АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
бгъэдэ- + [хъухь] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӀэс "бгъэдэхъухьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
бгъэдэхъухьын
щымыӀэныгъэ:
бгъэдэмыхъухьын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьын
убгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын
дыбгъэдэхъухьын
фыбгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьын
убгъэдэмыхъухьын
бгъэдэмыхъухьын
дыбгъэдэмыхъухьын
фыбгъэдэмыхъухьын
бгъэдэмыхъухьын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
бгъэдэхъухь!
фыбгъэдэхъухь!
щымыӀэныгъэ:
убгъэдэмыхъухь!
фыбгъэдэмыхъухь!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдрехъухь
убгъэдрехъухь
бгъэдрехъухь
дыбгъэдрехъухь
фыбгъэдрехъухь
бгъэдрехъухь
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдремыхъухь
убгъэдремыхъухь
бгъэдремыхъухь
дыбгъэдремыхъухь
фыбгъэдремыхъухь
бгъэдремыхъухь
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдохъухь(ыр)
убгъэдохъухь(ыр)
бгъэдохъухь(ыр)
дыбгъэдохъухь(ыр)
фыбгъэдохъухь(ыр)
бгъэдохъухь(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыркъым
убгъэдэхъухьыркъым
бгъэдэхъухьыркъым
дыбгъэдэхъухьыркъым
фыбгъэдэхъухьыркъым
бгъэдэхъухьы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухь(ыр)т
убгъэдэхъухь(ыр)т
бгъэдэхъухь(ыр)т
дыбгъэдэхъухь(ыр)т
фыбгъэдэхъухь(ыр)т
бгъэдэхъухь(ыр)т / бгъэдэхъухьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъым
убгъэдэхъухь(ыр)тэкъым
бгъэдэхъухь(ыр)тэкъым
дыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъым
фыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъым
бгъэдэхъухь(ыр)тэкъым / бгъэдэхъухьхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьащ
убгъэдэхъухьащ
бгъэдэхъухьащ
дыбгъэдэхъухьащ
фыбгъэдэхъухьащ
бгъэдэхъухьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьакъым
убгъэдэхъухьакъым
бгъэдэхъухьакъым
дыбгъэдэхъухьакъым
фыбгъэдэхъухьакъым
бгъэдэхъухьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьат
убгъэдэхъухьат
бгъэдэхъухьат
дыбгъэдэхъухьат
фыбгъэдэхъухьат
бгъэдэхъухьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьатэкъым
убгъэдэхъухьатэкъым
бгъэдэхъухьатэкъым
дыбгъэдэхъухьатэкъым
фыбгъэдэхъухьатэкъым
бгъэдэхъухьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъащ
убгъэдэхъухьыгъащ
бгъэдэхъухьыгъащ
дыбгъэдэхъухьыгъащ
фыбгъэдэхъухьыгъащ
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъакъым
убгъэдэхъухьыгъакъым
бгъэдэхъухьыгъакъым
дыбгъэдэхъухьыгъакъым
фыбгъэдэхъухьыгъакъым
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъат
убгъэдэхъухьыгъат
бгъэдэхъухьыгъат
дыбгъэдэхъухьыгъат
фыбгъэдэхъухьыгъат
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъатэкъым
убгъэдэхъухьыгъатэкъым
бгъэдэхъухьыгъатэкъым
дыбгъэдэхъухьыгъатэкъым
фыбгъэдэхъухьыгъатэкъым
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьщ
убгъэдэхъухьщ
бгъэдэхъухьщ
дыбгъэдэхъухьщ
фыбгъэдэхъухьщ
бгъэдэхъухь(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухькъым
убгъэдэхъухькъым
бгъэдэхъухькъым
дыбгъэдэхъухькъым
фыбгъэдэхъухькъым
бгъэдэхъухь(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьт
убгъэдэхъухьт
бгъэдэхъухьт
дыбгъэдэхъухьт
фыбгъэдэхъухьт
бгъэдэхъухь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьтэкъым
убгъэдэхъухьтэкъым
бгъэдэхъухьтэкъым
дыбгъэдэхъухьтэкъым
фыбгъэдэхъухьтэкъым
бгъэдэхъухь(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынщ
убгъэдэхъухьынщ
