АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "бгъурыувэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
бгъурыувэн
щымыӀэныгъэ:
бгъурымыувэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэн
убгъурыувэн
бгъурыувэн
дыбгъурыувэн
фыбгъурыувэн
бгъурыувэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэн
убгъурымыувэн
бгъурымыувэн
дыбгъурымыувэн
фыбгъурымыувэн
бгъурымыувэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
бгъурыувэ!
фыбгъурыувэ!
щымыӀэныгъэ:
убгъурымыувэ!
фыбгъурымыувэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыреувэ
убгъурыреувэ
бгъурыреувэ
дыбгъурыреувэ
фыбгъурыреувэ
бгъурыреувэ
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыремыувэ
убгъурыремыувэ
бгъурыремыувэ
дыбгъурыремыувэ
фыбгъурыремыувэ
бгъурыремыувэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъуроувэ(р)
убгъуроувэ(р)
бгъуроувэ(р)
дыбгъуроувэ(р)
фыбгъуроувэ(р)
бгъуроувэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэркъым
убгъурыувэркъым
бгъурыувэркъым
дыбгъурыувэркъым
фыбгъурыувэркъым
бгъурыувэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэрт
убгъурыувэрт
бгъурыувэрт
дыбгъурыувэрт
фыбгъурыувэрт
бгъурыувэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэртэкъым
убгъурыувэртэкъым
бгъурыувэртэкъым
дыбгъурыувэртэкъым
фыбгъурыувэртэкъым
бгъурыувэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуващ
убгъурыуващ
бгъурыуващ
дыбгъурыуващ
фыбгъурыуващ
бгъурыува(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувакъым
убгъурыувакъым
бгъурыувакъым
дыбгъурыувакъым
фыбгъурыувакъым
бгъурыува(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуват
убгъурыуват
бгъурыуват
дыбгъурыуват
фыбгъурыуват
бгъурыува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыуватэкъым
убгъурыуватэкъым
бгъурыуватэкъым
дыбгъурыуватэкъым
фыбгъурыуватэкъым
бгъурыува(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъащ
убгъурыувэгъащ
бгъурыувэгъащ
дыбгъурыувэгъащ
фыбгъурыувэгъащ
бгъурыувэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъакъым
убгъурыувэгъакъым
бгъурыувэгъакъым
дыбгъурыувэгъакъым
фыбгъурыувэгъакъым
бгъурыувэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъат
убгъурыувэгъат
бгъурыувэгъат
дыбгъурыувэгъат
фыбгъурыувэгъат
бгъурыувэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъатэкъым
убгъурыувэгъатэкъым
бгъурыувэгъатэкъым
дыбгъурыувэгъатэкъым
фыбгъурыувэгъатэкъым
бгъурыувэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэщ
убгъурыувэщ
бгъурыувэщ
дыбгъурыувэщ
фыбгъурыувэщ
бгъурыувэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэкъым
убгъурыувэкъым
бгъурыувэкъым
дыбгъурыувэкъым
фыбгъурыувэкъым
бгъурыувэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэт
убгъурыувэт
бгъурыувэт
дыбгъурыувэт
фыбгъурыувэт
бгъурыувэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэтэкъым
убгъурыувэтэкъым
бгъурыувэтэкъым
дыбгъурыувэтэкъым
фыбгъурыувэтэкъым
бгъурыувэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнщ
убгъурыувэнщ
бгъурыувэнщ
дыбгъурыувэнщ
фыбгъурыувэнщ
бгъурыувэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнкъым
убгъурыувэнкъым
бгъурыувэнкъым
дыбгъурыувэнкъым
фыбгъурыувэнкъым
бгъурыувэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнущ
убгъурыувэнущ
бгъурыувэнущ
дыбгъурыувэнущ
фыбгъурыувэнущ
бгъурыувэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнукъым
убгъурыувэнукъым
бгъурыувэнукъым
дыбгъурыувэнукъым
фыбгъурыувэнукъым
бгъурыувэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэрэ
