Wq/tt/Төркмән мәкальләре

Төрекмәннәр - Урта Азиядә гомер кичерүче халык.

Ил бай булса, син дә бай.
Зур ишеккә — дәү йозак.
Каз күңеле күлгә тартса, ир күңеле илгә тартыр.
Ике ярты — бер бөтен.
Балык гомере — су белән, кеше гомере — халык белән.
Киңәшләшеп аткан таш ераккарак барып төшә.
Үзеңә генә таянсаң — сыртыңа бөкре чыгар.
Азның кадерен белмәүче, күпнең дә кадерен белмәс.
Уставсыз колхоз — китапсыз мәктәп.
Нинди юлдан атласаң да, ватаныңны онытма.
Сукырны сакка куйма — илеңә дошман керер.
Көтүдән качкан сарык — бүрегә бүләк.
Берәү казыган коедан меңләп кеше су эчә.
Кешедән көлсәң, үзең еларсың.
Күбәләккә чәчәк кыйммәт, кешегә — туган иле.
Сукмак юлга чыгара, ә юл халыкка илтә.
Бер көймәдә йөзгәннәрнең гомере уртак була.
Үзара талашсалар да, этләр бүрене бергә ботарлый.
Куак күрке җимеш булса, кешенең күрке — хезмәт.
Туфрак — камыр, тирес — чүпрә.
Агач утыртмаган кеше күләгәдә утыра алмый.
Ун эшне начар белгәнче, бер эшеңне яхшы бел.
Металл — утта, кеше эштә чыныга.
Һөнәрле егет — җимешле агач, белемсез баш — буш чәчәк.
Кешене тун җылытмый, эш җылыта.
Намуслы хезмәт — мәңгелек җимеш.
Тегермәндә бодай киптермиләр.
Тартмаган онны или алмыйсың.
Җиргә төшсә — гөл булыр, утка төшсә — көл булыр.
Ашы юк ураза тота, эше юк намаз укый.
Ишанның биш корсагы бар, ә берсе — һәрвакыт буш.
Ак чалмалы мулланың күңелендә кара кер.
Борча бетсен дип юрган яндырмыйлар.
Һәр кешенең үз учы үзенә таба карый.
Яңа күлмәк тик бер куандыра, искесе — кигән саен.
Казан алсаң кагып кара, ат алсаң чабып кара.
Кашыклап җыйган нәрсәңне чүмечләп түкмә.
Култык астыннан коелса — кунычына эләгә.
Җирдән табып алсаң да, санамыйча калдырма.
Ачык буяу тиз уңа.
Атаң улы гына булма, кеше улы була да бел.
Ирнең вәзире — хатын.
Тол ир күзе белән карап хатын сайлама, җәяүле күзе белән ат алырга ашыкма.
Күз күрмәгәнне йөрәк яратмый.
Якын кешең тавышы ерактан да ишетелә.
Баласыз йортка кермә, ул йорт — караңгы төрмә.
Кияү ул була алмый.
Матурлык туйда кирәк, мәхәббәт — көн дә.
Суның әнкәсе елга, сүзнең анасы — колак.
Һәр йомырка чебешле булмый.
Ерактагыны белмәүче якынны да танымас.
Атасыз бала бер елый, анасызлар — мең тапкыр.
Карый белмәсәң, терлек тарала, тота белмәсәң, хатының китә.
Атың барында юлларны өйрән, атаң барында дуслар табып кал.
Ярыннан аерылган җиде ел елар, иленнән аерылган — гомер буе елар.
Атасыз бала — ятим, анасыз бала — кол.
Бала балдан татлырак.
Башта өеңне бизә, аннары үзең киен.
Этчә өрергә көчек эттән өйрәнә.
Башың томанлы чагында бөтен дөнья караңгы.
Күп яшәгән түгел, күп йөргән күп белә.
Белем — күңел яктысы.
Белемлеләр очканда, наданнар шуышалар.
Шәкертләр остаздан узмаса, һөнәр юкка чыгачак.
Күп йөргән кеше күпне ишетә.
Наданлык — дошман, ә зирәклек — якын дус.
Мин укыдым дип сөйләмә, нәрсә белгәнеңне әйт.
Белмәүнең ояты булмый, белергә теләмәү оят.
Күреп белмәгән кешегә күмер ни дә, тимер ни.
Утны иләккә салмыйлар.
Караңгыда кемнең күз кысканын күреп булмый.
Кырмыскага атланган — дөя кочаклый алмый.
Сукырга адым саен чокыр бар кебек.
Акыл күздән ераккарак карый,
Юләргә тылмач кирәкми.
Алтын тутыкмый, акыллы масаймый.