бгъэдэхъухьынщ
дыбгъэдэхъухьынщ
фыбгъэдэхъухьынщ
бгъэдэхъухьын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынкъым
убгъэдэхъухьынкъым
бгъэдэхъухьынкъым
дыбгъэдэхъухьынкъым
фыбгъэдэхъухьынкъым
бгъэдэхъухьын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынущ
убгъэдэхъухьынущ
бгъэдэхъухьынущ
дыбгъэдэхъухьынущ
фыбгъэдэхъухьынущ
бгъэдэхъухьыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынукъым
убгъэдэхъухьынукъым
бгъэдэхъухьынукъым
дыбгъэдэхъухьынукъым
фыбгъэдэхъухьынукъым
бгъэдэхъухьыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьрэ
убгъэдэхъухьрэ
бгъэдэхъухьрэ
дыбгъэдэхъухьрэ
фыбгъэдэхъухьрэ
бгъэдэхъухь(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыркъэ
убгъэдэхъухьыркъэ
бгъэдэхъухьыркъэ
дыбгъэдэхъухьыркъэ
фыбгъэдэхъухьыркъэ
бгъэдэхъухьыркъэ / бгъэдэхъухьхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухь(ыр)т
убгъэдэхъухь(ыр)т
бгъэдэхъухь(ыр)т
дыбгъэдэхъухь(ыр)т
фыбгъэдэхъухь(ыр)т
бгъэдэхъухь(ыр)т / бгъэдэхъухьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ
убгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ
бгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ
дыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ
фыбгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ
бгъэдэхъухь(ыр)тэкъэ / бгъэдэхъухьхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьа
убгъэдэхъухьа
бгъэдэхъухьа
дыбгъэдэхъухьа
фыбгъэдэхъухьа
бгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьакъэ
убгъэдэхъухьакъэ
бгъэдэхъухьакъэ
дыбгъэдэхъухьакъэ
фыбгъэдэхъухьакъэ
бгъэдэхъухьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьат
убгъэдэхъухьат
бгъэдэхъухьат
дыбгъэдэхъухьат
фыбгъэдэхъухьат
бгъэдэхъухьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьатэкъэ
убгъэдэхъухьатэкъэ
бгъэдэхъухьатэкъэ
дыбгъэдэхъухьатэкъэ
фыбгъэдэхъухьатэкъэ
бгъэдэхъухьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъа
убгъэдэхъухьыгъа
бгъэдэхъухьыгъа
дыбгъэдэхъухьыгъа
фыбгъэдэхъухьыгъа
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъакъэ
убгъэдэхъухьыгъакъэ
бгъэдэхъухьыгъакъэ
дыбгъэдэхъухьыгъакъэ
фыбгъэдэхъухьыгъакъэ
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъат
убгъэдэхъухьыгъат
бгъэдэхъухьыгъат
дыбгъэдэхъухьыгъат
фыбгъэдэхъухьыгъат
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъатэкъэ
убгъэдэхъухьыгъатэкъэ
бгъэдэхъухьыгъатэкъэ
дыбгъэдэхъухьыгъатэкъэ
фыбгъэдэхъухьыгъатэкъэ
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухь
убгъэдэхъухь
бгъэдэхъухь
дыбгъэдэхъухь
фыбгъэдэхъухь
бгъэдэхъухь(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухькъэ
убгъэдэхъухькъэ
бгъэдэхъухькъэ
дыбгъэдэхъухькъэ
фыбгъэдэхъухькъэ
бгъэдэхъухь(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьт
убгъэдэхъухьт
бгъэдэхъухьт
дыбгъэдэхъухьт
фыбгъэдэхъухьт
бгъэдэхъухь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьтэкъэ
убгъэдэхъухьтэкъэ
бгъэдэхъухьтэкъэ
дыбгъэдэхъухьтэкъэ
фыбгъэдэхъухьтэкъэ
бгъэдэхъухь(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьын
убгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын
дыбгъэдэхъухьын
фыбгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынкъэ
убгъэдэхъухьынкъэ
бгъэдэхъухьынкъэ
дыбгъэдэхъухьынкъэ
фыбгъэдэхъухьынкъэ
бгъэдэхъухьын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыну
убгъэдэхъухьыну
бгъэдэхъухьыну
дыбгъэдэхъухьыну
фыбгъэдэхъухьыну
бгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынукъэ
убгъэдэхъухьынукъэ
