Jump to content

Wp/ljp/Doméstikasi

From Wikimedia Incubator
< Wp | ljp
Wp > ljp > Doméstikasi
Kaci ghik domba iyulah binatang say peghtama kali tidoméstikasiko
Kaci rik domba iyulah binatang say pertama kali tidoméstikasiko

Doméstikasi yakdolah ngadopsi say makluk hurik (misalni tanoman atawa binatang) say mulani hurik liyat mit lom lingkungan hurik manusiya serani-rani. Hubungan antara manusiya rik makluk barih hinji busipat mutuwalistik say bulassung lom lamon generasi.

Nurut sejarah, binatang pertama say tidoméstikasiko iyulah kaci, yakdo semawatni 15.000 tahun si liwat. Binatang-binatang barih gegoh kambing, domba, rik jawi tidoméstikasiko jak kekira 11.000 tahun si liwat. Manuk tidoméstikasiko di Asiya Timur sekitar 7.000 tahun si liwat say liyuni tiduga guway sabung manuk. Kuda mulay tidoméstikasiko kekira 5.500 tahun di liwat di Asiya Tengah ngenjadi binatang pekerja. Di antara makluk barih, pepawa sutra rik nyiwan maddu tidoméstikasiko lebih jak 5.000 tahun si liwat guway tiakuk sutra atawa madduni.

Paghi tidoméstikasiko di Cina 8.200 tahun si liwat
Pari tidoméstikasiko di Cina 8.200 tahun si liwat


Doméstikasi tanoman timula kekira 13.000-11.000 tahun di liwat, timula jak séréalia gegoh gandum rik jali di Timur Tengah, barong jama tanoman gegoh léntil. Pari pertama kali tibudidayako di Cina kekira 13.500 togok 8.200 tahun si liwat. Jak sekitar 10.000 tahun si liwat, jerema adat di benuwa Amérika mulay nanom kacang tanoh, tabu, jagung, kentang, kapas, rik hubi. Di Aprika, tanoman gegoh sorgum tidomestikasiko.