Дәшмәү — юләргә җавап.
Пыялага ямау салма, юләргә акыл сатма.
Үтмәс пычак кулны тизрәк кисә.
Акыллы үзен гаепли, ә юләр башканы.
Акыллы кеше янында юләрлек күренә төшә.
Акыллы сүзне «мин» дип башламый.
Мактанчыкның бавы черек.
Юлдан акча тапканчы, акыллы кеше очрат.
Кыска сүздә мәгънә күп.
Яхшы сүз — чәчәк, яман сүз — чәнечке.
Күп белсәң дә аз сөйлә.
Ишәкләр улап торганда сандугачлар сайрамый.
Карандаш очы — кылычтан үткен.
Артык күп сүз — ишәккә йөк.
Бер сүз аз, ә ике күп.
Йөрәккә килгән фикерләр телдән чыгып китәләр.
Әйткән сүзне кире йотып булмый.
Кыока телле кешенең гомере озын булыр.
Таш тәнгә генә тия, ә сүз сөяккә үтә.
Сер төенен сүз чишә.
Тел кылычтан үткенрәк.
Артыннан һаман кусаң, кыю да куркаклана.
Батырдан үлем дә курка.
Тунлыны кыйнаганда шәрәнең тәне сызлый.
Тауда җәйләү куйсыз булмый, егет башы уйсыз булмый.
Чукрак сарык соңга калып курка.
Шәрәгә су куркыныч түгел.
Ат белән юлга чыккан ишәк кызганыч.
Корган мылтыктан бер кеше курка, кормаган мылтык — меңне куркыта.
Ут белән уйнаучылар үзләре утта яна.
Төлке үз койрыгын мактар.
Крепостьлар эчтән ишелә.
Яудан качсаң, җирдә ятарсың.
Яхшы атлар аз ашый да күп яши, яхшы егет күп тыңлый да аз сөйли.
Бәйләп куйган арсланны куяннар да талыйлар.
Батырлар яуда туа.
Бер таштан мең карга курка.
Ике тапкыр хур булу — кыюны да үтерә.
Үз күләгәсен күреп тә өркә торган атлар бар.
Чормага чаклы юлда мәче дә кыю була.
Ауган агачны кисүчеләр күп.
Беренче булып сугучы катырак суга.
Батыр бер үлә, куркак — мең тапкыр.
Арслан тотыйм дисәң — арслан өненә кер.
Үзе өчен йоклаганда кеше өчен төш күрә.
Көнче үзен үзе борчый, җәнҗалчы — һәр кешене.
Тәбәнәк атка һәркем атлана.
Чәнечке мин гөл дигәндә, серкә мин бал ди икән.
Һаман җиргә карап йөрсәң, җир синнән курка башлар.
Яхшыга яхшы итеп һәркем җавап бирә ала, яманга яхшы җавапны тик кыюлар бирәләр.
Бусагада урын барында түргә узарга ашыкма.
Ут төртсәң үзең янарсың, баз казысаң үзең төшәрсең.
Симергән ишәк иясен тибәр.
Ачык йөрәккә юл ачык.
Йомыркага йон үссә, пеләш тә чәчле булыр иде.
Атка менсәң үзеңне бел, аттан төшсәң — атны онытма.
Кеше таштан нык, чәчәктән күркәм.
Җимеше күп булган саен агач түбәнрәк иелә.
Агач саплы балта белән агачның үзен кисәләр.
Кара төс күрмәгән кеше акны да аңлый алмйый.
Көлкегә көлеп җавап бир — юкса көлке үпкәләр.
Эт муенына алмаз такмыйлар.
Чүплектән энҗе эзләмә.
Артка карап атласаң — юлыңның очы булмас.
Диңгезләрне йөзеп чыгып нәни бер күлдә баткан.
Кәкре урамнан да туры атлап уза бел.
Күз булмагач, маңгай нәрсәгә.
Бер кыныга ике пычак сыймый.
Елан кабыгын салса да, гадәтен үзгәртми.
Белгән дошманны җиңү җиңелрәк.
Канны кан белән түгел, су белән юалар.
Бүрене кызганган сарыксыз кала.
Эт койрыгын эт таптамый.
Шикләнсәң дусларың бизәр.
Үзеңне сөт дип санасаң — иптәшең каймак булсын.
Кеше киеме керчән, кеше аты тирчән.
Ала торган кул бирә дә.
Теш казып тамак туймый.
Тешсез авыз — ташсыз тегермән.
Тәмсез кавынның төше күп була.
Чүл күрке — су, күл күрке — кош.
Симез сарык озак яшәми.
Искесе юкның яңасы булмый.
Башы булса, чәче үсәр.