Wp/frs/Nóósje
Äin nóósje (fan letīn natio, "folk, sibskup, kumof" of "bôrt", ōrsprungelk was d'r 'n "mäinskup fan d' bôrt" mit mäint,[1] 't kumt fan 't tīdwōrd nasci, "bōren worden") is 'n mäinskup fan minsken, däi sük döör däilt līktäikens, as 'n mäin tóól, histōrje, etnije, kultüer un fóóken ōk 'n däilt gewest, ferbunnen föylent.
Disser bīgrip word't näit allenerğ in d' wäitenskupelk kuntekst brūkt, man het ōk 'n stârk pōlitisk bīdüüden un kent düs mennerğ deffernóósjes. Häi word't in d' mäin tóól ōk as 'n anner wōrd föör däi bīlīktäikens stóót of folk brūkt, wat fan nóósje in 't wäitenskupelk fertöönen sğed't worden maut. Däi tauprōt't kultüräel līktäikens köönent d'r bī as däi nóósjenóólkerakter fan 'n folk fertöönt worden. Däi bīgrip nóósje wist sük as 'n kunstrukt ūt, dat den wārken dājt, wen lüü sük hanneld d'r nóó trekkent.[2]
In 't ferlēden tīden, fööer däi tīd fan 't börğerdaum, wurrent up däi êrst unīwersītäiten däi stūdenten fan bīpóólt oirōpēsk strēken as 'n nóósje (nationes) kóótegorisæært (b. f. baiersk nóósje). Dat undwikkeln fan up stóóten bīlōken nóósjes, bī dat däi (n'rmóól fersğēlend) bīgrēpen stóót un nóósje mit nanner ferbunnen un fóók ōk as 'n sünnonüüm brūkt wurrent, geböörde up d' bīgün fan d' börğerlîk tīd. In disser kuntekst maut me mank stóót, nóósje (kultürnóósje) un nóósjenóólstóót fersğēlen. Blōt binnen äin nóósjenóólstóót kumt 't stóótskunstrukt mit däi bīgrip fan d' nóósje ōweräien.
Däi amerīkóónsk pōlitisk wäitenskupper Benedict Anderson nöymt 'n nóósje 'n „föörstelt mäinskup“ („imagined community“)[2] un nóó 't mäinen fan däi ōsttralsk akadēmikker Paul James is 't 'n „abstrakt mäinskup“ („abstract community“).[3] 'N nóósje is up däi menæær 'n föörstelt mäinskup, dat däi kundīsjes d'r sünt um sük ūtspred't un däilt ferbinnens föörtaustellen un dat 't fan būten bīkēken óópersönelk is, ōk dō elk un äien binnen däi nóósje sük sülst as 'n pârt fan 'n rējóól äinerğkaid mit annernt fernēmen dē. Föör d' grôtst däil blīvent lēden fan 'n nóósje sük frömd un söölent sük wol nōjt dräepen.[4] Düs däi ūtdrük „'n nóósje fan frömmen“ („a nation of strangers“), däi fan sükker sğrīvers as däi amerīkóónsk zjornóólist Vance Packard brūkt word't.[5]
Wellen[edit | edit source]
- ↑ Hans-Jürgen Lüsebrink: L’Etat-Nation/Staatsnation. Zur frühmodernen Genese und postmodernen Infragestellung des Nationalen. In: Rainer Hudemann, Manfred Schmeling (säeger): Die ‚Nation‘ auf dem Prüfstand/La ‚Nation‘ en question / Questioning the ‚Nation‘. Akademie Verlag, Berlīn 2009, sīd 3.
- ↑ 2.0 2.1 Benedict Anderson: Imagined Communities. Verso Publications, Lunden 1983
- ↑ Paul James: Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community. Sage Publications, Lunden 1996, sīd 34. "A nation is at once an objectively abstract society of strangers, usually connected by a state, and a subjectively embodied community whose members experience themselves as an integrated group of compatriots."
- ↑ Paul James: Globalism, Nationalism, Tribalism: Bringing Theory Back In. Sage Publications, Lunden 2006
- ↑ Vance Packard: A Nation of Strangers. 1968