Jump to content

Wp/tig/ክታብ - ሜራስ - አምሳላት - ህግየ ኒገር

From Wikimedia Incubator
< Wp | tig
Wp > tig > ክታብ - ሜራስ - አምሳላት - ህግየ ኒገር

ህግየ ኒገር


እምበል እሊመ ብዕድ እግሉ ለመስል ዲብ ህግየ ትግሬ ሰኒ ልሙድ ለገብአ ኒገር ለልትበሀል ሀለ። እሊ እብ ህግየ ATAU (Idiom) AANA ጅንሱህግየ PAA ዓዳትነ ወድዋርነ እንዴ አትመጣወርናሁ ለንትነፈፅ እቡ ቱ። ምን ሐቴ ዘዐት እግል ልትከወን ቀድር። እብ ጥናበትመ እግል ልግበእ ቀድር። እተ እብ ክልኤ አው ምኑ ወለዐል ዝዖታት ለልትከውን፤፡- ለከሊማት በናቢን ቀርእናሁ - ምን. ገብእ፣ ለከሊማት ለነአምሩ እግል ልግበእ ቀድር። ምናተ፡ ምስል ሕድ ዶል ለአቴ ለትፈንተ ተር- መት ሀይብ። ለመትነሃግያይ ላኪን እግል ክእነ ለመስል ህግየ ኒገር፡ ኣምሩ ወልብ ካሪ እግሉ ሰበት ጸኔሕ፣ ብዞሕ ኢጀድድ ዲቡ። እሊ ክእነ ለመስል ሀገጊ መብዝሑ ወክድ ኬትበት ወፈናኒን ቶም ለልትነፍዖ እቡ። እት ትግራይትማ ርኤነ ምን ገብእ “ሐሊብ ብቱክ” “ቤት ምን ዐርሽሸ፣ ውእምቤዕ እት ዕድረ..” ገሌ ምነ ፈናኔንነ እግል አርእስ አፍላም ወመሰልሰላት ለትነፈፀዐው እቡ ቱ። ክመ ለአትሐዜ ላኪን ትነፈዕነ እቡ እግል ኒበል ይእንቀድር። እግል ሚ፤ እት ገሌ ሀገጊ ክምሰል ከረ እንግሊዝ፡ ዐረብ አስክ ትግርኛ ወአምሐርኛመ፡ እሊ ከሊማት እሊ እንዴ ከምከመው ክብት-ዝዖታት በህለት ቀማዊስ እትዱሉያም እቡ ህለው። ትግረይትመ ለልትዐንደቅ እግለ ምን ረክብ ላቱ እግል ቃሙስ ለገብእ ርዝቅ ወኢትሐገለ እተ። እት ክታብ ጆህ ገሌ ሐብሬ ህይብት እቡ ህሌት። አስክ እለ እት ገበይ መትጠብዖያት ለሀለ ክታብ ሕምሹርመ እብሊ አርእስ እሊ ገሌ ለሀድግ። እተክምሰሌሁመ፡ እትሊ ካሪክለም ለሐዲስ እት ክታብ ህግየ ራቤዕ ወሓምስ ፈስል እንቡት ሰበት ሀለ ረቢ እት ኬር እግል ልወስኩ እነ ንታኬ።

   ኒገር መብዝሑ ዶል ክምሰል ህግየ ላባም ወዕጉላም ቱ
   ለልትርኤ። “እግል ላብብ ኔገሮት ወእግል ግሉል አስ'አሎት”
   ለትብል መሰል ህዬ እግል እሊ ጋር እሊ ምስልት ተ። ክልኤ
   አው ህዬ፤። ምኑ ወለዐል ተርጀመት ለልሀይብመ ኢልትሐገል።
   እግል መሰል፡ “ግድ እት እብረት ኢለኣቴ” እንቤ ምን ገብእ፡
   ለነፈር አው ድግለል ቱ፡ ተሩ ሰኒ ህኩይ ቱ በህለት ቱ።

   እንዴ  አትሌነ እሊ ለተሌ መሰል እግል ንርኤ
   ንቀድር። ምነ ዲብ ድዋርነ ለእንርእዩ ሔዋናት ሐቴ፣ እም-
   አራዊቶ ተ። እም-አራዊቶ እብ ጠቢዐተ፡ ምን አካን ዲብ
   አካን ዶል ትነክስ ሕብረ ትባድል። ምን እሊ እንዴ ትበገስነ
   Ue: እግል ዎሮት ዲብ መባጥሩ ወቆሉ ለኢለሐጥጥ ነፈር
   እብ፡ “እም-አራዊቶ” እንወስፉ።

