Wp/cnr/Prva crnogorska fudbalska liga
Prva crnogorska fudbalska liga (skraćeno: Prva CFL, 1CFL ili 1.CFL) je najviši fudbalski rang takmičenja u Crnoj Gori. Prvenstvo organizuje Fudbalski savez Crne Gore, počev od 2006. godine. U ligi nastupa 10 fudbalskih klubova.
Prvak takmičenja svake sezone ima pravo nastupa u kvalifikacijama za Ligu šampiona, dok drugoplasirani i trećeplasirani tim Prve CFL igraju u kvalifikacijama za Ligu Evrope, kojima se pridružuje i osvajač Kupa Crne Gore. Posljednjeplasirani tim na kraju sezone direktno ispada u Drugu ligu, a osma i deveta ekipa igraju baraž za opstanak protiv drugoplasiranog i trećeplasiranog drugoligaša.
Istorija[edit | edit source]
Period prije nezavisnosti[edit | edit source]
Od 1922. godine, crnogorski klubovi nastupali su u Prvijenstvu Crne Gore, koje je bilo prvo zvanično fudbalsko takmičenje u zemlji.[1][2][3] Najviše titula u tom takmičenju osvojili su SK Crnogorac (Cetinje) - 10, GSK Balšić (Podgorica) - 7, FK Lovćen (Cetinje) - 5 i FK Budućnost (Podgorica) - 4.
U periodu od 1946. do 1992. godine, dok je Crna Gora bila u sastavu SFR Jugoslavije, najjači takmičarski rang bila je Prva jugoslovenska liga, u kojoj su predstavnici Crne Gore bili FK Budućnost i FK Sutjeska.[4][5]
Nakon raspada SFR Jugoslavije, federalne jedinice Srbija i Crna Gora formirale su SR Jugoslaviju, čime je najviši takmičarski fudbalski rang postala Prva fudbalska liga SRJ. Redefinisanjem federacije kroz Državnu zajednicu Srbije i Crne Gore, takmičenje je 2003. godine dobilo naziv Prva liga SCG, a od sezone 2004/05. Superliga. Od 1992. do 2006. godine, u Prvoj ligi SRJ / SCG nastupali su sljedeći crnogorski klubovi - FK Budućnost, FK Sutjeska, FK Rudar, FK Mogren, FK Zeta, FK Jedinstvo i FK Kom.
Period nakon nezavisnosti[edit | edit source]
Nedugo poslije referenduma o nezavisnosti, Fudbalski savez Crne Gore uspostavio je samostalna fudbalska takmičenja, sa Prvom Crnogorskom fudbalskom ligom kao najjačim rangom. U inauguralnoj sezoni (2006/07), članovi Prve CFL postala su tri prvoligaša iz prethodne takmičarske sezone u Državnoj zajednici SCG, osam doskorašnjih drugoligaša i jedan trećeligaš.
U razdoblju 2006-2017, u ligi je nastupalo 12 ekipa, koje su se nadmetale tokom 33 takmičarska kola. Od sezone 2017/18, Prva CFL broji 10 klubova, uz četvorokružni sistem takmičenja (36 takmičarskih kola).
Zaključno sa sezonom 2016/17, u Prvoj CFL nastupalo je 19 različitih klubova. Najuspješniji učesnik je FK Budućnost, sa osvojena tri naslova prvaka, uz šest sezona tokom kojih je bila drugoplasirani tim. Dvije titule osvojili su FK Sutjeska, FK Rudar i FK Mogren, a po jednu FK Zeta i FK Mladost.
| Klub | Grad | Prvak Crne Gore | Viceprvak | Pobjedničke sezone |
|---|---|---|---|---|
| FK Budućnost | Podgorica | 2006/07, 2011/12, 2016/17 | ||
| FK Sutjeska | Nikšić | 2012/13, 2013/14 | ||
| FK Rudar | Pljevlja | 2009/10, 2014/15 | ||
| FK Mogren | Budva | 2008/09, 2010/11 | ||
| FK Zeta | Golubovci | 2006/07 | ||
| FK Mladost | Podgorica | 2015/16 | ||
| FK Lovćen | Cetinje |
2006-2016[edit | edit source]
Prvi šampion Crne Gore bio je FK Zeta, koji je osvojio naslov u sezoni 2006/07. Prva sezona takmičenja bila je i jedna od najneizvjesnijih, s obzirom na to da je prvak bio poznat tek nakon utakmica posljednjeg takmičarskog kola, a tokom čitave sezone, veliku borbu vodili su FK Zeta i FK Budućnost. Treći meč ta dva kluba, odigran na stadionu u Podgorici, pratilo je 10,000 gledalaca, što do danas ostaje najveća posjeta jednoj utakmici Prve CFL.
Sljedeće sezone, prvenstvo je osvojio FK Budućnost, iako bodovno izjednačen sa FK Zeta i FK Mogren. Tim iz Podgorice je postao prvak zahvaljujući najboljem učinku u duelima sa direktnim konkurentima za prvo mjesto. U sezoni 2008/09, prvi put u klupskoj istoriji, naslov je osvojio FK Mogren, a godinu kasnije i FK Rudar.
U sezoni 2010/11, FK Mogren postao je prvi crnogorski klub koji je stigao do drugog naslova prvaka. Godinu kasnije, novu titulu osvaja FK Budućnost, uz nekoliko postavljenih rekorda takmičenja - najveći broj osvojenih bodova u jednoj sezoni (80) i najveći broj postignutih pogodaka (83).