бгъэдэхъухьынукъэ
дыбгъэдэхъухьынукъэ
фыбгъэдэхъухьынукъэ
бгъэдэхъухьыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьмэ
убгъэдэхъухьмэ
бгъэдэхъухьмэ
дыбгъэдэхъухьмэ
фыбгъэдэхъухьмэ
бгъэдэхъухь(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьмэ
убгъэдэмыхъухьмэ
бгъэдэмыхъухьмэ
дыбгъэдэмыхъухьмэ
фыбгъэдэмыхъухьмэ
бгъэдэмыхъухь(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьамэ
убгъэдэхъухьамэ
бгъэдэхъухьамэ
дыбгъэдэхъухьамэ
фыбгъэдэхъухьамэ
бгъэдэхъухьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьамэ
убгъэдэмыхъухьамэ
бгъэдэмыхъухьамэ
дыбгъэдэмыхъухьамэ
фыбгъэдэмыхъухьамэ
бгъэдэмыхъухьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъамэ
убгъэдэхъухьыгъамэ
бгъэдэхъухьыгъамэ
дыбгъэдэхъухьыгъамэ
фыбгъэдэхъухьыгъамэ
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьыгъамэ
убгъэдэмыхъухьыгъамэ
бгъэдэмыхъухьыгъамэ
дыбгъэдэмыхъухьыгъамэ
фыбгъэдэмыхъухьыгъамэ
бгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынмэ
убгъэдэхъухьынмэ
бгъэдэхъухьынмэ
дыбгъэдэхъухьынмэ
фыбгъэдэхъухьынмэ
бгъэдэхъухьын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынмэ
убгъэдэмыхъухьынмэ
бгъэдэмыхъухьынмэ
дыбгъэдэмыхъухьынмэ
фыбгъэдэмыхъухьынмэ
бгъэдэмыхъухьын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынумэ
убгъэдэхъухьынумэ
бгъэдэхъухьынумэ
дыбгъэдэхъухьынумэ
фыбгъэдэхъухьынумэ
бгъэдэхъухьыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынумэ
убгъэдэмыхъухьынумэ
бгъэдэмыхъухьынумэ
дыбгъэдэмыхъухьынумэ
фыбгъэдэмыхъухьынумэ
бгъэдэмыхъухьыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьтэмэ
убгъэдэхъухьтэмэ
бгъэдэхъухьтэмэ
дыбгъэдэхъухьтэмэ
фыбгъэдэхъухьтэмэ
бгъэдэхъухь(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьтэмэ
убгъэдэмыхъухьтэмэ
бгъэдэмыхъухьтэмэ
дыбгъэдэмыхъухьтэмэ
фыбгъэдэмыхъухьтэмэ
бгъэдэмыхъухь(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьатэмэ
убгъэдэхъухьатэмэ
бгъэдэхъухьатэмэ
дыбгъэдэхъухьатэмэ
фыбгъэдэхъухьатэмэ
бгъэдэхъухьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьатэмэ
убгъэдэмыхъухьатэмэ
бгъэдэмыхъухьатэмэ
дыбгъэдэмыхъухьатэмэ
фыбгъэдэмыхъухьатэмэ
бгъэдэмыхъухьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъатэмэ
убгъэдэхъухьыгъатэмэ
бгъэдэхъухьыгъатэмэ
дыбгъэдэхъухьыгъатэмэ
фыбгъэдэхъухьыгъатэмэ
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьыгъатэмэ
убгъэдэмыхъухьыгъатэмэ
бгъэдэмыхъухьыгъатэмэ
дыбгъэдэмыхъухьыгъатэмэ
фыбгъэдэмыхъухьыгъатэмэ
бгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынтэмэ
убгъэдэхъухьынтэмэ
бгъэдэхъухьынтэмэ
дыбгъэдэхъухьынтэмэ
фыбгъэдэхъухьынтэмэ
бгъэдэхъухьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынтэмэ
убгъэдэмыхъухьынтэмэ
бгъэдэмыхъухьынтэмэ
дыбгъэдэмыхъухьынтэмэ
фыбгъэдэмыхъухьынтэмэ
бгъэдэмыхъухьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынутэмэ
убгъэдэхъухьынутэмэ
бгъэдэхъухьынутэмэ
дыбгъэдэхъухьынутэмэ
фыбгъэдэхъухьынутэмэ
бгъэдэхъухьыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынутэмэ
убгъэдэмыхъухьынутэмэ
бгъэдэмыхъухьынутэмэ
дыбгъэдэмыхъухьынутэмэ
фыбгъэдэмыхъухьынутэмэ
бгъэдэмыхъухьыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынт
убгъэдэхъухьынт
бгъэдэхъухьынт
дыбгъэдэхъухьынт
фыбгъэдэхъухьынт
бгъэдэхъухьын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынтэкъым
убгъэдэхъухьынтэкъым
бгъэдэхъухьынтэкъым
дыбгъэдэхъухьынтэкъым
фыбгъэдэхъухьынтэкъым
бгъэдэхъухьын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынут
убгъэдэхъухьынут
бгъэдэхъухьынут
дыбгъэдэхъухьынут
фыбгъэдэхъухьынут
бгъэдэхъухьыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынутэкъым
убгъэдэхъухьынутэкъым
бгъэдэхъухьынутэкъым
дыбгъэдэхъухьынутэкъым
фыбгъэдэхъухьынутэкъым
бгъэдэхъухьыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьми
убгъэдэхъухьми
бгъэдэхъухьми
дыбгъэдэхъухьми
фыбгъэдэхъухьми
бгъэдэхъухь(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьми
убгъэдэмыхъухьми
бгъэдэмыхъухьми
дыбгъэдэмыхъухьми
фыбгъэдэмыхъухьми
бгъэдэмыхъухь(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьами
убгъэдэхъухьами
бгъэдэхъухьами
дыбгъэдэхъухьами
фыбгъэдэхъухьами
бгъэдэхъухьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьами
убгъэдэмыхъухьами
бгъэдэмыхъухьами
дыбгъэдэмыхъухьами
фыбгъэдэмыхъухьами
бгъэдэмыхъухьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъами
убгъэдэхъухьыгъами
бгъэдэхъухьыгъами
дыбгъэдэхъухьыгъами
фыбгъэдэхъухьыгъами
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьыгъами
убгъэдэмыхъухьыгъами
бгъэдэмыхъухьыгъами
дыбгъэдэмыхъухьыгъами
фыбгъэдэмыхъухьыгъами
бгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынми
убгъэдэхъухьынми
бгъэдэхъухьынми
дыбгъэдэхъухьынми
фыбгъэдэхъухьынми
бгъэдэхъухьын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынми
убгъэдэмыхъухьынми
бгъэдэмыхъухьынми
дыбгъэдэмыхъухьынми
фыбгъэдэмыхъухьынми
бгъэдэмыхъухьын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынуми
убгъэдэхъухьынуми
бгъэдэхъухьынуми
дыбгъэдэхъухьынуми
фыбгъэдэхъухьынуми
бгъэдэхъухьыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынуми
убгъэдэмыхъухьынуми
бгъэдэмыхъухьынуми
дыбгъэдэмыхъухьынуми
фыбгъэдэмыхъухьынуми
бгъэдэмыхъухьыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьтэми
убгъэдэхъухьтэми
бгъэдэхъухьтэми
дыбгъэдэхъухьтэми
фыбгъэдэхъухьтэми
бгъэдэхъухь(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьтэми
убгъэдэмыхъухьтэми
бгъэдэмыхъухьтэми
дыбгъэдэмыхъухьтэми
фыбгъэдэмыхъухьтэми
бгъэдэмыхъухь(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьатэми
убгъэдэхъухьатэми
бгъэдэхъухьатэми
дыбгъэдэхъухьатэми
фыбгъэдэхъухьатэми
бгъэдэхъухьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьатэми
убгъэдэмыхъухьатэми
бгъэдэмыхъухьатэми
дыбгъэдэмыхъухьатэми
фыбгъэдэмыхъухьатэми
бгъэдэмыхъухьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьыгъатэми
убгъэдэхъухьыгъатэми
бгъэдэхъухьыгъатэми
дыбгъэдэхъухьыгъатэми
фыбгъэдэхъухьыгъатэми
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьыгъатэми
убгъэдэмыхъухьыгъатэми
бгъэдэмыхъухьыгъатэми
дыбгъэдэмыхъухьыгъатэми
фыбгъэдэмыхъухьыгъатэми
бгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынтэми
убгъэдэхъухьынтэми
бгъэдэхъухьынтэми
дыбгъэдэхъухьынтэми
фыбгъэдэхъухьынтэми
бгъэдэхъухьын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынтэми
убгъэдэмыхъухьынтэми
бгъэдэмыхъухьынтэми
дыбгъэдэмыхъухьынтэми
фыбгъэдэмыхъухьынтэми
бгъэдэмыхъухьын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьынутэми
убгъэдэхъухьынутэми
бгъэдэхъухьынутэми
дыбгъэдэхъухьынутэми
фыбгъэдэхъухьынутэми
бгъэдэхъухьыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьынутэми
убгъэдэмыхъухьынутэми
бгъэдэмыхъухьынутэми
дыбгъэдэмыхъухьынутэми
фыбгъэдэмыхъухьынутэми
бгъэдэмыхъухьыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьаи
убгъэдэхъухьаи
бгъэдэхъухьаи
дыбгъэдэхъухьаи
фыбгъэдэхъухьаи
бгъэдэхъухьаи
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьакъыми
убгъэдэхъухьакъыми
бгъэдэхъухьакъыми
дыбгъэдэхъухьакъыми
фыбгъэдэхъухьакъыми
бгъэдэхъухьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьащэрэт
убгъэдэхъухьащэрэт
бгъэдэхъухьащэрэт
дыбгъэдэхъухьащэрэт
фыбгъэдэхъухьащэрэт
бгъэдэхъухьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмыхъухьащэрэт
убгъэдэмыхъухьащэрэт
бгъэдэмыхъухьащэрэт
дыбгъэдэмыхъухьащэрэт
фыбгъэдэмыхъухьащэрэт
бгъэдэмыхъухьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнщ
убгъэдэхъухьагъэнщ
бгъэдэхъухьагъэнщ
дыбгъэдэхъухьагъэнщ
фыбгъэдэхъухьагъэнщ
бгъэдэхъухьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнкъым
убгъэдэхъухьагъэнкъым
бгъэдэхъухьагъэнкъым
дыбгъэдэхъухьагъэнкъым
фыбгъэдэхъухьагъэнкъым
бгъэдэхъухьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнт
убгъэдэхъухьагъэнт
бгъэдэхъухьагъэнт
дыбгъэдэхъухьагъэнт
фыбгъэдэхъухьагъэнт
бгъэдэхъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнтэкъым
убгъэдэхъухьагъэнтэкъым
бгъэдэхъухьагъэнтэкъым
дыбгъэдэхъухьагъэнтэкъым
фыбгъэдэхъухьагъэнтэкъым
бгъэдэхъухьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэн
убгъэдэхъухьагъэн
бгъэдэхъухьагъэн
дыбгъэдэхъухьагъэн
фыбгъэдэхъухьагъэн
бгъэдэхъухьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнкъэ
убгъэдэхъухьагъэнкъэ
бгъэдэхъухьагъэнкъэ
дыбгъэдэхъухьагъэнкъэ
фыбгъэдэхъухьагъэнкъэ
бгъэдэхъухьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнт
убгъэдэхъухьагъэнт
бгъэдэхъухьагъэнт
дыбгъэдэхъухьагъэнт
фыбгъэдэхъухьагъэнт
бгъэдэхъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
убгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
бгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
дыбгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
фыбгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
бгъэдэхъухьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнхъухь
убгъэдэхъухьагъэнхъухь
бгъэдэхъухьагъэнхъухь
дыбгъэдэхъухьагъэнхъухь
фыбгъэдэхъухьагъэнхъухь
бгъэдэхъухьагъэнхъухь
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнукъым
убгъэдэхъухьагъэнукъым
бгъэдэхъухьагъэнукъым
дыбгъэдэхъухьагъэнукъым
фыбгъэдэхъухьагъэнукъым
бгъэдэхъухьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнут
убгъэдэхъухьагъэнут
бгъэдэхъухьагъэнут
дыбгъэдэхъухьагъэнут
фыбгъэдэхъухьагъэнут
бгъэдэхъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнутэкъым
убгъэдэхъухьагъэнутэкъым
бгъэдэхъухьагъэнутэкъым
дыбгъэдэхъухьагъэнутэкъым
фыбгъэдэхъухьагъэнутэкъым
бгъэдэхъухьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэну
убгъэдэхъухьагъэну
бгъэдэхъухьагъэну
дыбгъэдэхъухьагъэну
фыбгъэдэхъухьагъэну
бгъэдэхъухьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнукъэ
убгъэдэхъухьагъэнукъэ
бгъэдэхъухьагъэнукъэ
дыбгъэдэхъухьагъэнукъэ
фыбгъэдэхъухьагъэнукъэ
бгъэдэхъухьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнут
убгъэдэхъухьагъэнут
бгъэдэхъухьагъэнут
дыбгъэдэхъухьагъэнут
фыбгъэдэхъухьагъэнут
бгъэдэхъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
убгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
бгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
дыбгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
фыбгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
бгъэдэхъухьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухь
убгъэдэхъухь
бгъэдэхъухь
дыбгъэдэхъухь
фыбгъэдэхъухь
бгъэдэхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухь
убгъэдэмыхъухь
