Wp/cnr/Milorad Pavić
Milorad Pavić (Beograd, 15. oktobra 1929. — Beograd, 30. novembra 2009), srpski prozni pisac, istoričar srpske književnosti 17-19. vijeka, stručnjak za barok i simbolizam, prevodilac Puškina i Bajrona, univerzitetski profesor. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti od 1991. godine do smrti.
Biografija
[edit | edit source]Milorad Pavić rođen je u Beogradu 1929. godine, đe se i školovao. Diplomirao je na odsjeku za Jugoslovenske književnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu, a doktorirao na Sveučilištu u Zagrebu s temom Vojislav Ilić i evropsko pesništvo. Godine 1954. počinje naučni rad saradnjom u Prilozima za književnost, jezik, istoriju i folklor. Radio je u književnoj redakciji Radio Beograda, potom u izdavačkom preduzeću Prosveta. Univerzitetsku karijeru započinje u Sorboni, đe je kao gostujući profesor držao predavanja o razvoju srpske versifikacije (objavljena na francuskom). Učesnik je brojnih književnih skupova i manifestacija u Beču, Veneciji, Belađu, Moskvi, Lenjingradu, Londonu… U periodu od 1977. do 1979. izabran je za dekana Filozofskog fakulteta u Novom Sadu. Kao romansijer, istoričar književnosti, pjesnik, esejist, pripovjedač, Milorad Pavić ostavio je vrijedna literarna djela kojima je osvojio čitalačku publiku širom zemlje i inostranstva. Svoju književnu karijeru započinje zbirkom pjesama Palimpsesti (1967), nakon čega su uslijedila djela različitih žanrova. Godine 1970. objavljuje Istoriju srpske književnosti baroknog doba, zatim Vojislav Ilić i evropsko pesništvo (1971), kada nastaje i druga zbirka pjesama Mesečev kamen. Prva zbirka priča nosi naziv Gvozena zavesa (1973), dok su ostala izdanja: Konji svetoga Marka (1976), Ruski hrt (1979), Nove beogradske priče (1981), Duše se kupaju poslednji put (1982). Najveću domaću i svjetsku slavu stekao je romanom Hazarski rečnik (1984), koji je proglašen za najbolji roman u Jugoslaviji, a 1991. godine izabran za jednu od devet najboljih stranih knjiga u Argentini. Godine 1984. pojavljuje se uzbudljivo djelo za ljubitelje ukrštenih riječi, Predeo slikan čajem, roman koji je nosilac Nagrade Narodne biblioteke Srbije za najčitaniju knjigu u 1989. godini i Nagrade Meša Selimović. Treći roman Milorada Pavića, Unutrašnja strana vetra ili Roman o Heri i Leandru (1991), proglašen je za najbolju knjigu proze tokom 1991. godine (Nagrada Borisav Stanković), nakon čega se pojavljuje Poslednja ljubav u Carigradu (priručnik za gatanje) 1994. Pored navedenih romana koji predstavljaju ključna djela njegovog izuzetno bogatog literarnog opusa, značajno je pomenuti štiva poput: Šešir od riblje kože (ljubavna priča) 1996, Stakleni puž (priče s Interneta) 1998, Kutija za pisanje (1999), romani Zvezdani plašt (astrološki vodič za neupućene) 2000, Unikat (2004), komedija Svadba u kupatilu (2005). Milorad Pavić je bio dobitnik više književnih nagrada, kao što su: NIN-ova nagrada za 1985; nagrada Meša Selimović za 1988; nagrada Narodne biblioteke Srbije za 1988; nagrada Borisav Stanković za 1992; srebrna medalja Feliks Romulijana za 1992; Oktobarska nagrada grada Beograda za 1992; Prosvetina nagrada za 1994; nagrada Stefan Mitrov Ljubiša za 1994; Kočićeva nagrada za 1994; Vukova nagrada za 1996; Andrićeva nagrada. Bio je počasni doktor sofijskog univerziteta i predśednik srpsko-ukrajinskog društva, član Evropskog udruženja za kulturu, član Srpskog PEN centra i član Krunskog saveta. Umire u Beogradu 30. novembra 2009. godine.
Literatura =
[edit | edit source]- Jasmina Mihajlović, Biografija i bibliografija Milorada Pavića, Beograd, Godišnjak SANU za 1991, XCVIII, 1992, str. 401-464.