Wp/skr/پہلا پرت

سرائیکی وکیپیڈیا وچ ست بسم اللہ!
سرائیکی زبان دی مُختی بھوم ڳوجھی، جیندے وچ کوئی وی تبدیلی کر سڳدا ہے، وچ کل ٢,٧٨١مضمون موجود ہن۔

ٻُدھ ١١ دسمبر ٢٠١٩ ء بمطابق ١٤ Rabi' al-thani ١٤٤١ھ

کہیں وی سرائیکی لفظ دا معانی ݙیْکھݨ کیتے یا چنڳے تے سوہݨے اکھر ورتݨ کیتے سرائیکی ڈکشنری تے ون٘ڄو۔ ہݨ تائیں سرائیکی ڈکشنری وچ ١٣,٩٢٩ ورقے ہن۔

سرائیکی ·

شخصیتاں ·

وکیپیڈیا ·

جغرافیہ ·

سائنس ·

ٹیکنالوجی·

تریخ ·

تارہ پڑھت·

ایشیاء ·

کیمسٹری·

مذہب ·

آرٹ

چوݨواں مضمون
آبی چکر آبی چکر توں مراد زمین دے اندر، زمین تے، تے فضاء وچ پاݨی دی حرکت ہے۔ ایں چکر دے دوران پاݨی ٹھوس یعنی برف، مائع یعنی پانی تے گیس یعنی بخارات دی شکل اختیار کریندا رہندا ہے۔ اگرچہ بہت لمبے عرصے توں زمین تے پاݨی دا توازن برقرار رہا ہے تاہم پاݨی دے مالیکیول آندے ویندے رہندن ۔ پاݨی ہک آبی ذخیرے توں ݙوجھے کوں منتقل تھیندا رہندا ہے جیویں کہ دریا توں سمندر کوں پاݨی منتقل تھیندا ہے یا ول سمندراں توں فضاء وچ بخارات دی شکل اختیار کریندا ہے۔ آبی چکر شمسی توانائی دی وجہ توں ہوندا ہے۔ 86 فیصد بخارات سمندر توں بݨدن جس دی وجہ توں اُوندا درجہ حرارت گھٹ تھی ویندا ہے۔ اگر ایویں نہ ہووے تاں زمین دا درجہ حرارت بہت زیادہ تھی ویسی. تقریباً 67 درجہ سینٹی گریڈ تے زمین ہک گرم سیارہ بݨ ویسی ۔
منتخب شخصیت
خواجہ شمس الدین عظیمی سلسلۂ عظیمیہ دے سربراہ، روحانی اسکالر خواجہ شمس الدین عظیمی، ماہنامہ روحانی ڈائجسٹ کراچی تے ماہنامہ قلندر شعور فے چیف ایڈیٹر ہن۔ پاکستان دے مختلف اخبارات تے میگزین وچ روحانی ڈاک، خواب دی تعبیر، قارئین دے مسائل تے پیراسائیکالوجی دے عنوان نال کالم لکھے۔ سیرت طیبہ حضرت محمدمصطفی ﷺ، روحانیت، پیراسائیکالوجی تے دیگر موضوعات تے 70 کتاباں تصنیف کیتیاں تے 60 کتابچے تحریر کیتے ہن۔ بہاء الدین زکریا یونیورسٹی، ملتان وچ وزیٹنگ پروفیسر وی ہن۔ روحانی علوم دے فروغ تے عوام الناس دے بہبود کیتے دنیا بھر وچ روحانی مراکز تے پاکستان وچ اسکول تے کالج، لائبریریاں تے ہسپتال قائم ہن۔ حضرت خواجہ شمس الدین عظیمی خواجہ شمس الدین عظیمی، پاکستان دے ممتاز روحانی اسکالر تے سلسلۂ عظیمیہ دے خانوادہ ہن۔ آپ 17اکتوبر 1927ء بروز پیر بمقام قصبہ انبیٹھہ پیرزادگان ضلع سہارنپور (یوپی) بھارت وچ پیدا تھئے۔ آپ روحانی ڈائجسٹ، کراچی تے روحانی ڈائجسٹ انٹرنیشنل (برطانیہ) دے چیف ایڈیٹر ہن تے پاکستان دے مختلف اخبارات تے میگزین وچ روحانی ڈاک، خواب دی تعبیر، قارئین دے مسائل تے پیراسائیکالوجی دے عنوان نال لاتعداد کالم لکھے۔ سیرت طیبہ حضرت محمد مصطفی صلی اللہ علیہ وسلم، روحانیت، پیراسائیکالوجی تے دیگر موضوعات تے ٧٠ کتاباں تصنیف کیتیاں تے ٦٠ کتابچے تحریر کیتے ہن۔ ہݨ تک انگریزی زبان وچ 14، روسی زبان وچ 5، عربی زبان وچ 2، فارسی زبان وچ 1، تھائی زبان وچ 3، پنجابی زبان وچ 1 تے سندھی زبان وچ 4 کتب دا ترجمہ تھی چکا ہے۔ مکمل مضمون پڑھو۔۔۔
اڄ دی ڳال
اویں تاں ساری بھوئیں تے جِتھ جِتھ بندے ماݨس دا پیرا پُڄے اوں اُتھائیں پاند پیڑھی ودھا تے وَسیوں چا بݨائی پر اڳلی پیڑھیاں وت اڳوہاں پندھ کریندے کئی ٻئی دھرتیاں دے واسی ونڄ بݨِے۔ اڄ سرائیکی دھرتی دے حقوق دی ڳالھ کرݨ آلے وی ݙو، چار، ست پیڑھیاں پِچھوں ایویں اپݨا تل چھوڑ تے اتھاں سرائیکی دھرتی دے نویں وسیندڑ اݨ تھئے ہوسِن۔ تہوں ڄئیں وی تَل وطنی، دھرتی ماء دا ڄایا سݙوائے اوں پہلے بھوئیں دے وسݨ آلے لوکاں نال رل دھرتی دے حقوق دی جنگ لڑتے نویں پیڑھیاں دا بیج اپݨے پیار پریت تے اعتبار دا وہائے۔

