Wp/isv/Gotsky jezyk
| Obča informacija | |
|---|---|
| Era stvorjenja | pomniki sut iz 3–10 stolětij, krymsko narěčje jestvovalo do 18. stolětja |
| Pismo | gotsky alfabet |
| Jezyčna rodina | |
Gotsky jezyk jest mrtvy iztočnogermansky jezyk, na ktorom govoril narod gotov. Kako germansky jezyk, gotsky jezyk čest indoevropejskyh jezykov. Jezyk jest glavno znany dekujuči knigě Codex Argenteus, kopije 6. stolětja našej ery prěvoda Biblije na gotsky, ktory stvoril v 4. stolětju episkop Vulfila. Gotsky jest jediny iztočnogermansky jezyk s velikym tekstovym korpusom.
Vulfila iměl mnogo-silno težko zadanje, ibo věrojetno byl prvym, kto podjel se za pisanje v germanskom jezyku. Znaky on pozajmal iz alfabeta grěčskogo, ibo ne znal run. Od togo, že gotsky jazyk ne iměl slovosbor na temu věry i Biblije, Vuflila musěl brati slovesa iz starogrečskogo i latiskogo jezykov, a takože tvoriti nove slovese črěz sjedinjańje korenjev i morfemov. Slovoporedok jego prěvoda Biblije opiral se na poredok grěčskogo.
"Gotsky jezyk" na gotskom jezyku može byti 𐌲𐌿𐍄𐌰𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰 (gutarazda), 𐌲𐌿𐍄𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰 (gutrazda) ili 𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺𐌰 𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰 (gutiska razda).
Priklady
[edit | edit source]| Gotsky | Doslovny prěvod | Transliteracija | Izgovor |
|---|---|---|---|
| 𐌰𐍄𐍄𐌰 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂 𐌸𐌿 𐌹̈𐌽 𐌷𐌹𐌼𐌹𐌽𐌰𐌼, | 1. Otče naš, ktory v nebu, | 1. Atta unsar þu in himinam | 1. ˈɑtːɑ ˈunsɑr θuː in ˈhiminɑm |
| 𐍅𐌴𐌹𐌷𐌽𐌰𐌹 𐌽𐌰𐌼𐍉 𐌸𐌴𐌹𐌽 | 2. Nehaj světi se ime Tvoje. | 2. weihnai namo þein | 2. ˈwiːhnɛː ˈnɑmoː θiːn |
| 𐌵𐌹𐌼𐌰𐌹 𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐌽𐌰𐍃𐍃𐌿𐍃 𐌸𐌴𐌹𐌽𐍃 | 3. Nehaj prijde carstvo Tvoje, | 3. qimai þiudinassus þeins | 3. ˈkʷimɛː ˈθiu̯ðinɑsːus θiːns |
| 𐍅𐌰𐌹𐍂𐌸𐌰𐌹 𐍅𐌹𐌻𐌾𐌰 𐌸𐌴𐌹𐌽𐍃 | 4. Nehaj bude volja Tvoja, | 4. wairþai wilja þeins | 4. ˈwɛrθɛː ˈwiljɑ θiːns |
| 𐍃𐍅𐌴 𐌹̈𐌽 𐌷𐌹𐌼𐌹𐌽𐌰 𐌾𐌰𐌷 𐌰𐌽𐌰 𐌰𐌹𐍂𐌸𐌰𐌹 | 5. kak v něbu, tak i na zemji. | 5. swe in himina jah ana airþai. | 5. sweː in ˈhiminɑ jɑh ɑnɑ ˈɛrθɛː |
