АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
бгэдэ- + [зэгъ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӀэс "бгъэдэзэгъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
бгъэдэзэгъэн
щымыӀэныгъэ:
бгъэдэмызэгъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэн
убгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн
дыбгъэдэзэгъэн
фыбгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэн
убгъэдэмызэгъэн
бгъэдэмызэгъэн
дыбгъэдэмызэгъэн
фыбгъэдэмызэгъэн
бгъэдэмызэгъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
бгъэдэзагъэ!
фыбгъэдэзагъэ!
щымыӀэныгъэ:
убгъэдэмызагъэ!
фыбгъэдэмызагъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдрезагъэ
убгъэдрезагъэ
бгъэдрезагъэ
дыбгъэдрезагъэ
фыбгъэдрезагъэ
бгъэдрезагъэ
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдремызагъэ
убгъэдремызагъэ
бгъэдремызагъэ
дыбгъэдремызагъэ
фыбгъэдремызагъэ
бгъэдремызагъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдозагъэ(р)
убгъэдозагъэ(р)
бгъэдозагъэ(р)
дыбгъэдозагъэ(р)
фыбгъэдозагъэ(р)
бгъэдозагъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэркъым
убгъэдэзагъэркъым
бгъэдэзагъэркъым
дыбгъэдэзагъэркъым
фыбгъэдэзагъэркъым
бгъэдэзагъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэ(р)т
убгъэдэзагъэ(р)т
бгъэдэзагъэ(р)т
дыбгъэдэзагъэ(р)т
фыбгъэдэзагъэ(р)т
бгъэдэзагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэ(р)тэкъым
убгъэдэзагъэ(р)тэкъым
бгъэдэзагъэ(р)тэкъым
дыбгъэдэзагъэ(р)тэкъым
фыбгъэдэзагъэ(р)тэкъым
бгъэдэзагъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъащ
убгъэдэзэгъащ
бгъэдэзэгъащ
дыбгъэдэзэгъащ
фыбгъэдэзэгъащ
бгъэдэзэгъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъакъым
убгъэдэзэгъакъым
бгъэдэзэгъакъым
дыбгъэдэзэгъакъым
фыбгъэдэзэгъакъым
бгъэдэзэгъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъат
убгъэдэзэгъат
бгъэдэзэгъат
дыбгъэдэзэгъат
фыбгъэдэзэгъат
бгъэдэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъатэкъым
убгъэдэзэгъатэкъым
бгъэдэзэгъатэкъым
дыбгъэдэзэгъатэкъым
фыбгъэдэзэгъатэкъым
бгъэдэзэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъащ
убгъэдэзэгъэгъащ
бгъэдэзэгъэгъащ
дыбгъэдэзэгъэгъащ
фыбгъэдэзэгъэгъащ
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъакъым
убгъэдэзэгъэгъакъым
бгъэдэзэгъэгъакъым
дыбгъэдэзэгъэгъакъым
фыбгъэдэзэгъэгъакъым
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъат
убгъэдэзэгъэгъат
бгъэдэзэгъэгъат
дыбгъэдэзэгъэгъат
фыбгъэдэзэгъэгъат
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъатэкъым
убгъэдэзэгъэгъатэкъым
бгъэдэзэгъэгъатэкъым
дыбгъэдэзэгъэгъатэкъым
фыбгъэдэзэгъэгъатэкъым
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэщ
убгъэдэзагъэщ
бгъэдэзагъэщ
дыбгъэдэзагъэщ
фыбгъэдэзагъэщ
бгъэдэзагъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэкъым
убгъэдэзагъэкъым
бгъэдэзагъэкъым
дыбгъэдэзагъэкъым
фыбгъэдэзагъэкъым
бгъэдэзагъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэт
убгъэдэзагъэт
бгъэдэзагъэт
дыбгъэдэзагъэт
фыбгъэдэзагъэт
бгъэдэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэтэкъым
убгъэдэзагъэтэкъым
бгъэдэзагъэтэкъым
дыбгъэдэзагъэтэкъым
фыбгъэдэзагъэтэкъым
бгъэдэзагъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнщ
убгъэдэзэгъэнщ
бгъэдэзэгъэнщ
дыбгъэдэзэгъэнщ
фыбгъэдэзэгъэнщ
бгъэдэзэгъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнкъым
убгъэдэзэгъэнкъым
бгъэдэзэгъэнкъым
дыбгъэдэзэгъэнкъым
фыбгъэдэзэгъэнкъым
бгъэдэзэгъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнущ
убгъэдэзэгъэнущ
бгъэдэзэгъэнущ
дыбгъэдэзэгъэнущ
фыбгъэдэзэгъэнущ
бгъэдэзэгъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнукъым
убгъэдэзэгъэнукъым
бгъэдэзэгъэнукъым
дыбгъэдэзэгъэнукъым
фыбгъэдэзэгъэнукъым
бгъэдэзэгъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэрэ
убгъэдэзагъэрэ
бгъэдэзагъэрэ
дыбгъэдэзагъэрэ
фыбгъэдэзагъэрэ
бгъэдэзагъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэркъэ
убгъэдэзагъэркъэ
бгъэдэзагъэркъэ
дыбгъэдэзагъэркъэ
фыбгъэдэзагъэркъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэ(р)т
убгъэдэзагъэ(р)т
бгъэдэзагъэ(р)т
дыбгъэдэзагъэ(р)т
фыбгъэдэзагъэ(р)т
бгъэдэзагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэ(р)тэкъэ
убгъэдэзагъэ(р)тэкъэ
бгъэдэзагъэ(р)тэкъэ
дыбгъэдэзагъэ(р)тэкъэ
фыбгъэдэзагъэ(р)тэкъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъа
убгъэдэзэгъа
бгъэдэзэгъа
дыбгъэдэзэгъа
фыбгъэдэзэгъа
бгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъакъэ
убгъэдэзэгъакъэ
бгъэдэзэгъакъэ
дыбгъэдэзэгъакъэ
фыбгъэдэзэгъакъэ
бгъэдэзэгъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъат
убгъэдэзэгъат
бгъэдэзэгъат
дыбгъэдэзэгъат
фыбгъэдэзэгъат
бгъэдэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъатэкъэ
убгъэдэзэгъатэкъэ
бгъэдэзэгъатэкъэ
дыбгъэдэзэгъатэкъэ
фыбгъэдэзэгъатэкъэ
бгъэдэзэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъа
убгъэдэзэгъэгъа
бгъэдэзэгъэгъа
дыбгъэдэзэгъэгъа
фыбгъэдэзэгъэгъа
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъакъэ
убгъэдэзэгъэгъакъэ
бгъэдэзэгъэгъакъэ
дыбгъэдэзэгъэгъакъэ
фыбгъэдэзэгъэгъакъэ
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъат
убгъэдэзэгъэгъат
бгъэдэзэгъэгъат
дыбгъэдэзэгъэгъат
фыбгъэдэзэгъэгъат
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъатэкъэ
убгъэдэзэгъэгъатэкъэ
бгъэдэзэгъэгъатэкъэ
дыбгъэдэзэгъэгъатэкъэ
фыбгъэдэзэгъэгъатэкъэ
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэ
убгъэдэзагъэ
бгъэдэзагъэ
дыбгъэдэзагъэ
фыбгъэдэзагъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэкъэ
убгъэдэзагъэкъэ
бгъэдэзагъэкъэ
дыбгъэдэзагъэкъэ
фыбгъэдэзагъэкъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэт
убгъэдэзагъэт
бгъэдэзагъэт
дыбгъэдэзагъэт
фыбгъэдэзагъэт
бгъэдэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэтэкъэ
убгъэдэзагъэтэкъэ
бгъэдэзагъэтэкъэ
дыбгъэдэзагъэтэкъэ
фыбгъэдэзагъэтэкъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэн
убгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн
дыбгъэдэзэгъэн
фыбгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнкъэ
убгъэдэзэгъэнкъэ
бгъэдэзэгъэнкъэ
дыбгъэдэзэгъэнкъэ
фыбгъэдэзэгъэнкъэ
бгъэдэзэгъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэну
убгъэдэзэгъэну
бгъэдэзэгъэну
дыбгъэдэзэгъэну
фыбгъэдэзэгъэну
бгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнукъэ
убгъэдэзэгъэнукъэ
бгъэдэзэгъэнукъэ
дыбгъэдэзэгъэнукъэ
фыбгъэдэзэгъэнукъэ
бгъэдэзэгъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэмэ
убгъэдэзагъэмэ
бгъэдэзагъэмэ
дыбгъэдэзагъэмэ
фыбгъэдэзагъэмэ
бгъэдэзагъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызагъэмэ
убгъэдэмызагъэмэ
бгъэдэмызагъэмэ
дыбгъэдэмызагъэмэ
