Wp/mos/East Rennell

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > East Rennell

East Rennell

East Rennell
island, raised coral atoll
CountrySolomon Islands Tekre
Located in the administrative territorial entityRennell Island Tekre
Located in or next to body of waterPacific Ocean Tekre
Coordinate location11°41′0″S 160°20′0″E Tekre
Significant eventlist of World Heritage in Danger Tekre
Heritage designationWorld Heritage Site Tekre
World Heritage criteriaWorld Heritage selection criterion (ix) Tekre
Map

ya wĩn-goabg wedse n be Rennell Island n ya Solomon Islands UNESCO World Heritage Site n da tilga. Rennel ya ko-zĩ kasengaraised coral atoll m'be duni la saka m'be yaanga Rennell gilgi ko-kãsenga n boon ti Tegano n tara rũmsi la tɩɩsa bula fãa.

Yʋʋmde 2013, World Heritage commitee rɩka East Rennell m pãas World Heritage m'be zĩ-bãn pugin ti ya neba tũum yoodo n lubr tɩɩsa la kʋre rumsa.[1]

Zĩiga[edit | edit source]

Rennell ya wilg zĩiga m'be taoolende m maasé la kolge wĩn-goabga Solomon Islands.makr 86 by 15km (53 by 9 mi),rɩna ya bedre n looge coral Atoll m'be duni n sɩɩlre 37,000 hɛgtaare (91,000 acres).

Yãmb Galasi neb sẽn ka yam! Ãnna n belg yãmba, b bilga yãmb a Zezi Kirist b sẽn ka da-pɩk zugã yellã vẽenegã ãnna n belg yãmba? Ad bũmb ning bal mam sẽn dat tɩ yãmb leok maam: Yaa yãmb sẽn maan tõogã sẽn yeelã yĩng la yãmb deeg Sɩɩg-sõngã bii, bɩ yaa yãmb sẽn kelg koe-noogã ne tẽebã? Yãmb ka yamã taa a woto? Yãmb sẽn sɩng ne Sɩɩgã pãngã, yãmb na n baasa ne yĩng rẽnd mosã laa? Bũmb nins fãa yãmb sẽn yã wã yɩɩ zaalem laa? Sã n yaẽ la zaalem! Soab ning sẽn kõt yãmb Sɩɩgã la b maand bõn-bãn yãmb sʋkã, yaa yãmb sẽn sakd tõogã yĩng la b maand bii, bɩ yaa yãmb sẽn kelgd koe-noogã ne tẽebã yĩnga. Dẽ wã, bɩ y reeg tɩ yaa neb nins sẽn tẽedã n ya a Abraham kamba. Woto, Wẽnnaam gʋls-sõamyã sẽn pĩnd n neẽ tɩ Wẽnnaam na n kɩtame tɩ bu-zẽmsã yɩ tɩrs tẽeb yĩngã, b pĩnd n togsa a Abraham koe-no-kãngã n yeele. Woto, neb nins sẽn tar tẽebã naaga ne tẽeb soab a Abraham n paam barka. Sɩd me, neb nins fãa sẽn teegd tõob tʋʋmã bee kãab-wẽng pʋgẽ, bala, b gʋlsame n yeele: Kãab-wẽng n be ned ning fãa

sẽn ka sakd bũmb nins fãa sẽn gʋls seb-kãngã pʋgẽ, la a ka maand wa sẽn gʋlsã zugu. La yaa vẽeneg tɩ ned baa a yen kõn paam tɩrlem Wẽnnaam taoor tõog yĩng ye, tɩ bõe, nin-tɩrg na n vɩɩ ne tẽebo. Tõog yaool n ka yit tẽebẽ ye. La tõogã yetame tɩ ned ning sẽn na n maan-a wa sẽn gʋlsã, bõn-kãens na kɩt t'a vɩɩmde. tõnd ne kãab-wẽngã, bãmb sẽn lebg kãab-wẽng tõnd yĩngã yĩnga. Bala, b gʋlsame tɩ kãab-wẽng n be ned ning sẽn lulg raoog zugã zugu. Woto, a Abraham barkã na n zĩnda a Zezi Kirist pʋgẽ bu-zẽmsã yĩnga, la ne tẽebo, bɩ tõnd deeg Sɩɩgã Wẽnnaam sẽn kãabã. M ba-biisi, m dɩk ninsaalb mamsgo: Ned sã n gʋls sebr n wilg a sũur gomde, a sẽn dat tɩ yɩ to-to a kũum poore, baa ne sẽn ya ninsaal n gʋlsã, ned baa a yen ka kɩɩsd gomdã wall a paas-a bũmb ye. Kãabdã sẽn kãabã yaa a Abraham ne a yagengã. B ka yeel tɩ yagense, wa b yaa wʋsg ye. Yaa a yen tãa. B sẽn yeel tɩ "fo yagengã" dat n togsame tɩ Kirist. Ad mam gomdã võore: Yaa tɩ yam-yãkr ning Wẽnnaam sẽn yãke, n togs tɩ bu-zẽmsã, ka tõog sẽn yaool n wa yʋʋm kobs-naas la pis-tã rẽnda zugẽ wã n na n kiis-a, n kɩt tɩ kãabgã yɩ zaalem ye. Bala, rogem pʋɩɩrã sã n dag n yitẽ tõogã pʋgẽ, a dag n kõn leb n yi kãabgẽ ye. Yaool n yaa kãabg pʋgẽ la Wẽnnaam ning b barkã a Abraham zugu.

A lébg'n munuma koaaga la suk-goabgr tɛka ko-kãsenga n ya Tegano (Te Nggano).rɩna n dâ an yé atoll's lagoon; ko-kãsenga n zem-taaba m pila mog-ma ti a koom n ya ayê. A gilga pĩisi la a tari go-vɩɩga bilfu ti bé ko-gũb-tẽnga. East Rennell, maana ti World Heritage zĩiga yʋʋm 1998, ti bé wĩn-goabga tɛka m'be ko-gũb-tẽnga ; A zĩisa la ko-kãsenga Tegano, têng gilgi-a la koom bato sâsa n woglem ta mile atãbu n yé ko-gũb-tẽnga. [2][3]

Belem-tɩɩse[edit | edit source]

1.Zĩiga

2.Kʋdemde

3.Tɩɩse la zĩ-tik bon-vɩɩlɩ

4.Fot-ramba

5.Sebtɩɩse

Kʋdemde[edit | edit source]

Tɩɩse la zĩ-tik bon-vɩɩlɩ[edit | edit source]
Fot-rãmba[edit | edit source]
Sebtɩɩse[edit | edit source]
  1. https://whc.unesco.org/en/news/1034
  2. https://whc.unesco.org/en/list/854
  3. https://archive.org/details/bub_gb_w6zguqsU7x0C