бгъэдэмыхъухь
дыбгъэдэмыхъухь
фыбгъэдэмыхъухь
бгъэдэмыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьа
убгъэдэхъухьа
бгъэдэхъухьа
дыбгъэдэхъухьа
фыбгъэдэхъухьа
бгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьа
убгъэдэмыхъухьа
бгъэдэмыхъухьа
дыбгъэдэмыхъухьа
фыбгъэдэмыхъухьа
бгъэдэмыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьыгъа
убгъэдэхъухьыгъа
бгъэдэхъухьыгъа
дыбгъэдэхъухьыгъа
фыбгъэдэхъухьыгъа
бгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьыгъа
убгъэдэмыхъухьыгъа
бгъэдэмыхъухьыгъа
дыбгъэдэмыхъухьыгъа
фыбгъэдэмыхъухьыгъа
бгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьын
убгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын
дыбгъэдэхъухьын
фыбгъэдэхъухьын
бгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьын
убгъэдэмыхъухьын
бгъэдэмыхъухьын
дыбгъэдэмыхъухьын
фыбгъэдэмыхъухьын
бгъэдэмыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьыну
убгъэдэхъухьыну
бгъэдэхъухьыну
дыбгъэдэхъухьыну
фыбгъэдэхъухьыну
бгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьыну
убгъэдэмыхъухьыну
бгъэдэмыхъухьыну
дыбгъэдэмыхъухьыну
фыбгъэдэмыхъухьыну
бгъэдэмыхъухьыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэхъухь
узэрыбгъэдэхъухь
зэрыбгъэдэхъухь
дызэрыбгъэдэхъухь
фызэрыбгъэдэхъухь
зэрыбгъэдэхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмыхъухь
узэрыбгъэдэмыхъухь
зэрыбгъэдэмыхъухь
дызэрыбгъэдэмыхъухь
фызэрыбгъэдэмыхъухь
зэрыбгъэдэмыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэхъухьа
узэрыбгъэдэхъухьа
зэрыбгъэдэхъухьа
дызэрыбгъэдэхъухьа
фызэрыбгъэдэхъухьа
зэрыбгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмыхъухьа
узэрыбгъэдэмыхъухьа
зэрыбгъэдэмыхъухьа
дызэрыбгъэдэмыхъухьа
фызэрыбгъэдэмыхъухьа
зэрыбгъэдэмыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэхъухьыгъа
узэрыбгъэдэхъухьыгъа
зэрыбгъэдэхъухьыгъа
дызэрыбгъэдэхъухьыгъа
фызэрыбгъэдэхъухьыгъа
зэрыбгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмыхъухьыгъа
узэрыбгъэдэмыхъухьыгъа
зэрыбгъэдэмыхъухьыгъа
дызэрыбгъэдэмыхъухьыгъа
фызэрыбгъэдэмыхъухьыгъа
зэрыбгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэхъухьын
узэрыбгъэдэхъухьын
зэрыбгъэдэхъухьын
дызэрыбгъэдэхъухьын
фызэрыбгъэдэхъухьын
зэрыбгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмыхъухьын
узэрыбгъэдэмыхъухьын
зэрыбгъэдэмыхъухьын
дызэрыбгъэдэмыхъухьын
фызэрыбгъэдэмыхъухьын
зэрыбгъэдэмыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэхъухьыну
узэрыбгъэдэхъухьыну
зэрыбгъэдэхъухьыну
дызэрыбгъэдэхъухьыну
фызэрыбгъэдэхъухьыну
зэрыбгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмыхъухьыну
узэрыбгъэдэмыхъухьыну
зэрыбгъэдэмыхъухьыну
дызэрыбгъэдэмыхъухьыну
фызэрыбгъэдэмыхъухьыну
зэрыбгъэдэмыхъухьыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэхъухь
ущыбгъэдэхъухь
щыбгъэдэхъухь
дыщыбгъэдэхъухь
фыщыбгъэдэхъухь
щыбгъэдэхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмыхъухь
ущыбгъэдэмыхъухь
щыбгъэдэмыхъухь
дыщыбгъэдэмыхъухь
фыщыбгъэдэмыхъухь
щыбгъэдэмыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэхъухьа
ущыбгъэдэхъухьа
щыбгъэдэхъухьа
дыщыбгъэдэхъухьа
фыщыбгъэдэхъухьа
щыбгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмыхъухьа
ущибгъэдэмыхъухьа
щыбгъэдэмыхъухьа
дыщыбгъэдэмыхъухьа
фыщыбгъэдэмыхъухьа
щыбгъэдэмыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэхъухьыгъа
ущыбгъэдэхъухьыгъа
щыбгъэдэхъухьыгъа
дыщыбгъэдэхъухьыгъа
фыщыбгъэдэхъухьыгъа
щыбгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмыхъухьыгъа
ущыбгъэдэмыхъухьыгъа
щыбгъэдэмыхъухьыгъа
дыщыбгъэдэмыхъухьыгъа
фыщыбгъэдэмыхъухьыгъа
щыбгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэхъухьын
ущыбгъэдэхъухьын
щыбгъэдэхъухьын
дыщыбгъэдэхъухьын
фыщыбгъэдэхъухьын
щыбгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмыхъухьын
ущыбгъэдэхъухьын
щыбгъэдэмыхъухьын
дыщыбгъэдэмыхъухьын
фыщыбгъэдэмыхъухьын
щыбгъэдэмыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэхъухьыну
ущыбгъэдэхъухьыну
щыбгъэдэхъухьыну
дыщыбгъэдэхъухьыну
фыщыбгъэдэхъухьыну
щыбгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмыхъухьыну
ущыбгъэдэмыхъухьыну
щыбгъэдэмыхъухьыну
дыщыбгъэдэмыхъухьыну
фыщыбгъэдэмыхъухьыну
щыбгъэдэмыхъухьыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэхъухь
уздыбгъэдэхъухь
здыбгъэдэхъухь
дыздыбгъэдэхъухь
фыздыбгъэдэхъухь
здыбгъэдэхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмыхъухь
уздыбгъэдэмыхъухь
здыбгъэдэмыхъухь
дыздыбгъэдэмыхъухь
фыздыбгъэдэмыхъухь
здыбгъэдэмыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэхъухьа
уздыбгъэдэхъухьа
здыбгъэдэхъухьа
дыздыбгъэдэхъухьа
фыздыбгъэдэхъухьа
здыбгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмыхъухьа
уздыбгъэдэмыхъухьа
здыбгъэдэмыхъухьа
дыздыбгъэдэмыхъухьа
фыздыбгъэдэмыхъухьа
здыбгъэдэмыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэхъухьыгъа
уздыбгъэдэхъухьыгъа
здыбгъэдэхъухьыгъа
дыздыбгъэдэхъухьыгъа
фыздыбгъэдэхъухьыгъа
здыбгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмыхъухьыгъа
уздыбгъэдэмыхъухьыгъа
здыбгъэдэмыхъухьыгъа
дыздыбгъэдэмыхъухьыгъа
фыздыбгъэдэмыхъухьыгъа
здыбгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэхъухьын
уздыбгъэдэхъухьын
здыбгъэдэхъухьын
дыздыбгъэдэхъухьын
фыздыбгъэдэхъухьын
здыбгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмыхъухьын
уздыбгъэдэмыхъухьын
здыбгъэдэмыхъухьын
дыздыбгъэдэмыхъухьын
фыздыбгъэдэмыхъухьын
здыбгъэдэмыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэхъухьыну
уздыбгъэдэхъухьыну
здыбгъэдэхъухьыну
дыздыбгъэдэхъухьыну
фыздыбгъэдэхъухьыну
здыбгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмыхъухьыну
уздыбгъэдэмыхъухьыну
здыбгъэдэмыхъухьыну
дыздыбгъэдэмыхъухьыну
фыздыбгъэдэмыхъухьыну
здыбгъэдэмыхъухьыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэхъухь
ущӀыбгъэдэхъухь
щӀыбгъэдэхъухь
дыщӀыбгъэдэхъухь
фыщӀыбгъэдэхъухь
щӀыбгъэдэхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмыхъухь
ущӀыбгъэдэмыхъухь
щӀыбгъэдэмыхъухь
дыщӀыбгъэдэмыхъухь
фыщӀыбгъэдэмыхъухь
щӀыбгъэдэмыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэхъухьа
ущӀыбгъэдэхъухьӀэхъухьа
щӀыбгъэдэхъухьа
дыщӀыбгъэдэхъухьа
фыщӀыбгъэдэхъухьа
щӀыбгъэдэхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмыхъухьа
ущӀыбгъэдэмыхъухьа
щӀыбгъэдэмыхъухьа
дыщӀыбгъэдэмыхъухьа
фыщӀыбгъэдэмыхъухьа
щӀыбгъэдэмыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэхъухьыгъа
ущӀыбгъэдэхъухьыгъа
щӀыбгъэдэхъухьыгъа
дыщӀыбгъэдэхъухьыгъа
фыщӀыбгъэдэхъухьыгъа
щӀыбгъэдэхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмыхъухьыгъа
ущӀыбгъэдэмыхъухьыгъа
щӀыбгъэдэмыхъухьыгъа
дыщӀыбгъэдэмыхъухьыгъа
фыщӀыбгъэдэмыхъухьыгъа
щӀыбгъэдэмыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэхъухьын
ущӀыбгъэдэхъухьын
щӀыбгъэдэхъухьын
дыщӀыбгъэдэхъухьын
фыщӀыбгъэдэхъухьын
щӀыбгъэдэхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмыхъухьын
ущӀыбгъэдэмыхъухьын
щӀыбгъэдэмыхъухьын
дыщӀыбгъэдэмыхъухьын
