Wp/cnr/Vasos Mavrovunotis
Vasos Mavrovunotis (grč. Βάσος Μαυροβουνιώτης; u bukvalnom prevodu „Vaso Crnogorac“; rođen kao Vaso Brajović oko 1797, Mojdež — 9. jun 1847) je bio ratnik iz Crne Gore, koji je igrao značajnu ulogu u Grčkoj revoluciji protiv Osmalijskog sultanata tokom 1821. godine.
Biografija[edit | edit source]
Rodio se u Mojdežu oko 1797. godine, u familiji koja vodi porijeklo iz Bjelopavlića. Od svoje rane mladosti pridružio se crnogorskim i drugim pobunjeničkim snagama i redovno predvodio pohode širom Balkana. A. N. Krisologis, čija je „Biografija“ jedinstven izvor informacija o mladosti crnogorskog zapovjednika, navodi da je Vaso potomak „ugledne, vojničke“ porodice Brajović i da je posjedovao vojne vještine. Kada je imao svega dvadeset godina, 1817. godine, Vaso i njegova četiri brata, Rando, Spiro, Lazar i Teodor, zajedno sa ostalom rodbinom, su bili prisiljeni da napuste Crnu Goru i da se presele u ejalet Ajdin (u Smirni), na mediteranskoj obali Male Azije. Nepoznati su razlozi zbog kojih je Vaso napustio Crnu Goru. Zna se sa sigurnošću da je unutrašnja situacija u Crnoj Gori nakon 1814. godine bila jako loša. Glad je ogroman procenat stanovništva dovela do siromaštva, dok su zakoni koje je Vladika Petar I Petrović Njegoš (1782-1830) pokušavao da sprovede doveli do intenzivnog i krvavog unutrašnjeg razdora, koji je natjerao značajan broj Crnogoraca da se iseli, uglavnom u provincije po Srbiji, ali i u Rusiju i provincije pod osmanskom upravom. Njegov prvi cilj je bio u središnjoj Grčkoj đe se sastao sa Nikosom Kriezotisom, starim ratnim drugom sa kojim je bio „Vlami“, odnosno brat po krv. Tokom 1822. godine učestvovao je u borbi protiv Turaka u Atini gde je pokazao hrabrost i bio priznat kao jedan od najboljih boraca svog vremena.
Za svoju odanost strani koja je konačno pobijedila u domaćem sukobu, dodijeljen mu je čin generala i data grupa od 1.500 ljudi. U perodu 1826—27 bio je jedan od rijetkih gerilaca koji nijesu poraženi od egipatskih snaga predvođenih Ibrahim-pašom, snaga koje su zamalo uništile grčke snage. U novouspostavljenoj grčkoj državi postao je član elite koja je okruživala grčkog kralja Otoa I iz Bavarske.
Umro je 9. juna 1847. godine i bio je veoma cijenjen u grčkom narodu kao jedan od vođa Uzroka i kao jedan od vodećih ličnosti nezavisne države.