| 𐌷𐌻𐌰𐌹𐍆 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂𐌰𐌽𐌰 𐌸𐌰𐌽𐌰 𐍃𐌹𐌽𐍄𐌴𐌹𐌽𐌰𐌽 𐌲𐌹𐍆 𐌿𐌽𐍃 𐌷𐌹𐌼𐌼𐌰 𐌳𐌰𐌲𐌰 | 6. Hleb naš vsakodenny, daj nam tutogo dnja, | 6. hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga | 6. hlɛːɸ ˈunsɑrɑnɑ ˈθɑnɑ ˈsinˌtiːnɑn ɡiɸ uns ˈhimːɑ ˈdɑɣɑ |
| 𐌾𐌰𐌷 𐌰𐍆𐌻𐌴𐍄 𐌿𐌽𐍃 𐌸𐌰𐍄𐌴𐌹 𐍃𐌺𐌿𐌻𐌰𐌽𐍃 𐍃𐌹𐌾𐌰𐌹𐌼𐌰 | 7. I odpusti nam naše viny, | 7. jah aflet uns þatei skulans sijaima | 7. jɑh ɑɸˈleːt uns ˈθɑtiː ˈskulɑns ˈsijɛːmɑ |
| 𐍃𐍅𐌰𐍃𐍅𐌴 𐌾𐌰𐌷 𐍅𐌴𐌹𐍃 𐌰𐍆𐌻𐌴𐍄𐌰𐌼 𐌸𐌰𐌹𐌼 𐍃𐌺𐌿𐌻𐌰𐌼 𐌿𐌽𐍃𐌰𐍂𐌰𐌹𐌼 | 8., kako i my odpuščajemo našym vinovnym. | 8. swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim | 8. ˈswɑsweː jɑh ˈwiːs ɑɸˈleːtɑm θɛːm ˈskulam ˈunsɑrɛːm |
| 𐌾𐌰𐌷 𐌽𐌹 𐌱𐍂𐌹𐌲𐌲𐌰𐌹𐍃 𐌿𐌽𐍃 𐌹̈𐌽 𐍆𐍂𐌰𐌹𐍃𐍄𐌿𐌱𐌽𐌾𐌰𐌹 | 9. I nie vodi nas v pokušenje, | 9. jah ni briggais uns in fraistubnjai | 9. jɑh ni ˈbriŋɡɛːs uns in ˈɸrɛːstuβnijɛː |
| 𐌰𐌺 𐌻𐌰𐌿𐍃𐌴𐌹 𐌿𐌽𐍃 𐌰𐍆 𐌸𐌰𐌼𐌼𐌰 𐌿𐌱𐌹𐌻𐌹𐌽 | 10., ale izbavi nas od złego. | 10. ak lausei uns af þamma ubilin | 10. ɑk ˈlɔːsiː uns ɑɸ ˈθɑmːɑ ˈuβilin |
| 𐌿𐌽𐍄𐌴 𐌸𐌴𐌹𐌽𐌰 𐌹̈𐍃𐍄 𐌸𐌹𐌿𐌳𐌰𐌽𐌲𐌰𐍂𐌳𐌹 𐌾𐌰𐌷 𐌼𐌰𐌷𐍄𐍃 | 11. Ibo Tvoje jest królestwo i moc | 11. unte þeina ist þiudangardi jah mahts | 11. ˈunteː ˈθiːnɑ ist ˈθiu̯ðɑnˌɡɑrdi jɑh mɑhts |
| 𐌾𐌰𐌷 𐍅𐌿𐌻𐌸𐌿𐍃 𐌹̈𐌽 𐌰𐌹𐍅𐌹𐌽𐍃 | 12. i slava na věky. | 12. jah wulþus in aiwins. | 12. jɑh ˈwulθus in ˈɛːwins |
Rěčeńja
[edit | edit source]| Gotsky | Prěvod |
|---|---|
| Fugls sitiþ in bagma. | Ptica sědi na drěvu. |
| Gibiþ sa þiudans silubr þamma skalka. | (Toj) kralj daje srěbro (tutomu) slugě. |
| Sa hunds itiþ fiskans. | (Tuty) pes jedaje rybu. |
| Saíƕa þans láubans fimf bagmē. | Vidim (te) listy peti drěvesov. |
| Gawaírþeis gaírneiþ in ƕeilái saúrgōs. | On/a potrěbuje pokoj v času skrbi. |
| Nutu þizē akranē fram þamma asta. | My oba/obě nasladili se ovočami s toj větvy. |
| Saíƕa ik ija, iþ ni þagkja þatei si mik saíƕiþ | Vidim ja ju, ale ne myslim, že ona mene vidi. |
Vněšnje linky
[edit | edit source]
Vikipedija, svobodna enciklopedija na gotskom- Tutoj članok imaje prěvod iz članka «Język gocki» v Vikipediji na poljskom (spis avtorov; dozvoljeńje CC BY-SA 4.0).
- Tutoj članok imaje prěvod iz članka «Готська мова» v Vikipediji na ukrajinskom (spis avtorov; dozvoljeńje CC BY-SA 4.0).
