Wp/kum/Бийболат Темирболат Мугьамматны уланы

Бийболат Темирболат Мугьамматны уланы (Бет-авул (бугюнгю Тёбен Къазанышны бир авулу) 1879 — 1942) – белгили къумукъ яратывчу, шаир, язывчу, режиссёр, композитор.

Асгер гьизметде

Темирболат Тёбен-Къазанышда Дагъыстан атлы полкну юнкер Мугьамматны агьлюсюне тувгъан. Яш заманда Ботаюртда яшагъан, сонг Ставропол гимназияда охугъан. 1902-1903-нчю йылларда черив охувханасыны курсанты. Рус-Япон ва Биринчи Дюнья давну ортакъчысы, штабс-ротмистр.

Маданият чалышывчулугъу

1917-нчы йылда «Дагъыстан» муслиманланы театыр ва адабият жамиятны къура». Къумукъ театр ва «Тангчолпан» деген журналны къургъан. Ватандаш давну ортачкъысы (Деникин армияны). Большевиклеге къаршы макъалалар язгъан эди. Дав битген сонг совет концлагерге тюшген. Ондан Ж. Коркъмаснв кёмеги булан азатлы болуп чыкъгъан. 1925-нчи йылда актёрлени гьазирлейген театыр студияны ёлбашчылыкъ эте. Кёп актёрлеге дарслар берген. Пачалыкъ музыка-этнография ансамбльны хормейстер де болуп ишлейген болгъан. Шекспирни «Отелло» деген пьесаны таржумасын этген. Ону къайры Пушкинни, Лермонтовну, Некрасовну ва башгъа шаирлени де шиъруларыны таржума этген. 1936-нчи йылдан башлап НКВД-ге ону гьакъында кёп арзалар геле, пачаны офицери, буржуаз миллетчи деп атлар огъар тагъып. 1938-нчи йылда буса ону тутуп, сюргюнге Къазакъстандагъы Къарагъанда шагьарына чыгъарып йиберелер. Ят ерлерде ол 1942-нчи йылда гечинген. Ону къабуруну ери гьали де белгисиз.

Китаплар

• А.-К. Ю. Абдуллатип, Темирболат Бийболат, Анжикъала, Дагкнигоиздат, 1995