АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
бгъуры- + [пщхь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӀэс "бгъурыпщхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
бгъурыпщхьэн
щымыӀэныгъэ:
бгъурымыпщхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэн
убгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн
дыбгъурыпщхьэн
фыбгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэн
убгъурымыпщхьэн
бгъурымыпщхьэн
дыбгъурымыпщхьэн
фыбгъурымыпщхьэн
бгъурымыпщхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
бгъурыпщхьэ!
фыбгъурыпщхьэ!
щымыӀэныгъэ:
убгъурымыпщхьэ!
фыбгъурымыпщхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурырепщхьэ
убгъурырепщхьэ
бгъурырепщхьэ
дыбгъурырепщхьэ
фыбгъурырепщхьэ
бгъурырепщхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыремыпщхьэ
убгъурыремыпщхьэ
бгъурыремыпщхьэ
дыбгъурыремыпщхьэ
фыбгъурыремыпщхьэ
бгъурыремыпщхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъуропщхьэ(р)
убгъуропщхьэ(р)
бгъуропщхьэ(р)
дыбгъуропщхьэ(р)
фыбгъуропщхьэ(р)
бгъуропщхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэркъым
убгъурыпщхьэркъым
бгъурыпщхьэркъым
дыбгъурыпщхьэркъым
фыбгъурыпщхьэркъым
бгъурыпщхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэрт
убгъурыпщхьэрт
бгъурыпщхьэрт
дыбгъурыпщхьэрт
фыбгъурыпщхьэрт
бгъурыпщхьэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэртэкъым
убгъурыпщхьэртэкъым
бгъурыпщхьэртэкъым
дыбгъурыпщхьэртэкъым
фыбгъурыпщхьэртэкъым
бгъурыпщхьэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьащ
убгъурыпщхьащ
бгъурыпщхьащ
дыбгъурыпщхьащ
фыбгъурыпщхьащ
бгъурыпщхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьакъым
убгъурыпщхьакъым
бгъурыпщхьакъым
дыбгъурыпщхьакъым
фыбгъурыпщхьакъым
бгъурыпщхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьат
убгъурыпщхьат
бгъурыпщхьат
дыбгъурыпщхьат
фыбгъурыпщхьат
бгъурыпщхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьатэкъым
убгъурыпщхьатэкъым
бгъурыпщхьатэкъым
дыбгъурыпщхьатэкъым
фыбгъурыпщхьатэкъым
бгъурыпщхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъащ
убгъурыпщхьэгъащ
бгъурыпщхьэгъащ
дыбгъурыпщхьэгъащ
фыбгъурыпщхьэгъащ
бгъурыпщхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъакъым
убгъурыпщхьэгъакъым
бгъурыпщхьэгъакъым
дыбгъурыпщхьэгъакъым
фыбгъурыпщхьэгъакъым
бгъурыпщхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъат
убгъурыпщхьэгъат
бгъурыпщхьэгъат
дыбгъурыпщхьэгъат
фыбгъурыпщхьэгъат
бгъурыпщхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъатэкъым
убгъурыпщхьэгъатэкъым
бгъурыпщхьэгъатэкъым
дыбгъурыпщхьэгъатэкъым
фыбгъурыпщхьэгъатэкъым
бгъурыпщхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэщ
убгъурыпщхьэщ
бгъурыпщхьэщ
дыбгъурыпщхьэщ
фыбгъурыпщхьэщ
бгъурыпщхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэкъым
убгъурыпщхьэкъым
бгъурыпщхьэкъым
дыбгъурыпщхьэкъым
фыбгъурыпщхьэкъым
бгъурыпщхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэт
убгъурыпщхьэт
бгъурыпщхьэт
дыбгъурыпщхьэт
фыбгъурыпщхьэт
бгъурыпщхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэтэкъым
убгъурыпщхьэтэкъым
бгъурыпщхьэтэкъым
дыбгъурыпщхьэтэкъым
фыбгъурыпщхьэтэкъым
бгъурыпщхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнщ
убгъурыпщхьэнщ
бгъурыпщхьэнщ