FK Sutjeska je u sezonama 2012/13 i 2013/14 postala prvi klub koji je osvojio naslove prvaka tokom dvije uzastopne sezone Prve CFL.
FK Rudar je drugi trofej prvaka države osvojio u sezoni 2014/15, dok je u desetom izdanju šampionata, prvi put u klupskoj istoriji, naslov pripao FK Mladost iz Podgorice.
U periodu 2006-2016, FK Budućnost, FK Sutjeska, FK Rudar i FK Mogren osvojili su po dva naslova prvaka, a FK Zeta i FK Mladost po jedan. FK Budućnost je u tom razdoblju osvojila najviše bodova (ukupno 674), a u pomenutom periodu u Prvoj CFL nastupilo je 19 različitih klubova.
2016-[edit | edit source]
FK Budućnost osvojila je treću titulu tokom sezone 2016/17, na čijem je kraju bila bodovno izjednačena sa FK Zeta i FK Mladost.
Broj učesnika[edit | edit source]
- Broj klubova u takmičarskoj sezoni:
- Od 2006–07 do 2006–17: 12
- Od 2017–18: 10
- Ispadanje u niži rang:
- Od 2006-07 do 2016-17: 1 direktno; 10. i 11. klub nastupaju u baražu za opstanak protiv 2. i 3. kluba iz Druge lige
- Od 2017-18: 1 direktno; 8. i 9. klub naszupaju u baražu za opstanak protiv 2. i 3. kluba iz Druge lige
Rivalstva[edit | edit source]
Glavno rivalstvo u Prvoj Crnogorskoj fudbalskoj ligi je između FK Budućnost i FK Sutjeska, poznato i pod nazivom Crnogorski derbi. Prvo izdanje derbija odigrano je 1932. godine.[6] Do danas, dva kluba igrala su mečeve u najznačajnijim takmičenjima SFR Jugoslavije, SR Jugoslavije, a od 2006. godine i centralni meč crnogorskog fudbalskog prvenstva.
Drugo tradicionalno rivalstvo vlada između FK Budućnost i FK Lovćen, s obzirom na to da dva kluba igraju važne mečeve još od dvadesetih godina 20. vijeka.
Tokom uvodnih sezona Prve Crnogorske fudbalske lige, postojalo je snažno rivalstvo između FK Budućnost i FK Zeta. Klubovi koji dolaze sa područja Glavnog grada Podgorica bili su glavni kandidati za titule u sezonama 2006-07. i 2007-08, a njihov meč, odigran na proljeće 2007. godine u Podgorici, pratilo je 10,000 gledalaca.
U sezonama 2012-13. i 2013-14, postojao je veliki prvoligaški derbi između klubova iz Nikšića - Sutjeske i Čelika. U tom periodu, njihove utakmice pratilo je više od 7,000 posjetilaca.
Prvaci i najbolji strijelci po sezonama[edit | edit source]
Od sezone 2006-07, šest različitih klubova osvajalo je naslov prvaka Crne Gore. FK Budućnost osvojila je tri titule, FK Sutjeska, FK Rudar i FK Mogren po dva naslova prvaka, a FK Zeta i FK Mladost po jedan. Jedini klub koji je osvojio dva uzastopna trofeja je FK Sutjeska. Najuspješniji učesnik Prve Crnogorske lige u istoriji je FK Budućnost, koja je završila tri sezone kao prvak, a šest kao viceprvak.
Od 2006. godine, kada je Crna Gora postala nezavisna država, šampioni i najbolji strijelci tokom svake od sezona bili su sljedeći:[7]
| Sezona | Prvak | Drugi | Treći | Najbolji strijelac | Golovi |
|---|---|---|---|---|---|
| 2006–07 | Zeta | Budućnost | Grbalj | Damir Čakar (Rudar) | 16 |
| 2007–08 | Budućnost | Zeta | Mogren | Ivan Jablan (Lovćen) | 13 |
| 2008–09 | Mogren | Budućnost | Sutjeska | Fatos Bećiraj (Budućnost) | 18 |
| 2009–10 | Rudar | Budućnost | Mogren | Ivan Bošković (Grbalj) | 28 |
| 2010–11 | Mogren | Budućnost | Rudar | Ivan Vuković (Budućnost) | 20 |
| 2011–12 | Budućnost | Rudar | Zeta | Admir Adrović (Budućnost) | 22 |
| 2012–13 | Sutjeska | Budućnost | Čelik | Admir Adrović (Budućnost) | 15 |
| 2013–14 | Sutjeska | Lovćen | Čelik | Stefan Mugoša (Mladost) | 15 |
| 2014–15 | Rudar | Sutjeska | Budućnost | Goran Vujović (Sutjeska) | 21 |
| 2015–16 | Mladost | Budućnost | Rudar | Marko Šćepanović (Mladost) | 19 |
| 2016–17 | Budućnost | Zeta | Mladost | Zoran Petrović (Mladost) | 14 |
Reference[edit | edit source]
- ↑ Template:Cite web
- ↑ Template:Cite web
- ↑ Template:Cite web
- ↑ 'Crnogorski klubovi u fudbalskim takmičenjima 1946-2016', Podgorica, 2016.
- ↑ Template:Cite web
- ↑ Template:Cite web
- ↑ Template:Cite web