Wq/tt/Әрмән мәкальләре
Appearance
А
[edit | edit source]- Авызга кергән аракы серне сыгып чыгара.
- Авыздагы әче катык күз күрмәгән майдан артык.
- Агым суда пычрак җыелмый.
- Агып чыккан җирендә агымны туктату җиңел.
- Акыллы кеше йөген ахмак җилкәсе йөртә.
- Акыллы чишенгәнче, юләр елганы кичкән.
- Аның утыны югын салкын кыш каян белсен?
- Артык татлы булсаң – чебеннәр сырып алыр.
- Аудагы агач янында урман кисүчеләр күп.
Ә
[edit | edit source]- Әгәр ояла белсә, эт тә ыштан кияр иде.
- Әгәр таш ярылган икән, димәк, сәбәп зур булган.
- Әтәч әйтә: минем эшем кычкыру, көн туармы, төн килерме – анысында эшем юк.
Б
[edit | edit source]- Базарга товар белән бергә җан да сатыла.
- Бакчаңа су сибәр өчен яңгыр яуганны көтмә.
- Бала өчен ата малы – көя төшкән йон кебек.
- Балта йөзенә суксаң – үз кулыңны кисәсең.
- Балык кармакка чаба, ә кеше – төче сүзгә.
- Башы авырткан елан юл уртасында ята.
- Башың авырта башласа, аяк сызлау онытыла.
- Бәла белдекле итә.
- Бер кулына тәре тоткан, бер кулы әйбер урлый.
- Бер чәчәктән яз булмый.
- Бер чәчәктән елан агу ала, ә бал корты бал җыя.
- Беренче кабым тәмлерәк була.
- Бик яхшыны эзләгән – бик начарга тап була.
- Биргән чагында курыкма, алганда оялма.
- Бишмәтлек биргәннәр иде, ә ул эчлек тә сорый.
- Бөртек капмаган тавык йомырканы күп салмый.
- Бөртекне өйдә чүпләп, йомырканы читтә сала.
- Бүре даны телдән төшми, ә зыянны төлке эшли.
- Бүре оясы сөяксез булмас.
Д
[edit | edit source]- Диңгез суын кашык белән түгеп бетереп булмый.
- Дошман китергән хәбәргә ышанып колак салма.
- Дөя кашыктан су эчми.
- Дөягә менеп атлангач кеше күрмәс дип уйлый.
Е
[edit | edit source]- Еланнан да йон кырка белә.
Җ
[edit | edit source]- Җәен ирләр ял итсә, кышын терлекләр үлә.
- Җимеш биргән агачка суны күбрәк сибәләр.
- Җимеше җыелган агачны селкетмиләр.
- Җимешле агач сабагы җиргә иелә.
- Җыйган чакта – кашыклап, өләшкәндә – чүмечләп.
И
[edit | edit source]- Ике ахмакка бер акыл җитә.
- Иртә өлгергән җимеш көзне күрми кала.
- Иртәгә эшләрмен димә, һәр көннең үз эше бар.
- Ишегеңне бикләп йөрсәң, күршем карак димисең.
Й
[edit | edit source]- Йортым янып көл булды, аның каравы тычканнар бетте.
- Йөрәк әрнемәсә, күз еламый.
К
[edit | edit source]- Кара тукыманы кызартып булмый.
- Карга каркылдый белмәсә, күзен һәр кош чукыр иде.
- Кашыктан авызга чаклы ара бик ерак.
- Кеше бавына тотынып чокырга төшмәк була.
- Кеше кашыгы авыз пешерә.
- Кимәгән кием үзе туза.
- Коелган чәчәк куак төбенә төшә.
- Колагы бар, ләкин – тишексез.
- Көн белән алмашынмаган төннәрнең булганы юк.
- Көчләп чәчәк аттырган гөл хуш исле була алмый.
- Кулланмаган кылыч тутыга.
- Кунак – хуҗаның чәчәге: кая тели, шунда утырта.
- Курку бар җирдә оят та була.
- Күз карам дигән кеше мине сүзсез калдырды.