дыбгъурыпщхьэнщ
фыбгъурыпщхьэнщ
бгъурыпщхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнкъым
убгъурыпщхьэнкъым
бгъурыпщхьэнкъым
дыбгъурыпщхьэнкъым
фыбгъурыпщхьэнкъым
бгъурыпщхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнущ
убгъурыпщхьэнущ
бгъурыпщхьэнущ
дыбгъурыпщхьэнущ
фыбгъурыпщхьэнущ
бгъурыпщхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнукъым
убгъурыпщхьэнукъым
бгъурыпщхьэнукъым
дыбгъурыпщхьэнукъым
фыбгъурыпщхьэнукъым
бгъурыпщхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэрэ
убгъурыпщхьэрэ
бгъурыпщхьэрэ
дыбгъурыпщхьэрэ
фыбгъурыпщхьэрэ
бгъурыпщхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэркъэ
убгъурыпщхьэркъэ
бгъурыпщхьэркъэ
дыбгъурыпщхьэркъэ
фыбгъурыпщхьэркъэ
бгъурыпщхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэрт
убгъурыпщхьэрт
бгъурыпщхьэрт
дыбгъурыпщхьэрт
фыбгъурыпщхьэрт
бгъурыпщхьэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэртэкъэ
убгъурыпщхьэртэкъэ
бгъурыпщхьэртэкъэ
дыбгъурыпщхьэртэкъэ
фыбгъурыпщхьэртэкъэ
бгъурыпщхьэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьа
убгъурыпщхьа
бгъурыпщхьа
дыбгъурыпщхьа
фыбгъурыпщхьа
бгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьакъэ
убгъурыпщхьакъэ
бгъурыпщхьакъэ
дыбгъурыпщхьакъэ
фыбгъурыпщхьакъэ
бгъурыпщхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьат
убгъурыпщхьат
бгъурыпщхьат
дыбгъурыпщхьат
фыбгъурыпщхьат
бгъурыпщхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьатэкъэ
убгъурыпщхьатэкъэ
бгъурыпщхьатэкъэ
дыбгъурыпщхьатэкъэ
фыбгъурыпщхьатэкъэ
бгъурыпщхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъа
убгъурыпщхьэгъа
бгъурыпщхьэгъа
дыбгъурыпщхьэгъа
фыбгъурыпщхьэгъа
бгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъакъэ
убгъурыпщхьэгъакъэ
бгъурыпщхьэгъакъэ
дыбгъурыпщхьэгъакъэ
фыбгъурыпщхьэгъакъэ
бгъурыпщхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъат
убгъурыпщхьэгъат
бгъурыпщхьэгъат
дыбгъурыпщхьэгъат
фыбгъурыпщхьэгъат
бгъурыпщхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъатэкъэ
убгъурыпщхьэгъатэкъэ
бгъурыпщхьэгъатэкъэ
дыбгъурыпщхьэгъатэкъэ
фыбгъурыпщхьэгъатэкъэ
бгъурыпщхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэ
убгъурыпщхьэ
бгъурыпщхьэ
дыбгъурыпщхьэ
фыбгъурыпщхьэ
бгъурыпщхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэкъэ
убгъурыпщхьэкъэ
бгъурыпщхьэкъэ
дыбгъурыпщхьэкъэ
фыбгъурыпщхьэкъэ
бгъурыпщхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэт
убгъурыпщхьэт
бгъурыпщхьэт
дыбгъурыпщхьэт
фыбгъурыпщхьэт
бгъурыпщхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэтэкъэ
убгъурыпщхьэтэкъэ
бгъурыпщхьэтэкъэ
дыбгъурыпщхьэтэкъэ
фыбгъурыпщхьэтэкъэ
бгъурыпщхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэн
убгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн
дыбгъурыпщхьэн
фыбгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнкъэ
убгъурыпщхьэнкъэ
бгъурыпщхьэнкъэ
дыбгъурыпщхьэнкъэ
фыбгъурыпщхьэнкъэ
бгъурыпщхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэну
убгъурыпщхьэну
бгъурыпщхьэну
дыбгъурыпщхьэну
фыбгъурыпщхьэну
бгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнукъэ
убгъурыпщхьэнукъэ
бгъурыпщхьэнукъэ
дыбгъурыпщхьэнукъэ
фыбгъурыпщхьэнукъэ
бгъурыпщхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэмэ
убгъурыпщхьэмэ
