Wp/oge/საქართუელო

საქართუელო — საჴელმწიფოჲ ევრაზიასა შინა, კავკასისა, ნაპირსა აღმოსავალსა პონტოჲსა ზღჳსა. ჰსამზღურობს მას ჩრდილოჲთგან რუსეთი, სამხრითგან – თურქეთი და სომხეთი, ხოლო სამხრითა და აღმოსავალით ადერბეჯანი. მყართაშორისი ქუეყანაჲ არს ესე და მდებარებს გასაყარსა მას ევროპისა და ასიისა, გარნა მატიანითა თჳსითა წილი აქუს ევროპასა შინა.

კაცთა ნათესავი ჰსახლობს ქუეყანასა ამას ზედა საქართუელოჲსასა პირველ ქჳსა ჟამითგან. უძუელესთა ჟამთა იქმნენ პირუელნი ქართულნი სამეფონი ეგრისისა და ქართლისა, რომლისა შემდგომად დასაბამ მიეცა ყოფასა და საჴელმწიფოებრიობასა ქართულსა. სჯულითა ქრისტესითა ნათესავი ესე ქართუელთა განათლდა ჟამთა მოციქულთათა, ხოლო დ-სა საუკუნესა იქმნა იგი, ვითარცა სჯული საჴელმწიფოჲსა. სამეფონი და სამთავრონი ქართულნი ერთ იქმნენ 1008-სა წელსა ქრისტჱთგან. შემდგომად ამისა იქმნა უმეტესი აღორძინებაჲ საქართუელოსა შინა. შემდგომად ივ-სა საუკუნესა იწყების დაცემაჲ და განყოფაჲ საქართუელოჲსა და მიწასა ზედა საქართუელოჲსასა იქმნენ ახალნი სამეფონი და სამთავრონი ქართლისა, კახეთისა და იმერეთისა და საათაბაგოჲ სამცხე.

დასაბამსა ით საუკუნისასა პირუელ სამეფოჲ ქართლისა და კახეთისა, ხოლო შემდგომად მისა სხუანიცა იგი სამთავრონი ქართულნი იპყრა მეფისა რუსეთმან, იწყო 1801 წლითგან და განასრულა 1866-სა წელსა. რუსეთისა მეფისა ქუეშე საქართუელოჲ იწოდებოდა ღუბერნიად ტფილისისად და ქუთათისისად.

1917-სა წელსა, ღჳნობისთთუეს რუსეთსა შინა იქმნა გარდატრიალებაჲ და მეფობისა წილ დამყარდა მთავრობაჲ ერობისაჲ. შემდგომად ამისა საქართუელომანცა განაცხადა აღორძინებაჲ საჴელმწიფოჲსა საქართუელოჲსა და ქუეყანაჲცა ეგე განცხადებულ იქმნა ერობად. ერობაჲ დიმოკრატიკული საქართუელოჲსა იყოფებოდა 1918-21 წლებსა შინა. გარნა პყრობილ ჰყო იგიცა რუსეთმან საბჭოთამან და საქართუელოჲცა იქმნა წილ კავშირისა საბჭოთაჲსა ვიდრე 1991 წლამდის.

1991 წელსა, თთუესა იგრიკასა, დღესა 9-სა საბჭომან უმაღლესმან საქართუელოჲსა ერობისამან განაცხადა წინაშე სოფლისა საქართუელო საჴელმწიფოდ თავის უფალად. შემდგომსა თთუესა აღრჩეულ იქნა მთავარი საქართუელოჲსა. გამსახურდია ზჳად იქმნა პირუელ აღრჩეულ მთავრად. შემდგომად მისა მთავარნი იყუნენ შევარდნაძე ედუარდ და სააკაშვილი მიხეილ.

საქართუელო არს დიმოკრატია წარმომადგენელთაჲ, ხოლო წყობაჲ მისი არს ერთობითი, გუერდ-სამთავროჲ ერობაჲ აქუს. ქუეყანაჲ ჟამსა ამას არს წევრი რაოდენთამე ერთაშორისთა შეერთებათა, რომელ არნ გაერო, საბჭოჲ ევროპისა, სუამი, სოფლიოჲ შეერთებაჲ სავაჭროჲ. ნათესავსა საქართუელოჲსასა ჰსურს წევრობად კავშირსა შინა ევროპისასა და ერთობასა ჩრდილოჲსა ატლანტიკისასა.