убгъурыувэрэ
бгъурыувэрэ
дыбгъурыувэрэ
фыбгъурыувэрэ
бгъурыувэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэркъэ
убгъурыувэркъэ
бгъурыувэркъэ
дыбгъурыувэркъэ
фыбгъурыувэркъэ
бгъурыувэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэрт
убгъурыувэрт
бгъурыувэрт
дыбгъурыувэрт
фыбгъурыувэрт
бгъурыувэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэртэкъэ
убгъурыувэртэкъэ
бгъурыувэртэкъэ
дыбгъурыувэртэкъэ
фыбгъурыувэртэкъэ
бгъурыувэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыува
убгъурыува
бгъурыува
дыбгъурыува
фыбгъурыува
бгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувакъэ
убгъурыувакъэ
бгъурыувакъэ
дыбгъурыувакъэ
фыбгъурыувакъэ
бгъурыува(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуват
убгъурыуват
бгъурыуват
дыбгъурыуват
фыбгъурыуват
бгъурыува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыуватэкъэ
убгъурыуватэкъэ
бгъурыуватэкъэ
дыбгъурыуватэкъэ
фыбгъурыуватэкъэ
бгъурыува(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъа
убгъурыувэгъа
бгъурыувэгъа
дыбгъурыувэгъа
фыбгъурыувэгъа
бгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъакъэ
убгъурыувэгъакъэ
бгъурыувэгъакъэ
дыбгъурыувэгъакъэ
фыбгъурыувэгъакъэ
бгъурыувэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъат
убгъурыувэгъат
бгъурыувэгъат
дыбгъурыувэгъат
фыбгъурыувэгъат
бгъурыувэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъатэкъэ
убгъурыувэгъатэкъэ
бгъурыувэгъатэкъэ
дыбгъурыувэгъатэкъэ
фыбгъурыувэгъатэкъэ
бгъурыувэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэ
убгъурыувэ
бгъурыувэ
дыбгъурыувэ
фыбгъурыувэ
бгъурыувэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэкъэ
убгъурыувэкъэ
бгъурыувэкъэ
дыбгъурыувэкъэ
фыбгъурыувэкъэ
бгъурыувэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэт
убгъурыувэт
бгъурыувэт
дыбгъурыувэт
фыбгъурыувэт
бгъурыувэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэтэкъэ
убгъурыувэтэкъэ
бгъурыувэтэкъэ
дыбгъурыувэтэкъэ
фыбгъурыувэтэкъэ
бгъурыувэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэн
убгъурыувэн
бгъурыувэн
дыбгъурыувэн
фыбгъурыувэн
бгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнкъэ
убгъурыувэнкъэ
бгъурыувэнкъэ
дыбгъурыувэнкъэ
фыбгъурыувэнкъэ
бгъурыувэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэну
убгъурыувэну
бгъурыувэну
дыбгъурыувэну
фыбгъурыувэну
бгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнукъэ
убгъурыувэнукъэ
бгъурыувэнукъэ
дыбгъурыувэнукъэ
фыбгъурыувэнукъэ
бгъурыувэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэмэ
убгъурыувэмэ
бгъурыувэмэ
дыбгъурыувэмэ
фыбгъурыувэмэ
бгъурыувэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэмэ
убгъурымыувэмэ
бгъурымыувэмэ
дыбгъурымыувэмэ
фыбгъурымыувэмэ
бгъурымыувэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувамэ
убгъурыувамэ
бгъурыувамэ
дыбгъурыувамэ
фыбгъурыувамэ
бгъурыува(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувамэ
убгъурымыувамэ
бгъурымыувамэ
дыбгъурымыувамэ
фыбгъурымыувамэ
мыува(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъамэ
убгъурыувэгъамэ
бгъурыувэгъамэ
дыбгъурыувэгъамэ
фыбгъурыувэгъамэ
бгъурыувэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэгъамэ
убгъурымыувэгъамэ
бгъурымыувэгъамэ
дыбгъурымыувэгъамэ
фыбгъурымыувэгъамэ
бгъурымыувэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнмэ
убгъурыувэнмэ
бгъурыувэнмэ
дыбгъурыувэнмэ
фыбгъурыувэнмэ
бгъурыувэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнмэ
убгъурымыувэнмэ
бгъурымыувэнмэ
дыбгъурымыувэнмэ
фыбгъурымыувэнмэ
бгъурымыувэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнумэ
убгъурыувэнумэ
бгъурыувэнумэ
дыбгъурыувэнумэ
фыбгъурыувэнумэ
бгъурыувэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнумэ
убгъурымыувэнумэ
бгъурымыувэнумэ
дыбгъурымыувэнумэ
фыбгъурымыувэнумэ
бгъурымыувэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэтэмэ
убгъурыувэтэмэ
бгъурыувэтэмэ
дыбгъурыувэтэмэ
фыбгъурыувэтэмэ
бгъурыувэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэтэмэ
убгъурымыувэтэмэ
бгъурымыувэтэмэ
дыбгъурымыувэтэмэ
фыбгъурымыувэтэмэ
бгъурымыувэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуватэмэ
убгъурыуватэмэ
бгъурыуватэмэ
дыбгъурыуватэмэ
фыбгъурыуватэмэ
бгъурыува(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыуватэмэ
убгъурымыуватэмэ
бгъурымыуватэмэ
дыбгъурымыуватэмэ
фыбгъурымыуватэмэ
бгъурымыува(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъатэмэ
убгъурыувэгъатэмэ
бгъурыувэгъатэмэ
дыбгъурыувэгъатэмэ
фыбгъурыувэгъатэмэ
бгъурыувэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэгъатэмэ
убгъурымыувэгъатэмэ
бгъурымыувэгъатэмэ
дыбгъурымыувэгъатэмэ
фыбгъурымыувэгъатэмэ
бгъурымыувэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнтэмэ
убгъурыувэнтэмэ
бгъурыувэнтэмэ
дыбгъурыувэнтэмэ
фыбгъурыувэнтэмэ
бгъурыувэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнтэмэ
убгъурымыувэнтэмэ
бгъурымыувэнтэмэ
дыбгъурымыувэнтэмэ
фыбгъурымыувэнтэмэ
бгъурымыувэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнутэмэ
убгъурыувэнутэмэ
бгъурыувэнутэмэ
дыбгъурыувэнутэмэ
фыбгъурыувэнутэмэ
бгъурыувэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнутэмэ
убгъурымыувэнутэмэ
бгъурымыувэнутэмэ
дыбгъурымыувэнутэмэ
фыбгъурымыувэнутэмэ
бгъурымыувэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнт
убгъурыувэнт
бгъурыувэнт
дыбгъурыувэнт
фыбгъурыувэнт
бгъурыувэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнтэкъым
убгъурыувэнтэкъым
бгъурыувэнтэкъым
дыбгъурыувэнтэкъым
фыбгъурыувэнтэкъым
бгъурыувэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнут
убгъурыувэнут
бгъурыувэнут
дыбгъурыувэнут
фыбгъурыувэнут
бгъурыувэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнутэкъым
убгъурыувэнутэкъым
бгъурыувэнутэкъым
дыбгъурыувэнутэкъым
фыбгъурыувэнутэкъым
бгъурыувэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэми
убгъурыувэми
бгъурыувэми
дыбгъурыувэми
фыбгъурыувэми
бгъурыувэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэми
убгъурымыувэми
бгъурымыувэми
дыбгъурымыувэми
фыбгъурымыувэми
бгъурымыувэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувами
убгъурыувами
бгъурыувами
дыбгъурыувами
фыбгъурыувами
бгъурыува(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувами
убгъурымыувами
бгъурымыувами
дыбгъурымыувами
фыбгъурымыувами
бгъурымыува(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъами
убгъурыувэгъами
бгъурыувэгъами
дыбгъурыувэгъами
фыбгъурыувэгъами
бгъурыувэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэгъами
убгъурымыувэгъами
бгъурымыувэгъами
дыбгъурымыувэгъами
фыбгъурымыувэгъами
бгъурымыувэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнми
убгъурыувэнми
бгъурыувэнми
дыбгъурыувэнми
фыбгъурыувэнми
бгъурыувэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнми
убгъурымыувэнми
бгъурымыувэнми
дыбгъурымыувэнми
фыбгъурымыувэнми
бгъурымыувэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнуми
убгъурыувэнуми
бгъурыувэнуми