وکیپیڈیا دا حصہ بݨو!
سرائیکی دی سیوا کیتے وکیپیڈیا تے اپݨا اکاؤنٹ بݨا کے لاگ ان تھیو تے سرائیکی زبان وچ آرٹیکل بݨاؤ یا پراݨے آرٹیکلز کوں بہتر بݨاؤ تے وکیپیڈیا دے علمی مشن کوں اڳاں ودھاؤ.
سرائیکی وکیپیڈیا دی تکنیکی ٹیم
سرائیکی زبان دے وکیپیڈیا دے متعلق کہیں وی قسم دی معاونت کیتے پرویز قادر سرائیکی، اسماعیل بھٹہ، ملک محمد رمضان نویدؔ ارائیں، مبشر کلیم یا رحمت عزیز چترالی ہوراں نال رابطہ کیتا ونجے. پرویز قادر سرائیکی (مترجم، ایڈیٹر، سرائیکی لکھاری، سرائیکی دانشور) اسماعیل بھٹہ (ٹیسٹ وکی ایڈمنسٹریٹر برائے سرائیکی وکیپیڈیا پروجیکٹس، مترجم، ایڈیٹر، سرائیکی لکھاری، سرائیکی دانشور) ملک محمد رمضان نویدؔ ارائیں (ایڈمن، مترجم، ایڈیٹر، وکی پیڈین، سرائیکی نیشنلسٹ، موبائل نمبر 03346787599) مبشر کلیم (وکیپیڈین، مترجم، ایڈیٹر، کیلی گرافر ) رحمت عزیز چترالی (ٹیسٹ وکی ایڈمنسٹریٹر، ماہر سانچہ سازی، ویکیپیڈین، مترجم، ایڈیٹر، ماہرِ لسانیات بالخصوص پاکستانی زباناں)
چوݨویں کتاب
وسوں ءچ استاد نذیر دی کتاب "ہنج دا فیض" استاد نزیر فیض مگی دی شاندار کتاب جیکوں جناب عزت مآب سئیں ڈاکٹر شکیل پتافی مشہور شاعر و سکالر ترتیب ڈتی اے ۔۔ڈاکٹر شکیل پتافی دی محنت کتاب کوں مکمل دستاویز بنڑاں ڈتے۔۔ہک کتاب اچ ڈو کتاباں ہن۔۔ہک کتاب پرانی اے جیرہی پہلے چھپی ہائ ۔۔۔ڈوجھی کتاب او ہے جیرہی شاعری نہ چھپ سگی ہائ۔۔استاد نزیر فیض دے بارے ڈاکٹر صاحب ہر سوال دا جواب لکھیے
اڄ دا سرائیکی اکھر
اّٹھ چترال، کالام تے گلگت بلستان دے ضلع غذر وچ بولی جاندے والی زبان کھوار تے سرائیکی زبان دا مشترک لفظ اے
سرائیکی خبراں
سرائیکی دانشور حمید الفت ملغاݨی پی ایچ ڈی سرائیکی کر گھدی پاکستانی ہندو دی پعارت دی طرف نقل مکانی سیلاب توں چار سو بندہ ہلاک، پینتالی لکھ نو فرق پیا۔ مریخ گڈی کیوروسٹی دا رتے سیارے تے سفر جاری قطب شمالی وچ برف دی تھاں وچ ریکارڈ کمی۔ میمو سکینڈل تے کمیشن بنا ݙتا گیا۔ سرائیکی پاکستان چ بولݨ وچ پہلے نمبر تے ہے۔ سرائیکی برطانیہ وچ بولن وچ ݙوجھے نمبر تے ہے۔
سرائیکی افسانہ

سرائیکی زبان
سرائیکی زبان Play media بھارت وچ رہوݨ والی ہک سرائیکی( ਸਰਾਇਕੀ، सराइकी) چھوکری سرائیکی(ہندی:ਸਰਾਇਕੀ; सराइकी، انگریزی: Saraiki, Siraiki, Seraiki)، ہند یورپی زباناں نال تعلق رکھدی ہے۔ اینکوں 60 ملین (7 کروڑ ) توں ودھ لوک صرف سرائیکستان وچ بولݨ والے ہن جیہڑے موجودہ سرائیکی وسیب یا سرائیکستان (سرائیکستان تے جنوبی خیبر پختونخواہ)، شمالی سندھ تے مشرقی بلوچستان وچ رہندے ہن۔ پاکستان دے جیہڑے خطے وچ سرائیکی ٻلیندی اے اونکوں سرائیکستان آکھا ویندے. اس دے علاوہ بھارت وچ ہک وݙی تعداد وچ لوگ سرائیکی بولیندے ہن. جیہڑے تقسیم دے وقت ہجرت کرکے گئے ہن۔ اس دے علاوہ سرائیکی تارکین وطن (زیادہ تر) مشرق وسطیٰ وچ وی ہن۔ افغانستان وچ وی کجھ ہندو سرائیکی زبان ٻلیندے ہن لیکن اتھاں انہاں دی تعداد نامعلوم ہے.2017 دی مردم شماری آہدی ھ جو سرائیکی پاکستان دی ݙوجھی وݙی زبان ھ. مکمل مضمون پڑھو۔۔۔