እግል መሰል፡ ተርጀመት ናይ እሊ ለተሌ ኒገር እግል ተኣምሮ ወጥኖ።፡ [1]

   ፅንቱ ቀየሕ ተ፣
   ኣንፉ ሐጪር ቱ፡
   ALU TOPE cb
   እዴሁ ክሪት ተ፡
   ALU UNE
   እዴሁ ጥልቅት ተ፡
   እዴሁ ረያም ተ፣
   እዴ ለጽሐት ምኑ፡
   እዴ እት አፍ፡
   እዴ ጠቅሐው
   እዴሁ ሐጫር ተ፡
   ወራት እዴ፡
   እዴሁ ብራቀ፣
   እዴሁ ጸብጠ/አከበ
   ከብዱ ጸላም ተ፣
   ከብዱ ረቃቅ ተ፡፤
   ከብዱ ብርእ ኢትወዴ፡
   አምዒቱ በልዐ፡
   ከብዱ በሐር ተ፣
   ንሳሉ ረዬም ቱ፡
   ከንፈር ብድል፣
   ረሓቱ አርአ፡
   በዐል ብሶት
   አፉሁ ጥሩቅ ቱ፡
   ቀረፍ ኣንፉ በልዐ
   ስጋዱ ጽኖዕ ቱ፡
   እግርከ ምለእ፣
   እት ኣፍ አዳም ወዕለ፡
   አንያብ አዱግ፡
   ስራክ አንገቡ ኢትዐቀደ፡

እብ ሐባር ለልትወሰፍ ኒገርመ ሀለ፣

   አምዕል ጸዕደ
   አምዕል ጸላም
   ሕብር ሰመ 
   

ብፅድ

   ሀበይ ሞተ ወደ፣
   ሀፌብ ባዲ፣፡፣
   ሀፌብ ጭሙም
   ህግየ ኢትትገረር፣
   ህድግ ወብድግ፡

   ልባሼ እሊ ምንካ.ኪ...ምኑ፡ ምነ ቱ፣

   ሐመደት ብርድት፣
   ሐሊብ ብቱክ፣
   ሐሊብ ካርት
   ሐሊብ ጥልም፣
   ሐብል ሰማድ

[2]

   ሓባል ዐንከቦት፣
   ሕፍን ጭቀም፣

   መስከቡ ሐምደ አጽበሐት Ak:
   መራት ሀንገረ፣
   መስፌ ናጽል፣፡
   ማይ አጩለ፡
   ማዩ ቫርብ፡
   ማይት-ሕያይ፣
   ምን ከሌዕ ፋሌሕ ፈግረ፣
   መስከቡ ሐምዳ አጽበሕት ዲቡ፤፣
   ምን ጭንጫይ ለበት ለአፈግር፡
   ምድጋሁ ቀስነ፣
   ምን ኮስ-ኮስ እት ለብተ፡
   ሞራሁ ድንስት ተ፣

   ርሑ ካሬዕ ቱ፡

   ሰመዕ በሲር፣
   ሰራሪቱ UAT:
   anc Aen? 

[3]

h

   ከርበን ድብነት፣
   ከበር ግበእ፣
   ከበሩ ምን ረአሱ ልግበእ፣
   ከዐሱ ወመአሱ፣
   ከፈኑ ጭሩም ቱ፡
   ከብድ ሕፍን፡፣
   ከራመት ገብአ፣
   ከዋክብ አደሐ ርኤኮ፣
   ክረዕ ጸብጥ፣

   ሽን ገመልም[4]
   ant Ano: 

[5]

   ዐድ ሓድር ለአግዕዝ፣
   ዐቅሉ ቀሰ፡
   ዔረት ወትፈረረት፣
   ዕንታት አራዊት፣
   ዕልብ ሖጸ/ጨበል
   ዕልብ አቅሕመ
   ዖነ-ሶነ ገብአ፣
   አድግ ኢለአትአስር፣
   አገሙደ ጸላም
   አካኑ ብራቀ ገብአት፣
   አርዌ ቀበት ሰዐር፣
   እብ ዕቅብ ፈረሱ ፈግረ፣፡
   ኣይ ወዋይ
   እምሀጽ ሚ እምሐጽ፣
   At $c hd:
   እት ጥሩቅ ከረ፣
   እንቤዕ ትወቴሕ እቱ ህሌት፣

