Wp/frs/Hôğ sğaul Ulricianum
Hôğ sğaul Ulricianum | ||
![]() | ||
Sğaulföörm | Hôğ sğaul | |
Stichten | 1646 | |
Adräes | Von-Jhering-Str. 15 | |
Stad | Auerk | |
Land | Lēğsaksen | |
Stóót | Düütskland | |
Dróóger | Landkring Auerk | |
Sğaulers | r.w. 2200 | |
Mesters | r.w. 165 | |
Bóós | Rüdiger Musolf | |
Wefstē | www.ulricianum-aurich.de |
Dat Gymnasium Ulricianum is äin mäinbildend hôğ sğaul in Auerk, Ōstfräisland. Däi hôğ sğaul het upstünd (2020) rūğweğ 1.800 sğaulers[1] un is d'r mit däi grôtst hôğ sğaul fan Lēğsaksen. Nóómsgēver fan däi 1646 sticht't sğaul is Ūlerk II. (1606 – 1648), däi fan 1628 an Gróóf fan Ōstfräisland was.
Histōrje/Fandóóeğ[edit | edit source]
Sticht't wur dat Gymnasium Ulricianum 1646 fan Gróóf Ūlerk II. Däi 350-joer-fier wur 1996 ofhollen. 2008 firde me mit 'n grôt umtrek döör däi binnenstad fan Auerk un mit 'n mēr as hunnertmēterslâng gīrlân um däi häiel bāu umtau dat äinhunnertjorerğ bīstóón fan däi olbau as ōk dat ūtgēven fan däi litteratürnōbelprīs an däi bīkent Ūlritsóóner Rudolf Eucken. Däi föördrağ ōwer Eucken wur fan däi fīlōsōf Hermann Lübbe hollen, däi sülst móól Ūlritsóóner west het. Sīt dat sğauljoer 2004/2005 word't döör de sğaulrēföörm in Lēğsaksen ōk däi fîft un säest jorgāng unnerrecht. Unnertüsken (2016) bīsöykent 1830 sğaulers fan däi jorgâng fîv bit twalm däi sğaul, däi fan rūğweğ 160 mesters (un angóónd mesters) unnerrecht wordent. Sīt dat sğauljoer 2015/2016 is däi būtenstē fan däi hôğ sğaul in Maurhūsen uplöst. In däi allerbäest tīden, as dat no 13. jorgâng gaf, bīsöchent 2000 sğaulers däi sğaul. Um dat dat land Lēğsaksen 2014 däi G8-rēföörm wēr uemdrājt het, het däi sğaul sīt 't sğauljoer 2020/2021 wēr dārtain jorgâng. Dat Ulricianum is 'n unnerwīssğaul föör däi stūdjessēmināren Læær un Wilmshóóven.
Sğauldróóger[edit | edit source]
Wīlst däi twalf lütje sğaulen un däi middelsğaul in Auerk in stādsk hân sünt, is föör dat Ulricianum däi Landkring Auerk sğauldróóger. Net sō stājt däi IGS Auerk (bit jorgāng dārtain) in däi dróógerskup fan däi Landkring.
Profīl fan däi Sğaul[edit | edit source]
Unnerwīsdullen[edit | edit source]
Däi sğaul het 'n grōt fakkenbod, ōk in ‘t kursnīwō. In ‘t middelnīwō word't fan klâs sööem an tweitóólerğ unnerwīs anbōden. Būtendēm gift 't sīt dat sğauljoer 2001/2002 blóóserklassen, däi musikunnerwīs anwent, man ōk tejorētisk, anbäident. Dat Ulricianum was as grôtst sğaul fan Lēğsaksen lid fan däi landsfêr “Bīspilfersöyk för 't Bētern fan d' Gewērd” (“Modellversuch zur Qualitätsentwicklung”).
