Wp/mag/विद्युतवाहक बल
Appearance

भौतिकशास्त्रमे मोटा तौरपर विद्युतवाहक बल (electromotive force वा emf) ऊ कारण हे जे विद्युत प्रवाह (या एलेक्ट्रोन/आयन) के परिपथमे प्रवाहित करहे ।
किन्तु विद्युतवाहक बल के औपचारिक परिभाषा ई प्रकार हे -
- कौनो परिपथके दु खुलल सिर (टर्मिनल्स) के बीच ईकाई आवेशके प्रवाहित करमे कैल गेल कार्यके मात्राके ऊ दु बिन्दुके बीचके विद्युतवाहक बल कहल जा हे ।
विद्युत वाहक बलके एसआइ मात्रक भोल्ट हे ।
भोल्टीय सेल विद्युत-ऊष्मीय युक्ति, सौर सेल, विद्युत जनित्र, फान डि ग्राफ आदि कुछ विद्युतवाहक बल उत्पन्न करेवाला सामान हे । हियाँ 'विद्युत वाहक बल' शब्द भ्रान्ति उत्पन्न कर सकहे काहेकि ई बल नै बल्कि एकाङ्क आवेशला कृत कार्य हे, किन्तु ऐतिहासिक कारणसे ई शब्दके बदलल नै गेल हे ।
कुछ सेलके विद्युत वाहक बल
[edit | edit source]| विवाब (EMF) | सेलके रसायन | प्रचलित नाम | ||
|---|---|---|---|---|
| एनोड | विलायक, विद्युत-अपघट्य | केथोड | ||
| 1.2 V | केडमियम | जल, पोटेशियम हाइडाक्साइड | NiO(OH) | निकल-कैडमियम |
| 1.2 V | मिशमेटल (हाइड्रोजन अवशोषित करेवाला) | जल, पोटेशियम हाइड्रोक्साइड | निकल | निकल-धातु हाइड्राइड |
| 1.5 V | जस्ता | पानी, अमोनियम या जिङ्क क्लोराइड | कार्बन, मैङ्गनीज डाइआक्साइड | जिङ्क कार्बन |
| 2.1 V | सीसा | जल, सल्फ्यूरिक अम्ल | सीसा डाइआक्साइड | सीसा-अम्ल |
| 3.6 V to 3.7 V | ग्रेफाइट | कार्बनिक विलायक, Li लवण | LiCoO2 | लिथियम-आयन |
| 1.35 V | जस्ता | जल, सोडियम या पोटेशियम हाइड्रोक्साइड | HgO | पारा सेल |
इहो देखी
[edit | edit source]बाहरी कड़ी
[edit | edit source]- Electromotive Force in Inductors - Interactive Java Tutorial National High Magnetic Field Laboratory
- Hai, Pham Nam; Ohya, Shinobu; Tanaka, Masaaki; Barnes, Stewart E.; Maekawa, Sadamichi (2009-03-08). "Electromotive force and huge magnetoresistance in magnetic tunnel junctions". Nature. 458 (7237): 489. PMID 19270681. डीओआइ:10.1038/nature07879. मूलसे 13 मार्च 2009 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2009-03-10.