дыбгъурыувэнуми
фыбгъурыувэнуми
бгъурыувэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнуми
убгъурымыувэнуми
бгъурымыувэнуми
дыбгъурымыувэнуми
фыбгъурымыувэнуми
бгъурымыувэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэтэми
убгъурыувэтэми
бгъурыувэтэми
дыбгъурыувэтэми
фыбгъурыувэтэми
бгъурыувэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэтэми
убгъурымыувэтэми
бгъурымыувэтэми
дыбгъурымыувэтэми
фыбгъурымыувэтэми
бгъурымыувэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуватэми
убгъурыуватэми
бгъурыуватэми
дыбгъурыуватэми
фыбгъурыуватэми
бгъурыува(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыуватэми
убгъурымыуватэми
бгъурымыуватэми
дыбгъурымыуватэми
фыбгъурымыуватэми
бгъурымыува(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэгъатэми
убгъурыувэгъатэми
бгъурыувэгъатэми
дыбгъурыувэгъатэми
фыбгъурыувэгъатэми
бгъурыувэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэгъатэми
убгъурымыувэгъатэми
бгъурымыувэгъатэми
дыбгъурымыувэгъатэми
фыбгъурымыувэгъатэми
бгъурымыувэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнтэми
убгъурыувэнтэми
бгъурыувэнтэми
дыбгъурыувэнтэми
фыбгъурыувэнтэми
бгъурыувэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнтэми
убгъурымыувэнтэми
бгъурымыувэнтэми
дыбгъурымыувэнтэми
фыбгъурымыувэнтэми
бгъурымыувэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувэнутэми
убгъурыувэнутэми
бгъурыувэнутэми
дыбгъурыувэнутэми
фыбгъурыувэнутэми
бгъурыувэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыувэнутэми
убгъурымыувэнутэми
бгъурымыувэнутэми
дыбгъурымыувэнутэми
фыбгъурымыувэнутэми
бгъурымыувэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуваи
убгъурыуваи
бгъурыуваи
дыбгъурыуваи
фыбгъурыуваи
бгъурыуваи
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувакъыми
убгъурыувакъыми
бгъурыувакъыми
дыбгъурыувакъыми
фыбгъурыувакъыми
бгъурыувакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыуващэрэт
убгъурыуващэрэт
бгъурыуващэрэт
дыбгъурыуващэрэт
фыбгъурыуващэрэт
бгъурыуващэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыуващэрэт
убгъурымыуващэрэт
бгъурымыуващэрэт
дыбгъурымыуващэрэт
фыбгъурымыуващэрэт
бгъурымыуващэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнщ
убгъурыувагъэнщ
бгъурыувагъэнщ
дыбгъурыувагъэнщ
фыбгъурыувагъэнщ
бгъурыувагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнкъым
убгъурыувагъэнкъым
бгъурыувагъэнкъым
дыбгъурыувагъэнкъым
фыбгъурыувагъэнкъым
бгъурыувагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнт
убгъурыувагъэнт
бгъурыувагъэнт
дыбгъурыувагъэнт
фыбгъурыувагъэнт
бгъурыувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнтэкъым
убгъурыувагъэнтэкъым
бгъурыувагъэнтэкъым
дыбгъурыувагъэнтэкъым
фыбгъурыувагъэнтэкъым
бгъурыувагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэн
убгъурыувагъэн
бгъурыувагъэн
дыбгъурыувагъэн
фыбгъурыувагъэн
бгъурыувагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнкъэ
убгъурыувагъэнкъэ
бгъурыувагъэнкъэ
дыбгъурыувагъэнкъэ
фыбгъурыувагъэнкъэ
бгъурыувагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнт
убгъурыувагъэнт
бгъурыувагъэнт
дыбгъурыувагъэнт
фыбгъурыувагъэнт
бгъурыувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнтэкъэ
убгъурыувагъэнтэкъэ
бгъурыувагъэнтэкъэ
дыбгъурыувагъэнтэкъэ
фыбгъурыувагъэнтэкъэ
бгъурыувагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнущ
убгъурыувагъэнущ
бгъурыувагъэнущ
дыбгъурыувагъэнущ
фыбгъурыувагъэнущ
бгъурыувагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнукъым
убгъурыувагъэнукъым
бгъурыувагъэнукъым
дыбгъурыувагъэнукъым
фыбгъурыувагъэнукъым
бгъурыувагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнут
убгъурыувагъэнут
бгъурыувагъэнут
дыбгъурыувагъэнут
фыбгъурыувагъэнут
бгъурыувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнутэкъым
убгъурыувагъэнутэкъым
бгъурыувагъэнутэкъым
дыбгъурыувагъэнутэкъым
фыбгъурыувагъэнутэкъым
бгъурыувагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэну
убгъурыувагъэну
бгъурыувагъэну
дыбгъурыувагъэну
фыбгъурыувагъэну
бгъурыувагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнукъэ
убгъурыувагъэнукъэ
бгъурыувагъэнукъэ
дыбгъурыувагъэнукъэ
фыбгъурыувагъэнукъэ
бгъурыувагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнут
убгъурыувагъэнут
бгъурыувагъэнут
дыбгъурыувагъэнут
фыбгъурыувагъэнут
бгъурыувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыувагъэнутэкъэ
убгъурыувагъэнутэкъэ
бгъурыувагъэнутэкъэ
дыбгъурыувагъэнутэкъэ
фыбгъурыувагъэнутэкъэ
бгъурыувагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэ
убгъурыувэ
бгъурыувэ
дыбгъурыувэ
фыбгъурыувэ
бгъурыувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэ
убгъурымыувэ
бгъурымыувэ
дыбгъурымыувэ
фыбгъурымыувэ
бгъурымыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыува
убгъурыува
бгъурыува
дыбгъурыува
фыбгъурыува
бгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыува
убгъурымыува
бгъурымыува
дыбгъурымыува
фыбгъурымыува
бгъурымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэгъа
убгъурыувэгъа
бгъурыувэгъа
дыбгъурыувэгъа
фыбгъурыувэгъа
бгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэгъа
убгъурымыувэгъа
бгъурымыувэгъа
дыбгъурымыувэгъа
фыбгъурымыувэгъа
бгъурымыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэн
убгъурыувэн
бгъурыувэн
дыбгъурыувэн
фыбгъурыувэн
бгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэн
убгъурымыувэн
бгъурымыувэн
дыбгъурымыувэн
фыбгъурымыувэн
бгъурымыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэну
убгъурыувэну
бгъурыувэну
дыбгъурыувэну
фыбгъурыувэну
бгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэну
убгъурымыувэну
бгъурымыувэну
дыбгъурымыувэну
фыбгъурымыувэну
бгъурымыувэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыувэ
узэрыбгъурыувэ
зэрыбгъурыувэ
дызэрыбгъурыувэ
фызэрыбгъурыувэ
зэрыбгъурыувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыувэ
узэрыбгъурымыувэ
зэрыбгъурымыувэ
дызэрыбгъурымыувэ
фызэрыбгъурымыувэ
мызэрыбгъурыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыува
узэрыбгъурыува
зэрыбгъурыува
дызэрыбгъурыува
фызэрыбгъурыува
зэрыбгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыува
узэрыбгъурымыува
зэрыбгъурымыува
дызэрыбгъурымыува
фызэрыбгъурымыува
зэрыбгъурымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыувэгъа
узэрыбгъурыувэгъа
зэрыбгъурыувэгъа
дызэрыбгъурыувэгъа
фызэрыбгъурыувэгъа
зэрыбгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыувэгъа
узэрыбгъурымыувэгъа
зэрыбгъурымыувэгъа
дызэрыбгъурымыувэгъа
фызэрыбгъурымыувэгъа
зэрыбгъурымыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыувэн
узэрыбгъурыувэн
зэрыбгъурыувэн
дызэрыбгъурыувэн
фызэрыбгъурыувэн
зэрыбгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыувэн
узэрыбгъурымыувэн
зэрыбгъурымыувэн
дызэрыбгъурымыувэн
фызэрыбгъурымыувэн
зэрыбгъурымыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыувэну
узэрыбгъурыувэну
зэрыбгъурыувэну
дызэрыбгъурыувэну
фызэрыбгъурыувэну
зэрыбгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыувэну
узэрыбгъурымыувэну
зэрыбгъурымыувэну
дызэрыбгъурымыувэну
фызэрыбгъурымыувэну
зэрыбгъурымыувэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыувэ
ущыбгъурыувэ
щыбгъурыувэ
дыщыбгъурыувэ
фыщыбгъурыувэ
щыбгъурыувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыувэ
ущыбгъурымыувэ
щыбгъурымыувэ
дыщыбгъурымыувэ
фыщыбгъурымыувэ
щыбгъурымыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыува
ущыбгъурыува
щыбгъурыува
дыщыбгъурыува
фыщыбгъурыува
щыбгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыува
ущыбгъурымыува
щыбгъурымыува
дыщыбгъурымыува
фыщыбгъурымыува
щыбгъурымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыувэгъа
ущыбгъурыувэгъа
щыбгъурыувэгъа
дыщыбгъурыувэгъа
фыщыбгъурыувэгъа
щыбгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыувэгъа
ущыбгъурымыувэгъа
щыбгъурымыувэгъа
дыщыбгъурымыувэгъа
фыщыбгъурымыувэгъа
щыбгъурымыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыувэн
ущыбгъурыувэн
щыбгъурыувэн
дыщыбгъурыувэн
фыщыбгъурыувэн
щыбгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыувэн
ущыбгъурымыувэн
щыбгъурымыувэн
дыщыбгъурымыувэн
фыщыбгъурымыувэн
щыбгъурымыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыувэну
ущыбгъурыувэну
щыбгъурыувэну
дыщыбгъурыувэну
фыщыбгъурыувэну
щыбгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыувэну
ущыбгъурымыувэну
щыбгъурымыувэну
дыщыбгъурымыувэну
фыщыбгъурымыувэну
щыбгъурымыувэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыувэ
уздыбгъурыувэ
здыбгъурыувэ
дыздыбгъурыувэ
фыздыбгъурыувэ
здыбгъурыувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыувэ
уздыбгъурымыувэ
здыбгъурымыувэ
дыздыбгъурымыувэ
фыздыбгъурымыувэ
здыбгъурымыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыува
уздыбгъурыува
здыбгъурыува
дыздыбгъурыува
фыздыбгъурыува
здыбгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыува
уздыбгъурымыува
здыбгъурымыува
дыздыбгъурымыува
фыздыбгъурымыува
здыбгъурымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыувэгъа
уздыбгъурыувэгъа
здыбгъурыувэгъа
дыздыбгъурыувэгъа
фыздыбгъурыувэгъа
здыбгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыувэгъа
уздыбгъурымыувэгъа
здыбгъурымыувэгъа
дыздыбгъурымыувэгъа
фыздыбгъурымыувэгъа
здыбгъурымыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыувэн
уздыбгъурыувэн
здыбгъурыувэн
дыздыбгъурыувэн
фыздыбгъурыувэн
здыбгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыувэн
уздыбгъурымыувэн
здыбгъурымыувэн
дыздыбгъурымыувэн
фыздыбгъурымыувэн
здыбгъурымыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыувэну
уздыбгъурыувэну
здыбгъурыувэну
дыздыбгъурыувэну
фыздыбгъурыувэну
здыбгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыувэну
уздыбгъурымыувэну
здыбгъурымыувэну
дыздыбгъурымыувэну
фыздыбгъурымыувэну
здыбгъурымыувэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыувэ
ущӀыбгъурыувэ
щӀыбгъурыувэ
дыщӀыбгъурыувэ
фыщӀыбгъурыувэ
щӀыбгъурыувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыувэ
ущӀыбгъурымыувэ
щӀыбгъурымыувэ
дыщӀыбгъурымыувэ
фыщӀыбгъурымыувэ
щӀыбгъурымыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыува
ущӀыбгъурыува
щӀыбгъурыува
дыщӀыбгъурыува
фыщӀыбгъурыува
щӀыбгъурыува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыува
ущӀыбгъурымыува
щӀыбгъурымыува
дыщӀыбгъурымыува
фыщӀыбгъурымыува
щӀыбгъурымыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыувэгъа
ущӀыбгъурыувэгъа
щӀыбгъурыувэгъа