Wäitenskupsdóóeğ[edit | edit source]
Elk joer in d' hārst is däi hôg sğaul mitūtrechter fan däi Auerker Wäitenskupsdóóeğ. In disser wēken wordent bīnöymt wäitenskuppers, d'r bī al mēr as äin stîğ nōbelprīsdróógers, tau föördróógen in däi kóómers fan däi sğaul of fan anner organisóósjes, däi 't stöönent, nöyğt. Sğaulers fan däi hōger klassen kōment sō in d’ genäit fan stīpendjems an unnersöyksinstitūten in 't häiel Düütskland un Oirōpó of köönent an unnersöyksprojekten in häiel wērld däilnēmen, sō as ekspēditsjes nóó Antarktīkó un Jakūtsje. Sīt 2001 söölent döör däi „Junjor-wäitenskupsdóóeğ“ ōk jungerder sğaulers in tauhōpārbaid mit wäitenskuppers fan mērder düütsk unnersöyksinrechtens an natürwäitenskuppelk fróógen un eksperimentææren brocht worden.
Tóólen[edit | edit source]
Fan klâs fîv an is Engelsk däi êrst fröem tóól. As twäied fröem tóól wordent fan klâs säes an Latīn, Spóónsk un Fransk anbōden. Fan klâs sööem an (twäied halfjoer) is ‘n dârd frömdtóól möögelk: Latīn, Gräiksk, Fransk of Spóónsk. Būtendēm is fan klâs tâjn an Spóónsk möögelk, bī nauğ nóófróóeğ wordent ōk Latīn un Fransk anbōden. In d' rebäit fan d’ mānskuppen (MS, Düütsk: Arbeitsgemeinschaften (AGs)) wordent, ofhangend d'r fan, wō fööl sğaulers sük mellent, Ītóólsk, Jóópóónsk un Ōstfräisk Plat anbōden. Föör däi jorgangen säes un sööem gift dat däi Latīn-Lērspöölen-MS. Ōk gift 't fan klâs sööem an äin tweitóólerğ bod in däi fakken ērdküen, histōrje un pōlitik. Sīt 2003 is dat Ulricianum feranterelk föör däi bīdaund prōven Latīn (grôt Latīnem, lütjet Latīnem) un, wen 't brūkt word't (läest móól in d' hārst 2011), ōk föör Hēbrääsk. Dit ferantern telt föör ‘t häiel nōrder pârt fan ‘t gewest Wäiser-Äiems (Ollenbörğ inswet't).
Projekten[edit | edit source]
Däi sğaul is lid fan dat Cornelius-Program, dat dat ferbüüten fan sğaulen stöönen dājt.
Internóósjenóól Ulricianum[edit | edit source]
Up d’ häiel wērld is dat Ulricianum mit mennerğ anner sğaulen in d’ mân. Hir mautent f'rdan däi ferbinnens nöymt worden, däi döör äin fors ferbüüten fan sğaulers an ‘t lēvend hollen wordent, bī föörbild däi ferbinnens mit d’ Guajome Park Academy in Wista/Kalifōrnje as ōk däi mit d’ Westhills High School as däil fan dat GAPP-program, mit ‘t Lycée in Luneville (Frankrīk) un mit ‘t Liceum Ogolnoksztalcaçe in Kepno/Pōlen. Anner sğaulen, mit däi dat Ulricianum in d‘ mân is, sünt:
- Walther-Rathenau-Gymnasium Bitterfeld
- Vollen Ungsdomsskole – Asker/Nörwēgen
- XIII. Liceum – Wrocław/Pōlen
- Gimnazium Pribram/Tsjechje
- Liceo Scientifico Orazio Grassi, Savona/Ītóólje
- Läiwerd/Lēğlân
- Torre del Mar/Spóónje
Litteratüer[edit | edit source]
- Programm des Königlichen Gymnasiums zu Aurich. Tapper, Auerk 1861–1892 (Digitalisat)
- Ulricianum in Aurich 1646 - 1955. Friedrich van Senden, 1967
- Festschrift 350 Jahre Ulricianum – Gymnasium Ulricianum Aurich 1646-1996. Hans-Jürgen Westermayer, 1996
Weflinks[edit | edit source]
- Webstē fan dat Ulricianum (Düütsk)
Wellen[edit | edit source]
- ↑ Gymnasium Ulricianum Aurich. Ofraupen up d’ 18. mērt 2021