Wt/kbd/бжьын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

бжьын
бжьын
бжьын

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [bʑǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[бжьын]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	бжьын	бжьыныр	--	бжьынхэр
Эргативнэ:	бжьын	бжьыным	--	бжьынхэм
Послеложнэ:	бжьынкӀэ	бжьынымкӀэ	бжьынхэкӀэ	бжьынхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	бжьыну	бжьынырауэ	бжьынхэу	бжьынхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Зи тхьэмпэри, зи лъабжьэри яшх хадэхэкӀ.

ЩАПХЪЭХЭР

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 61
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
Мыр бжьынщ.	Это лук.	This is an onion.
		нап. 63
Абы бжьыни, бжьыныхуи, фонащи итщ.	В нем лук, чеснок и дыни стоят.	There are onions, garlic and melons in it.
		нап. 86
Дэ хадэм бжьынрэ бжьыныхурэ щыхэтсащ.	Мы посадили лук и чеснок на огороде.	We have planted onions and garlic in the garden.
Бжьыныхури бжьынри къыхэжащ.	Чеснок и лук поросли.	The garlic and the onions have started growing.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Бжьын сыр.
Бжьын гъэлыбжьэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

бжьын: (bulb) onion
Бжьын сыр: pungent onion
Бжьын гъэлыбжьэн: fry onions

УРЫСЫБЗЭ

бжьын: лук репчатый
Бжьын сыр: острый лук
Бжьын гъэлыбжьэн: жарить лук

псалъафэ зэпыщӀахэр

бжьын кӀыгу

  Мыхьэнэ: Бжьыным къикӀыкӀыу жьылапхъэ къызыпахыр.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: onion spear (the flower stalk)
     Урысыбзэ: стрелка лука
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

бжьын цӀыв

  Мыхьэнэ: Бжьын, шатэ, хьэжыгъэ зэхэгъэвауэ ящӀ адыгэ шхыныгъуэ.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: A Kabardian (Circassian) national dish made of sour cream, onion and flour.
     Урысыбзэ: национальное кушанье в виде соуса, приготовленное из сметаны, лука и муки
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

бжьын цӀыкӀу

бжьын цӀыкӀу
бжьын цӀыкӀу

  Мыхьэнэ: Бжьынышхуэ жылэ гъатхэм хасэр, хащӀэр.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: Japanese leek
     Урысыбзэ: лук батун
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

бжьын цӀынэ

бжьын цӀынэ
бжьын цӀынэ

  Мыхьэнэ: Бжьын къэкӀагъащӀэ, бжьын тхьэмпэ зытет.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: green onion
     Урысыбзэ: зелёный лук
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.