ
дыбыныншагъэнщ
фыбыныншагъэнщ
быныншагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнкъым
убыныншагъэнкъым
быныншагъэнкъым
дыбыныншагъэнкъым
фыбыныншагъэнкъым
быныншагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнт
убыныншагъэнт
быныншагъэнт
дыбыныншагъэнт
фыбыныншагъэнт
быныншагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнтэкъым
убыныншагъэнтэкъым
быныншагъэнтэкъым
дыбыныншагъэнтэкъым
фыбыныншагъэнтэкъым
быныншагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэн
убыныншагъэн
быныншагъэн
дыбыныншагъэн
фыбыныншагъэн
быныншагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнкъэ
убыныншагъэнкъэ
быныншагъэнкъэ
дыбыныншагъэнкъэ
фыбыныншагъэнкъэ
быныншагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнт
убыныншагъэнт
быныншагъэнт
дыбыныншагъэнт
фыбыныншагъэнт
быныншагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнтэкъэ
убыныншагъэнтэкъэ
быныншагъэнтэкъэ
дыбыныншагъэнтэкъэ
фыбыныншагъэнтэкъэ
быныншагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнущ
убыныншагъэнущ
быныншагъэнущ
дыбыныншагъэнущ
фыбыныншагъэнущ
быныншагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнукъым
убыныншагъэнукъым
быныншагъэнукъым
дыбыныншагъэнукъым
фыбыныншагъэнукъым
быныншагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнут
убыныншагъэнут
быныншагъэнут
дыбыныншагъэнут
фыбыныншагъэнут
быныншагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнутэкъым
убыныншагъэнутэкъым
быныншагъэнутэкъым
дыбыныншагъэнутэкъым
фыбыныншагъэнутэкъым
быныншагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэну
убыныншагъэну
быныншагъэну
дыбыныншагъэну
фыбыныншагъэну
быныншагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнукъэ
убыныншагъэнукъэ
быныншагъэнукъэ
дыбыныншагъэнукъэ
фыбыныншагъэнукъэ
быныншагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнут
убыныншагъэнут
быныншагъэнут
дыбыныншагъэнут
фыбыныншагъэнут
быныншагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбыныншагъэнутэкъэ
убыныншагъэнутэкъэ
быныншагъэнутэкъэ
дыбыныншагъэнутэкъэ
фыбыныншагъэнутэкъэ
быныншагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншэ
убыныншэ
быныншэ
дыбыныншэ
фыбыныншэ
быныншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэ
умыбыныншэ
мыбыныншэ
дымыбыныншэ
фымыбыныншэ
мыбыныншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбынынша
убынынша
бынынша
дыбынынша
фыбынынша
бынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбынынша
умыбынынша
мыбынынша
дымыбынынша
фымыбынынша
мыбынынша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншэгъа
убыныншэгъа
быныншэгъа
дыбыныншэгъа
фыбыныншэгъа
быныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэгъа
умыбыныншэгъа
мыбыныншэгъа
дымыбыныншэгъа
фымыбыныншэгъа
мыбыныншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншэн
убыныншэн
быныншэн
дыбыныншэн
фыбыныншэн
быныншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэн
умыбыныншэн
мыбыныншэн
дымыбыныншэн
фымыбыныншэн
мыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншэну
убыныншэну
быныншэну
дыбыныншэну
фыбыныншэну
быныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэну
умыбыныншэну
мыбыныншэну
дымыбыныншэну
фымыбыныншэну
мыбыныншэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбыныншэ
узэрыбыныншэ
зэрыбыныншэ
дызэрыбыныншэ
фызэрыбыныншэ
зэрыбыныншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыбыныншэ
узэрымыбыныншэ
зэрымыбыныншэ
дызэрымыбыныншэ
фызэрымыбыныншэ
зэрымыбыныншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбынынша
узэрыбынынша
зэрыбынынша
дызэрыбынынша
фызэрыбынынша
зэрыбынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыбынынша
узэрымыбынынша
зэрымыбынынша
дызэрымыбынынша
фызэрымыбынынша
зэрымыбынынша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбыныншэгъа
узэрыбыныншэгъа
зэрыбыныншэгъа
дызэрыбыныншэгъа
фызэрыбыныншэгъа
зэрыбыныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыбыныншэгъа
узэрымыбыныншэгъа
зэрымыбыныншэгъа
дызэрымыбыныншэгъа
фызэрымыбыныншэгъа
зэрымыбыныншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбыныншэн
узэрыбыныншэн
зэрыбыныншэн
дызэрыбыныншэн
фызэрыбыныншэн
зэрыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыбыныншэн
узэрымыбыныншэн
зэрымыбыныншэн
дызэрымыбыныншэн
фызэрымыбыныншэн
зэрымыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбыныншэну
узэрыбыныншэну
зэрыбыныншэну
дызэрыбыныншэну
фызэрыбыныншэну
зэрыбыныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыбыныншэну
узэрымыбыныншэну
зэрымыбыныншэну
дызэрымыбыныншэну
фызэрымыбыныншэну
зэрымыбыныншэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбыныншэ
ущыбыныншэ
щыбыныншэ
дыщыбыныншэ
фыщыбыныншэ
щыбыныншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыбыныншэ
ущымыбыныншэ
щымыбыныншэ
дыщымыбыныншэ
фыщымыбыныншэ
щымыбыныншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбынынша
ущыбынынша
щыбынынша
дыщыбынынша
фыщыбынынша
щыбынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыбынынша
ущымыбынынша
щымыбынынша
дыщымыбынынша
фыщымыбынынша
щымыбынынша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбыныншэгъа
ущыбыныншэгъа
щыбыныншэгъа
дыщыбыныншэгъа
фыщыбыныншэгъа
щыбыныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыбыныншэгъа
ущымыбыныншэгъа
щымыбыныншэгъа
дыщымыбыныншэгъа
фыщымыбыныншэгъа
щымыбыныншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбыныншэн
ущыбыныншэн
щыбыныншэн
дыщыбыныншэн
фыщыбыныншэн
щыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыбыныншэн
ущымыбыныншэн
щымыбыныншэн
дыщымыбыныншэн
фыщымыбыныншэн
щымыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбыныншэну
ущыбыныншэну
щыбыныншэну
дыщыбыныншэну
фыщыбыныншэну
щыбыныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыбыныншэну
ущымыбыныншэну
щымыбыныншэну
дыщымыбыныншэну
фыщымыбыныншэну
щымыбыныншэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэбыныншэ
уздэбыныншэ
здэбыныншэ
дыздэбыныншэ
фыздэбыныншэ
здэбыныншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыбыныншэ
уздэмыбыныншэ
здэмыбыныншэ
дыздэмыбыныншэ
фыздэмыбыныншэ
здэмыбыныншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэбынынша
уздэбынынша
здэбынынша
дыздэбынынша
фыздэбынынша
здэбынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыбынынша
уздэмыбынынша
здэмыбынынша
дыздэмыбынынша
фыздэмыбынынша
здэмыбынынша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэбыныншэгъа
уздэбыныншэгъа
здэбыныншэгъа
дыздэбыныншэгъа
фыздэбыныншэгъа
здэбыныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыбыныншэгъа
уздэмыбыныншэгъа
здэмыбыныншэгъа
дыздэмыбыныншэгъа
фыздэмыбыныншэгъа
здэмыбыныншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэбыныншэн
уздэбыныншэн
здэбыныншэн
дыздэбыныншэн
фыздэбыныншэн
здэбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыбыныншэн
уздэмыбыныншэн
здэмыбыныншэн
дыздэмыбыныншэн
фыздэмыбыныншэн
здэмыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэбыныншэну
уздэбыныншэну
здэбыныншэну
дыздэбыныншэну
фыздэбыныншэну
здэбыныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыбыныншэну
уздэмыбыныншэну
здэмыбыныншэну
дыздэмыбыныншэну
фыздэмыбыныншэну
здэмыбыныншэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэбыныншэ
ущӀэбыныншэ
щӀэбыныншэ
дыщӀэбыныншэ
фыщӀэбыныншэ
щӀэбыныншэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыбыныншэ
ущӀэмыбыныншэ
щӀэмыбыныншэ
дыщӀэмыбыныншэ
фыщӀэмыбыныншэ
щӀэмыбыныншэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэбынынша
ущӀэбынынша
щӀэбынынша
дыщӀэбынынша
фыщӀэбынынша
щӀэбынынша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыбынынша
ущӀэмыбынынша
щӀэмыбынынша
дыщӀэмыбынынша
фыщӀэмыбынынша
щӀэмыбынынша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэбыныншэгъа
ущӀэбыныншэгъа
щӀэбыныншэгъа
дыщӀэбыныншэгъа
фыщӀэбыныншэгъа
щӀэбыныншэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыбыныншэгъа
ущӀэмыбыныншэгъа
щӀэмыбыныншэгъа
дыщӀэмыбыныншэгъа
фыщӀэмыбыныншэгъа
щӀэмыбыныншэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэбыныншэн
ущӀэбыныншэн
щӀэбыныншэн
дыщӀэбыныншэн
фыщӀэбыныншэн
щӀэбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыбыныншэн
ущӀэмыбыныншэн
щӀэмыбыныншэн
дыщӀэмыбыныншэн
фыщӀэмыбыныншэн
щӀэмыбыныншэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэбыныншэну
ущӀэбыныншэну
щӀэбыныншэну
дыщӀэбыныншэну
фыщӀэбыныншэну
щӀэбыныншэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыбыныншэну
ущӀэмыбыныншэну
щӀэмыбыныншэну
дыщӀэмыбыныншэну
фыщӀэмыбыныншэну
щӀэмыбыныншэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншэу
убыныншэу
быныншэу
дыбыныншэу
фыбыныншэу
быныншэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэу
умыбыныншэу
мыбыныншэу
дымыбыныншэу
фымыбыныншэу
мыбыныншэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбыныншауэ
убыныншауэ
быныншауэ
дыбыныншауэ
фыбыныншауэ
быныншауэ / бынынша(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншауэ
умыбыныншауэ
мыбыныншауэ
дымыбыныншауэ
фымыбыныншауэ
мыбыныншауэ(хэ) / мыбынынша(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыбыныншэурэ
убыныншэурэ
быныншэурэ
дыбыныншэурэ
фыбыныншэурэ
быныншэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыбыныншэурэ
умыбыныншэурэ
мыбыныншэурэ
дымыбыныншэурэ
фымыбыныншэурэ
мыбыныншэ(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бынынш]э
[бынынш]эр
--
[бынынш]эхэр
Эргативнэ:
[бынынш]э
[бынынш]эм
--
[бынынш]эхэм
Послеложнэ:
[бынынш]экӀэ
[бынынш]эмкӀэ
[бынынш]эхэкӀэ
[бынынш]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бынынш]эу
[бынынш]эрауэ
[бынынш]эхэу
[бынынш]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бынынш]а
[бынынш]ар
--
[бынынш]ахэр
Эргативнэ:
[бынынш]а
[бынынш]ам
--
[бынынш]ахэм
Послеложнэ:
[бынынш]акӀэ
[бынынш]амкӀэ
[бынынш]ахэкӀэ
[бынынш]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бынынш]ауэ
[бынынш]арауэ
[бынынш]ахэу
[бынынш]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бынынш]эн
[бынынш]эныр
--
[бынынш]энхэр
Эргативнэ:
[бынынш]эн
[бынынш]эным
--
[бынынш]энхэм
Послеложнэ:
[бынынш]энкӀэ
[бынынш]энымкӀэ
[бынынш]энхэкӀэ
[бынынш]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[бынынш]эну
[бынынш]энырауэ
[бынынш]энхэу
[бынынш]энхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бынынш]эну
[бынынш]энур
--
[бынынш]энухэр
Эргативнэ:
[бынынш]эну
[бынынш]энум
--
[бынынш]энухэм
Послеложнэ:
[бынынш]энукӀэ
[бынынш]энумкӀэ
[бынынш]энухэкӀэ
[бынынш]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бынынш]энууэ
[бынынш]энурауэ
[бынынш]энухэу
[бынынш]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Бын имыӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
быныншэн: be infertile, barren, childless
УРЫСЫБЗЭ
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.