   ቀርፈት ዐቅበ ገብአ፣
   ቅዲቱ እት ጂቡ ተ

   ቤት ምን ዐርሽ፣
   ቤት ነግብ፣

   ታሱ ወማሱ በደ፡፣

   ንጻፍ ከረው፡
   ንጻፉ ትገለበ/ ንጻፉፉ በለሰ

   ገለቡ ጸሩ ረድአ እበ፡
   ጋኑ ሰክበም 

[6]

   ጊመት እት ዐስተር ተሀንጦጥል፡፣፡
   ግንዳይ አቅሕመ፤
   ግንዳይ ፍሩቅ፣
   ግድ እት እብረት ኢለኣቴ፣

   ወሬሕ ዐስር-ራቤዕ፡
   ወልእ እብ ረክበቱ፡፣
   ዋስ በደለ

   በዐል ዐራት፣
   በዐል ኢሴመ፣
   በዐል ተሓቲት፣
   በልቀት ዐላል ኬደ፡
   ባሌዕ-ሳቲ፣

   ደም ለሐዜ፣

   ጤረት ገብአ፣
   ጥፈአት እንቅዕራር

   ጭንጫይ aor:
   ጭንጌዕ ፍቶሕ፣

   ፍንጌ መጥሐን ወወለተ፡
   ፍጉረ ዓይር ሀለ፣
   ፍንጌ ኮፍ ወፈረጀ፣
  1. አሊ ኒገር እሊ፤ እምበለ ምን ኖስነ ወአዳም ለትሰአልናሁ፡ ምን ኢንተርነት ([በ5ዘ60፤ ክታብ - ህ'፤ ወ “ሕምሹር” ለልብል ለኢትጠበዐ ክታብ ኣድም አብ-ሐሪሽ'፡ መሐመድ እድሪስ መሐመድ ወመሐመድ-ኣድም ፅሜር ለትነሰአ ቱ።
  2. ሐብል ሰማድ፣ አሲት እት ትምሕጽ ለትጸብጡ ሐብል ቱ። “አባይኖ ሐብል ሰማድ አጽበጥናሁ” ትቤ ምን ገብእ ህዬ፡ “ዲብ ጨባብ ሐኔንሁ ወዐቅሉ አጭበብነ ዲቡ” እግል ትአስሜዕ ትቀድር። ዲብ በኒዓምር እግል እሊ ሐብል እሊ፣ “ሐብል ዕርጌ”" ልቡሉ። “ሐብል ሰማድ” እብ በኒዐምር ሐብል ለትግራት ትትእሰር እቡ ቱ። ገሌ ምነ ትግረይት “ረሓብ ተ” ለእንብል እቡ አስባብ ህዬ እሊ ወለመስሉ ቴቱ።
  3. ዔማት ናይ እለ ኒገር እለ ዲን ቱ። ለቅሰት ህዬ፣ ምስል ዲብ ዲን ክስታን ወእስላም ለህሌት ተ።
  4. እለ ኒገር እለ ለቅሰተ እንሰር እግል ትክተቡ ብዞሕ ለለአትሐዜ፡ ምንመ AAD እተ ቅሰት ሽሮሕ ክመ ሀለ እት ፍንጌ ገመል ወአድግ ለጀሬት ተ ልብሎ።
  5. ገሌ አንፋር ዲብ ፍንጌ መሰል ወኒገር ለሀለ ፈርግ- አክል-ሕድ ኢፈጡኑ። እግል መሰል፣ እለ “ሾከት ለቤዕ” ለትብል ኒገር፣ እተ ዲብ ዘበን ደርጊ ለቀርበ ናይ ብሑስ ውራቅ ምስል አምሳል ሑብርት ህሌት። ሾከት ለቤዕ ምስል ለቤዕ ሰበት ትጸኔሕ ኢትትርኤ። ወእንዴ ኤትትርኤ ትረግዘከ ወተአደምዐከ።
  6. ቅለት “ጋኑ ኢሰክበ አው ጋኑ ሰክበ” ዲብ ዓዳት ሞት ለልብል ክፋል ናይ እሊ ክታብ ረአው።