Wp/kjp/ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်အ်ုလေင်ႋ
ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်အ်ုလေင်ႋယိုဝ် လ်ုၮိင်းသာထာ် ၁၉၃၆ ၮိင်းထင်းၜါခါ့ဍးအိုဝ် ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ဝီႋကုံကၟဝ့်ခြိုင့် ဟ်ုကိုဝ် "ဒှ်က်ုလိုဒ်"ကုံရွာဲဖာဍောဟ်သီးဝေ့ ဆ်ုအှ်ကံင်း အှ်ကှ်ေၯုင်ႋခိုင့်အ်ုတိုင်သိုဝ် အှ်လ်ုဟ်ုဍောဟ် ထိုင့်ဖိုင် ပ်ုဆိုဒ်ဖောဟ် ဟ်ုဍောဟ်ဟ်ုမူႋလ်ုဖးၮှ် အင်းကိင်ထင်းသီးဝေ့ ဆ်ုပၠယ်တဝ် လ်ုဍုဂ်တိုင်ၜမဝ် ဆ်ုပိုင်ကြိုင် အှ်အိုဝ်ၮှ်လှ်။
အင်းကိင်ထင်းသီးဝေ့ဍးမွာဲဝေ့ -
- ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်ၮိင်းထင်းသင့်မူႋၮီ (ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်မူႋၮီ)။
- ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်ထာခေါဟ် ဍေဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် အ်ုလေင်ႋ
သယ်သီးၮှ်လှ်။
ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်ထာခေါဟ် ဆ်ုပၠယ်တဝ်ၯံင်လ်ုၜၠင် ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်ဝီႋကုံကၟဝ့်ခြိုင့်ဖာဍောဟ် ဍေဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် အ်ုခေါဟ်လေင်ႋသယ်မဝ့်မှ် အင်းကိင်လင်ၮေဝ်ႋသီးဝေ့ ဆူ့ကေဝ် အင်းတာင်ထၯံင် "ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် အ်ုလေင်ႋအ်ုဍံင်"လ်ုဖး လ်ုပ်ုဆိုဒ်ဖောဟ်ဂမၠိုင်ႋကၠာအိုဝ် ၮှ်လှ်။ ထံင်ၮှ်လ်ုၜၠင် ၜေဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ကုံရွာဲဖာဍောဟ်အင်းကိင် အင်းယာ့ထင်း အ်ုတိုင်ၮှ်သိုဝ် အှ်ပ်ုထီ့ခါန်ႋဖိုင် ၰိင်ၰိင်လေံ ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်ဂမၠိုင်ႋလ်ုဖး သုံ့စိုဝ်ထင်းဖှ်ေသီးဝေ့ အ်ုလေင်ႋအ်ုဍံင် အ်ုၜိင်းလ်ုယာၜၠဲၮှ်ထံင်ဝေ့ လ်ုဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ကုံရွာဲဖာဍောဟ်အှ်အိုဝ် လုက်ခၠါၮှ်လှ်။
ကုံရွာဲဖာဍောဟ်ၮှ်ဍဝ် ဆာမွာဲၯယ့်ထံင်အ်ုလေင်ႋအ်ုဍံင် အ်ုၜိင်းလ်ုယာၜၠဲဖိုင်အိုဝ်ၮှ် လ်ုယာ့ထုက် ရုဲႋတာ်ၮေဝ်ႋဝီႋဝေ့ဍး လ်ုဆီ့ၮီ့ၜိင်းၮှ်ဆေဝ်ႋလှ်။ ထံင်ၮှ်လ်ုဆင့် လ်ုဆီ့ၮီ့ၜိင်းကၠာၮှ် ရုဲႋတာ်ၮေဝ်ႋ ထာင်ဝေ့ လ်ုအ်ုၜးသာထုက်သိုင့်ၜိင်းၮှ်လှ်။ လင်ႋခါင့်ထုက် ထံင်ဆ်ုသိုင့်ၜိင်းကၠာၮှ်ဍဝ် လ်ုအ်ုက်ုရုဂ် (ကြိုဒ်)ၜးၯေဝ်ႋသာစွးထုက်လ်ုၜိင်းၮှ် ရုဲႋစဲထင်းၮေဝ်ႋၯံင် ပါၯုင်ႋပါခိုင့်ခွိက်သီးဝေ့ဍးဆေဝ်ႋလှ်။ ပါၯုင်ႋၮေဝ်ႋသီးဝေ့ အ်ုလေင်ႋအ်ုဍံင်ၮှ် မွာဲဝေ့ဍး မာန်ၜခေန် (ဟ်ုဍောဟ်လင်ႋလီ)ဆူ့ကေဝ်အင်းတာင် ၮဲဖၠဟ်ထင်းဖှ်ေ အ်ုလေင်ႋအ်ုဍံင်ၮှ်လှ်။