бгъурыпщхьэмэ
дыбгъурыпщхьэмэ
фыбгъурыпщхьэмэ
бгъурыпщхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэмэ
убгъурымыпщхьэмэ
бгъурымыпщхьэмэ
дыбгъурымыпщхьэмэ
фыбгъурымыпщхьэмэ
бгъурымыпщхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьамэ
убгъурыпщхьамэ
бгъурыпщхьамэ
дыбгъурыпщхьамэ
фыбгъурыпщхьамэ
бгъурыпщхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьамэ
убгъурымыпщхьамэ
бгъурымыпщхьамэ
дыбгъурымыпщхьамэ
фыбгъурымыпщхьамэ
мыпщхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъамэ
убгъурыпщхьэгъамэ
бгъурыпщхьэгъамэ
дыбгъурыпщхьэгъамэ
фыбгъурыпщхьэгъамэ
бгъурыпщхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэгъамэ
убгъурымыпщхьэгъамэ
бгъурымыпщхьэгъамэ
дыбгъурымыпщхьэгъамэ
фыбгъурымыпщхьэгъамэ
бгъурымыпщхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнмэ
убгъурыпщхьэнмэ
бгъурыпщхьэнмэ
дыбгъурыпщхьэнмэ
фыбгъурыпщхьэнмэ
бгъурыпщхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнмэ
убгъурымыпщхьэнмэ
бгъурымыпщхьэнмэ
дыбгъурымыпщхьэнмэ
фыбгъурымыпщхьэнмэ
бгъурымыпщхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнумэ
убгъурыпщхьэнумэ
бгъурыпщхьэнумэ
дыбгъурыпщхьэнумэ
фыбгъурыпщхьэнумэ
бгъурыпщхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнумэ
убгъурымыпщхьэнумэ
бгъурымыпщхьэнумэ
дыбгъурымыпщхьэнумэ
фыбгъурымыпщхьэнумэ
бгъурымыпщхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэтэмэ
убгъурыпщхьэтэмэ
бгъурыпщхьэтэмэ
дыбгъурыпщхьэтэмэ
фыбгъурыпщхьэтэмэ
бгъурыпщхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэтэмэ
убгъурымыпщхьэтэмэ
бгъурымыпщхьэтэмэ
дыбгъурымыпщхьэтэмэ
фыбгъурымыпщхьэтэмэ
бгъурымыпщхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьатэмэ
убгъурыпщхьатэмэ
бгъурыпщхьатэмэ
дыбгъурыпщхьатэмэ
фыбгъурыпщхьатэмэ
бгъурыпщхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьатэмэ
убгъурымыпщхьатэмэ
бгъурымыпщхьатэмэ
дыбгъурымыпщхьатэмэ
фыбгъурымыпщхьатэмэ
бгъурымыпщхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъатэмэ
убгъурыпщхьэгъатэмэ
бгъурыпщхьэгъатэмэ
дыбгъурыпщхьэгъатэмэ
фыбгъурыпщхьэгъатэмэ
бгъурыпщхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэгъатэмэ
убгъурымыпщхьэгъатэмэ
бгъурымыпщхьэгъатэмэ
дыбгъурымыпщхьэгъатэмэ
фыбгъурымыпщхьэгъатэмэ
бгъурымыпщхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнтэмэ
убгъурыпщхьэнтэмэ
бгъурыпщхьэнтэмэ
дыбгъурыпщхьэнтэмэ
фыбгъурыпщхьэнтэмэ
бгъурыпщхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнтэмэ
убгъурымыпщхьэнтэмэ
бгъурымыпщхьэнтэмэ
дыбгъурымыпщхьэнтэмэ
фыбгъурымыпщхьэнтэмэ
бгъурымыпщхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнутэмэ
убгъурыпщхьэнутэмэ
бгъурыпщхьэнутэмэ
дыбгъурыпщхьэнутэмэ
фыбгъурыпщхьэнутэмэ
бгъурыпщхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнутэмэ
убгъурымыпщхьэнутэмэ
бгъурымыпщхьэнутэмэ
дыбгъурымыпщхьэнутэмэ
фыбгъурымыпщхьэнутэмэ
бгъурымыпщхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнт
убгъурыпщхьэнт
бгъурыпщхьэнт
дыбгъурыпщхьэнт
фыбгъурыпщхьэнт
бгъурыпщхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнтэкъым
убгъурыпщхьэнтэкъым
бгъурыпщхьэнтэкъым
дыбгъурыпщхьэнтэкъым
фыбгъурыпщхьэнтэкъым
бгъурыпщхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнут
убгъурыпщхьэнут
бгъурыпщхьэнут
дыбгъурыпщхьэнут
фыбгъурыпщхьэнут
бгъурыпщхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнутэкъым
убгъурыпщхьэнутэкъым
бгъурыпщхьэнутэкъым
дыбгъурыпщхьэнутэкъым
фыбгъурыпщхьэнутэкъым
бгъурыпщхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэми
убгъурыпщхьэми
бгъурыпщхьэми
дыбгъурыпщхьэми
фыбгъурыпщхьэми
бгъурыпщхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэми
убгъурымыпщхьэми
бгъурымыпщхьэми
дыбгъурымыпщхьэми
фыбгъурымыпщхьэми
бгъурымыпщхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьами
убгъурыпщхьами
бгъурыпщхьами
дыбгъурыпщхьами
фыбгъурыпщхьами
бгъурыпщхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьами
убгъурымыпщхьами
бгъурымыпщхьами
дыбгъурымыпщхьами
фыбгъурымыпщхьами
бгъурымыпщхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъами
убгъурыпщхьэгъами
бгъурыпщхьэгъами
дыбгъурыпщхьэгъами
фыбгъурыпщхьэгъами
бгъурыпщхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэгъами
убгъурымыпщхьэгъами
бгъурымыпщхьэгъами
дыбгъурымыпщхьэгъами
фыбгъурымыпщхьэгъами
бгъурымыпщхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнми
убгъурыпщхьэнми
бгъурыпщхьэнми
дыбгъурыпщхьэнми
фыбгъурыпщхьэнми
бгъурыпщхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнми
убгъурымыпщхьэнми
бгъурымыпщхьэнми
дыбгъурымыпщхьэнми
фыбгъурымыпщхьэнми
бгъурымыпщхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнуми
убгъурыпщхьэнуми
бгъурыпщхьэнуми
дыбгъурыпщхьэнуми
фыбгъурыпщхьэнуми
бгъурыпщхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнуми
убгъурымыпщхьэнуми
бгъурымыпщхьэнуми
дыбгъурымыпщхьэнуми
фыбгъурымыпщхьэнуми
бгъурымыпщхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэтэми
убгъурыпщхьэтэми
бгъурыпщхьэтэми
дыбгъурыпщхьэтэми
фыбгъурыпщхьэтэми
бгъурыпщхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэтэми
убгъурымыпщхьэтэми
бгъурымыпщхьэтэми
дыбгъурымыпщхьэтэми
фыбгъурымыпщхьэтэми
бгъурымыпщхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьатэми
убгъурыпщхьатэми
бгъурыпщхьатэми
дыбгъурыпщхьатэми
фыбгъурыпщхьатэми
бгъурыпщхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьатэми
убгъурымыпщхьатэми
бгъурымыпщхьатэми
дыбгъурымыпщхьатэми
фыбгъурымыпщхьатэми
бгъурымыпщхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэгъатэми
убгъурыпщхьэгъатэми
бгъурыпщхьэгъатэми
дыбгъурыпщхьэгъатэми
фыбгъурыпщхьэгъатэми
бгъурыпщхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэгъатэми
убгъурымыпщхьэгъатэми
бгъурымыпщхьэгъатэми
дыбгъурымыпщхьэгъатэми
фыбгъурымыпщхьэгъатэми
бгъурымыпщхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнтэми
убгъурыпщхьэнтэми
бгъурыпщхьэнтэми
дыбгъурыпщхьэнтэми
фыбгъурыпщхьэнтэми
бгъурыпщхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнтэми
убгъурымыпщхьэнтэми
бгъурымыпщхьэнтэми
дыбгъурымыпщхьэнтэми
фыбгъурымыпщхьэнтэми
бгъурымыпщхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьэнутэми
убгъурыпщхьэнутэми
бгъурыпщхьэнутэми
дыбгъурыпщхьэнутэми
фыбгъурыпщхьэнутэми
бгъурыпщхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьэнутэми
убгъурымыпщхьэнутэми
бгъурымыпщхьэнутэми
дыбгъурымыпщхьэнутэми
фыбгъурымыпщхьэнутэми
бгъурымыпщхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьаи
убгъурыпщхьаи
бгъурыпщхьаи
дыбгъурыпщхьаи
фыбгъурыпщхьаи
бгъурыпщхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьакъыми
убгъурыпщхьакъыми
бгъурыпщхьакъыми
дыбгъурыпщхьакъыми
фыбгъурыпщхьакъыми
бгъурыпщхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьащэрэт
убгъурыпщхьащэрэт
бгъурыпщхьащэрэт
дыбгъурыпщхьащэрэт
фыбгъурыпщхьащэрэт
бгъурыпщхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыбгъурымыпщхьащэрэт
убгъурымыпщхьащэрэт
бгъурымыпщхьащэрэт
дыбгъурымыпщхьащэрэт
фыбгъурымыпщхьащэрэт
бгъурымыпщхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнщ
убгъурыпщхьагъэнщ
бгъурыпщхьагъэнщ
дыбгъурыпщхьагъэнщ
фыбгъурыпщхьагъэнщ
бгъурыпщхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнкъым
убгъурыпщхьагъэнкъым
бгъурыпщхьагъэнкъым
дыбгъурыпщхьагъэнкъым
фыбгъурыпщхьагъэнкъым
бгъурыпщхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнт
убгъурыпщхьагъэнт
бгъурыпщхьагъэнт
дыбгъурыпщхьагъэнт
фыбгъурыпщхьагъэнт
бгъурыпщхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнтэкъым
убгъурыпщхьагъэнтэкъым
бгъурыпщхьагъэнтэкъым
дыбгъурыпщхьагъэнтэкъым
фыбгъурыпщхьагъэнтэкъым
бгъурыпщхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэн
убгъурыпщхьагъэн
бгъурыпщхьагъэн
дыбгъурыпщхьагъэн
фыбгъурыпщхьагъэн
бгъурыпщхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнкъэ
убгъурыпщхьагъэнкъэ
бгъурыпщхьагъэнкъэ
дыбгъурыпщхьагъэнкъэ
фыбгъурыпщхьагъэнкъэ
бгъурыпщхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнт
убгъурыпщхьагъэнт
бгъурыпщхьагъэнт
дыбгъурыпщхьагъэнт
фыбгъурыпщхьагъэнт
бгъурыпщхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнтэкъэ
убгъурыпщхьагъэнтэкъэ
бгъурыпщхьагъэнтэкъэ
дыбгъурыпщхьагъэнтэкъэ
фыбгъурыпщхьагъэнтэкъэ
бгъурыпщхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнущ
убгъурыпщхьагъэнущ
бгъурыпщхьагъэнущ
дыбгъурыпщхьагъэнущ
фыбгъурыпщхьагъэнущ
бгъурыпщхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнукъым
убгъурыпщхьагъэнукъым
бгъурыпщхьагъэнукъым
дыбгъурыпщхьагъэнукъым
фыбгъурыпщхьагъэнукъым
бгъурыпщхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнут
убгъурыпщхьагъэнут
бгъурыпщхьагъэнут
дыбгъурыпщхьагъэнут
фыбгъурыпщхьагъэнут
бгъурыпщхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнутэкъым
убгъурыпщхьагъэнутэкъым
бгъурыпщхьагъэнутэкъым
дыбгъурыпщхьагъэнутэкъым
фыбгъурыпщхьагъэнутэкъым
бгъурыпщхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэну
убгъурыпщхьагъэну
бгъурыпщхьагъэну
дыбгъурыпщхьагъэну
фыбгъурыпщхьагъэну
бгъурыпщхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнукъэ
убгъурыпщхьагъэнукъэ
бгъурыпщхьагъэнукъэ
дыбгъурыпщхьагъэнукъэ
фыбгъурыпщхьагъэнукъэ
бгъурыпщхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнут
убгъурыпщхьагъэнут
бгъурыпщхьагъэнут
дыбгъурыпщхьагъэнут
фыбгъурыпщхьагъэнут
бгъурыпщхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыбгъурыпщхьагъэнутэкъэ
убгъурыпщхьагъэнутэкъэ
бгъурыпщхьагъэнутэкъэ
дыбгъурыпщхьагъэнутэкъэ
фыбгъурыпщхьагъэнутэкъэ
бгъурыпщхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэ
убгъурыпщхьэ
бгъурыпщхьэ
дыбгъурыпщхьэ
фыбгъурыпщхьэ
бгъурыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэ
убгъурымыпщхьэ
бгъурымыпщхьэ
дыбгъурымыпщхьэ
фыбгъурымыпщхьэ
бгъурымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьа
убгъурыпщхьа
бгъурыпщхьа
дыбгъурыпщхьа
фыбгъурыпщхьа
бгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьа
убгъурымыпщхьа
бгъурымыпщхьа
дыбгъурымыпщхьа
фыбгъурымыпщхьа
бгъурымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэгъа
убгъурыпщхьэгъа
бгъурыпщхьэгъа
дыбгъурыпщхьэгъа
фыбгъурыпщхьэгъа
бгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэгъа
убгъурымыпщхьэгъа
бгъурымыпщхьэгъа
дыбгъурымыпщхьэгъа
фыбгъурымыпщхьэгъа
бгъурымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэн
убгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн
дыбгъурыпщхьэн
фыбгъурыпщхьэн
бгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэн
убгъурымыпщхьэн
бгъурымыпщхьэн
дыбгъурымыпщхьэн
фыбгъурымыпщхьэн
бгъурымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэну
убгъурыпщхьэну
бгъурыпщхьэну
дыбгъурыпщхьэну
фыбгъурыпщхьэну
бгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэну
убгъурымыпщхьэну
бгъурымыпщхьэну
дыбгъурымыпщхьэну
фыбгъурымыпщхьэну
бгъурымыпщхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыпщхьэ
узэрыбгъурыпщхьэ
зэрыбгъурыпщхьэ
дызэрыбгъурыпщхьэ
фызэрыбгъурыпщхьэ
зэрыбгъурыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыпщхьэ
узэрыбгъурымыпщхьэ
зэрыбгъурымыпщхьэ
дызэрыбгъурымыпщхьэ
фызэрыбгъурымыпщхьэ
мызэрыбгъурыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыпщхьа
узэрыбгъурыпщхьа
зэрыбгъурыпщхьа
дызэрыбгъурыпщхьа
фызэрыбгъурыпщхьа
зэрыбгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыпщхьа
узэрыбгъурымыпщхьа
зэрыбгъурымыпщхьа
дызэрыбгъурымыпщхьа
фызэрыбгъурымыпщхьа
зэрыбгъурымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыпщхьэгъа
узэрыбгъурыпщхьэгъа
зэрыбгъурыпщхьэгъа
дызэрыбгъурыпщхьэгъа
фызэрыбгъурыпщхьэгъа
зэрыбгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыпщхьэгъа
узэрыбгъурымыпщхьэгъа
зэрыбгъурымыпщхьэгъа
дызэрыбгъурымыпщхьэгъа
фызэрыбгъурымыпщхьэгъа
зэрыбгъурымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыпщхьэн
узэрыбгъурыпщхьэн
зэрыбгъурыпщхьэн
дызэрыбгъурыпщхьэн
фызэрыбгъурыпщхьэн
зэрыбгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыпщхьэн
узэрыбгъурымыпщхьэн
зэрыбгъурымыпщхьэн
дызэрыбгъурымыпщхьэн
фызэрыбгъурымыпщхьэн
зэрыбгъурымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыбгъурыпщхьэну
узэрыбгъурыпщхьэну
зэрыбгъурыпщхьэну
дызэрыбгъурыпщхьэну
фызэрыбгъурыпщхьэну
зэрыбгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыбгъурымыпщхьэну
узэрыбгъурымыпщхьэну
зэрыбгъурымыпщхьэну
дызэрыбгъурымыпщхьэну
фызэрыбгъурымыпщхьэну
зэрыбгъурымыпщхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыпщхьэ
ущыбгъурыпщхьэ
щыбгъурыпщхьэ
дыщыбгъурыпщхьэ
фыщыбгъурыпщхьэ
щыбгъурыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыпщхьэ
ущыбгъурымыпщхьэ
щыбгъурымыпщхьэ
дыщыбгъурымыпщхьэ
фыщыбгъурымыпщхьэ
щыбгъурымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыпщхьа
ущыбгъурыпщхьа
щыбгъурыпщхьа
дыщыбгъурыпщхьа
фыщыбгъурыпщхьа
щыбгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыпщхьа
ущыбгъурымыпщхьа
щыбгъурымыпщхьа
дыщыбгъурымыпщхьа
фыщыбгъурымыпщхьа
щыбгъурымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыпщхьэгъа
ущыбгъурыпщхьэгъа
щыбгъурыпщхьэгъа
дыщыбгъурыпщхьэгъа
фыщыбгъурыпщхьэгъа
щыбгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыпщхьэгъа
ущыбгъурымыпщхьэгъа
щыбгъурымыпщхьэгъа
дыщыбгъурымыпщхьэгъа
фыщыбгъурымыпщхьэгъа
щыбгъурымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыпщхьэн
ущыбгъурыпщхьэн
щыбгъурыпщхьэн
дыщыбгъурыпщхьэн
фыщыбгъурыпщхьэн
щыбгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыпщхьэн
ущыбгъурымыпщхьэн
щыбгъурымыпщхьэн
дыщыбгъурымыпщхьэн
фыщыбгъурымыпщхьэн
щыбгъурымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыбгъурыпщхьэну
ущыбгъурыпщхьэну
щыбгъурыпщхьэну
дыщыбгъурыпщхьэну
фыщыбгъурыпщхьэну
щыбгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыбгъурымыпщхьэну
ущыбгъурымыпщхьэну
щыбгъурымыпщхьэну
дыщыбгъурымыпщхьэну
фыщыбгъурымыпщхьэну
щыбгъурымыпщхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыпщхьэ
уздыбгъурыпщхьэ
здыбгъурыпщхьэ
дыздыбгъурыпщхьэ
фыздыбгъурыпщхьэ
здыбгъурыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыпщхьэ
уздыбгъурымыпщхьэ
здыбгъурымыпщхьэ
дыздыбгъурымыпщхьэ
фыздыбгъурымыпщхьэ
здыбгъурымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыпщхьа
уздыбгъурыпщхьа
здыбгъурыпщхьа
дыздыбгъурыпщхьа
фыздыбгъурыпщхьа
здыбгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыпщхьа
уздыбгъурымыпщхьа
здыбгъурымыпщхьа
дыздыбгъурымыпщхьа
фыздыбгъурымыпщхьа
здыбгъурымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыпщхьэгъа
уздыбгъурыпщхьэгъа
здыбгъурыпщхьэгъа
дыздыбгъурыпщхьэгъа
фыздыбгъурыпщхьэгъа
здыбгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыпщхьэгъа
уздыбгъурымыпщхьэгъа
здыбгъурымыпщхьэгъа
дыздыбгъурымыпщхьэгъа
фыздыбгъурымыпщхьэгъа
здыбгъурымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыпщхьэн
уздыбгъурыпщхьэн
здыбгъурыпщхьэн
дыздыбгъурыпщхьэн
фыздыбгъурыпщхьэн
здыбгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыпщхьэн
уздыбгъурымыпщхьэн
здыбгъурымыпщхьэн
дыздыбгъурымыпщхьэн
фыздыбгъурымыпщхьэн
здыбгъурымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыбгъурыпщхьэну
уздыбгъурыпщхьэну
здыбгъурыпщхьэну
дыздыбгъурыпщхьэну
фыздыбгъурыпщхьэну
здыбгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыбгъурымыпщхьэну
уздыбгъурымыпщхьэну
здыбгъурымыпщхьэну
дыздыбгъурымыпщхьэну
фыздыбгъурымыпщхьэну
здыбгъурымыпщхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыпщхьэ
ущӀыбгъурыпщхьэ
щӀыбгъурыпщхьэ
дыщӀыбгъурыпщхьэ
фыщӀыбгъурыпщхьэ
щӀыбгъурыпщхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыпщхьэ
ущӀыбгъурымыпщхьэ
щӀыбгъурымыпщхьэ
дыщӀыбгъурымыпщхьэ
фыщӀыбгъурымыпщхьэ
щӀыбгъурымыпщхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыпщхьа
ущӀыбгъурыпщхьа
щӀыбгъурыпщхьа
дыщӀыбгъурыпщхьа
фыщӀыбгъурыпщхьа
щӀыбгъурыпщхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыпщхьа
ущӀыбгъурымыпщхьа
щӀыбгъурымыпщхьа
дыщӀыбгъурымыпщхьа
фыщӀыбгъурымыпщхьа
щӀыбгъурымыпщхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыпщхьэгъа
ущӀыбгъурыпщхьэгъа
щӀыбгъурыпщхьэгъа
дыщӀыбгъурыпщхьэгъа
фыщӀыбгъурыпщхьэгъа
щӀыбгъурыпщхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыпщхьэгъа
ущӀыбгъурымыпщхьэгъа
щӀыбгъурымыпщхьэгъа
дыщӀыбгъурымыпщхьэгъа
фыщӀыбгъурымыпщхьэгъа
щӀыбгъурымыпщхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыпщхьэн
ущӀыбгъурыпщхьэн
щӀыбгъурыпщхьэн
дыщӀыбгъурыпщхьэн
фыщӀыбгъурыпщхьэн
щӀыбгъурыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыпщхьэн
ущӀыбгъурымыпщхьэн
щӀыбгъурымыпщхьэн
дыщӀыбгъурымыпщхьэн
фыщӀыбгъурымыпщхьэн
щӀыбгъурымыпщхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурыпщхьэну
ущӀыбгъурыпщхьэну
щӀыбгъурыпщхьэну
дыщӀыбгъурыпщхьэну
фыщӀыбгъурыпщхьэну
щӀыбгъурыпщхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыбгъурымыпщхьэну
ущӀыбгъурымыпщхьэну
щӀыбгъурымыпщхьэну
дыщӀыбгъурымыпщхьэну
фыщӀыбгъурымыпщхьэну
щӀыбгъурымыпщхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэу
убгъурыпщхьэу
бгъурыпщхьэу
дыбгъурыпщхьэу
фыбгъурыпщхьэу
бгъурыпщхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэу
убгъурымыпщхьэу
бгъурымыпщхьэу
дыбгъурымыпщхьэу
фыбгъурымыпщхьэу
бгъурымыпщхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьауэ
убгъурыпщхьауэ
бгъурыпщхьауэ
дыбгъурыпщхьауэ
фыбгъурыпщхьауэ
бгъурыпщхьауэ / бгъурыпщхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьауэ
убгъурымыпщхьауэ
бгъурымыпщхьауэ
дыбгъурымыпщхьауэ
фыбгъурымыпщхьауэ
бгъурымыпщхьауэ(хэ) / бгъурымыпщхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыбгъурыпщхьэурэ
убгъурыпщхьэурэ
бгъурыпщхьэурэ
дыбгъурыпщхьэурэ
фыбгъурыпщхьэурэ
бгъурыпщхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыбгъурымыпщхьэурэ
убгъурымыпщхьэурэ
бгъурымыпщхьэурэ
дыбгъурымыпщхьэурэ
фыбгъурымыпщхьэурэ
бгъурымыпщхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыббгъуропщхьэ
сыбгъуропщхьэ
--
сывбгъуропщхьэ
сабгъуропщхьэ
уэ
узбгъуропщхьэ
--
убгъуропщхьэ
удбгъуропщхьэ
--
уабгъуропщхьэ
ар
збгъуропщхьэ
ббгъуропщхьэ
бгъуропщхьэ
дбгъуропщхьэ
вбгъуропщхьэ
ябгъуропщхьэ
дэ
--
дыббгъуропщхьэ
дыбгъуропщхьэ
--
дывбгъуропщхьэ
дабгъуропщхьэ
фэ
фызбгъуропщхьэ
--
фыбгъуропщхьэ
фыдбгъуропщхьэ
--
фабгъуропщхьэ
ахэр
збгъуропщхьэ(хэ)
ббгъуропщхьэ(хэ)
бгъуропщхьэ(хэ)
дбгъуропщхьэ(хэ)
вбгъуропщхьэ(хэ)
ябгъуропщхьэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]э
[пщхь]эр
--
[пщхь]эхэр
Эргативнэ:
[пщхь]э
[пщхь]эм
--
[пщхь]эхэм
Послеложнэ:
[пщхь]экӀэ
[пщхь]эмкӀэ
[пщхь]эхэкӀэ
[пщхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]эуэ
[пщхь]эрауэ
[пщхь]эхэу
[пщхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]а
[пщхь]ар
--
[пщхь]ахэр
Эргативнэ:
[пщхь]а
[пщхь]ам
--
[пщхь]ахэм
Послеложнэ:
[пщхь]акӀэ
[пщхь]амкӀэ
[пщхь]ахэкӀэ
[пщхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]ауэ
[пщхь]арауэ
[пщхь]ахэу
[пщхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]эн
[пщхь]эныр
--
[пщхь]энхэр
Эргативнэ:
[пщхь]эн
[пщхь]эным
--
[пщхь]энхэм
Послеложнэ:
[пщхь]энкӀэ
[пщхь]энымкӀэ
[пщхь]энхэкӀэ
[пщхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энырауэ
[пщхь]энхэу
[пщхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энур
--
[пщхь]энухэр
Эргативнэ:
[пщхь]эну
[пщхь]энум
--
[пщхь]энухэм
Послеложнэ:
[пщхь]энукӀэ
[пщхь]энумкӀэ
[пщхь]энухэкӀэ
[пщхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пщхь]энууэ
[пщхь]энурауэ
[пщхь]энухэу
[пщхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и джабэм, и бгъум епщылӀэн.
Уазэрыбгъэдыхьэр зыгуэрым зэрафӀэмыфӀыр къызыхэщ псалъэ.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
бгъурыпщхьэн: 1. crawl or creep up to or beside sb or sth 3. show up, come swh (to sb’s displeasure)
УРЫСЫБЗЭ
бгъурыпщхьэн: 1. подползти сбоку к кому-чему-л. 2. притащиться, припереться куда-л. (к неудовольствию кого-л.)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.