фыбгъэдэмызагъэмэ
бгъэдэмызагъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъамэ
убгъэдэзэгъамэ
бгъэдэзэгъамэ
дыбгъэдэзэгъамэ
фыбгъэдэзэгъамэ
бгъэдэзэгъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъамэ
убгъэдэмызэгъамэ
бгъэдэмызэгъамэ
дыбгъэдэмызэгъамэ
фыбгъэдэмызэгъамэ
мызэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъамэ
убгъэдэзэгъэгъамэ
бгъэдэзэгъэгъамэ
дыбгъэдэзэгъэгъамэ
фыбгъэдэзэгъэгъамэ
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэгъамэ
убгъэдэмызэгъэгъамэ
бгъэдэмызэгъэгъамэ
дыбгъэдэмызэгъэгъамэ
фыбгъэдэмызэгъэгъамэ
бгъэдэмызэгъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнмэ
убгъэдэзэгъэнмэ
бгъэдэзэгъэнмэ
дыбгъэдэзэгъэнмэ
фыбгъэдэзэгъэнмэ
бгъэдэзэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнмэ
убгъэдэмызэгъэнмэ
бгъэдэмызэгъэнмэ
дыбгъэдэмызэгъэнмэ
фыбгъэдэмызэгъэнмэ
бгъэдэмызэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнумэ
убгъэдэзэгъэнумэ
бгъэдэзэгъэнумэ
дыбгъэдэзэгъэнумэ
фыбгъэдэзэгъэнумэ
бгъэдэзэгъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнумэ
убгъэдэмызэгъэнумэ
бгъэдэмызэгъэнумэ
дыбгъэдэмызэгъэнумэ
фыбгъэдэмызэгъэнумэ
бгъэдэмызэгъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэтэмэ
убгъэдэзагъэтэмэ
бгъэдэзагъэтэмэ
дыбгъэдэзагъэтэмэ
фыбгъэдэзагъэтэмэ
бгъэдэзагъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызагъэтэмэ
убгъэдэмызагъэтэмэ
бгъэдэмызагъэтэмэ
дыбгъэдэмызагъэтэмэ
фыбгъэдэмызагъэтэмэ
бгъэдэмызагъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъатэмэ
убгъэдэзэгъатэмэ
бгъэдэзэгъатэмэ
дыбгъэдэзэгъатэмэ
фыбгъэдэзэгъатэмэ
бгъэдэзэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъатэмэ
убгъэдэмызэгъатэмэ
бгъэдэмызэгъатэмэ
дыбгъэдэмызэгъатэмэ
фыбгъэдэмызэгъатэмэ
бгъэдэмызэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъатэмэ
убгъэдэзэгъэгъатэмэ
бгъэдэзэгъэгъатэмэ
дыбгъэдэзэгъэгъатэмэ
фыбгъэдэзэгъэгъатэмэ
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэгъатэмэ
убгъэдэмызэгъэгъатэмэ
бгъэдэмызэгъэгъатэмэ
дыбгъэдэмызэгъэгъатэмэ
фыбгъэдэмызэгъэгъатэмэ
бгъэдэмызэгъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнтэмэ
убгъэдэзэгъэнтэмэ
бгъэдэзэгъэнтэмэ
дыбгъэдэзэгъэнтэмэ
фыбгъэдэзэгъэнтэмэ
бгъэдэзэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнтэмэ
убгъэдэмызэгъэнтэмэ
бгъэдэмызэгъэнтэмэ
дыбгъэдэмызэгъэнтэмэ
фыбгъэдэмызэгъэнтэмэ
бгъэдэмызэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнутэмэ
убгъэдэзэгъэнутэмэ
бгъэдэзэгъэнутэмэ
дыбгъэдэзэгъэнутэмэ
фыбгъэдэзэгъэнутэмэ
бгъэдэзэгъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнутэмэ
убгъэдэмызэгъэнутэмэ
бгъэдэмызэгъэнутэмэ
дыбгъэдэмызэгъэнутэмэ
фыбгъэдэмызэгъэнутэмэ
бгъэдэмызэгъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнт
убгъэдэзэгъэнт
бгъэдэзэгъэнт
дыбгъэдэзэгъэнт
фыбгъэдэзэгъэнт
бгъэдэзэгъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнтэкъым
убгъэдэзэгъэнтэкъым
бгъэдэзэгъэнтэкъым
дыбгъэдэзэгъэнтэкъым
фыбгъэдэзэгъэнтэкъым
бгъэдэзэгъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнут
убгъэдэзэгъэнут
бгъэдэзэгъэнут
дыбгъэдэзэгъэнут
фыбгъэдэзэгъэнут
бгъэдэзэгъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнутэкъым
убгъэдэзэгъэнутэкъым
бгъэдэзэгъэнутэкъым
дыбгъэдэзэгъэнутэкъым
фыбгъэдэзэгъэнутэкъым
бгъэдэзэгъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэми
убгъэдэзагъэми
бгъэдэзагъэми
дыбгъэдэзагъэми
фыбгъэдэзагъэми
бгъэдэзагъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызагъэми
убгъэдэмызагъэми
бгъэдэмызагъэми
дыбгъэдэмызагъэми
фыбгъэдэмызагъэми
бгъэдэмызагъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъами
убгъэдэзэгъами
бгъэдэзэгъами
дыбгъэдэзэгъами
фыбгъэдэзэгъами
бгъэдэзэгъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъами
убгъэдэмызэгъами
бгъэдэмызэгъами
дыбгъэдэмызэгъами
фыбгъэдэмызэгъами
бгъэдэмызэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъами
убгъэдэзэгъэгъами
бгъэдэзэгъэгъами
дыбгъэдэзэгъэгъами
фыбгъэдэзэгъэгъами
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэгъами
убгъэдэмызэгъэгъами
бгъэдэмызэгъэгъами
дыбгъэдэмызэгъэгъами
фыбгъэдэмызэгъэгъами
бгъэдэмызэгъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнми
убгъэдэзэгъэнми
бгъэдэзэгъэнми
дыбгъэдэзэгъэнми
фыбгъэдэзэгъэнми
бгъэдэзэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнми
убгъэдэмызэгъэнми
бгъэдэмызэгъэнми
дыбгъэдэмызэгъэнми
фыбгъэдэмызэгъэнми
бгъэдэмызэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнуми
убгъэдэзэгъэнуми
бгъэдэзэгъэнуми
дыбгъэдэзэгъэнуми
фыбгъэдэзэгъэнуми
бгъэдэзэгъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнуми
убгъэдэмызэгъэнуми
бгъэдэмызэгъэнуми
дыбгъэдэмызэгъэнуми
фыбгъэдэмызэгъэнуми
бгъэдэмызэгъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзагъэтэми
убгъэдэзагъэтэми
бгъэдэзагъэтэми
дыбгъэдэзагъэтэми
фыбгъэдэзагъэтэми
бгъэдэзагъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызагъэтэми
убгъэдэмызагъэтэми
бгъэдэмызагъэтэми
дыбгъэдэмызагъэтэми
фыбгъэдэмызагъэтэми
бгъэдэмызагъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъатэми
убгъэдэзэгъатэми
бгъэдэзэгъатэми
дыбгъэдэзэгъатэми
фыбгъэдэзэгъатэми
бгъэдэзэгъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъатэми
убгъэдэмызэгъатэми
бгъэдэмызэгъатэми
дыбгъэдэмызэгъатэми
фыбгъэдэмызэгъатэми
бгъэдэмызэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэгъатэми
убгъэдэзэгъэгъатэми
бгъэдэзэгъэгъатэми
дыбгъэдэзэгъэгъатэми
фыбгъэдэзэгъэгъатэми
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэгъатэми
убгъэдэмызэгъэгъатэми
бгъэдэмызэгъэгъатэми
дыбгъэдэмызэгъэгъатэми
фыбгъэдэмызэгъэгъатэми
бгъэдэмызэгъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнтэми
убгъэдэзэгъэнтэми
бгъэдэзэгъэнтэми
дыбгъэдэзэгъэнтэми
фыбгъэдэзэгъэнтэми
бгъэдэзэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнтэми
убгъэдэмызэгъэнтэми
бгъэдэмызэгъэнтэми
дыбгъэдэмызэгъэнтэми
фыбгъэдэмызэгъэнтэми
бгъэдэмызэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъэнутэми
убгъэдэзэгъэнутэми
бгъэдэзэгъэнутэми
дыбгъэдэзэгъэнутэми
фыбгъэдэзэгъэнутэми
бгъэдэзэгъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъэнутэми
убгъэдэмызэгъэнутэми
бгъэдэмызэгъэнутэми
дыбгъэдэмызэгъэнутэми
фыбгъэдэмызэгъэнутэми
бгъэдэмызэгъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъаи
убгъэдэзэгъаи
бгъэдэзэгъаи
дыбгъэдэзэгъаи
фыбгъэдэзэгъаи
бгъэдэзэгъаи
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъакъыми
убгъэдэзэгъакъыми
бгъэдэзэгъакъыми
дыбгъэдэзэгъакъыми
фыбгъэдэзэгъакъыми
бгъэдэзэгъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъащэрэт
убгъэдэзэгъащэрэт
бгъэдэзэгъащэрэт
дыбгъэдэзэгъащэрэт
фыбгъэдэзэгъащэрэт
бгъэдэзэгъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэмызэгъащэрэт
убгъэдэмызэгъащэрэт
бгъэдэмызэгъащэрэт
дыбгъэдэмызэгъащэрэт
фыбгъэдэмызэгъащэрэт
бгъэдэмызэгъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнщ
убгъэдэзэгъагъэнщ
бгъэдэзэгъагъэнщ
дыбгъэдэзэгъагъэнщ
фыбгъэдэзэгъагъэнщ
бгъэдэзэгъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнкъым
убгъэдэзэгъагъэнкъым
бгъэдэзэгъагъэнкъым
дыбгъэдэзэгъагъэнкъым
фыбгъэдэзэгъагъэнкъым
бгъэдэзэгъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнт
убгъэдэзэгъагъэнт
бгъэдэзэгъагъэнт
дыбгъэдэзэгъагъэнт
фыбгъэдэзэгъагъэнт
бгъэдэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнтэкъым
убгъэдэзэгъагъэнтэкъым
бгъэдэзэгъагъэнтэкъым
дыбгъэдэзэгъагъэнтэкъым
фыбгъэдэзэгъагъэнтэкъым
бгъэдэзэгъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэн
убгъэдэзэгъагъэн
бгъэдэзэгъагъэн
дыбгъэдэзэгъагъэн
фыбгъэдэзэгъагъэн
бгъэдэзэгъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнкъэ
убгъэдэзэгъагъэнкъэ
бгъэдэзэгъагъэнкъэ
дыбгъэдэзэгъагъэнкъэ
фыбгъэдэзэгъагъэнкъэ
бгъэдэзэгъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнт
убгъэдэзэгъагъэнт
бгъэдэзэгъагъэнт
дыбгъэдэзэгъагъэнт
фыбгъэдэзэгъагъэнт
бгъэдэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
убгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
бгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
дыбгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
фыбгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
бгъэдэзэгъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнущ
убгъэдэзэгъагъэнущ
бгъэдэзэгъагъэнущ
дыбгъэдэзэгъагъэнущ
фыбгъэдэзэгъагъэнущ
бгъэдэзэгъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнукъым
убгъэдэзэгъагъэнукъым
бгъэдэзэгъагъэнукъым
дыбгъэдэзэгъагъэнукъым
фыбгъэдэзэгъагъэнукъым
бгъэдэзэгъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнут
убгъэдэзэгъагъэнут
бгъэдэзэгъагъэнут
дыбгъэдэзэгъагъэнут
фыбгъэдэзэгъагъэнут
бгъэдэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнутэкъым
убгъэдэзэгъагъэнутэкъым
бгъэдэзэгъагъэнутэкъым
дыбгъэдэзэгъагъэнутэкъым
фыбгъэдэзэгъагъэнутэкъым
бгъэдэзэгъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэну
убгъэдэзэгъагъэну
бгъэдэзэгъагъэну
дыбгъэдэзэгъагъэну
фыбгъэдэзэгъагъэну
бгъэдэзэгъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнукъэ
убгъэдэзэгъагъэнукъэ
бгъэдэзэгъагъэнукъэ
дыбгъэдэзэгъагъэнукъэ
фыбгъэдэзэгъагъэнукъэ
бгъэдэзэгъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнут
убгъэдэзэгъагъэнут
бгъэдэзэгъагъэнут
дыбгъэдэзэгъагъэнут
фыбгъэдэзэгъагъэнут
бгъэдэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
убгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
бгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
дыбгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
фыбгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
бгъэдэзэгъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзагъэ
убгъэдэзагъэ
бгъэдэзагъэ
дыбгъэдэзагъэ
фыбгъэдэзагъэ
бгъэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызагъэ
убгъэдэмызагъэ
бгъэдэмызагъэ
дыбгъэдэмызагъэ
фыбгъэдэмызагъэ
бгъэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзэгъа
убгъэдэзэгъа
бгъэдэзэгъа
дыбгъэдэзэгъа
фыбгъэдэзэгъа
бгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызэгъа
убгъэдэмызэгъа
бгъэдэмызэгъа
дыбгъэдэмызэгъа
фыбгъэдэмызэгъа
бгъэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзэгъэгъа
убгъэдэзэгъэгъа
бгъэдэзэгъэгъа
дыбгъэдэзэгъэгъа
фыбгъэдэзэгъэгъа
бгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызэгъэгъа
убгъэдэмызэгъэгъа
бгъэдэмызэгъэгъа
дыбгъэдэмызэгъэгъа
фыбгъэдэмызэгъэгъа
бгъэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзэгъэн
убгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн
дыбгъэдэзэгъэн
фыбгъэдэзэгъэн
бгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызэгъэн
убгъэдэмызэгъэн
бгъэдэмызэгъэн
дыбгъэдэмызэгъэн
фыбгъэдэмызэгъэн
бгъэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзэгъэну
убгъэдэзэгъэну
бгъэдэзэгъэну
дыбгъэдэзэгъэну
фыбгъэдэзэгъэну
бгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызэгъэну
убгъэдэмызэгъэну
бгъэдэмызэгъэну
дыбгъэдэмызэгъэну
фыбгъэдэмызэгъэну
бгъэдэмызэгъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэзагъэ
узэрыбгъэдэзагъэ
зэрыбгъэдэзагъэ
дызэрыбгъэдэзагъэ
фызэрыбгъэдэзагъэ
зэрыбгъэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмызагъэ
узэрыбгъэдэмызагъэ
зэрыбгъэдэмызагъэ
дызэрыбгъэдэмызагъэ
фызэрыбгъэдэмызагъэ
зэрыбгъэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэзэгъа
узэрыбгъэдэзэгъа
зэрыбгъэдэзэгъа
дызэрыбгъэдэзэгъа
фызэрыбгъэдэзэгъа
зэрыбгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмызэгъа
узэрыбгъэдэмызэгъа
зэрыбгъэдэмызэгъа
дызэрыбгъэдэмызэгъа
фызэрыбгъэдэмызэгъа
зэрыбгъэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэзэгъэгъа
узэрыбгъэдэзэгъэгъа
зэрыбгъэдэзэгъэгъа
дызэрыбгъэдэзэгъэгъа
фызэрыбгъэдэзэгъэгъа
зэрыбгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмызэгъэгъа
узэрыбгъэдэмызэгъэгъа
зэрыбгъэдэмызэгъэгъа
дызэрыбгъэдэмызэгъэгъа
фызэрыбгъэдэмызэгъэгъа
зэрыбгъэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэзэгъэн
узэрыбгъэдэзэгъэн
зэрыбгъэдэзэгъэн
дызэрыбгъэдэзэгъэн
фызэрыбгъэдэзэгъэн
зэрыбгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмызэгъэн
узэрыбгъэдэмызэгъэн
зэрыбгъэдэмызэгъэн
дызэрыбгъэдэмызэгъэн
фызэрыбгъэдэмызэгъэн
зэрыбгъэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэзэгъэну
узэрыбгъэдэзэгъэну
зэрыбгъэдэзэгъэну
дызэрыбгъэдэзэгъэну
фызэрыбгъэдэзэгъэну
зэрыбгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъэдэмызэгъэну
узэрыбгъэдэмызэгъэну
зэрыбгъэдэмызэгъэну
дызэрыбгъэдэмызэгъэну
фызэрыбгъэдэмызэгъэну
зэрыбгъэдэмызэгъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэзагъэ
ущыбгъэдэзагъэ
щыбгъэдэзагъэ
дыщыбгъэдэзагъэ
фыщыбгъэдэзагъэ
щыбгъэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмызагъэ
ущыбгъэдэмызагъэ
щыбгъэдэмызагъэ
дыщыбгъэдэмызагъэ
фыщыбгъэдэмызагъэ
щыбгъэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэзэгъа
ущыбгъэдэзэгъа
щыбгъэдэзэгъа
дыщыбгъэдэзэгъа
фыщыбгъэдэзэгъа
щыбгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмызэгъа
ущыбгъэдэмызэгъа
щыбгъэдэмызэгъа
дыщыбгъэдэмызэгъа
фыщыбгъэдэмызэгъа
щыбгъэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэзэгъэгъа
ущыбгъэдэзэгъэгъа
щыбгъэдэзэгъэгъа
дыщыбгъэдэзэгъэгъа
фыщыбгъэдэзэгъэгъа
щыбгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмызэгъэгъа
ущыбгъэдэмызэгъэгъа
щыбгъэдэмызэгъэгъа
дыщыбгъэдэмызэгъэгъа
фыщыбгъэдэмызэгъэгъа
щыбгъэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэзэгъэн
ущыбгъэдэзэгъэн
щыбгъэдэзэгъэн
дыщыбгъэдэзэгъэн
фыщыбгъэдэзэгъэн
щыбгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмызэгъэн
ущыбгъэдэмызэгъэн
щыбгъэдэмызэгъэн
дыщыбгъэдэмызэгъэн
фыщыбгъэдэмызэгъэн
щыбгъэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэзэгъэну
ущыбгъэдэзэгъэну
щыбгъэдэзэгъэну
дыщыбгъэдэзэгъэну
фыщыбгъэдэзэгъэну
щыбгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъэдэмызэгъэну
ущыбгъэдэмызэгъэну
щыбгъэдэмызэгъэну
дыщыбгъэдэмызэгъэну
фыщыбгъэдэмызэгъэну
щыбгъэдэмызэгъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэзагъэ
уздыбгъэдэзагъэ
здыбгъэдэзагъэ
дыздыбгъэдэзагъэ
фыздыбгъэдэзагъэ
здыбгъэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмызагъэ
уздыбгъэдэмызагъэ
здыбгъэдэмызагъэ
дыздыбгъэдэмызагъэ
фыздыбгъэдэмызагъэ
здыбгъэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэзэгъа
уздыбгъэдэзэгъа
здыбгъэдэзэгъа
дыздыбгъэдэзэгъа
фыздыбгъэдэзэгъа
здыбгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмызэгъа
уздыбгъэдэмызэгъа
здыбгъэдэмызэгъа
дыздыбгъэдэмызэгъа
фыздыбгъэдэмызэгъа
здыбгъэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэзэгъэгъа
уздыбгъэдэзэгъэгъа
здыбгъэдэзэгъэгъа
дыздыбгъэдэзэгъэгъа
фыздыбгъэдэзэгъэгъа
здыбгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмызэгъэгъа
уздыбгъэдэмызэгъэгъа
здыбгъэдэмызэгъэгъа
дыздыбгъэдэмызэгъэгъа
фыздыбгъэдэмызэгъэгъа
здыбгъэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэзэгъэн
уздыбгъэдэзэгъэн
здыбгъэдэзэгъэн
дыздыбгъэдэзэгъэн
фыздыбгъэдэзэгъэн
здыбгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмызэгъэн
уздыбгъэдэмызэгъэн
здыбгъэдэмызэгъэн
дыздыбгъэдэмызэгъэн
фыздыбгъэдэмызэгъэн
здыбгъэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэзэгъэну
уздыбгъэдэзэгъэну
здыбгъэдэзэгъэну
дыздыбгъэдэзэгъэну
фыздыбгъэдэзэгъэну
здыбгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъэдэмызэгъэну
уздыбгъэдэмызэгъэну
здыбгъэдэмызэгъэну
дыздыбгъэдэмызэгъэну
фыздыбгъэдэмызэгъэну
здыбгъэдэмызэгъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэзагъэ
ущӀыбгъэдэзагъэ
щӀыбгъэдэзагъэ
дыщӀыбгъэдэзагъэ
фыщӀыбгъэдэзагъэ
щӀыбгъэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмызагъэ
ущӀыбгъэдэмызагъэ
щӀыбгъэдэмызагъэ
дыщӀыбгъэдэмызагъэ
фыщӀыбгъэдэмызагъэ
щӀыбгъэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэзэгъа
ущӀыбгъэдэзэгъа
щӀыбгъэдэзэгъа
дыщӀыбгъэдэзэгъа
фыщӀыбгъэдэзэгъа
щӀыбгъэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмызэгъа
ущӀыбгъэдэмызэгъа
щӀыбгъэдэмызэгъа
дыщӀыбгъэдэмызэгъа
фыщӀыбгъэдэмызэгъа
щӀыбгъэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэзэгъэгъа
ущӀыбгъэдэзэгъэгъа
щӀыбгъэдэзэгъэгъа
дыщӀыбгъэдэзэгъэгъа
фыщӀыбгъэдэзэгъэгъа
щӀыбгъэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмызэгъэгъа
ущӀыбгъэдэмызэгъэгъа
щӀыбгъэдэмызэгъэгъа
дыщӀыбгъэдэмызэгъэгъа
фыщӀыбгъэдэмызэгъэгъа
щӀыбгъэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэзэгъэн
ущӀыбгъэдэзэгъэн
щӀыбгъэдэзэгъэн
дыщӀыбгъэдэзэгъэн
фыщӀыбгъэдэзэгъэн
щӀыбгъэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмызэгъэн
ущӀыбгъэдэмызэгъэн
щӀыбгъэдэмызэгъэн
дыщӀыбгъэдэмызэгъэн
фыщӀыбгъэдэмызэгъэн
щӀыбгъэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэзэгъэну
ущӀыбгъэдэзэгъэну
щӀыбгъэдэзэгъэну
дыщӀыбгъэдэзэгъэну
фыщӀыбгъэдэзэгъэну
щӀыбгъэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъэдэмызэгъэну
ущӀыбгъэдэмызэгъэну
щӀыбгъэдэмызэгъэну
дыщӀыбгъэдэмызэгъэну
фыщӀыбгъэдэмызэгъэну
щӀыбгъэдэмызэгъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзагъэу
убгъэдэзагъэу
бгъэдэзагъэу
дыбгъэдэзагъэу
фыбгъэдэзагъэу
бгъэдэзагъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызагъэу
убгъэдэмызагъэу
бгъэдэмызагъэу
дыбгъэдэмызагъэу
фыбгъэдэмызагъэу
бгъэдэмызагъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзэгъауэ
убгъэдэзэгъауэ
бгъэдэзэгъауэ
дыбгъэдэзэгъауэ
фыбгъэдэзэгъауэ
бгъэдэзэгъауэ / бгъэдэзэгъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызэгъауэ
убгъэдэмызэгъауэ
бгъэдэмызэгъауэ
дыбгъэдэмызэгъауэ
фыбгъэдэмызэгъауэ
бгъэдэмызэгъауэ(хэ) / бгъэдэмызэгъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыбгъэдэзагъэурэ
убгъэдэзагъэурэ
бгъэдэзагъэурэ
дыбгъэдэзагъэурэ
фыбгъэдэзагъэурэ
бгъэдэзагъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыбгъэдэмызагъэурэ
убгъэдэмызагъэурэ
бгъэдэмызагъэурэ
дыбгъэдэмызагъэурэ
фыбгъэдэмызагъэурэ
бгъэдэмызагъэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыббгъэдозагъэ
сыбгъэдозагъэ
--
сывбгъэдозагъэ
сабгъэдозагъэ
уэ
узбгъэдозагъэ
--
убгъэдозагъэ
удбгъэдозагъэ
--
уабгъэдозагъэ
ар
збгъэдозагъэ
ббгъэдозагъэ
бгъэдозагъэ
дбгъэдозагъэ
вбгъэдозагъэ
ябгъэдозагъэ
дэ
--
дыббгъэдозагъэ
дыбгъэдозагъэ
--
дывбгъэдозагъэ
дабгъэдозагъэ
фэ
фызбгъэдозагъэ
--
фыбгъэдозагъэ
фыдбгъэдозагъэ
--
фабгъэдозагъэ
ахэр
збгъэдозагъэ(хэ)
ббгъэдозагъэ(хэ)
бгъэдозагъэ(хэ)
дбгъэдозагъэ(хэ)
вбгъэдозагъэ(хэ)
ябгъэдозагъэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[загъ]э
[загъ]эр
--
[загъ]эхэр
Эргативнэ:
[загъ]э
[загъ]эм
--
[загъ]эхэм
Послеложнэ:
[загъ]экӀэ
[загъ]эмкӀэ
[загъ]эхэкӀэ
[загъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[загъ]эуэ
[загъ]эрауэ
[загъ]эхэу
[загъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ар
--
[зэгъ]ахэр
Эргативнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ам
--
[зэгъ]ахэм
Послеложнэ:
[зэгъ]акӀэ
[зэгъ]амкӀэ
[зэгъ]ахэкӀэ
[зэгъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]ауэ
[зэгъ]арауэ
[зэгъ]ахэу
[зэгъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эныр
--
[зэгъ]энхэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эным
--
[зэгъ]энхэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энкӀэ
[зэгъ]энымкӀэ
[зэгъ]энхэкӀэ
[зэгъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энырауэ
[зэгъ]энхэу
[зэгъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энур
--
[зэгъ]энухэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энум
--
[зэгъ]энухэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энукӀэ
[зэгъ]энумкӀэ
[зэгъ]энухэкӀэ
[зэгъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]энууэ
[зэгъ]энурауэ
[зэгъ]энухэу
[зэгъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и гъунэгъуу щысыпӀэ, щылъыпӀэ, егъэзыпӀэ гъуэтын.
Зыгуэрым езэгъ, гурыӀуэ хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
бгъэдэзэгъэн: 1. take a position next to or near sb or sth 2. Live in harmony with sb or sth, get on with sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
бгъэдэзэгъэн: 1. разместиться, расположиться около кого-чего-л. 2. ужиться с кем-чем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.