фыщӀыбгъэдэмыхъухьын
щӀыбгъэдэмыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэхъухьыну
ущӀыбгъэдэхъухьыну
щӀыбгъэдэхъухьыну
дыщӀыбгъэдэхъухьыну
фыщӀыбгъэдэхъухьыну
щӀыбгъэдэхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмыхъухьыну
ущӀыбгъэдэмыхъухьыну
щӀыбгъэдэмыхъухьыну
дыщӀыбгъэдэмыхъухьыну
фыщӀыбгъэдэмыхъухьыну
щӀыбгъэдэмыхъухьыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьу
убгъэдэхъухьу
бгъэдэхъухьу
дыбгъэдэхъухьу
фыбгъэдэхъухьу
бгъэдэхъухь(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьу
убгъэдэмыхъухьу
бгъэдэмыхъухьу
дыбгъэдэмыхъухьу
фыбгъэдэмыхъухьу
бгъэдэмыхъухь(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьауэ
убгъэдэхъухьауэ
бгъэдэхъухьауэ
дыбгъэдэхъухьауэ
фыбгъэдэхъухьауэ
бгъэдэхъухьауэ / бгъэдэхъухьахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьауэ
убгъэдэмыхъухьауэ
бгъэдэмыхъухьауэ
дыбгъэдэмыхъухьауэ
фыбгъэдэмыхъухьауэ
бгъэдэмыхъухьауэ / бгъэдэмыхъухьахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэхъухьурэ
убгъэдэхъухьурэ
бгъэдэхъухьурэ
дыбгъэдэхъухьурэ
фыбгъэдэхъухьурэ
бгъэдэхъухь(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмыхъухьурэ
убгъэдэмыхъухьурэ
бгъэдэмыхъухьурэ
дыбгъэдэмыхъухьурэ
фыбгъэдэмыхъухьурэ
бгъэдэмыхъухь(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыббгъэдохъухь
сыбгъэдохъухь
--
сывбгъэдохъухь
сабгъэдохъухь
уэ
узбгъэдохъухь
--
убгъэдохъухь
удбгъэдохъухь
--
уабгъэдохъухь
ар
збгъэдохъухь
ббгъэдохъухь
бгъэдохъухь
дбгъэдохъухь
вбгъэдохъухь
ябгъэдохъухь
дэ
--
дыббгъэдохъухь
дыбгъэдохъухь
--
дывбгъэдохъухь
дабгъэдохъухь
фэ
фызбгъэдохъухь
--
фыбгъэдохъухь
фыдбгъэдохъухь
--
фабгъэдохъухь
ахэр
збгъэдохъухь(хэ)
ббгъэдохъухь(хэ)
бгъэдохъухь(хэ)
дбгъэдохъухь(хэ)
вбгъэдохъухь(хэ)
ябгъэдохъухь(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъухь]
[хъухь]ыр
--
[хъухь]хэр
Эргативнэ:
[хъухь]
[хъухь]ым
--
[хъухь]хэм
Послеложнэ:
[хъухь]кӀэ
[хъухь]ымкӀэ
[хъухь]хэкӀэ
[хъухь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъухь]у
[хъухь]ырауэ
[хъухь]хэу
[хъухь]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъухь]а
[хъухь]ар
--
[хъухь]ахэр
Эргативнэ:
[хъухь]а
[хъухь]ам
--
[хъухь]ахэм
Послеложнэ:
[хъухь]акӀэ
[хъухь]амкӀэ
[хъухь]ахэкӀэ
[хъухь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъухь]ауэ
[хъухь]арауэ
[хъухь]ахэу
[хъухь]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъухь]ын
[хъухь]ыныр
--
[хъухь]ынхэр
Эргативнэ:
[хъухь]ын
[хъухь]ыным
--
[хъухь]ынхэм
Послеложнэ:
[хъухь]ынкӀэ
[хъухь]ынымкӀэ
[хъухь]ынхэкӀэ
[хъухь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хъухь]ыну
[хъухь]ынырауэ
[хъухь]ынхэу
[хъухь]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъухь]ыну
[хъухь]ынур
--
[хъухь]ынухэр
Эргативнэ:
[хъухь]ыну
[хъухь]ынум
--
[хъухь]ынухэм
Послеложнэ:
[хъухь]ынукӀэ
[хъухь]ынумкӀэ
[хъухь]ынухэкӀэ
[хъухь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъухь]ынууэ
[хъухь]ынурауэ
[хъухь]ынухэу
[хъухь]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым уригъунэгъуурэ, уригъусэурэ зыгуэр ухъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
бгъэдэхъухьын: become sth while being together with sb or sth.
Делэ бгъэдэхъухьын: go insane / crazy while together with sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
бгъэдэхъухьын: стать каким-л., находясь с кем-чем-л.
Делэ бгъэдэхъухьын: стать сумасшедшим, находясь вместе с кем-чем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.