Jump to content

Wp/sdh/ھوڤەخشترە‌

From Wikimedia Incubator
< Wp | sdh
Wp > sdh > ھوڤەخشترە‌

كياكسار، هووه‌خشتره‌، كه‌ى ئاخسار، خسه‌ره‌و(كوردى) يا كه‌ىخه‌سه‌ره‌و له‌ فارسى كۊەنه‌ ئووه‌خشتره‌ يا وه‌ يونانى Κυαξαρης، له‌ ساڵ ٦٢٥ تا وه‌ ٥٨٥ وه‌رله‌ زايين، كوڕ فه‌روه‌رتيش و سوەمين پادشاێ دەوڵەت ماد بۊه‌.

ئه‌ى كه‌سه‌ سپاێ ماد له‌ نوو رێ خست و مۆدێڕنيزه‌ى كرد و ئمجا داو داڵده‌ى نه‌بۆپه‌لسه‌ر پادشاێ بابل. ئه‌ى يه‌كه‌وگرتنه‌ وه‌ مه‌مه‌ر شۊ كردن ئاميتيس دۊه‌ت هووه‌خشتره‌ وه‌ل نه‌بۆكه‌دنه‌سه‌ر دووەم كوڕ نه‌بۆپه‌لسه‌ر ك باخه‌يل دارالۊس بابل چۊ پێشكه‌شى ئه‌ڕا ئه‌ى هاوسه‌ر مادى خوه‌يه‌و درس كرد تا مه‌يه‌تێ بیەێت له‌ دڵته‌نگى يه‌ گ له‌ كۊه‌سان و جێ پێيا بۊنێ دۊره‌ له‌ هۊر پاكه‌و بكەێت، ره‌سيمه‌و بۊ.

ئه‌ى هاوپه‌يمانه‌يله‌ ئمپراتوورى ئاشوور له‌ ناو بردن و نه‌ينه‌وا له‌ ساڵ ٦١٢ وه‌رله‌ زايين خراوخاپۊر كردنه‌ يه‌كا. ئه‌مجا دۊاى ئه‌ى سه‌ركه‌فتنه‌، ماده‌يل له‌ باكوور دوچه‌مانه‌، ئه‌رمه‌نستان و به‌شه‌يلێگ له‌ ئاسياێ بۊچگ له‌ خوه‌رهه‌ڵات چه‌م قزل ئيرماق داگير كردن. جه‌نگ هاليس وه‌ خه‌وه‌ر گريانی له‌ ٢٨ مانگه مه‌ى ساڵ ٥٨٥ وه‌رله‌ زايين تواو بۊ.

هووه‌خشتره‌ ١٠ ساڵ دۊاى ئه‌ى شەڕه‌ مرد و كوڕه‌گەى ئه‌يشتوويگۆ ك باپير داڵگى كوورش گه‌ورە بۊ، نيشته‌و جێ باوگی.