Wb/nia/Turia Somuso Dödö/Mareko/1

From Wikimedia Incubator

Ifa'anö wa'atohare Yesu Yohane[edit | edit source]

1 Böröta duria somuso dödö khö Yesu Keriso, ono Lowalangi.

2 Si mane nisura bakha ba zura Yesaya,[1] Hiza, ufatenge zolohe turia khögu, sedöna mama'anö lala khöu fönau.[2] 3 Ya'ia li si'ao ba danö si mate,[3] 'Mi'adölö'ö lala Zo'aya, mihaogö lalania!'[4]

Yohane nigambaraini Titian (1490-1576), samösa seniman Italia moroi ba Venice

4 Tohare Yohane ibe'e wanasa ba danö si mate, ituriaigö wanasa fangesa dödö ba wangefa horö.[5] 5 Ba oi la'ondrasi ia fefu niha moroi ba Yudaia awö Yerusalema, ba latema wanasa moroi khönia ba nungo nidanö Yoridano ba mangaku horö ira.

6 Ba monukha Yohane bu gondra[6] ba uli zaŵi mböbö talunia ba manga tamo awö ŵe ŵani ia.[7] 7 Ba mamotokhi ia imane, Aefa ndra'o tohare ia sabölö moroi khögu, tenga sinangea ufaöndrö ndra'o ba wanoto'ö böbö zandralania.[8] [9] 8 Ube'e khömi wanasa faoma idanö,[10] bahiza ibe'e dania khömi wanasa faoma Eheha Ni'amoni'ö.[11]

Itema wanasa Yesu[edit | edit source]

9 Tefaudugö me luo da'ö[12] tohare Yesu moroi ba Nazareta ba Galilaia ba itema wanasa ba Yoridano moroi khö Yohane.[13] 10 Ba i'anema'ö me iröi nidanö, i'ila teboka mbanua si yaŵa ba Eheha si hulö marafadi möi tou yaŵania. 11 Ba terongo li si'otarai zorugo, Onogu ni'omasi'ö ndra'ugö, wa'omasigu ndra'ugö.[14]

Gambara nifazökhi Michael Angelo sangoroma'ö Yohane me ibe'e wanasa ni'amoni'ö khö Yesu

Itörö wanandraigö[edit | edit source]

12 Ba i'anema'ö ifatenge ia ba danö si mate Eheha andrö.[15] 13 Ba toröi ia öfa wulu wonginia ba da'ö, itandraigö ia satana. Toröi ia awö zauri ba gatua ba ira mala'ika manoloni ya'ia.

Ibörögö halöŵönia[edit | edit source]

14 Me no tebe'e ba gurunga Yohane,[16] [17] tohare Yesu ba Galilaia manuriaigö turia somuso dödö andrö[18] khö Lowalangi,[19] imane, 15 No irugi ginötö, no ahatö gamatöröŵa Lowalangi.[20] Mifalalini gera-erami ba mifaduhusi tödö duria somuso dödö andrö.[21]

Niha si fakiri ba wondra'u ia ba nasi

Ikaoni ndra nifahaönia[edit | edit source]

16 Me itörö zinga mbaŵa Galilaia,[22] i'ila Zimoni ba Andrea talifusö Zimoni, si fakiri-kiri ba mbaŵa;[23] me sama'u'u i'a ira. 17 Ba imane khöra Yesu: Mi'o'ö ndra'o ba ubali'ö dania ami sama'u'u niha. 18 Ba i'anema'ö laröi girira ba la'o'ö Yesu.

19 Me wofanö ma'ifu tö, i'ila Yakobo ono Zebedai'o awö dalifusönia Yohane. No so ira yaŵa ba dundraha mamönö-mönö girira. 20 Ba i'anema'ö ikaoni ira Yesu. Ba laröi namara Sebedaio ba dundraha, awö sohalöŵö khönia, ba la'o'ö Yesu.

Ibörögö mamahaö ba ifofanö mbekhu[edit | edit source]

21 Ba möi ira miyomo ba Gafana'uma.[24] Ba i'anema'ö ba luo Sabato, me no möi ia bakha ba gosali,[25] mamaha'ö ia. 22 Ba tobali dödöra ba wamaha'önia; me mamahaö ia fao fa'abölö, tenga si mane ira sangila amakhoita.[26]

23 Ba i'anema'ö so ba gosali andrö samösa niha si so bekhu si ra'iö.[27] Mu'ao ia imane, 24 Hadia nilaumö khöma, he Yesu, banua Nazareta? Hadia so ndra'ugö ba wamakiko ya'aga? U'ila, haniha ndra'ugö, ni'amoni'ö andrö khö Lowalangi![28]

25 Ba itenaŵa ia Yesu imane, Abönö wehede, heta'ögö moroi khönia![29] 26 Ba ifaniri abölö-bölö niha andrö bekhu si ra'iö no mege ba mu'ao ia ebua linia iröi niha andrö.[30]

27 Ba oi tobali dödö niha fefu irege faoma lamane khö nawöra, Hadia wamahaö si bohou andre. Fao fa'abölö ifatörö mbekhu si ra'iö ba la'o'ö linia.

