Wp/frs/Fīlōsōfī

Däi Sğaul fan Atēn fan Raphael wist bīnöymte gräikske fīlōsōfers in äin idjóóleræært fertöönen insperæært fan antīke gräikske bāukünst.

In däi fīlōsōfī word't probæært, däi wäerld un dat minskelk bīstóón ūttausinnen, tau ferkloren un tau bīgrīpen. Säi undstun föör 't ērst in 't säest joerhunnert. Äien anwenner fan däi fīlōsōfī word fīlōsōf nöymt.

Däi fīlōsōfī fersğēlt fan anner wäitenhaiden dor döör, dat säi näit up äien rebäit of manæær fan föörskern bīswet't is, man äien bīsünner oert fan fróógen un unnersöyken fan föölfolderğ rebäiten anwenden dājt.

In däi fandóóğse tóólbrūk word't dat bīlīktäiken fīlōsōfī fóóktīds brūkt um elk föörm fan wīsdaum of bīkīken fan 't lēvend tau bīnöymen („äien sīn levensfīlōsōfī“). Dit fersğēlt fan dat wäitenskupelk bīlīktäiken „fīlōsōfī“, dat in disser artikkel bīsğrēven word't.

Rebäiten fan däi fīlōsōfī sünt:

• däi lōgik (däi wäitenskup fan dat räidelk denken)
• däi etik (däi wäitenskup fan dat recht hanneln)
• däi metafīsīk (däi wäitenskup fan däi bōm fan dat wēsen un däi würelkkaid)

D'r bī kōment no däi kennisteorī un däi wäitenskupsteorī, däi sük mit däi manæær fan kennis winnen in ‘t gehäil un in däi fersğēlend enkeld wäitenskuppen ofgēvent.