Wp/yua/Aymara

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | yua
Wp > yua > Aymara
Lakamil Aimara

U t’aanil Aymara

Aimarae’ (Aimara:aymara bix ku juum (?·i) [aj.ˈma.ɾa]) yan k’íin ts’íibta’an bey Aymara, ku taal ti’ u mootsil t’aan k’ajo’olan laylie’ yéetel le k’aaba’o’. Le t’aana’ yan u jéejelasil bix u t’aanal, ku meyajta’al tumen u kaajil Aimarao’ob ti’ u nojlu’umil Bolivia (Tu’ux ku chíikpajal ichil le t’aano’ob ya’ab u k’áabetkunsal) Peru, Chile yéetel Argentina.

Tu nojlu’umilo’ob Bolivia yéetel Peru ku chi’injolta’al keet yéetel kastlan t’aan. U yáax t’aanil ti’ oox jats ti’ u kaajnalilo’ob Bolivia yéetel u k’áananil ichil le máasewáal t’aano’ob ti’u nojolil Perú yéetel u xamanil Chile.

Unescoe’ ku ya’alik le t’aana’ yaan u sajbéentsilil u sa’atal ichil le k’iino’ob ku taalo’ob.

Tu noj lu’umil Perú kuxa’an jump’éel t’aan ti’ u motsil Aymarae’, le kawkio’ wa jaqaru yaan ka’ap’éel u jéejelasilil, le ku taal Tupe k’ajóolta’an bey jacaru, yéetel le ku taal kachuy k’ajóolta’an bey cauqui wa kawki. Le ka’apéel kaajoba’ xet’ luumilo’ob ti’ u mek’tan kaajil Yauyos, Lima. U ts’o’ok xaak’alilo’ob ku ye’esik le t’aana’ yéetel u ka’ap’éel j’eejelasilil ku t’aanal tumen 800 túul máak jach u ya’abil.