28 Ba i'anema'ö oi humöngö duriania irugi mbanua si fasui danö Galilaia.

Ifadöhö wökhö niha sato[edit | edit source]

29 Aefa laröi gosali, idölö ia ba nomo ndra Simoni Andrea[31] fao awönia Yakobo ba Yohane. 30 Ina matua Zimoni no göna fa'aukhu ba la'anema'ö la'ombakha'ö khönia. 31 Ba i'ondrasi ia Yesu, igogohe dangania ba ifedadao. Ba iröi ia fa'aukhunia ba ibörötaigö wamolaya ya'ira.

32 Me bongi me aekhu luo, la'ohe khö Yesu fefu niha sofökhö awö niha si so bekhu. 33 Samba banua andrö owulo föna mbawa ndruhö, 34 ba ifadöhö ato niha sofökhö soya ngawalö ba ifofanö oya mbekhu, ba lö itehe fahuhuo mbekhu andrö, börö me la'ila haniha ia.[32]

Mangandrö ia ba zihulöwongi[edit | edit source]

35 Mahemolunia me lö moluo na,[33] maoso Yesu, möi ia baero, lumalö ba nahia si lö niha-niha ba ilau mangandrö ba da'ö.[34]

36 Ba la'alui ia ira Simoni ba awönia fefu. 37 Ba me lasöndra ia, lamane khönia, Oi la'alui ndra'ugö dozi niha.

38 Ba imane khöra, Damöi ita misa ba mbanua si fasui, ena'ö tola mangombakha ndra'o ba da'ö, me da'ö sa dani wa tohare ndra'o.[35] [36] 39 Ba möi ia mangombakha ba gosali ba zi sagörö Galilaia ba ifofanö mbekhu.

Tanga niha si no göna lepra. Itaria atoru manö mbalö duturura ma gofu heza ba mbotora so lepra andrö ba lö taraso khöra me no mate nifotöi syaraf ba nahia andrö.

Ifadöhö samösa zobou auri[edit | edit source]

40 Ba i'ondrasi ia sobou auri.[37][38] Ituhi danö fönania imane, Na edöna ndra'ugö ba tola öfadöhö ndra'o.

41 Ba ahakhö dödö Yesu, i'oro'ö dangania, itufa niha andrö imane, Edönado. Yadöhö ndra'ugö!

42 Ba i'anema'ö iröi niha andrö fökhö no mege ba döhö ia. 43 Me no ifangelama ia, i'anema'ö ifofanö ia Yesu iŵa'ö khönia, 44 Böi ombakha'ö khö niha bö'ö. Ae ba oroma'ö ndra'ugö khö gere ba be'e game'ela molo'ö ni'oroi'ö Moze si tobali famaduhu'ö khöra.[39]

45 Me möi niha da'ö baero ibörötaigö i'ombakha'ö ba ifahöngö duria andrö, irege tebai sa'ae i'oroma'ö ia Yesu ba mbanua misa, andrö i'agö nahia si lö niha. Ba la'ondrasi ia niha moroi dozi nahia.[40]

Famotokhi ba gahe[edit source]

