Wp/grc/Παλαιὰ συναγωγή (Ἐρφούρτη)

Ἡ Παλαιὰ συναγωγὴ τῆς Ἐρφούρτης (Γερμανιστί: Alte Synagoge Erfurt) πρῴην συναγωγή ἐστιν καὶ μετὰ τῆς ἡλικίας 9 ἑκατοναετερίδων μία τῶν παλαιωτάτων Ἰουδαικῶν ἱερῶν τῆς Εὐρώπης. Εὑρίσκεται ἐν τῷ ἱστορικῷ προαυλίῳ τῆς Ἐρφούρτης, Γερμανία, ἐν τῇ ὁδῷ Waagegasse.

Συνκεφαλαίωσις[edit | edit source]

Ἐπίσης, μέρος τῆς συναγωγῆς ἀνηκαλύθφη τῷ 2007 ὄπισθεν τῆς γεφύρας Krämerbrücke, δηλαδὴ τυπικὸν λοῦτρον (μικβὰ). Ἡ ἡλικία τούτου τοῦ λούτρου περὶ τὸ 750 ἐτῶν ἐστιν. Τῷ 1998, θησαυρός τις ηὑρήθη οὐ μακρὰν ἀπὸ τῆς συναγωγής. Αὐτός ἐστιν εἷς ἀπὸ τῶν κάλλιστα διατηρημένων θησαυρῶν τῆς μεσαιωνικῆς Εὐρώπης καὶ ἐκδίδοται ἐν τῇ Παλαιὰ συναγωγῇ ἐκ τοῦ Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 2009. Ἐκ τούτου, τὸ Δημοτικὸν Συμβούλιον τῆς Ἐρφούρτης θέλει καταλογίζεσθαι τὸ σύνολον τῆς συναγωγῆς, τῆς μικβᾶς καὶ τοῦ θησαυροῦ ἐν τοῖς μνημείοις Παγκοσμικῆς Πολιτιστικῆς Κληρονομίας τῆς ὀργανώσεως UNESCO.

Ἱστορία[edit | edit source]

Ἡ ἀνάλυσις ἐδείκνυ ὅτι τὸ παλαιώτατον ξυλινὸν μέρος τῆς συναγωγῆς ἐκ τοῦ ἔτους 1094 ἐστίν, ἐν τῷ δυτικῷ τείχῳ. Ἀπὸ τῆς δευτέρας φάσεως τοῦ 12οῦ αἰώνος ἔρχεται ἄλλον μέρος τοῦ δυτικοῦ τείχου. Τὸ μέγιστον μέρος τοῦ οικοδήματος χρονολογεῖται ἀπὸ τῆς περιόδου περὶ τὸ ἔτος 1270, ὅτε κτίσθη συναγωγή λαμπρὰ ὡς π.χ. ἡ Παλαιὰ-Νέα Συναγωγὴ τῆς Πράγας. Μέχρι τὸ 1300, ἡ συναγωγὴ ἀνηλλάγη: εἰσέρχεται ἓν πάτωμα καὶ ἓν παράρτημα εἰς τὰ βόρεια.

Τῷ 1349 ἐγένετο μία καταστροφικὴ εκβολὴ κατὰ τὴν ὁποίαν ἔνιοι Ἑβραιοι τῆς πόλεως καὶ ἐφοεύθηκαν. Συνεχῶς τὴν συναγωγὴν χρησιμοποιοῦν ὡς ἀποθήκην. Κατὰ τὴν διάρκειαν τοῦ οἰκοδήματος ἀνανέωσις μέγαλη γίγνεται τῷ 1350 ὀροφαῖς, νέᾳ στεγῇ καὶ ὑπογείῳ. Κατὰ τὴν βόρειον καὶ τὴν ἀνατολικὴν πλευρὰν ἦλθον πῦλαι σὺν θολῶν. Ἡ χρῆσις ὡς ἀποθήκη παρέμεινε σχεδὸν ἀμετάβλητες τοῖς ἑπομένοις 500 ἐνιαυτοῖς. Τοῦ τέλους τοῦ 19οῦ αἰῶνος, τὸ οἰκοδόμημα ἦν τότε μέρος τοῦ πανδοκείου Zur Feuerkugel καὶ αἴθουσα χοροῦ. Ὕστερον εισήλθε εἰς τὸ ὑπόγειον ἔτι κωνοστάσιον.

Ἐκ τῶν πολλάκις τροποποιήσεων, ἡ συναγωγὴ οὐκέτι εἶχε τὴν μορφὴν ιστορικὴν. Τοῦτο ἦν ἡ αἰτία διὰ ὁποίαν ἐσώσθη τῇ ἐποχη τοῦ ἐθνικοσοσιαλισμοῦ. Tῷ 1992 ἀπέδοκαν μερικαὶ ἀρχιτεκτονικαὶ ἐξετάσεις τὴν συναγωγὴν ἰδιαιτέρας πολιτιστικῆς τὲ καὶ ἱστορικῆς ἀξίας εἶναι. Δυστυχῶς τὸ οἰκοδόμημα ἑπεπωλήκεσαν ἤδη καπηλῷ τινι ὁ ἤθελε χρῆσθαι αὐτῷ εἰς γαστορονομικὰ τέλη. Τῷ ἔτει 1998 ἡ πόλις τῆς Ἐρφρουρτης ἀγόρασε τὸ ἅπαν. Ἐκ τότε ἐγένοντο ἀνανεώσεις καὶ τῇ 27 Οκτωβρίου 2009 το οἰκόδημα τὸ τόδε λειτουργεῖ ὡς μουσεῖον τὴς ἑβραϊκῆς ζωῆς ἐν τῇ Ἐρφούρτη. Μάλιστα μεσαιωνικὰ πιστοποιητικά ἀπεικονίζοντα τὴν ἀξίαν ἱστορίαν τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος ἐν τῇ προτευούσῃ τῆς Θουριγγίας προσκαλοῦσιν πάντας περιέργους ἀνθρώπους. Τεκμηρίωσις περὶ τῆς οικοδομικῆς ἱστορίας τῆς συναγωγῆς φωτίζεται ἔτι ἄλλας πτυχὰς τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος. Μάλα πολύτιμος καὶ περιηγητικὸς μαγνήτης ὁ λεγόμενος Θησαυρὸς τῆς Ἐρφούρτης (Erfurter Schatz) εστίν.

Ἐν τῇ Παλαιᾷ συναγωγῇ ἅπαξ τοῦ μηνὸς γίγνονται αἱ λεγόμεναι "Ἑσπέραι τῆς συναγωγῆς", ἃς κατασευάζει ἡ ἱστορικὴ ἑταιρία Verein für die Geschichte und Altertumskunde von Erfurt. Τότε γίγνονται π.χ. διαλέξεις ἐπιστημονικαὶ ἢ συναυλίαι.