- Күзләрем сукырайсын дип кем теләк теләр икән.
- Күзсез калгач, күз авыруым бетте.
- Күп телләрне белүче – бер үзе бик күп кеше.
- Күрше сарыгын бүре алгач, үзенекен саклый башлаган.
- Кызы китеп югалгач – муенсасын кызганып елый.
- Кылыч алып өлгергәнче, тел башны кисеп ташлый.
М
[edit | edit source]- Малга хуҗа, улга ата кирәк.
- Мәче үзе турында бер дә начар төш күрми.
- Мөгезе үсми торып, үгез сөзешә алмый.
Н
[edit | edit source]- Ничек әйтсәң, шулай ишетерсең.
О
[edit | edit source]- Озын тел гомер кыскарта.
- Озын юлны энә белән үлчәмиләр.
Ө
[edit | edit source]- Өйдә – арыслан, урамда – мәче.
С
[edit | edit source]- Син дә оста, мин дә оста, ә чүпне кем кем себерер?
- Сугыша торган әтәч симез булалмый.
- Сукырның бар теләгәне – күрә торган ике күз.
- Сүз ашыгып чыкмасын өчен тамак тар булып калган.
Т
[edit | edit source]- Такыр баштан чәч алып һөнәргә өйрәнмәкче.
- Тәбә яратам диеп таба тоткасын үбә.
- Тәҗрибәсез фәрештәдән тәҗрибәле шайтан артык.
- Теләсә нәрсә сөйләп йөрсәң, теләмәгәнеңне ишетерсең.
- Телдән телгә йөри торгач, энә дә бүрәнә була.
- Тәлинкәңә тураганың кашыгыңа эләгер.
- Тешләгәннең артында тор, типкәннең алдында бул.
- Тинтәк белән типтергәнче, аңлы белән таш ташы.
- Тиресе алышынса да, бүренең холкы үзгәрми.
- Төкеректән янгын сүнмәс.
- Туңган еланны җылытып җан кертсәң дә – ул сине барыбер чагачак.
У
[edit | edit source]- Утны утын җиңә алмый.
- Учыңда тәбә кыздырып ашатсаң да, анаңа син әле барыбер бурычлысың.
Ү
[edit | edit source]- Үгез астыннан бозау эзлиләр.
- Үгез эчен үлән чәнчеми.
- Үгезенә күрә чыбыркысы.
- Үз кетәгендә чакта әтәч каты кычкыра.
- Үз куаклары корый, кешенекенә су сибә.
- Үзем белән талашам, тик күләгәм белән дус.
- Үчле кеше иртә картая.
Х
[edit | edit source]- Хатынсыз өй – сусыз тегермән.
- Хезмәт җимеше – иң татлы җимеш.
- Хуҗа көтүдән югалганны, ә бүре ботарланмый калганны кызганыр.
Һ
[edit | edit source]- Һәммә бүрек астында нинди дә булса баш бар.
Ч
[edit | edit source]- Чәчсәң урасың, күрсәң беләсең.
Ш
[edit | edit source]- Шаулап-чылтырап акмаган суның янына килмә.
- Шәмнең кыйбат булуында сукырның ни эше бар.
Э
[edit | edit source]- Эт итен эт ашамый.
- Эткә бер телем бирмәсәң, бүрегә сарык бирәсең.
- Этнең аксап йөрүе бүре күргәнче генә.
- Эттән котылып бүрегә юлыкты.
Ю
[edit | edit source]- Юаш ат каты тибә.
- Юлдан язган – күзсез калыр.
Я
[edit | edit source]- Ялкау кул буш корсак сыйпар.
- Яман күздән таш та ярыла.
- Яхшы атка – азык дәва, начар атка – камчы ява.
Чыганак
[edit | edit source]- «Әрмән мәкальләре һәм әйтемнәре»/Алтын Хәзинә. Дөнья халыклары мәкальләре һәм әйтемнәре/төз. Зәки Нури. - Казан: Татарстан китап нәшрияты, 1973. - 190 бит.