  1. Ayati 2-8: faigi Mat 3:1-12; Luk 3:1-9, 15-18; Yoh 1:19-28
  2. Mal 3:1
  3. Tanö si mate eluahania tanö fondrege oköli irege lö auri khönia zinumbua sa'ae, hatö gawu-gawu ba tanö sabe'e zi toröi (li Indonesia, gurun ma padang gurun). Lö tanö simate ba Danö Niha.
  4. Yes 40:3
  5. Yoh 1:6; HalZin 19:4
  6. Ondra no urifö si hulö kudo bahiza abölö ebua ba alaŵa ia, baginia anau ba hulunia no mangobu'u. Si to'ölönia auri gondra ba danö simate, si lö ba Danö Niha.
  7. Ŵe ŵani eluahania sombuyu-mbuyu hulö idanö nisöndra ba gazuni ŵani (li Indonesia, madu)
  8. HalZin 13:25; 19:4
  9. Manoto'ö böbö mbadagahe eluahania mangefa'ö mböbö mbadagahe ena'ö tola teheta moroi ba gahe. Me föna ira sawuyu zi to'ölö manoto'ö mböbö mbadagahe zokhö ya'ira.
  10. Mombayagö eluahania mangabasöi'ö, bahiza ba da'a eluahania mangöhöndrögö samösa niha tou ba nidanö Yoridano si tobali tandra wanasai horö. Samalua halöŵö andre ha ere ma ya'ira si tola mamalua halöŵö gere. Simanö ifalua me föna Yohane, bahiza lö ta'ila na ifalua göi zimanö Yesu. Te lö'ö, me tenga ba Yoridano ba tenga göi ba danö simate toröi-röi Yesu simane Yohane. Latohugö ira niha Keriso halöŵö wanasai horö andre faoma fombayagö idanö, na laduwagö nidanö ba högö samösa niha. Simane nisura ba ayati 8, ha tandra ia, eheha ni'amoni'ö sa zohalöŵö. Lö moguna oi möi ita ba nidanö Yoridano ba danö Israel ba wanasai horö ena'ö tobali ita ono Lowalangi ba solo'ö khö Yesu.
  11. HalZin 1:5
  12. Ayati 9-11: faigi Mat 3:13-17; Luk 3:21,22; Yoh 1:31-34
  13. Luk 2:51
  14. Faigi 9:7
  15. Ayati 12-13: faigi Mat 4:1-11; Luk 4:1-13
  16. Ayati 14-15: faigi Mat 4:12-17; Luk 4:14-15
  17. Molo'ö Luk 3:19, ibe ba gurunga Yohane Herode, börö me no itegu ia Yohane me ihalö wo'omo dalifusönia tobali ndrongania
  18. Bakha ba Gamabu'ulali Sibohou tefotöi wamahaö moroi khö Yesu turia somuso dödö. Lö ta'ila sibai mbörötania bahiza itaria itegu ndra farizaio Yesu (faigi Luk 11:37–54 faoma Mat 23:1–39) me famahaöra no tobali "noro". Molo'ö Yesu taromali andrö tenga sangabua'ö noro niha bahiza samohouni fa'auri niha, sambua turia sangomusoi'ö tödö niha.
  19. Faigi 6:17
  20. Banua Lowalangi eluahania amatöröŵa Lowalangi. Ba wangera-gera niha me föna Lowalangi andrö hulö samösa razo si so bolo danö nifatörönia. Fefu danö si so barö mbawania lafotöi ia amatöröŵa razo (li Indonesia kerajaan). Na iŵaö Mareko wa no ahatö mbanua Lowalangi eluahania ba zi lö ataratö ba fefu hadia ia möi barö wamatörö Lowalangi.
  21. Gal 4:4
  22. Ayati 16-20: faigi Mat 4:18-22; Luk 5:1-11
  23. Baŵa eluahania asi si te'u'u (li Indonesia danau); Fakiri eluahania mama'u'u gi'a faoma u'ö ba nasi.
  24. Ayati 21-28: Luk 4:31-37
  25. Sekola eluahania angowuloa ba wombaso Taromali Lowalangi ba ba wamatimba geluahania ba wa'auri niha. Sekola andre tenga simane SD ma SMP bahiza simane sekola wanunö, sekola daromali ma sekola nifalua ba gosali/gereja.
  26. Mat 7:28-29
  27. Niha si so bekhu si ra'iö eluahania niha si no fakuyu era-era ma asese laŵa'ö ba khöda niha sowöhö. Molo'ö niha me föna fefu wökhö wangera-ngera no börö mbekhu. Sindruhunia lö sigöna ira bekhu, bahiza no mo'amböta ira ba wamatörö lala wangera-ngerara. Lafotöi ia ba li Indonesia sakit jiwa.
  28. Faigi 5:7
  29. Faigi 9:25
  30. Falukhasata niha andrö khö Yesu molua-lua ia wa ifulö teföfö wangera-ngerania irege tobali ia simane niha si to'ölö. Haniha zamatöfa fa'aurinia khö Yesu tola isöndra wa'ahono, tola i'ila haga sanuturu lalania irege mo'ösi wa'aurinia sero ma'ökhö
  31. Ayati 29-34; Mat 8:14-17; Luk 4:38-40
  32. Mar 3:11-12; HalZin 16:17-18
  33. Ayati 35-39: Luk 4:42-44
  34. Moguna sibai mutöngöni da'a: möi Yesu ba wangandrö ba nahia si lö niha-niha. Töra-töra ba ginötö iada'a me ato niha somasi-masi mangoroma'ö na mangandrö ira (la'ebua lira la'oguna'ö wangebuali nifotöi loudspeaker). Labali'ö wangandrö ba fanunöra tobali fae'atasa (li Indonesia pertunjukan, li Inggris show). Ha'uga kali itegu ndra farizaio Yesu börö me somasi ira wangorama'ö ba niha sato wa mangandrö ira, ba tenga ba wahuhuosa khö Lowalangi samösa.
  35. Yes 61:1
  36. Tani we'amöi sindruhunia tani we'aso Yesu. Andrö dani we'asonia tenga ba wangoroma'ö zahöli-höli dödö ba niha sato, ba hiza ba wanuriaigö turia somuso dödö ba niha sabu tödö.
  37. Ayati 40-45: Mat 8:1-4; Luk 5:12-15
  38. Sobou auri eluahania lepra (li Indonesia), fökhö same mate nifotöi syaraf (li Indonesia) irege lö sa'ae taraso ba niha na obou ma ateu sambua nahia ba mbotora. Ato niha si göna lepra me föna, bahiza no arakhagö ahori ia moroi ba gulidanö börö vaksin.
  39. MozIII 14:2
  40. Faigi 7:36

Fabaliŵa lala[edit source]

Injil Mareko: 12345678910111213141516

Turia Somuso Dödö: MataioMarekoLukaYohane

Bale zato: OlayamaAngombakhataBawagöli zatoMonganga afoNahia wamakoriNga'örö spesialNgawalö wanoloSafuria tebulöSanandrösaSangai halöŵö