дыщӀыбгъурыувэгъа
фыщӀыбгъурыувэгъа
щӀыбгъурыувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыувэгъа
ущӀыбгъурымыувэгъа
щӀыбгъурымыувэгъа
дыщӀыбгъурымыувэгъа
фыщӀыбгъурымыувэгъа
щӀыбгъурымыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыувэн
ущӀыбгъурыувэн
щӀыбгъурыувэн
дыщӀыбгъурыувэн
фыщӀыбгъурыувэн
щӀыбгъурыувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыувэн
ущӀыбгъурымыувэн
щӀыбгъурымыувэн
дыщӀыбгъурымыувэн
фыщӀыбгъурымыувэн
щӀыбгъурымыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыувэну
ущӀыбгъурыувэну
щӀыбгъурыувэну
дыщӀыбгъурыувэну
фыщӀыбгъурыувэну
щӀыбгъурыувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыувэну
ущӀыбгъурымыувэну
щӀыбгъурымыувэну
дыщӀыбгъурымыувэну
фыщӀыбгъурымыувэну
щӀыбгъурымыувэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэу
убгъурыувэу
бгъурыувэу
дыбгъурыувэу
фыбгъурыувэу
бгъурыувэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэу
убгъурымыувэу
бгъурымыувэу
дыбгъурымыувэу
фыбгъурымыувэу
бгъурымыувэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувауэ
убгъурыувауэ
бгъурыувауэ
дыбгъурыувауэ
фыбгъурыувауэ
бгъурыувауэ / бгъурыува(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувауэ
убгъурымыувауэ
бгъурымыувауэ
дыбгъурымыувауэ
фыбгъурымыувауэ
бгъурымыувауэ(хэ) / бгъурымыува(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыбгъурыувэурэ
убгъурыувэурэ
бгъурыувэурэ
дыбгъурыувэурэ
фыбгъурыувэурэ
бгъурыувэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыувэурэ
убгъурымыувэурэ
бгъурымыувэурэ
дыбгъурымыувэурэ
фыбгъурымыувэурэ
бгъурымыувэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыббгъуроувэ
сыбгъуроувэ
--
сывбгъуроувэ
сабгъуроувэ
уэ узбгъуроувэ
--
убгъуроувэ
удбгъуроувэ
--
уабгъуроувэ
ар збгъуроувэ
ббгъуроувэ
бгъуроувэ
дбгъуроувэ
вбгъуроувэ
ябгъуроувэ
дэ --
дыббгъуроувэ
дыбгъуроувэ
--
дывбгъуроувэ
дабгъуроувэ
фэ фызбгъуроувэ
--
фыбгъуроувэ
фыдбгъуроувэ
--
фабгъуроувэ
ахэр збгъуроувэ(хэ)
ббгъуроувэ(хэ)
бгъуроувэ(хэ)
дбгъуроувэ(хэ)
вбгъуроувэ(хэ)
ябгъуроувэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]э
[ув]эр
--
[ув]эхэр
Эргативнэ: [ув]э
[ув]эм
--
[ув]эхэм
Послеложнэ: [ув]экӀэ
[ув]эмкӀэ
[ув]эхэкӀэ
[ув]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]эуэ
[ув]эрауэ
[ув]эхэу
[ув]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]а
[ув]ар
--
[ув]ахэр
Эргативнэ: [ув]а
[ув]ам
--
[ув]ахэм
Послеложнэ: [ув]акӀэ
[ув]амкӀэ
[ув]ахэкӀэ
[ув]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]ауэ
[ув]арауэ
[ув]ахэу
[ув]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]эн
[ув]эныр
--
[ув]энхэр
Эргативнэ: [ув]эн
[ув]эным
--
[ув]энхэм
Послеложнэ: [ув]энкӀэ
[ув]энымкӀэ
[ув]энхэкӀэ
[ув]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ув]эну
[ув]энырауэ
[ув]энхэу
[ув]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]эну
[ув]энур
--
[ув]энухэр
Эргативнэ: [ув]эну
[ув]энум
--
[ув]энухэм
Послеложнэ: [ув]энукӀэ
[ув]энумкӀэ
[ув]энухэкӀэ
[ув]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]энууэ
[ув]энурауэ
[ув]энухэу
[ув]энухэрауэ
Зыгуэрым ибгъукӀэ увын, зыгуэрым гуэувэн. ЩӀалэ цӀыкӀур и адэм бгъурыуващ. бгъурыувэн: to assume a position, stand beside, next to sb or sth.
ЩӀалэ цӀыкӀур и адэм бгъурыуващ: the little boy took a position (stood) beside his father. бгъурыувэн: стать рядом с кем-чем-л. сбоку от кого-чего-л.
ЩӀалэ цӀыкӀур и адэм бгъурыуващ: маленький мальчик стал рядом с отцом. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 