အ်ုလေင်ႋလံင်ၮှ် အ်ုယံင့်အှ်ဝေ့ အ်ုဝဝ်၊ အ်ုအွာ ဍေအ်ုလာ့သိုင့်မိင်ၮှ်လှ်။ လ်ုအ်ုစှ်ေခဝ့် အ်ုဖင့်ခေါဟ် အ်ုထိုဝ်နုဲးဖိုင်ၮှ် မူႋမေံထင်းသင့်လ်ုကာင် ဍေအ်ုလျာႋထာင်ဆေဝ်ဖာဍောဟ်ထင်းသာ ခုဲႋထာင်ၮှ်လှ်။ မူႋမေံလျာႋထာင်အှ် အ်ုသာကၠာၮှ် ပါၰုက်ဍိင်ဝေ့ ဍေကၠောဟ်ၯံင် လ်ုဖၠုံးၮှ်လှ်။
စင်ၜိုဝ် ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ခေါဟ်ဍောဟ်ၮာႋလာဲလ်ုဖး သာလင်ဖၠိုဝ်း ၜးသာလုက်ခၠါ အ်ုခေါဟ်ကျံင် ပါကဲသီးဝေ့ အ်ုဆိုဒ်ဖောဟ်အ်ုလေင်ႋ ပါဍောဟ်ယုဂ်ယာန်းဆိုင် အှ်လင်ထေံၮေဝ်ႋမိင် ခံင်ၜိုဝ်ၮာင်းယိုဝ်ၮှ်လှ်။ အ်ုလေင်ႋဝေ့ အ်ုခဝ့်ပ်ုယဝ့်ၮှ်ဍဝ် အင်းတာင်ထင်း အ်ုလေင်ႋဆာႋ မာန်ၜခေန်ၮှ် ပုဂ်ထင်းလဝ်ဖၠဟ်ထဝေ့ ၜေအ်ုဖင့်လယိုဝ်သိုဝ်လှ်။
- အ်ုလေင်ႋလံင် အ်ုယံင့်ဝဝ်လ်ုမိင်ၮှ် မွာဲဝေ့ဍး ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်လ်ုဖး သာမဲဆ်ုလ်ုအှ် သုင်းဆံင်းသာဍူ ဍေအ်ုၜုင်းဆ်ု ၰူ့ၰင်သၟဝ့်ၮှ်လှ်။
- အ်ုယင့်အွာၮှ်ဍဝ် မွာဲဝေ့ဍး ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်လ်ုဖး သုင်းၯေဝ်သာအွာတဝ်လံင် ဒ္ဂေတ်ဆိင့်ဖၠေဝ့်အှ် ၮှ်လှ်။
- အ်ုယံင့်လာ့ၮှ်ဍဝ် မွာဲဝေ့ဍး ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်လ်ုဖး သုင်းသာတဝ်လံင်ၯုင်ႋခိုင့်ၮံင် ဍေသစ္စာ (သုဂ်ကျာ)အှ်ၯုင်ႋခိုင့်ထီ့ဆာ ၮှ်လှ်။
- မူႋမေံထင်းသင့် အ်ုခဝ့်ပ်ုယဝ့်ၮှ်ဍဝ် မွာဲဝေ့ဍး ၜေမူႋမေံထင်းသင့်အ်ုလျာႋဖာန်ဆေဝ်ယှဲ သၠာသာၰိင်ၰိင်ၮှ်သိုဝ် ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်သီးယိုဝ် ဍိင်ယိက်ဍိင်မ်ုဍောဟ်ယှာႋထင်းထဝ့် ထ်ုယဝ်ႋပြာထာ့ ဆ်ုသှ်ေယာ့ မ်ုအှ်အးဝေ့ ၮှ်လှ်။
- အှ်အ်ုလေင်ႋလံင်ကၠောဟ်ၯင်ၮှ်ဍဝ် ဆ်ုလ်ုကၠောဟ်သီးယိုဝ် မွာဲဝေ့ဍး ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်သီး ပါဍောဟ်ပြေယှံင် အ်ုၯေဝ်ထုက် ဆ်ုဖောတ်ဆ်ုအူးဆ်ုၰီ့လာအ်ုၮါင်းအ်ုကွာ လ်ုမိင်ၮှ်လှ်။
ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်သီးလ်ုဖး ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်အ်ုလေင်ႋၮှ်အိုဝ် ၜံင် (ဆေဝ်)ထင်းသီးဝေ့လ်ုဂမၠိုင်ႋ ဆ်ုအှ်ကံင်း ဍေဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ၮိင်းထင်းသင့်မူႋၮီသယ် ၜုံးဘေင်ႋအိုဝ်ၜံင်ထင်းဍိင်ဝေ့ ဍေခါန်ႋစိုင်ဖိုဝ် အ်ုလေင်ႋၮှ်လှ်။ ၜးၜံင်ထင်းအ်ုဍံင်ၮှ်ၯး - ခါန်ႋစိုင်ဖိုဝ်အ်ုလေင်ႋၮှ် ၜးၜံင်ထံင်းလ်ုစူးထွဲ (ၰောဝ်)ခဝ့်ၯံင် ဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် အ်ုလေင်ႋၮှ်ဍဝ် ၜးၜံင်ထင်းထာင်ဝေ့ လ်ုစူးစှ်ေခဝ့်ၮှ်လှ်။ အေမွာဲဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ် ၮိင်းထင်းသင့်မူႋၮီခါ့စာ်ၜိုဝ် လ်ုဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်သီး အှ်ၯိင်းအိုဝ်ၮှ် ၜံင်ထင်းသီးဝေ့ဍး က်ုယာဲဖၠုံဆိုဒ်ဖောဟ်အ်ုလေင်ႋ လ်ုမိင်ၮှ်လှ်။