Wp/mos/Gʋlse

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > Gʋlse

Buud goam nins pυsẽ yυy sẽn tar tob-roodã tɩ b boond tɩ “ Gur “, b le boond-b lame tɩ “Sãntaral Gυυr (Central Gur)” bɩ “Mabia” buud goama. Buud goam kãensã bee sull kaseng ning b sẽn boond tɩ “ Nizɛr Kõngo (Niger-Congo) “ wã pυgã. Rat n yeelame tɩ yaa buud goam sẽn gomd tẽns nins sẽn be Nizɛɛr kυl-ma wã soogã n tɩ tãag Kõngo kυl-ma wã. Yaa sẽn ta buud goam bãmb pis-yopoe (70) n be sull kãnga pυgẽ. Yaa Afirik wĩndig sẽn lυɩtẽ tẽnsã pυsẽ ne tẽns nins sẽn tar wetã pυsẽ la buud goam kãensã be : makre, buud goam kãensã bee Burkina Faso sags kẽer pυsẽ, Mali tẽnga sυk n tall n kẽng wĩndig sẽn lυɩtẽ nug goabg soogã, Kotenvaar wĩn-dɩυtg yaang soogã, tẽns nins sẽn be Gana ne Togo wĩn-dɩυtg babgã pυ-sυka, tẽns nins sẽn be Benẽ wĩn-dɩυtg taoor soogã ne tẽns nins sẽn be Nizɛɛr wĩn-goabg taoor soogã. Sẽn le paasde, buud goam kãensã buud a yembr me n be Nizeriya wĩn-dɩυtg taoor babgã tɩ b boond tɩ baatonum. Wala Nizɛɛr-Kõngo (Niger-Congo) sullã buud goam wυsg pυsẽ, buud goam nins sẽn be sull bil ning sẽn boond tɩ “Gur “ pυgẽ wã yυy wã ra tara tob-roodo; rũndã-rũndã, buud goam wυsg yυy ka le tar-b yaas ye, bɩ kẽer yaa sẽn tar gom-biis sẽn wilg yυy sõor bala. Bũmb ning sẽn le welgd buud goam kãensã ne b taabã, yaa tɩ b tara yets tob-tedeng wilgdsi. Buud goam nins fãa sẽn be “ Gur “ sullã pυgẽ tara koe-pala, sã n ka buud gomd ning sẽn boond tɩ korõmfe wã bal n ka tar-b ye. La, buud goam kãensã koe-palã ka gãneg tɩ tũud taab zãng ye, tɩ buud gomd fãa tara a koe-pal sẽn gãneg toor zalle. Bãngdb wυsg sẽn tall vɛɛsg ne buud goam nins sẽn be “Gur” pυgẽ wã kõta kaset tɩ yaa buud goam sẽn tar koe-pal a yiibu, la buud goam nins sẽn be sull kaseng ning sẽn boond tɩ Oti-Volta wã pυgẽ wã ne buud goam a taab n tar koe-pal a tãabo. Buud goam nins sẽn be “ Gur “ sullã pυgẽ wã, buud goam ning sẽn tar gom-gomdb wυsg yaa moorã, yaa Moosã buud gomde. Sã n yaa ne Burkkina Faso ka, yaa neb sõor sẽn ta miliyõ piig la a yiib n gomd moore, tɩ neb sẽn zυυg miliyõ a nu n gomd moorã tẽns a taab pυsẽ wala Gana, Kotenvaare, Nizɛɛre, Mali la ne Togo wala b pipi buud gomde, tɩ kẽer me wυmd moorã wala b buud gomd a yiib-n-soaba. Sã n yaa ne Burkina Faso ka, neb koabg sυka, yaa neb sẽn zυυg neb pis-nu n gomd moor wala b pipi bɩ b gomd a yiib-n-soaba. Nasaar-dãmba sẽn kẽ n wa soog Afirik tẽnsã, sẽn yɩɩda, tẽns nins pυsẽ buud goam nins sẽn be “Gur” sullã pυgã yɩɩ sabaab tɩ b gυlsgã no-tũuds ka tik ne Afirik rẽ wã ye, n kɩt tɩ buud goam nins sẽn be “Gur” sullã pυg tõe n seg zu-loeese. Nasaar tẽns nins sẽn kẽ Afirikã reng n kɩɩme tɩ Afirik tẽnsã rãmb tυm ne bãmb buuda goamã wala fãrend ne ãngiliimdu. N yaool n mik tɩ buud goam kãensã gυlsg no-tũuds tika ne latẽemdã gυlsgo. Rẽ n so tɩ yãmb sã n ges rũndã-rũndã buud goam wυsg sẽn be “ gur “ sullã pυgã gυlsg no-tũuds tika ne latẽemdã gom-biis sẽn remse, ka rẽ bɩ “Ayami” (Ajami) bɩ “N’ko” gυls-biisi. D sã n yaool n gese, gυls-biis kãensã fãa ba a yeyn ka tõe n kẽes koe-palã sẽn be buud goamb nins sẽn be “Gur” sullã pυgẽ wã ye. Neb kẽer sẽn tall vɛɛsg n na n na paam gυls-biis sẽn tõe n yãag buud goam kãensã ka paam yãagr ye, sẽn yɩɩd menga gofneemã, sẽn paam b soog-m-meng nasaarã nugẽ tɛkã, ka tυlg n na yãag yam-paal kãensã ye. “ Goulsse “ ( sẽn dat n yeel tɩ gυls ne moore), yaa gυls-biis tõnd sẽn sigl yυυmd 2022 sẽn na n yɩlẽ tɩ yãmb tõog n gυlsdẽ buud goam nins sẽn be “Gur “ sullã pυga. Yaa gυls-biis bãmb pis-tã (30) n be gυlsgã no-tũud kãngã pυgẽ. “Goulsse” gυls-biisã tika ne gυls-biis nins sẽn da be tẽns sẽn be Volta kυl-ma wã soolmẽ, buud goam nins sẽn be “ Gur “ sullã pυgã bee babg kãngã. Gυls-biis kãensã kõta kaset tɩ buud goam nins sẽn be “Gur” sullã pυgẽ tẽnsã gυlsg rag na n paame la pãnga, sã n mikame tɩ nasaar-dãmba sã n da ka wa n soogẽ la nin-sablsã tẽnse. “Goulsse “ gυlsgã sɩngda goabg n kẽng rɩυtgo, a gυls-biisã ka tar gυls-bi-kẽems ne gυls-bi-kɩds ye, a geel-biisã me yaa sẽn tik zaman zems geel-biis wala “ ẽndu-araab “ (hindous-arabes) rẽ wã. Rũndã-rũndã, yãmb sã n dat n gυls ne “Goulsse” gυls-biisã, kẽe ẽtɛgnɛtẽ wã n paam a gυls-biisã. Yãmb kiyõkda https://web.archive.org/web/20220815210057/https://goulsse.org/ n paam gυls-biisã. Yãmb leb n tõeeme n gυls-b ne “Mandla” gυndgã biisi. Rẽ, yãmb tõe n paam-a la ẽtɛgnɛtẽ wã tɩ yãmb sã n kiyõk https://web.archive.org/web/20221101125850/https://keyboards.mandla.ai/Convert/G%CA%8Blse/.